အောင်သင်း - လူငယ်များသို့မင်္ဂလာပါ

နိဒါန်း

(၁)

           ဒီစာကို လူငယ်များအတွက် ရည်ရွယ်ပြီး ရေးလိုက်ခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ထပ်ပြီး ရှင်းပြလိုက်ချင်တာက အသက်ရှစ်ဆယ်ပြည့်လုနီးနီး အဘိုးကြီး တစ်ယောက်က အသက် ၂၀ တစ်ဝိုက် စာဖတ်ဝါသနာပါတဲ့ လူငယ်တွေကို လှမ်းပြီး စကားဆိုနေခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် “မင်းတို့” “ငါတို့” စသည်အားဖြင့် ရင်းနှီးစွာ ရေးသွားတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။

          “လူငယ်များသို့ မင်္ဂလာပါ” ဆိုတဲ့ ခေါင်းစဉ်ကို ပေးလိုက်ပါတယ်။ “လူငယ်များသို့' ဆိုတာကတော့ စာရေးသူရည်ရွယ်တဲ့ ပရိသတ်ကို ညွှန်း လိုက်တာ ဖြစ်ပါတယ်။ “မင်္ဂလာ” ဆိုတာကတော့ နှုတ်ခွန်းဆက်လိုက်တဲ့စကားဖြစ်ကြောင်း မြန်မာတွေကိုမဆိုထားနဲ့တော့ နိုင်ငံခြားသားတွေတောင် သိနေကြပါပြီ။

           ဒီ “မင်္ဂလာပါ” ဆိုတဲ့ နှုတ်ခွန်းဆက်စကားကို တွင်ကျယ်ခိုင်မြဲလာ အောင် ကျင့်သုံးပေးလိုက်တာကတော့ စာသင်ကျောင်းတွေပါပဲ။ ဆရာနဲ့ကျောင်းသားတပည့်တွေဟာ တွေ့လိုက်ရင် “မင်္ဂလာပါ”လို့ နှုတ်ဆက်ကြရ တယ်။ အဲဒီ 'မင်္ဂလာပါ” ဆိုတဲ့ နှုတ်ခွန်းဆက်စကားမပေါ်မီက ငါတို့ မြန်မာလူမျိုးတွေမှာ ခိုင်ခိုင်မာမာ နှုတ်ခွန်းဆက်စကား မရှိခဲ့ကြဘူး။ “နေကောင်းရဲ့နော်' 'ဘယ်သွားမလို့လဲ “ဘယ်ကပြန်လာသလဲ' စတာတွေနဲ့ နှုတ်ဆက်ကြတာပဲ။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေနဲ့ ဆက်သွယ်မိတော့မှ 'နှုတ်ခွန်း ဆက်စကား’ လိုအပ်နေပြီဆိုတာ သိလာကြတယ်။ ဒါကြောင့် နှုတ်ခွန်းဆက် စကားအမျိုးမျိုး တီထွင်လိုက်ကြသေးတယ်။ ဒါပေမဲ့ အားလုံးက လက်ခံတွင်ကျယ်တဲ့ စကားဖြစ်မလာဘူး။ နောက်ဆုံး ကျောင်းတွင်း စာသင်ခန်းတွေမှာ ဆရာတပည့် နှုတ်ဆက်တာကို အစပျိုးလိုက်တော့မှ 'မင်္ဂလာပါ” ဆိုတဲ့ နှုတ်ခွန်းဆက်စကားဟာ ခိုင်မြဲလာပါတော့တယ်။

          ဒါကြောင့် “မင်္ဂလာပါ' လို့ နှုတ်ခွန်းဆက်ပြီး ဖွင့်လိုက်ပါတယ်။

          ကောင်းပြီ၊ ဒါဖြင့် “မင်္ဂလာ” ဆိုတာဘာလဲ။

          “မင်္ဂလာပါ" ဆိုတာ “မင်္ဂလာရှိပါစေ” လို့ ပြောတာပေါ့လို့ ပြန်ပြော လိုက်ရင်လည်း အလွယ်သားပဲ။ ဒါပေမဲ့ “မင်္ဂလာရှိပါစေဆိုတာက ဘာလဲ။ ဘာရှိစေချင်တာလဲ”လို့ ဆက်မေးလိုက်ရင် ဘယ်လိုဖြေကြမလဲ။ အတော်လေး ခက်သွားပြီ မဟုတ်လား။

           မင်းတို့ ငါတို့ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တွေဟာ ကလေးလူမမယ်ဘဝ ကတည်းကစပြီး ဘုရားရှိခိုးခဲ့ကြတာပဲ။သြကာသ၊ သြကာသနဲ့ ရွတ်ခဲ့ကြတာပဲ။ ကဲ ... 'သြကာသ ဆိုတာဘာလဲ' လို့ မေးရင် ဖြေနိုင်ပါ့မလား။ အဲဒီလိုပဲ “မင်္ဂလာ' ဆိုတာကိုလည်း သိနေကြတာပါပဲ။ အဲ... သူများက မမေးသေးရင်ပေါ့လေ။

            ရေးနေရင်း ငါကြားဖူးတဲ့ အင်္ဂလိပ်စကားလေးတစ်ခုကိုသွားပြီး သတိရမိတယ်။ ဒါလည်း ဆရာကီရယ်ကာမောကာ ရွတ်ပြခဲ့တာလေးပါ။ "If you don't ask me I know. If you ask me I don't know."တဲ့။မမေးရင် သိတယ်၊ မေးရင် မသိတော့ဘူးပေါ့ကွယ်။

           “မင်္ဂလာပါ' မှာလည်း ဒီလိုပဲ ဖြစ်နေကြတာပေါ့။ မင်းတို့တင်လား ဆိုတော့ ငါလည်း ဒီလိုပဲ ဖြစ်နေခဲ့တာပါပဲ။ နောက်တော့ ကျောင်းဆရာ တစ်ယောက်ဖြစ်နေတာမို့ “မင်္ဂလာ'ဆိုတာလေးတော့ သိမှဖြစ်မယ်၊ ကလေးတွေက မေးလိုက်ရင် ဒုက္ခရောက်ရချည်ရဲ့ဆိုပြီး ရှာဖွေမှတ်သား ထားလိုက်ရတယ်။ ဒါတောင် အခု ဒီစာကို ရေးမယ်ကြံတော့ ပြန်ကြည့် လိုက်ရသေးတယ်။

            ဆရာကြီး ဦးဟုတ်စိန်ရဲ့ ပါဠိ-မြန်မာအဘိဓာန်မှာ - “မင်္ဂလာ-ကောင်းခြင်း၊ ပွားခြင်းသို့ရောက်ခြင်း၊ ချီးမွမ်းအပ်သော ကောင်းမြတ်သော တရား၊ စီးပွားချမ်းသာ၏ အကြောင်းဖြစ်သော တရား”လို့ ဖွင့်ဆိုထားတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဒီတော့ “မင်္ဂလာပါ” ဆိုတာ “ကောင်းမြတ်သောတရားနှင့် ပြည့်စုံပါစေ” ဆိုတဲ့ “ဆုတောင်းခွန်းဆက် စကား' လို့ ဆိုသင့်တာပေါ့။

            တစ်ဆက်တည်းမှာပဲ ရှေ့နားက စကားစပ်မိခဲ့တဲ့ “သြကာသ” ဆိုတာကို ကြုံတုန်းကြုံခိုက် ပြောလိုက်ရဦးမယ်။ အဲဒီ ပါဠိ-မြန်မာ အဘိဓာန်မှာ ဖွင့်ဆိုတာက “ခွင့်တောင်းခြင်း၊ ခွင့်ပြုခြင်း” ဆိုတဲ့ သဘောပါပဲ။ ဒီတော့ ဘုရားရှိခိုးရာမှာ “သြကာသ” လို့ အစချီလိုက်တဲ့ သဘောက အလွန်ရိုသေအပ်သော ဘုရားရှင်ထံမှာ သို့မဟုတ် သီလယူရင် သံဃာ တော်ထံမှာ “တပည့်တော်အား လျှောက်ထားခွင့် ပြုတော်မူပါဘုရား” လို့ တောင်းပန်လိုက်တာပါပဲ။

