ဦးသော်ဇင် - ဗုဒ္ဓဓမ္မခြောက်စောင်တွဲ

နတ်အစည်းအဝေးမှ ဗုဒ္ဓဓမ္မ ခြောက်စောင်တွဲ

မဟာနတ်ပွဲ

သည်ချိန်ခါ၌ အာဋာနာဋ

ကုဝေရနှင့် ယက္ခတွင်ဘိ

မဟိဒ္ဓိတာနော ကုဪဂန္ဓဗ္ဗ

ဒေဝယက္ခာ၊ သာတာဂီရိ

မည်ရှိစိုး နတ်ဘီလူးတို့

သုံးဦးပရမေ ဂုဏ်မြုတေကို

ဖူးလေတုံမြောက် လက်ပမ်းပေါက်ဖြင့်

ဝမ်းမြောက်ဝမ်းသာ စေတနာနှင့်

သဒ္ဓါရွှင်မြူး ကြည်ညွတ်နူးသည်

ဘီလူးသွားကို ထ လ ဖွဲ့တည်း။

လမ ရှင်ဥတ္တမကျော်တောလား (၂)

ဆဋ္ဌသင်္ဂါယနာတင် ပိဋကတ်တော် ဒီဃနိကာယ်ဝင် သုတ္တန် ပိဋကတ် မဟာဝဂ် ပါဠိတော် မဟာသမယသုတ် မြန်မာပြန်၌မဟာသမယကို နတ်အစည်းအဝေးဟု ပြန်ဆို၏။ နတ်အစည်း အဝေး ဟူသည်မှာ စင်စစ် နတ်သဘင် နတ်ပွဲကြီးပင် ဖြစ်၏။ ဤတွင်ကား ဗုဒ္ဓဓမ္မ ခြောက်စောင်တွဲနှင့် ကာရန်ယူပြီး မဟာနတ်ပွဲ ဟု မှည့်ခေါ်လိုက်ခြင်း ဖြစ်၏။ သို့ဖြင့် ဆိုလိုရင်းအချက်ကို ပိုမို လေးနက်စေလျက် ခေါ်ဝေါ်ရန်အတွက်လည်း သက်သောင့် သက် သာ လွယ်ကူသွားပြီးလျှင် အရေးကြီးသော ဗုဒ္ဓဓမ္မ ခြောက်စောင် ကို လေ့လာခွင့်လည်း လမ်းပွင့်သွားနိုင်၏။

ရောဟိဏီမြစ်

မဟာနတ်ပွဲဟု ခေါ်ဆိုသော မဟာသမယသုတ် ဖြစ်ပေါ် လာခြင်း အကြောင်းရင်းမှာ ကပိလဝတ်ပြည်နှင့် ကောလိယပြည် တို့၏ စပ်ကြား၌ရှိသော ရောဟိဏီမြစ်နှင့် ဆက်စပ်နေ၏။ ထို့ကြောင့် ရှေးဦးစွာ ထိုနှစ်ပြည်ထောင်နှင့် ရောဟိဏီမြစ် တည်နေပုံ ကို အာရုံပြုသင့်၏။

ကပိလဝတ် (ကပိလဝတ္ထု) ပြည်သည်ကား သက္ကတိုင်း၏ မြို့တော်ဟောင်း ဖြစ်၏။ ထိုပြည်ကို ယခုအခါ “နဂရခါသ်” ဟု ခေါ်ကြ၏။

သက္ကတိုင်းမှာ ဟိမဝန္တာ (ဟိမာလယ) တောင်၏အနီး နီပေါ (နေပါလ) ပြည်နယ်အတွင်း တစ်စိတ်တစ်ဒေသ ပါဝင်၍ အများအားဖြင့် အိန္ဒိယပြည်နယ်အတွင်းမှာ တည်ရှိ၏။ အနောက် ဘက်က ကောသလတိုင်း၊ အရှေ့ဘက်က မလ္လတိုင်းတို့၏အကြား အယောဈာနယ် အရှေ့ပိုင်း မြောက် လောင်ဂျီတွဒ် (၈၂') နှင့် (၈၄) ဒီဂရီ၊ အရှေ့လတ္တီတွဒ် (၂၆) နှင့် (၂၈) ဒီဂရီ အတွင်းမှာ တည်ရှိ၏။

