လီနင် - ဆင်းရဲသားတို၏ဘက်တော်သားတစ်ဦး
၁၈၇ဝ ပြည့်နှစ်၊ ဧပြီလ ၂၂ရက်နေ့တွင် ရုရှားနိုင်ငံ၊ ဘိုလဂါး မြစ်ကမ်းခြေရှိ ဆင်ဘတ်မြို့၌ လီနင်ကို ဖွားမြင်လေသည်။ “လီနင်” ဆိုသောနာမည်မှာ လူလားမြောက်၍ နိုင်ငံရေးကိုစတင်ဆောင်ရွက်လာ သည့်အချိန်၌ မှည့်ခေါ်သောနာမည်ဖြစ်၏။ နာမည်ရင်းမှာကား “ဘလာ ဒီမာအီလရစ်ယူလယာနော့” ဖြစ်၏။ လီနင်၏မိဘတို့မှာ အထက်တန်း လည်းမရောက်၊ အောက်တန်းလည်းမကျ၊ အလယ်အလတ်တန်းမှ ဖြစ်ကြ၏။
ဖခင်ဖြစ်သူသည် ဆင်ဘတ်မြို့၌ ပညာရေးဌာနအရာရှိကလေး တစ်ယောက်ဖြစ်၍ မိခင်မှာမူ ကားဇံနယ်မှ မြေပိုင်ရှင်ကလေးတစ်ဦး၏သမီး ဖြစ်၏။ ဖခင်မှာ ပညာရေးဌာန အရာရှိကလေးဖြစ်သည့်အတိုင်း နိုင်ငံရေး နှင့်ပတ်သက်၍ ဆောင်ရွက်ခွင့်မရှိသော်လည်း ၎င်းမှ ပေါက်ဖွားလာသော သားသမီးများကို ထောက်ရှုသဖြင့် နိုင်ငံရေးစိတ်ရှိခဲ့ပုံပေါ်လေသည်။
လီနင်မှာ ညီအစ်ကိုမောင်နှမပေါင်း ခြောက်ယောက်ရှိ၍ အစ်ကို အကြီးဆုံး အလက်ဇန္ဒားယူလယာနော့” ဆိုသူမှာ (တတိယမြောက် အလက်ဇန္ဒား) ဇာဘုရင်ကို လုပ်ကြံရာတွင် ပါဝင်သည်ဆိုပြီးလျှင်ကြိုးဒဏ်စီရင်ခြင်း ခံရ၏။ နှမကလေးတစ်ယောက်မှာကား စာသင်
ကျောင်းတွင် ပညာသင်ကြားနေစဉ် ကျောင်းသူကလေးဘဝကပင် သေဆုံးရှာလေသည်။ “လီနင် နှင့်တကွ ကျန်ညီအစ်ကိုမောင်နှမတစ်စုတို့ အားလုံးပင် ကြီးပြင်းလာကြသည့်ကာလ ရုရှားနိုင်ငံတော်လှန်ပုန်ကန် ရေးတွင် ပါဝင်လာသည့်အတိုင်း မိခင်ဖြစ်သူကလည်း ဟန့်တားခြင်း မပြုဘဲ မျက်နှာလွှဲ၍ နေခဲ့၏။ ဖခင်မှာ ၁၈၈၆ ခုနှစ်တွင် ကွယ်လွန်အနိစ္စ ရောက်လေရာ မိခင်တစ်ဦးတည်းသာလျှင် သားသမီးများ၏ နောင် တွေ့ကြုံလာသော ဘေးဒုက္ခတွင် ပါဝင်ပူဆွေးခြင်း ဖြစ်လာရ၏။
၁၈၈၇ ခုနှစ်၊ မတ်လ ၈ရက်နေ့ အလွန်အေးမြသော နံနက်ခင်း အချိန်တွင် ပီတာစဘတ်မြို့တော်၌ လူအများအိပ်ရာမှ မထမီ လီနင်၏ အစ်ကိုအလက်ဇန္ဒားယူလယာနော့နှင့်တကွ လူငယ်ကလေး ငါးယောက် တို့အား စစ်ပုလိပ်များကြပ်မတ်ပြီးလျှင် မြစ်ဆိပ်သို့ ဆောင်ယူသွားကြလေ ၏။ ထိုလူငယ်လေးငါးယောက်တို့မှာ ဘုရင်၏ အသက်ကို လုပ်ကြံရာ တွင် ပါဝင်သည်ဆိုပြီးလျှင် ကြိုးဒဏ်ပေးရန် စီရင်ခြင်းခံရသူတို့ဖြစ်၏။