           “မင်္ဂလာပါ” လို့ နှုတ်ခွန်းဆက်ပြီး ဘာအကြောင်းရေးမှာလဲလို့ မေးစရာရှိလာပြန်ပါတယ်။ “မင်္ဂလာ' အကြောင်းကို ရေးမှာပါပဲ။ ဘယ်လိုမင်္ဂလာ အကြောင်းတွေ ရေးမှာလဲလို့ ဆက်ပြီးမေးရင်တော့ ဘုရားရှင်တော် ဟောကြားတော်မူခဲ့တဲ့ “မင်္ဂလသုတ်” အကြောင်းကို ရေးမှာပါပဲ။

           ဒီလိုဆိုတော့ မင်းတို့ဘက်ကလည်း ဆက်ပြောစရာရှိလာပြန်တာ ပါပဲ။ “အဲဒါမှ ဗုဒ္ဓဝါဒ ဓမ္မမင်္ဂလာပေ ဆိုတာတွေကို ကျွန်တော်တို့ ကုန်းအော်ပြီး ကျက်ခဲ့ရတာ ခုထက်ထိ အမှတ်ရနေပါသေးတယ်၊ ဘာပြုလို့ ဒါကို ရေးနေဦးမှာလဲ” စသည်အားဖြင့် ပြောစရာရှိပါတယ်။

          ဒီလိုဆိုရင် ငါကလည်း မင်းတို့ကို ပြန်မေးလိုက်ဦးမှာပဲ။ မင်းတို့ တွေ 'သြကာသ” နဲ့ “မင်္ဂလသုတ်' ဘယ်သင်းနဲ့ အရင်တွေ့ခဲ့သလဲ။ ဩကာသကို အရင်တွေ့ခဲ့ကြတယ် မဟုတ်လား။ ဒါပေမဲ့ တကယ်သိခဲ့ ကြသလား။ စာမေးပွဲဖြေနိုင်ရုံတော့ သိခဲ့ကြမှာပေါ့။ မင်းတို့မှသာ မဟုတ် ပါဘူး။ ရှေးခေတ်ဘုန်းတော်ကြီးကျောင်းသားတွေလည်း “ဧဝံ မေ သုတံ၊ ဧကံ သမယံ ဘဂဝါ သာဝတ္ထိယံ' ဆိုတာမျိုးတွေ၊ 'အသေဝနာ စ ဗာလာနံ ပဏ္ဍိတာနဉ္စ သေဝနာ” ဆိုတာမျိုးတွေကို ကျွက်ကျွက်ညံနေအောင် အော်ဟစ်ပြီး ကျက်ခဲ့ကြတာပါပဲ။

          မင်းတို့လို မင်္ဂလသုတ်လောက်သာမကဘဲ ရတနသုတ်၊ မေတ္တာသုတ် ဓမ္မစကြာဆိုတာတွေကိုလည်း ပါဠိရော အနက်အဓိပ္ပာယ်ကိုပါ အော်ပြီး ကျက်မှတ်ခဲ့ကြရတာပါပဲ။ ကျက်တော့ ဘာဖြစ်လဲ၊ အလွတ်ရတာပေါ့။ အလွတ်ရတော့ ဘာဖြစ်လဲ၊ ရွတ်ရတာပေါ့။ ရွတ်တော့ ဘာဖြစ်လဲ။ ဘာဖြစ်မှန်းကို မသိတော့ဘူး။ရွတ်ကြတော့ ဘာဖြစ်လာလဲ။ ဘာဖြစ်လာမှန်း မသိတော့ဘူး။ ဒီတော့ ဒါတွေ ရွတ်လိုက်ရင် အန္တရာယ်ကင်းတယ်၊ ကျက်သရေရှိတယ်လောက်ပဲ ထင်လာတယ်။ လာဘ်ရွှင်တယ်၊ စီးပွားတက်တယ်။ ဘီလူး သရဲ စုန်း တစ္ဆေတွေ ထွက်ပြေးတယ်ဆိုတာမျိုးတွေ ဖြစ်လာတယ်။

