ဦးရန်အောင်(ဘီအေဘီအယ်လ်) - အခြေခံဒီမိုကရေစီ

အခြေအ ဒီမိုကရေစီဝါဒ၏ အခြေခံမူများ

(ပထမပိုင်း)

အချီးစကား။ စတုရန်းမိုင်ပေါင်း ၁၉၇ သန်းရှိသော ဤကမ္ဘာ မြေပေါ်တွင် ကမ္ဘာသူ ကမ္ဘာသား သန်းပေါင်းနှစ်ထောင်ကျော်မျှ နေထိုင်လျက် ရှိကြပေသည်။ ဤမျှသော လူဦးရေအဖို့မှာ တစ်ဦး လျှင် ကျွန်းတစ်ကျွန်းစီ နေထိုင်ရန် မဖြစ်နိုင်ချေ။ အကယ်၍ ဖြစ်နိုင်စေကာမူလည်း ကြီးပွားတိုးတက်မှုဖြစ်ရန် ခဲယဉ်းသဖြင့် အကျိုးများမည်မဟုတ်ပေ။ တစ်ဦးစီခွဲနေရမည်ဆိုက ထိုကဲ့သို့ထာဝစဉ်နေလိုကြသူလည်း ရှိမည်မဟုတ်ပေ။ ဤလောကီ ဘုံသားအားလုံးအဖို့မှာ အချင်းချင်း ဆက်သွယ်ပေါင်းသင်း အတူနေထိုင်ရခြင်းမှ မကင်းနိုင်ပေ။

ထိုသို့ မကင်းနိုင်ခြင်းကြောင့် ဆက်သွယ်ပေါင်းသင်းရေး ကိစ္စ ပြဿနာအမျိုးမျိုး ပေါ်ပေါက်ခြင်းရှိခဲ့၏။ ထိုဆက်သွယ် ပေါင်းသင်းရေးကိစ္စ ပြဿနာအမျိုးမျိုးထဲတွင် စည်းကမ်းသေဝပ်စွာ နေထိုင်ခြင်းရှိမှုကိစ္စလည်း ပါဝင်လေသည်။ စည်းကမ်းသေဝပ်မှု သည် ဘာကို ဆိုလိုသနည်း။ သုသာန်တစပြင်တွင် အသက်မရှိသော စည်းကမ်းသေဝပ်မှုမျိုးကို မဆိုလို၊ ခြေထိတ်လက်ထိတ်ခပ် ထားသော အကျဉ်းထောင်အတွင်းရှိ စည်းကမ်းသေဝပ်မှုမျိုးကို လည်းမဆိုလို။ လူတို့သည် မိမိတို့အသက်ကို မိမိတို့ လွတ်လပ်စွာမွေးမြူနိုင်ကြ၍ ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင်နေထိုင်နိုင်သော စည်းကမ်း သေဝပ်မှုမျိုးကိုသာ ဆိုလိုပေသည်။ ထိုကဲ့သို့သော စည်းကမ်း သေဝပ်မှုမှာ သဘာဝကျ၍ မှန်သောတရားတစ်ခု ဖြစ်ပေသည်။

စည်းကမ်းသေဝပ်မှုမှာ လူတို့သည် ဤကမ္ဘာလောက ကြီးတွင် အသက်ရှင်လျက် ရှိနိုင်မှု၏ ပထမအခြေခံအကြောင်း ပင်ဖြစ်သည်။ "Order is the First Condition of Life" ဟု နိုင်ငံရေးပညာရှိ ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးတစ်ဦးဖြစ်သူ အာအမ် မက်ခီဘား (R.M. Maciver) က ၎င်း၏ “မော်ဒင်စတိတ်” ခေါ် စာအုပ်တွင် ရေးသားထားလေသည်။

စည်းကမ်းသေဝပ်မှုမှာ စည်းကမ်းရှိမှုအပေါ်တွင် တည် ကြောင်း ပေါ်လွင်လျက်ရှိပေသည်။

လူအများနှင့် သက်ဆိုင်သော စည်းကမ်းပြုမှုကိစ္စကို နိုင်ငံ ရေးကိစ္စဟု ခေါ်ဆိုခြင်းဖြစ်၏။