မြစ်ဆိပ်သို့ရောက်သောအခါ ထိုလူငယ်ကလေး ငါးယောက်တို့ အား သင်္ဘောကလေးတွင် တစ်ဖန် တင်၍ ကြိုးပေးရန်ဌာနဖြစ်သော ရဲတိုက်ဟောင်းကြီးသို့ ယူဆောင်သွားပြန်လေ၏။ ထိုရဲတိုက်ဟောင်းကြီး ၌လည်း နိုင်ငံရေးဖြင့် ကျခံနေရသူ နှစ်ဆယ်ကျော်ခန့်ရှိနေလေရာ ထိုလူတို့က ကြိုးပေးရန်ဆောင်လာသော လူငယ်လေး ငါးယောက်တို့ အား မြင်ကြသောအခါ ရင်ထုမနာ ဖြစ်ကြလေသည်။
၁၈၈၄ ခုနှစ် ကျော်လွန်သည့်နောက်၌ ရုရှားနိုင်ငံတွင် လူငယ် လေးတို့သည် ပုန်ကန်ထကြွရေးအတွက် စိတ်အပျက်ကြီးပျက်ပြီးလျှင် ထိုပုန်ကန်ထကြွရေးအလုပ်ကို စွန့်ပယ်လာခဲ့ကြ၏။ ရုရှားနိုင်ငံ (ဒုတိယ မြောက် အလက်ဇန္ဒားဘွဲ့တော်ရှိ ဇာဘုရင်) ၏ အသက်ကို လုပ်ကြံပြီးသည့်နောက် ပုန်ကန်ထကြွရေးတွင် ဦးစီးခေါင်းဆောင်တစ်ယောက် ဖြစ်ခဲ့သူ ‘တိုင်ကီမီရော့”ဆိုသူ ကိုယ်တိုင်ကလည်း ပုန်ကန်ထကြွရေး အတွက် စိတ်ပျက်ပြီးသော် “ငါသည် အဘယ်ကြောင့် ပုန်ကန်ထကြွရေး ကို စိတ်ပျက်လာရပါသနည်း ဆိုသော စာတမ်းတစ်ခုကို ထုတ်ဝေလေ သည်။ ဆိုခဲ့သည့်အတိုင်း ရုရှားနိုင်ငံတွင် ပုန်ကန်ထကြွရေးအတွက် လူငယ်ကလေးများ စိတ်ပျက်လာကြသည်တွင် ဇာဘုရင်နှင့်တကွ မှူးမတ်၊ အရာရှိတို့အား သတ်ဖြတ်ပစ်ရန် လျှို့ဝှက်ကြံစည်သူ လူငယ်လေးအချို့ လည်း ကျန်ရှိကြသေး၏။
၎င်းတို့၏သဘောမှာ ရုရှားနိုင်ငံတွင် ပုန်ကန်ထကြွရေးမှာ အေးစက် စက်ဖြစ်နေသည်ကို တစ်ဖန်ပြန်၍ မီးမွှေးပေးရန်ကြံရွယ်ခြင်း ဖြစ်၏။ သို့ဖြစ်သည့်အတိုင်း လီနင်၏အစ်ကို အလက်ဇန္ဒားယူလယာနော့ အမှူးရှိ
သော လူငယ်ကလေးတစ်စုတို့သည် (တတိယမြောက် အလက်ဇန္ဒား ဘွဲ့တော်ရှိ ဇာဘုရင်) ၏အသက်ကို လုပ်ကြံရန် စီမံလာကြလေသည်။