          မင်္ဂလသုတ်လိုဟာမျိုး မဆိုထားနဲ့ ဘုရားဟောတရားတော်မှာ နိဗ္ဗာန်ရောက်ကြောင်း တရားအကျဉ်းချုပ် (အကျဉ်းဆုံးတရားအချုပ်)လို့ဆိုနိုင်တဲ့ ဓမ္မစကြာသုတ်ကိုတောင်မှ ရွတ်တာလောက်နဲ့ပဲ ကျေနပ်နေကြ တယ်။ ဆင်ခြင်ကြံဆဖို့ အားထုတ်ကြိုးပမ်းဖို့ သတိမရကြတော့ဘူး၊

          ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စိတ်ဆင်းရဲခြင်းဖြစ်တော်မူကြတဲ့ 'ကျမ်းတတ် ဆရာတော်ကြီးများရဲ့ “ပင့်သက်ချသံ'ကို မင်းတို့တွေ နားထောင်ကြည့် ကြစမ်းပါ။

          “သာသနာတော်မှာ ဒီလောက်အရေးပါတဲ့ တရားတော်ကြီးတစ်ခုဟာ ဇရပ်ပေါ်က ဝတ်အသင်းသူကလေးများရဲ့ ပါးစပ်ဖျားမှာတင် လမ်းဆုံးနေရတာဟာ သာသနာတော်နဲ့ ကြုံတွေ့ရသူတို့ရဲ့ နှစ်နာချက်ကြီး တစ်ခုပါ ။

          အဲဒါဟာ ကမ္ဘာ့ဗုဒ္ဓသာသနာပြု ဆရာတော်ကြီး “အရှင်သေဋ္ဌိလ” နဲ့ တောင်တွင်းကြီး“နတ်မှီဆရာတော်ကြီး' တို့ရဲ့ ပင့်သက်ချသံတွေပါပဲ။ ဆိုလိုတာက ကျောက်မျက်ရတနာမျိုးစုံထွက်တဲ့ “ဝေဘူလ၊ ဝေဘာရ” တောင်ကို ရောက်ပါလျက် မီးခတ်ကျောက် (အင်ကြင်းကျောက်) ကို ကောက်ပြီး ပြန်လာတဲ့ လူမိုက်လို ဖြစ်နေကြပြီလို့ ပြောလိုက်တာပါပဲ။

          နိဗ္ဗာန်ရောက်ကြောင်း အနှစ်သာရကိုချုပ်ပြီး ပြလိုက်တဲ့ ဓမ္မစကြာ တောင်မှ အရွတ်စခန်းမှာ လမ်းဆုံးနေတော့ မင်္ဂလသုတ်ကိုတော့ ပြောမနေ နဲ့တော့။ ဒီကြားထဲမှာ မင်္ဂလသုတ်ကို ပရိတ်ကြီးဆယ့်တစ်သုတ်မှာသွင်း လိုက်ပြန်တော့ ဒီသုတ်ကို ပရိတ်အဖြစ် ရွတ်ကြပြန်တယ်။ ရွတ်တာနဲ့ပဲ ကျေနပ်နေတော့ စဉ်းစားချိန်၊ ကျင့်ချိန် မရတော့ဘူး။