ဤသို့အားဖြင့် လူတို့သည် မလွှဲမရှောင်သာဘဲ အတူတူ ဆက်သွယ်ပေါင်းသင်း နေထိုင်ရခြင်းကြောင့် နိုင်ငံရေးကိစ္စ ပေါ်ပေါက်လာရခြင်းဖြစ်သည်ကို တွေ့ရပေသည်။

စည်းကမ်းပြုမှု၏သဘောကို ဆန်းစစ်ကြည့်ရန် လို၏။ စည်းကမ်းပြုမှုတွင် လူ၏နဂိုမူလရှိသော လွတ်လပ်ရေးကို ချုပ်ချယ်ခြင်းသဘော ပါရှိကြောင်းကို တွေ့ရပေသည်။

ထိုသို့ချုပ်ချယ်သော သဘောပါရှိသော စည်းကမ်းပြုမှုကို လူသည် မည်မျှကြာမြင့်စွာ မရုမစိုက်ဘဲ နေနိုင်ပါအံ့နည်း။

စည်းကမ်းဥပဒေ လုံးလုံးမရှိကလည်း ငြိမ်းချမ်းမှုပျောက် ကွယ်၍ အသက်ရှင်ကာ နေနိုင်ကြမည်မဟုတ်ပေ။ စည်းကမ်း ဥပဒေများလွန်းကလည်း အနေအထိုင် ကြပ်တည်းခြင်းမှ လူ့ဘဝ ဆုံးရှုံးရခြင်းအထိ ထိခိုက်ခြင်းဖြစ်နိုင်၏။

ဤသို့လျှင် လူတို့သည် စည်းကမ်းဥပဒေ ပြုလုပ်ရေးကိစ္စ (ဝါ) နိုင်ငံရေးကိစ္စကို အထူးဂရုစိုက်လျက် စိတ်ဝင်စားခြင်း ဖြစ် ပေါ်လာရလေသည်။

မည်သည့်စည်းကမ်းဥပဒေမျိုးပြုက သင့်မည်-မသင့်မည်။ မည်မျှပြုလုပ်က သင့်မည်-လိုသည်ထက်ပိုမည် ဟူသော ပြဿနာ တို့ အရေးကြီးသည်နှင့်အမျှ နိုင်ငံရေး အရေးကြီးလာရပေသည်။

ဤစည်းကမ်းဥပဒေပြုမှု (ဝါ) နိုင်ငံရေးပြဿနာများနှင့် ပတ်သက်၍ နိုင်ငံရေးပညာရှိကြီးများတို့သည် ဝါဒအမျိုးမျိုးဖြင့် ကျမ်းစာအုပ်များစွာ ရေးသားခဲ့ကြ၏။

အချို့၌ စည်းကမ်းပြုလုပ်ခြင်းမှာ ချုပ်ချယ်သော သဘော ပါရှိ၍ လုံးဝမလိုလားအပ်ဟု ဆို၏။ “အေနာခစ်” (Anarchist) ခေါ်ဂိုဏ်းသားတို့မှာ ထိုဝါဒကို အကြွင်းမဲ့ထောက်ခံသူများ ဖြစ် ကြပေသည်။

အချို့ကား အစစအရာရာတို့တွင် စည်းကမ်းဥပဒေပြုရန် တိုက်တွန်းခြင်း ပြုကြလေသည်။ တိုတယ်လစ်တာရီရန် (Totalitarian) ခေါ်ဂိုဏ်းသားတို့မှာ ဤဝါဒကို အနည်းနှင့် အများထောက်ခံကြောင်း တွေ့ရပေသည်။

အလယ်အလတ်ကျသော ဝါဒမှာ ဒီမိုကရေစီဝါဒဖြစ်၍ စည်းကမ်းဥပဒေပြုမှုမှာ လူတို့၏လွတ်လပ်မှုကို လိုသည်ထက် ပို၍ ထိခိုက်ခြင်းမရှိစေရန် ရည်ရွယ်ချက်ထားပေသည်။

