အရှင်ပဏ္ဍိတထေရ် - အမတဂါမိနီတရားတော်
အမတဂါမိနီ တရားတော်
နမော တဿ ဘဂဝတော အရဟတော သမ္မာ သမ္ဗုဒ္ဓဿ။
ပဏာမာဒိကထာ
ရိပဝေါ ဝိဇယီ တဿ၊ သတ္တာနံ ဒုက္ခဟေတဝေါ။
ဉာဏာဝုဓန မဂ္ဂန၊ ဇိတမာရဿ မေ နမော။ ။
ယော ဘဂဝါ-အကြင် မြတ်စွာဘုရားသည်၊ သတ္တာနံ- သတ္တဝါ တို့၏၊ ဒုက္ခဟေတဝေါ- ဆင်းရဲခြင်း၏အကြောင်းဖြစ်ကုန်သော၊ ရိပဝေါ- လောဘစသော ကိလေသာရန်သူတို့ကို၊ ဉာဏာဝုဓေနဉာဏ်လက်နက်ဖြစ်သော၊ မဂ္ဂန- အရဟတ္တမဂ်ဉာဏ်ဖြင့်၊ ဝိဇယီအခွင့်ပိုင်ပိုင် အောင်နိုင်တော်မူလေပြီ၊ ဇိတမာရဿ- အောင်နိုင်ပြီးသော ကိလေသမာရ် စသည် ရှိတော်မူသော၊ တဿ ဘဂဝတောထိုမြတ်စွာဘုရားအား၊ မေ- ငါ၏၊ နမော- ရှိခိုးခြင်းသည်၊ အတ္ထုဖြစ်ပါစေသတည်း။
ကြောက်ရွံ့ဖွယ်အပြစ်ကိုမြင်မှ လွတ်မြောက်လို
“အမတံ တေ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ၊ ယေ ကာယဂတာသတိ ပရိဘုဉ္ဇန္တိ”
အကြင်ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် ကာယဂတာသတိ ကမ္မဋ္ဌာန်းကို အား ထုတ်ကြကုန်သည်ဖြစ်အံ့၊ ထိုပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် မသေဆေးကို သုံးဆောင် ကြသည်မည်ကုန်၏ဟု လာရှိသည့်အတိုင်း ရုပ်အပေါင်း၊ နာမ် အပေါင်း၌တစ်နည်း-ရုပ်ခန္ဓာ နာမ်ခန္ဓာ၌ ထိုရုပ်အပေါင်း၊ နာမ်အပေါင်း တို့၏ အဖြစ်အပျက် သဘောတို့ကို မလွတ်သောသတိဖြင့် ဆင်ခြင် သုံးသပ် ပွားများကြပါလျှင် ရုပ်တို့၏ အပြစ်ဒေါသ၊ နာမ်တို့၏ အပြစ် ဒေါသတို့ကို မြင်ကြပေလိမ့်မည်။ အပြစ်ဒေါသတို့ကိုမြင်လျှင် ရုပ်နာမ် တို့ကို တစ်နည်း ရုပ်အပေါင်းဖြစ်သော ရူပက္ခန္ဓာ၊ နာမ်အပေါင်းဖြစ်သော နာမက္ခန္ဓာတို့ကို ကြောက်ရွံ့ လာမည်။ စက်ဆုပ်ရွံရှာ မုန်းတီးလာ မည်။ ယင်းသို့ ရွံရှာစက်ဆုပ် မုန်းတီးလာသောအခါ ထိုရုပ်နာမ်အပေါင်း တို့မှ လွတ်မြောက်လိုသောဆန္ဒ ဖြစ်ပေါ်လာမည်။ လွတ်မြောက်လို သော စိတ်တွေ ဖြစ်ပေါ်လာမည်။ ။
ခြင်္သေ့၊ သစ်၊ ကျား၊ သားရဲတိရစ္ဆာန်တွေ ထူပြော သောင်းကျန်း သော တောကြီးအတွင်းသို့ မတော်တဆ ရောက်သွားသောသူသည် ထိုခြင်္သေ့၊ သစ်၊ ကျား၊ သားရဲတိရစ္ဆာန်တို့ဘေးမှ လွတ်မြောက်လို၊ ထွက်မြောက်လိုသကဲ့သို့ ယောဂီပုဂ္ဂိုလ်သည်လည်း ခြင်္သေ့၊ သစ်၊ ကျား၊ သားရဲတိရစ္ဆာန်တို့ထက် ကြောက်ဖွယ်၊ လန့်ဖွယ်ကောင်းသော ရုပ်နာမ်ခန္ဓာတို့မှ ကျွတ်လွတ် ထွက်မြောက်လိုသောဆန္ဒ လွန်မင်းစွာ ဖြစ်ပေါ်လာတတ်ပေသည်။ လွတ်မြောက်လိုသောဆန္ဒနှင့်ယှဉ်သော ဤစိတ်ဓာတ်ကို နေက္ခမ္မဇ္ဈာသယဓာတ်ဟု ဆိုသည်။ ရုပ်အပေါင်း၊ နာမ်အပေါင်းတို့ကို အဘယ်ကြောင့် ခြင်္သေ့၊ သစ်၊ ကျား၊ သားရဲ တိရစ္ဆာန်တို့ထက် ကြောက်ရွံ့ ရပါသနည်းဟု မေးဖွယ်ရှိ၏။
အကယ်၍ ခြင်္သေ့၊ သစ်၊ ကျား၊ သားရဲတိရစ္ဆာန်တို့ဘေးမှ မလွတ် မြောက်၍ အကိုက်အစား ခံရလျှင် ယခုတစ်ဘဝသာ နာခြင်းဒုက္ခ၊ သေခြင်းဒုက္ခကို ခံရမည်။ ရုပ်ခန္ဓာ၊ နာမ်ခန္ဓာတို့ကို အဝိဇ္ဇာက ကာကွယ်ဖုံးအုပ်၍ ဆင်းရဲအမှန်ဖြစ်သော အဖြစ်ကို မမြင်ကြ မသိကြရှိရာတွင် လူဖြစ်ချင်၊ နတ်ဖြစ်ချင်၊ သူဌေးသူကြွယ်ဖြစ်ချင်၊ မင်းစိုး ရာဇာဖြစ်ချင်၊ လှသူပသူဖြစ်ချင် စသည်ဖြင့် လူ့အဖြစ်ကို တောင့်တ၊ နတ်အဖြစ်ကို တောင့်တသော တဏှာလောဘဖြင့် တောင့်တကြသောကြောင့် ထိုထို လူ့ဘဝ၊ ထိုထို နတ်ဘဝ၊ ထိုထို လူ့ခန္ဓာ၊ ထိုထို နတ် ခန္ဓာတို့ကို ရကြသည်ဖြစ်၍ အိုမဆုံး၊ နာမဆုံး၊ သေမဆုံးဖြစ်ကာ မရေမတွက်နိုင်သော သေဘေးတို့နှင့် ကြုံကြရမည်ဖြစ်သောကြောင့် ခြင်္သေ့၊ သစ်၊ ကျား၊ သားရဲတိရစ္ဆာန်တို့၏ အကိုက်အစားကို ခံရ ခြင်းထက် ရုပ်နာမ်ခန္ဓာတို့ကို ရရှိခြင်းကို သာလွန်၍ ကြောက်ရွံ့ဖွယ် ကောင်းသည်ဟု ဆိုရသည်။
အန္ဓပုထုဇဉ်နှင့် ကလျာဏပုထုဇဉ်
အမတဘုံနန်းသို့ တက်လှမ်းလိုသော ယောဂီတို့သည် ရုပ်အပေါင်း ရုပ်ခန္ဓာ၊ နာမ်အပေါင်း နာမ်ခန္ဓာတို့ကို အထိုက်အလျောက် အသင့်အတင့် သိရှိဖို့ လိုသည်။ သိရှိသင့်ကြသည်။ မြတ်စွာဘုရားသည် ပုထုဇဉ်နှစ်မျိုး ရှိသည်ဟု ဟောတော်မူခဲ့သည်။ အဘယ်နှစ်မျိုးဖြစ်သနည်းဟူမူ
၁။ အန္ဓပုထုဇဉ်တစ်မျိုး
၂။ ကလျာဏပုထုဇဉ်တစ်မျိုး
ဤသို့ ပုထုဇဉ်နှစ်မျိုး ဟောတော်မူခဲ့သည်။ ထိုပုထုဇဉ်နှစ်မျိုး တို့တွင် အန္ဓပုထုဇဉ်သည် အဘယ်သို့ သဘောလက္ခဏာရှိသည်ကို ယခု ထုတ်ဆောင်ပြမည့်အတိုင်း အဋ္ဌကထာဆရာက အနက်အဓိပ္ပာယ် ဖွင့်ပြထားလေသည်။ ။
အန္ဓပုထုဇဉ်သည်
၁။ အထူးထူး အပြားပြားသော ကိလေသာတို့ကို ဖြစ်စေတတ်သောကြောင့် ပုထုဇဉ်မည်၏။
၂။ ဘုရားအမည်ခံ များစွာသော ဆရာတွေကို ဆည်းကပ်ကိုးကွယ်တတ်သောကြောင့် ပုထုဇဉ်မည်၏။
၃။ မပယ်အပ်သေးသော များစွာသော သက္ကာယဒိဋ္ဌိရှိသောကြောင့် ပုထုဇဉ်မည်၏။