          ဒါကြောင့် မင်းတို့တစ်တွေကို ရွတ်ရုံနဲ့ ကျေနပ်မနေကြဘဲ ကိုယ်တိုင် ကြံဆအားထုတ်ဖို့ သတိရကြအောင် နှိုးဆော်တဲ့သဘောနဲ့ ရေးမှာပါ။ မင်းတို့ မသိသေးတာကို သိအောင် တွန်းပြမှာ မဟုတ်ပါဘူး။ သိပြီးသား တွေကို နောက်တစ်ခါ ပြန်ကြည့်မိအောင် လက်တို့သတိပေးလိုက်ရုံ ရေးမှာပါ။ငါတို့မြန်မာလူမျိုးတွေအဖို့ လူကြီးလူငယ်အားလုံး ရင်းနှီးနေကြတဲ့ “မင်္ဂလသုတ်' ဒေသနာတော်အကြောင်းကို ရေးမှာဖြစ်ပါတယ်။ သို့သော် လည်း မင်းတို့မသိတာတွေကို ရေးမှာမဟုတ်ပါဘူး။ ငါက အဲဒီလောက် လည်း ပညာကြီးသူ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် ကိုယ်တတ်သမျှ သိသမျှ ဗဟုသုတလေးနဲ့ မင်းတို့သိပြီးသားကို နောက်တစ်ကြိမ် ပြန်ကြည့်မိအောင်သာလျှင် သတိပေးတဲ့သဘောနဲ့ ရေးမှာပါလို့လည်း ကြိုတင်ပြီး ဝန်ခံခဲ့ ပါတယ်။

          ပြောလိုက်ရဦးမယ်။မင်းတို့အတွက် ရေးဖို့ပြင်ဆင်ခိုက်မှာကိုပဲ ငါ့မှာ ကျေးဇူးဖြစ်ထွန်း လိုက်တာ ပြောမပြနိုင်အောင်ပါပဲ။ ဒီလိုကွယ့်။

          မင်္ဂလသုတ်က “ပရိတ်ကြီးဆယ်တစ်သုတ်' မှာ ပါနေတယ် မဟုတ် လား။ ဒီတော့ ပရိတ်ကြီးကို ပြန်ရှာကြည့်ရပြန်တာပေါ့။ ဒီတော့လည်း အလွယ်သားပဲ။ ရဟန်းပညာရှိ၊ လူပညာရှိအပေါင်းက “ကောင်းလှပါရဲ့”လို့ချီးကျူးပူဇော်ရတဲ့ “ပရိတ်ကြီးနိဿယသစ်” ကို ပြန်ဖတ်ရတာပေါ့။” ဒါကြောင့် အလွယ်သားပဲလို့ ပြောခဲ့တာပါ။ ငါတို့အဖို့တော့ သက်သာ လွယ်ကူစွာဖတ်ရတာမို့သာ လွယ်တယ်လို့ ပြောလိုက်ရတာပါ။ ဒီကျမ်းကို ပြုစုတဲ့ “သပြေကန် ဆရာတော်ကြီးမှာတော့ (ပိဋကတ်ကို ချောက်ချားပြီး ဖြစ်နေပါလျက်) ချွေးတလုံးလုံးနဲ့ လပေါင်းများစွာ ပင်ပန်းတော်မူခဲ့ ရရှာမှာပေါ့။

          ကျမ်းပြုတဲ့ဆရာတော်ကို မဆိုထားနဲ့ 'နိဒါန်း' ရေးလိုက်တဲ့ “အဘယာရာမ' ဆရာတော်ရဲ့ ကြိုးပမ်းအားထုတ်မှုကလည်း ကြောက်ခမန်း လန့်ခမန်းပါပဲ။