တရုတ်ဘုန်းကြီး ဖာဟီယန်နှင့် ဟူယင်ဆန်တို့၏ ဘုရားဖူး ခရီးသွားမှတ်တမ်းမှာကား ကပိလဝတ်မြို့ဟောင်းနေရာသည် လုမ္ဗိနီဥယျာဉ်မှ အနောက်မြောက် (၁၃) မိုင်ကွာနှင့် ကောက်လိ ဟဝါ မှ မြောက်ဘက်ရှိ ရေအိုင်အနီးမှာ တည်ရှိသည်ဟု ဆို၏။ စင်စစ် ယင်းနေရာသည်လည်း နဂရခါဆဲ အရပ်ပင် ဖြစ်၏။

ကောလိယပြည်သည် လာဘ်ပေါများသော အရာ၌ ဧတဒဂ် ရသော ရှင်သီဝလိ ကိုယ်တော် ဖွားမြင်တော်မူရာအရပ် ဖြစ်၏။ ထိုပြည်ကို ယခုအခါမှာ “အမ္မကိုဟီလ်”ဟု ခေါ်ကြ၏။ အမ္မကိုဟီလ် ဟု ခေါ်ကြသော ကောလိယပြည်သည် ကပိလဝတ်ပြည်၏ အရှေ့ ဘက် (၁၁) မိုင်ကျော် အကွာ၌ တည်ရှိ၏။

သကျသာကီဝင်မင်းမျိုးတို့ တည်ထောင်သော မြို့များမှာ (၁) ကပိလဝတ္ထု၊ (၂) ကောလိယ၊ (၃) ဒေဝဒဟ၊ (၄) ပစ္စုနှင့် (၅) မောရိယတို့ဖြစ်၏။ ဤ သကျငါးပြည်ထောင်တို့တွင် ကော လိယပြည်သည် ဒုတိယမြောက် တည်ထောင်သောမြို့ ဖြစ်၏။

ရောဟိဏီမြစ်သည်ကား ထိုကပိလဝတ်ပြည်နှင့် ကောလိယ ပြည်၏ စပ်ကြားမှာ တည်ရှိ၏။ ဤမြစ်သည် ယခုအခါ ရာပတီ ဟုခေါ်သော အစီရဝတီမြစ်၏ လက်တက်တစ်ခု ဖြစ်၏။ ယခု အခါ ရောဟိဏီမြစ်ကို “ကိုဟန်” ဟု ခေါ်ကြ၏။ ကောလိယပြည် သည် ရောဟိဏီမြစ်၏ အရှေ့ဘက်ကမ်းမှာ တည်ရှိ၍ ကပိလဝတ် ပြည်သည် ထိုမြစ်၏ အနောက်ဘက်ကမ်း၌ တည်ရှိ၏။

မြစ်ရေ ပြဿနာ

ကပိလဝတ်ပြည်နှင့် ကောလိယပြည်တို့၏ စပ်ကြား၌ တည်ရှိသော ရောဟိဏီမြစ်သည်ကားငါးကြင်းမြီးကဲ့သို့ နှစ်ခွရှိ၏။ ငါးကြင်းမြီး အသွင်သဏ္ဌာန် နှစ်ခွ ဖြစ်သောကြောင့် ထို မြစ်ကို ငါးကြင်းဟု အဓိပ္ပာယ်ရှိသော သဒ္ဒါဖြင့် ရောဟိဏီဟု ခေါ်ကြခြင်း ဖြစ်၏။ ရောဟိဏီမြစ်ကို မြန်မာလို ငါးကြင်းမြစ်ဟု ဆိုနိုင်၏။ ထိုမြစ်၏ အခွ နှစ်ခွတွင် တစ်ခွကို ပိတ်လိုက်လျှင် တစ်ဖက်၌ ရေများစွာ လာ၍ လယ်ယာတို့၌ ရေဝင်၏။ ထိုအခါ နယုန်လ၌ ကောက်ပင်တို့ ရေလုံလောက်စွာ မသောက်ရ၍ ညှိုး ကုန်သည်ရှိသော် ထိုနှစ်ပြည်ထောင်၌ရှိသော လယ်လုပ်သားတို့ သည် စည်းဝေးကြ၏။

ကောလိယ - “ဤရေကို နှစ်ဖက် နှစ်ဌာနက ယူကြလျှင် သင်တို့အား လည်းကောင်း၊ ငါတို့အား လည်းကောင်း မလုံ မလောက် ဖြစ်လိမ့်မည်။ ငါတို့၏ ကောက်ပင်သည် ရေတစ်ကြိမ် မျှ လုံလုံလောက်လောက် သောက်လိုက်ရလျှင် ကောင်းစွာ အောင် လိမ့်မည်။ ထို့ကြောင့် ဤရေကို ငါတို့အား ပေးပါကုန်လော”