၄။ အပါယဂတိ၊ မနုဿဂတိစသော အလုံးစုံသော ဂတိတို့မှ မလွတ်မြောက်သောကြောင့်လည်း ပုထုဇဉ်မည်၏။
၅။ အထူးထူး အထွေထွေ လောကီကုသိုလ်၊ အကုသိုလ်တို့ကို ပြုလုပ်တတ်သောကြောင့်လည်း ပုထုဇဉ်မည်၏။
၆။ ကာမောဃစသော သြဃလေးအင် ရေအလျဉ်တို့၌မျောပါးနေတတ်သောကြောင့်လည်း ပုထုဇဉ်မည်၏။
၇။ အပူမျိုးစုံတို့သည် ပူလောင်အပ်သောကြောင့်လည်းပုထုဇဉ်မည်၏။
၈။ ကာမဂုဏ်ငါးပါးတို့၌ ရာဂတည်းဟူသော ဆိုးရည်ဖြင့်ဆိုအပ်သောကြောင့်လည်းကောင်း၊ ကာမဂုဏ်တို့ကို အလွန်အလိုရှိခြင်းကြောင့်လည်းကောင်း၊ ကာမဂုဏ်တို့ မှ လွတ်မြောက်နိုင်ခဲစွာ တပ်မက်ခြင်းကြောင့်လည်း ကောင်း၊ ကိလေသာ၏ အစွမ်းဖြင့် ပြင်းစွာ စွဲလမ်းခြင်း ကြောင့်လည်းကောင်း၊ ကာမဂုဏ်တို့၌ ကိလေသာတို့ဖြင့် သက်ဝင်ကပ်ငြိခြင်း၊ ထွေးယှက်ခြင်းတို့ကြောင့်လည်းကောင်း ပုထုဇဉ်မည်၏။
၉။ နီဝရဏတရားတို့ဖြင့် ပိတ်ဆီးအပ်သောကြောင့်လည်းပုထုဇဉ်မည်၏။
၁၀။ အရိယာတို့၏ တရားကို မျက်နှာလွှဲ၍ ယုတ်ညံ့သောကိုယ်အကျင့်ရှိကုန်သော သူတို့၏အတွင်း စာရင်းဝင်
ဖြစ်သောကြောင့်လည်း ပုထုဇဉ်မည်၏။
၁၁။ သီလ အစရှိသော ဖြူစင်သော ကိုယ်အကျင့်ရှိသောအရိယာတို့မှ အသီးအခြားဖြစ်သောကြောင့်လည်း ပုထုဇဉ်မည်၏။
စသည်တို့ဖြင့် အဋ္ဌကထာဆရာက ပုထုဇဉ်ပုဒ်၏ အနက်ကို ဖွင့် ပြတော်မူသည်။
အန္ဓပုထုဇဉ်၊ ကလျာဏပုထုဇဉ် နှစ်မျိုးတို့တွင် ယခု အဋ္ဌကထာ ဆရာဖွင့်ပြသော ပုထုဇဉ်မှာ အန္ဓပုထုဇဉ်၏ အနက်အဓိပ္ပာယ်ဖြစ် သည်။ အကျဉ်းချုပ်အားဖြင့် ဆိုလိုရင်းမှာ ရုပ်အပေါင်း ရုပ်ခန္ဓာ၊ နာမ်အပေါင်း နာမ်ခန္ဓာတို့ကို ကွဲပြားစွာ မသိ၊ ရုပ်နာမ်တို့၏ အပြစ်ကို မရှုမမြင်သော ပုထုဇဉ်သည် အန္ဓပုထုဇဉ်ဖြစ်သည်ဟု ဆိုလိုသည်။ ရုပ်၊ နာမ် ခန္ဓာတို့ကို မမြင် မသိ၊ အပြစ်ကို မမြင်၊ အပြစ်ကို မရှု၊ ရုပ်နာမ်တို့ကို မကြောက်မရွံ့ သော အန္ဓပုထုဇဉ်တို့မှ ပြန်လျှင် ရုပ် နာမ် ခန္ဓာတို့ကို သိမြင်သော၊ ရုပ်နာမ်ခန္ဓာတို့၏ အပြစ်ကို ရှုသော၊ ရုပ်နာမ်ခန္ဓာတို့ကို ရန်သူပမာ ကြောက်ရွံ့ စက်ဆုပ်ရွံရှာသော ပုထုဇဉ် သည် ကလျာဏပုထုဇဉ်ဖြစ်သည်ဟု သိရှိကြရာ၏။
ဆောင်ပုဒ် ။ ။ ခန္ဓာဓာတု၊ အစုစု၊ မရှု ဉာဏ်နှင့်ယှဉ်။ ။အန္ဓမည်တွင်၊ ပုထုဇဉ်၊ သူလျှင် မှတ်စေချင်။ ခန္ဓာဓာတ်အာ၊ အဖြာဖြာ၊ ဆောင်ကာ ဉာဏ်နှင့် ယှဉ်။ ပုထုဇန၊ ကလျာဏ၊ မှတ်ကြ သူ့ကိုပင်။ ။ ။