          " မင်းတို့တစ်တွေ ရိုသေစွာ သတိပြု မှတ်သားသင့်တာကြောင့်ဆရာတော်ကြီးနှစ်ပါးရဲ့ ဘွဲ့တော်တွေကို ထည့်ပြီး ရေးလိုက်ပါဦးမယ်။ စာပေပရိယတ္တိနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ဆက်ကပ်လိုက်တဲ့ ဘွဲ့တော်တွေကို မရေးတော့ဘူး။ 'သပြေကန်' ဆိုလိုက်ရင် စာပေသမားတိုင်း သိကြပါတယ်။ ဘွဲ့အမည်တော် က “အရှင်ဝါသေဋ္ဌာဘိဝံသ” တဲ့။ နိဒါန်းရေးတဲ့ ဆရာတော် “ဗုဒ္ဓတက္ကသိုလ် ပါမောက္ခချုပ်' ဆိုရင် အားလုံးသိကြပါတယ်။ ဘွဲ့အမည်တော်ကတော့ “အရှင်သီလာနန္ဒာဘိဝံသ' တဲ့၊ နောင်အခါမှာ မဟာစည်ဆရာတော်ဘုရား ကြီးရဲ့ မိန့်ကြားချက်အရ အမေရိကမှာ သီတင်းသုံး သာသနာပြုရတာမို့ “ကာလီဖိုးနီးယား ဆရာတော်' ရယ်လို့ တွင်လာခဲ့ပြန်ပါသေးတယ်။

          နိဒါန်းကိုရော၊ ပရိတ်ကြီးနိဿယသစ်ကိုရော ဖတ်လိုက်ရတာ ငါ့မှာ အရသာရှိလွန်းလို့ ပြောမပြနိုင်လောက်အောင် ကျေးဇူးဖြစ်ထွန်းတယ်လို့ ဆိုခဲ့ရပါတယ်။ ကဲ ... “မင်္ဂလသုတ်” ဆီကို သွားလိုက်ကြဦးစို့။

          လောကမှာ ကောင်းကျိုးဖြစ်ထွန်းပွားများသော တရားတွေဟာဘာတွေလဲဆိုတာကို လူနတ်အပေါင်းတို့ ကြံစည်တွေးတောကြတာ ၁၂ နှစ် တိုင်ကြာခဲ့ပြီးမှ မထင်ရှားတဲ့ နတ်တစ်ပါးက ဘုရားရှင်ထံ သန်းခေါင် လောက်မှာ ရောက်လာပြီး “လောကမှာ ကောင်းကျိုးချမ်းသာ စီးပွားထွန်းစေသော မှတ်သားဖွယ်ရာ တရားများဟာ အဘယ်တရားများ ဖြစ်ပါ သလဲ အရှင်ဘုရား” လို့ လျှောက်ထားမေးမြန်းတယ်၊ အဲဒီအခါ ဘုရားရှင်က သုံးဆယ့်ရှစ်ပါးသော မင်္ဂလာတရားတွေကို ဟောကြားမိန့်မြွက်တော် မူခဲ့ပါတယ်။ ဒါတွေကိုတော့ မင်းတို့အားလုံး သိကြပြီး ဖြစ်ပါတယ်။

          ကဲ ... ဘုရားရှင်ရဲ့ မှာကြားချက်တွေဆီကို သွားကြစို့။

           မင်းတို့လည်း ရင်းနှီးပြီးဖြစ်နေတာမို့ ပါဠိတော်ကလေးနဲ့ပဲ ဖွင့်လိုက် ပါရစေ။

အသေ၀နာ စ ဗာလာနံ၊ 

ပဏ္ဍိတာနဉ္စ သေ၀နာ။ 

ပူဇာ စ ပူဇနေယျာနံ၊ 

ဧတံ မင်္ဂလ မုတ္တမံ။

ပြောလိုက်ရဦးမယ်။

           မင်းတို့အထက်က ဂါထာလေးကို ဖြည်းညင်းသက်သာ ရွတ်ကြည့် စမ်းပါ။ အလွန်ကိုရွတ်လို့ကောင်း၊ နာလို့ကောင်းတဲ့ ‘နှုတ်ချို့နားချို" ကဗျာလေးဖြစ်နေတာကို တွေ့ရပါလိမ့်မယ်။ 'ဂါထာ' ဆိုတာ “ကဗျာ” ပါပဲ။ ပါဠိကဗျာပေါ့။