ဒီမိုကရေစီဝါဒ၏ ရည်ရွယ်ချက်

(က) လူကို အဓိကထားခြင်း

စည်းကမ်းဥပဒေ ပြုလုပ်ရာဝယ် လူ၏လွတ်လပ်မှုကို လိုသည်ထက်ပို၍ မထိခိုက်စေဘဲ ပြုလုပ်ခြင်းမှာ ဒီမိုကရေစီ ဝါဒ၏ ရည်ရွယ်ချက်ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြခဲ့ပေပြီ။

ထိုစကားတွင် လူကို အဓိကထားကြောင်းကို တွေ့ ရပေ သည်။

စည်းကမ်းဥပဒေပြုသော အဖွဲ့ က တစ်ဖက်၊ တစ်ကိုယ်ရေ တစ်ကာယလူက တစ်ဖက်၊ နှစ်ဖက်ရှိကြ၏။ ထိုသို့နှစ်ဖက်ရှိကြ ရာဝယ် တစ်ဖက်နှင့်တစ်ဖက် သဘောထားကို နိုင်ငံရေးဝါဒ အမျိုးမျိုးဖြင့် ရေးထားခြင်းရှိပေသည်။

ထိုသို့ ဝါဒအမျိုးမျိုးဖြင့် ရေးသားကြသည့်အထဲတွင် လူကို အဓိကထား၍ စဉ်းစားစိတ်ကူးခဲ့သော နိုင်ငံရေးဝါဒ မရှိခဲ့ချေ။

ကမ္ဘာ့ရာဇဝင်တွင် အဦးအစ ပထမ ဒီမိုကရေစီဝါဒ၌သာ တစ်ကိုယ်ရေတစ်ကာယလူကို အဓိကထားပြီး စဉ်းစားရမည်ဟု နိုင်ငံရေးဝါဒတစ်ခုအနေဖြင့် သိသိသာသာ ထင်ထင်ရှားရှား ဝါဒတိုက်ပွဲဆင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပေသည်။

ဤအချက်မှာ ကမ္ဘာသူကမ္ဘာသားတို့၏ တိုးတက်မှုရာဇဝင် တွင် အထူးမှတ်သားရမည့် အချက်တစ်ရပ် ဖြစ်ပေ၏။ ၎င်းဝါဒကို စတင်၍ ဟောပြောသူတို့အဖို့မှာ လွယ်ကူခြင်းမရှိခဲ့ချေ။ ယနေ့ တိုင် တိုက်ပွဲဆင်လျက် ရှိနေကြသေး၏။

အဘယ်ကြောင့် လူကို အဓိကထားရန် ဟောပြောရ သနည်း။

သက်ဆိုင်ရာအခန်းတွင် အကျယ်ရေးသားထား၏။ ဤတွင် အကျဉ်းမျှသာ ဖော်ပြပေအံ့။

လူသည် လူ့ဘဝရရှိသည်မှာ တန်ဖိုးမဖြတ်နိုင်သော အခွင့် အရေးတစ်ခုဖြစ်၏။ လူမျိုးမရွေး၊ ဘာသာမရွေး၊ လူကြီးလူငယ် မရွေး၊ ယောက်ျားမိန်းမ မရွေး၊ လူသတ္တဝါဟူသရွေ့တို့မှာ တန်ဖိုး မဖြတ်နိုင်သော လူ၏ဘဝကို ရရှိသူများချည်းသာ ဖြစ်ပေသည်။

ဤအချက်ကို နားကြားကောင်းရုံသာ ပြောခြင်းမဟုတ်၊ ဤအချက်ကို မှန်သည်ဟူ၍ ချွင်းချက်မထားဘဲ အသည်းစွဲ လက်ခံ ယုံကြည်ရမည် ဖြစ်လေသည်။

တန်ခိုးအာဏာ ကြီးခြင်း၊ တန်ခိုးအာဏာ နည်းခြင်း၊ ချမ်းသာကြွယ်ဝခြင်း၊ ဆင်းရဲခြင်း၊ အဆင်းလှခြင်း၊ အရုပ်ဆိုးခြင်း စသည်တို့ကို တန်ဖိုးခွဲခြားခြင်းမှာ လူ့လောကတွင် လူတို့သတ်မှတ်

သော တန်ဖိုးခွဲခြားမှု (Conventional Valuations) များသာ