ကပိလဝတ် - “သင်တို့၏ ကျီကြ၌ ကောက်ပဲသီးနှံတို့ဖြင့် ပြည့်ကုန်သည်ရှိသော် ငါတို့သည် ရွှေငွေ အသပြာတို့ကို ယူဆောင် ၍ တောင်း ပလုံး စသည်တို့ကို လက်စွဲကုန်လျက် သင်တို့၏ အိမ်တံခါးဝ၌ လှည့်လည်ကြရမည်လော။ ငါတို့၏ ကောက်ပင် တို့သည်လည်း တစ်ကြိမ်မျှ ရေကို လုံလောက်စွာ သောက်ကြရပါ လျှင် အောင်လိမ့်မည်။ ထို့ကြောင့် ရေကို ငါတို့အား ပေးကုန် လော”

ကောလိယနှင့် ကပိလဝတ် နှစ်ပြည်လုံးပင် ရေကိုသာ လို ချင်ကြ၏။ ရှိသမျှ ရေကို ဝေခြမ်း မျှတ၍ ယူရန်လည်း မဖြစ်။ နှစ်ဖက်လုံးပင် အကျိုးမရှိ ဖြစ်မည်။ တစ်ဖက်က မယူဘဲ နေမှသာ အခြားတစ်ဖက်၌ ရေလုံလောက်မည်။ သို့ရာတွင် ဘယ်ဘက်ကမှအလျှော့မပေးချေ။ ရွှေငွေကိုပင် မလိုချင်၊ ရေကိုသာ လိုချင်ကြ၏။ သို့ဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေး အစည်းအဝေးမှာ တစ်စ တစ်စနှင့် ဆူပူရေး ဖြစ်လာ၏။

ကောလိယ - “သင်တို့သည် ကပိလဝတ်မင်းတို့ကို ဦးထိပ် ထားပြီး ဝါကြွားကြ၏။ သင်တို့၏ ကပိလဝတ် မင်းမျိုးတို့သည် ခွေး ဝက်တို့နှင့် ဘာမျှမထူးကြ။ မိမိတို့၏ နှမရင်းနှင့် အိမ်ထောင် ကြ၏။ ထို တိရစ္ဆာန်ကဲ့သို့သော ကပိလဝတ်မင်းတို့၏ ဆင် မြင်း ဗိုလ်ခြေ လက်နက်တို့ကို ငါတို့ အမှုမထား”

ကပိလဝတ် - “သင်တို့သည် အနူအဝဲ မင်းများကို ဦးထိပ် ထားပြီး ဝါကြွားကုန်သလော။ သင်တို့၏ ကောလိယမင်းတို့သည် အနူအဝဲများ ဖြစ်ကြ၏။ နေစရာ မရှိ၍ ကလောပင်၏ အခေါင်းထဲ ဝင်၍ နေခဲ့ကြရ၏။ ထို ကောလိယမင်းတို့၏ ဆင် မြင်း ဗိုလ်ခြေ လက်နက်တို့ကို ငါတို့ လုံးဝ ဂရုမစိုက်”

ဤသို့ စသည်ဖြင့် ငြိမ်းချမ်းရေး အစည်းအဝေးမှာ အကျယ် အကျယ် မငြိမ်းဖွယ် ဖြစ်လာ၏။ တောင်သူလယ်သမားတို့ အပြန် အလှန် ပြောကြားသော စကားမှာ ပိုမို ကားပြန့်ကျယ်ဝန်းပြီး နှစ်ဖက်သော မင်းတို့၏ နားသို့ အသီးသီး ရောက်သွား၏။ တစ် ဆင့် ကြားရသော စကားမှာ ပို၍ ဆိုးရွားတတ်သည့်အတိုင်း မင်း မျိုးတို့မှာ အသည်း ကျွဲခတ်သကဲ့သို့ ဆတ်ဆတ်ခါ နာကြည်းသွားကြ၏။

ကပိလဝတ် မင်းမျိုးတို့သည်- “မောင်နှမချင်း အိမ်ထောင် ပြုသော ငါတို့၏ သတ္တိကို သိစေအံ့” ဟု ကြုံးဝါးလျက် စစ်မက် အင်္ဂါကို စီမံလျက် ထွက်ကြ၏။

ကောလိယ မင်းမျိုးတို့လည်း - “ကလောပင်ခေါင်းမှာ နေ