           'ဒေဝတ္ထ၊ နတ်သား၊ ဗာလာနံ၊ လူမိုက်တို့ကို ယာ အသေဝနာ စ၊ အကြင် မပေါင်းသင်း မဆဲခြင်းသည်လည်းကောင်း၊ ပဏ္ဍိတာနံ၊ ပညာရှိ သူတော်ကောင်းတို့ကို ယာ သေဝနာ စ အကြင်ပေါင်းသင်းမှီဝဲခြင်းသည် လည်းကောင်း၊ ပူဇနေယျာနံ၊ ပူဇော်ထိုက်သောသူတို့ကို၊ ယာ ပူဇာ စ၊ အကြင်ပူဇော်ခြင်းသည်လည်းကောင်း၊ အတ္ထိ၊ ရှိ၏။ တံ၊ ဤတရား သုံးပါးကား၊ ဥတ္တမံ၊ ကောင်းမြတ်သော မင်္ဂလံ၊ မင်္ဂလာပေတည်း။”လူမိုက်ကို ရှောင်ခွာခြင်း၊ ပညာရှိသူတော်ကောင်းကို ပေါင်းသင်း ဆည်းကပ်ခြင်း၊ ပူဇော်ထိုက်သူကို ပူဇော်ခြင်းတို့ဟာ ကောင်းမြတ်သော မင်္ဂလာတရားဖြစ်တယ်ပေါ့။

          ဗာလ-လူမိုက်”

          အဲဒီမှာ ငါ့အဖို့ပထမဆုံး စဉ်းစားမိတာက 'ဗာလ-လူမိုက်”ဆိုတဲ့ စကားလုံးပါပဲ။ဘယ်လိုလူမျိုးကို လူမိုက်လို့ခေါ်သလဲ။ ရှေ့ပိုင်းမှာပြောခဲ့သလိုပေါ့။ မမေးရင်တော့ သိသလိုလိုပဲ။ မေးလိုက်ရင် ယောင်ချာချာဖြစ်သွားတာ မျိုးပေါ့။ သပြေကန်ဆရာတော်ဘုရားကြီးကတော့ -“လူမိုက်ဟုသိနိုင်သော အမှတ်အသားများကား၊ မကောင်းသောအကြံကို ကြံခြင်း၊ မကောင်းသောစကားကိုပြောခြင်း၊ မကောင်းသောအလုပ်ကို လုပ်ခြင်းတို့တည်း။ ဤလက္ခဏာသုံးပါးရှိသူကား အမျိုးမြတ်သူပင်ဖြစ်စေ၊ ပစ္စည်း ကြွယ်ဝသူပင်ဖြစ်စေ၊ အစိုးရသူပင်ဖြစ်စေ၊ မည်သူမဆို (ဗာလ) လူမိုက်ပင်တည်း။” လို့ ဖွင့်ဆိုထားပါတယ်။အလွယ်အားဖြင့် မှတ်ထားလိုက်ဖို့ကတော့ ကိုယ် နှုတ်၊ နှလုံး မကောင်းတဲ့သူကို လူမိုက်လို့ ခေါ်နိုင်တယ်လို့ ဆိုလိုတာပေါ့။

          “လူမိုက်' ဆိုတာကြောင့် သတိရနေမိတာလေးတစ်ခုကို ပြောလိုက်ရပါဦး မယ်။ မင်းတို့တစ်တွေ နားယဉ်နေပြီးသားပါ။ ဒသမတန်းမှာ ပြဋ္ဌာန်းထားတဲ့ “မြန်မာစကားပြေလက်ရွေးစင်' စာအုပ်မှာ 'သိင်္ဃသူ့သမီးကျောက်စာကို မှတ်မိကြဦးမှာပေါ့။ အဲဒီကျောက်စာထဲက “သိင်္ဃသူ့သမီး' ဆုတောင်းကို ငါကိုယ်တိုင် နောက်ပိုင်းကျမှ အလေးအနက် သတိထားမိလာပါတယ်။