စီမံပုံမှာ တတိယမြောက် အလက်ဇန္ဒားဇာဘုရင်သည် ဒုတိယ မြောက် အလက်ဇန္ဒားဇာဘုရင်၏ သင်္ချိုင်းတော်သို့ တစ်နှစ်လျှင် တစ်ကြိမ် ကျ ထွက်စံလေ့ရှိရာ ထိုသို့ ထွက်စံတော်မူရာ၌ ဗုံးဖြင့်ပစ်ရန် စီမံခြင်း ဖြစ်၏။ ဤကဲ့သို့ အသင့်စီမံ၍ပြီးစီးသည်တွင် အစိုးရစုံထောက်ဘက်မှ သတင်းရရှိသည့်အတိုင်း အလက်ဇန္ဒားယူလယာနော့အမှူးရှိသော လူငယ်လေးတစ်စုတို့အား စုံထောက်တို့က အမြဲစောင့်ကြပ်နေခဲ့လေ၏။ သို့ရာတွင် စုံထောက်တို့ စောင့်ကြပ်နေသည်ကို မသိဘဲ မိမိတို့ စီစဉ်ချက် အတိုင်း ဗုံးပစ်မည့်ဆဲဆဲတွင် ဖမ်းဆီးခြင်းခံလာရလေ၏။
ထို့နောက် ဖမ်းဆီးခြင်းခံရသူ လီနင်၏အစ်ကို အလက်ဇန္ဒာ လယာနော့ အမှူးရှိသော လူငယ်လေး ငါးယောက်တို့အား ဇာဘုရင် ၏အသက်ကို လုပ်ကြံရာတွင်ပါဝင်သည်ဆိုပြီးလျှင် ရုံးတော်သို့တင်ပို့စစ်ဆေးလေ၏ ။
ထိုအခါ ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သူ လီနင်၏အစ်ကို အလက်ဇန္ဒာ ယူလယာနော့က ယခုကဲ့သို့ လုပ်ကြံရခြင်းမှာ ရုရှားနိုင်ငံ၏ လွတ်မြောက် ချမ်းသာရေးအတွက်ဖြစ်ကြောင်း၊ ရုရှားနိုင်ငံ ပြည်သူဆင်းရဲသားအများ တို့မှာ ဇာဘုရင်၏ အုပ်စိုးခြင်းမကောင်းသောကြောင့် အကြီးအကျယ် အတိဒုက္ခရောက်နေကြရကြောင်း၊ ထိုပြည်သူ ဆင်းရဲသားအများတို့၏ လွတ်မြောက်ချမ်းသာရေးအတွက် မိမိအသက်ကို မနှမြောကြောင်း၊ အကယ်၍ မိမိတို့မှာ ကြိုးဒဏ်စီရင်ခြင်း ခံရစေကာမူ ရုရှားနိုင်ငံအတွက် မိမိတို့နိုင်ရာက ဆောင်ရွက်ခဲ့ရသဖြင့် စိတ်ကျေနပ်ခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ မိမိတို့မရှိသည့်နောက်၌လည်း ဆက်လက်၍ ဆောင်ရွက်သွားမည့်သူတို့ ကျန်ရှိသေးကြောင်း စသဖြင့် ရဲရဲရင့်ရင့် ထုတ်ဖော် ပြောဆိုလေသည်။
ဤကဲ့သို့ မိမိတို့၏ အကြံအစည်ကို ရဲရင့်စွာ ထုတ်ဖော်ပြောဆို သည့်အတိုင်း ရုံးတော်ကလည်း ကြိုးပေး၍ သတ်ဖြတ်ရန် စီရင်လိုက်ခြင်း ဖြစ်၏။
လီနင်သည် ငယ်စဉ်ကပင် ဆင်ဘတ်မြို့၊ ဟိုက်စကူးကျောင်းတွင် ဝင်ရောက်၍ စာပေသင်ကြားခဲ့၏။ ထိုအခါက ထိုစာသင်ကျောင်း၏ ဆရာကြီးမှာ ကရင်စကီဆိုသူ၏ ဖခင်ဖြစ်လေသည်။ ကရင်စကီမှာ ရုရှားနိုင်ငံတွင် တော်လှန်ပုန်ကန်လာကြသည့်နောက် ဇာဘုရင်ကို နန်းမှချ ပြီး ခေတ္တ အစိုးရဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ရာတွင် အမတ်ချုပ်ကြီးအဖြစ် ဆောင်ရွက် လာသူဖြစ်၍ ၎င်း၏လက်မှ တစ်ဖန် လီနင်အမှူးရှိသော ဗိုလ်ရှီဗျစ်တို့က ရုရှားနိုင်ငံအုပ်ချုပ်ရေးကို လုယူခဲ့ခြင်း ဖြစ်၏။
လီနင်သည် ဆင်ဘတ်မြို့၊ ဟိုက်စကူးကျောင်း၌ အတန်းကုန် သင်ကြား၍ စာမေးပွဲဖြေဆိုရာတွင် ထိပ်ဆုံးကအောင်မြင်သည့်အတိုင်း ၎င်း၏ထက်မြက်သော ဉာဏ်ရည်ဉာဏ်သွေးမှာ ထိုအခါကပင် ထင်ရှား
လာခဲ့၏။ အသက် ၁၇ နှစ်သားအရွယ်ကစ၍လည်း ကမ္ဘာကျော် ဂျာမန် ပညာရှိကြီးကားလ်မတ်ဆိုသူ၏ ဘုံဝါဒအကြောင်းစာအုပ်များကို အထူး သဖြင့် လေ့လာဖတ်ရှုခဲ့သေးသည်။
အစ်ကိုဖြစ်သူ အလက်ဇန္ဒားယူလနော့မှာ ဇာဘုရင်၏ အသက်ကို လုပ်ကြံရာတွင် ပါဝင်သည်ဆိုပြီးလျှင် ကြိုးဒဏ်စီရင်ခြင်းခံ ခဲ့ရသည့်နေ့ကစ၍ လီနင်နှင့်တကွ ကျန်ညီအစ်ကိုမောင်နှမတစ်စုတို့မှာ နာမည်ပျက်လာကြသည့်အတိုင်း လီနင်မှာ ဆင်ဘတ်မြို့ ဟိုက်စကူး စာမေးပွဲတွင် ဝင်ရမည့်ဆဲဆဲ၌ ထုတ်ပစ်ခြင်းကိုပင် ခံခဲ့ရ၏။ သို့ရာတွင်ကျောင်းဆရာကြီးနှင့်တကွ သြဇာတိက္ခမရှိသူအချို့တို့၏ ထောက်ခံ ပြောဆိုချက်ဖြင့် ထိုစာမေးပွဲကို ဝင်ရောက်ဖြေဆိုခဲ့ရလေသည်။
လီနင်၏စိတ်၌လည်း မိမိအစ်ကို ကြိုးဒဏ်စီရင်ခြင်းခံရသည့် နေ့ကစ၍ ဇာဘုရင်အပေါ်တွင် အနာကြီးနာလာခဲ့၏။ သို့သော် လီနင်မှာ ဇာဘုရင်နှင့် ၎င်း၏မှူးမတ်၊ အရာရှိတို့အား တိတ်တဆိတ်လျှို့ဝှက်၍ သတ်ဖြတ်ခြောက်လှန့်ခြင်းနည်းကို သဘောမကျဖြစ်၏။ ရုရှားနိုင်ငံတွင် ဇာဘုရင်ကိုဖြစ်စေ၊ မှူးမတ်၊ အရာရှိတစ်ဦးတစ်ယောက်ကိုဖြစ်စေ သတ်ဖြတ်ရုံမျှဖြင့် မကောင်းသောအုပ်ချုပ်ရေးကို ပြုပြင်ပြောင်းလဲစေနိုင် မည်မဟုတ်ဘဲ နိုင်ငံရှိပြည်သူဆင်းရဲသားအများတို့ ကိုယ်တိုင်က တညီ တညွတ်တည်း နိုးကြားထကြွ ပုန်ကန်လာကြသည့်အခါမှ အလိုရှိသော အုပ်ချုပ်ရေးကို ရရှိနိုင်သည်ဟု ယုံကြည်စွဲမြဲခြင်းရှိ၏။
ဆင်ဘတ်မြို့မှာ မြို့ငယ်လေးတစ်မြို့ဖြစ်၍ ထိုမြို့လေးတွင် လီနင် သည် ရုရှားလူမျိုးအလုပ်သမား၊ ဆင်းရဲသား၊ တောင်သူအများတို့နှင့် တွေ့ဆုံရသည့်အပြင် ၎င်းတို့၏စားသောက်နေထိုင်ရေး အခြေအနေများ ကိုလည်း မျက်ဝါးထင်ထင် ကြည့်ရှုသိမြင်နိုင်ခွင့်ရရှိလာခဲ့လေသည်။