ရွှေဥဒေါင်း - သုံးပေါက်ချွန်းနှင့် အခြားဝတ္ထုတိုများ

ရွှေဥဒေါင်းနှင့် ဘာသာပြန်ဝတ္ထု 

          နိုင်ငံကျော် စာရေးဆရာကြီး ရွှေဥဒေါင်းသည် မြန်မာဝတ္ထုလောကတွင် စုံထောက်ဝတ္ထုရေး ဝိဇ္ဇာအဖြစ်နှင့်သာမက ဘာသာပြန်စာရေးဆရာကြီး အဖြစ်နှင့်လည်း ကျော်ကြားခဲ့ပေသည်။ ဆရာကြီး ရေးသားခဲ့သော စာပေများ သည် စွန့်စားခန်း၊ လျှို့ဝှက်သည်းဖို၊ စုံထောက်ခန်းများအပြင် အချစ်ဝတ္ထု များလည်း ပါဝင်သည်။ ထိုစာပေများသည် များသောအားဖြင့် တိုက်ရိုက် ဘာသာပြန်နှင့် မှီငြမ်းရေးသားသော စာပေများ ဖြစ်သည်။

          ရွှေဥဒေါင်းသည် ဘာသာပြန်ဆိုသော နေရာ၌ တိကျ ပြတ်သားကာ မူရင်း စာရေးဆရာ၏ အာဘော်ကို မိအောင် ပြန်ဆိုနိုင်သည်။ ထို့ကြောင့်ပင် မြန်မာ စာရေးဆရာထဲ၌ ရခဲလှသော စာပေဗိမာန် ဘာသာပြန်ဆုကို နှစ်ထပ် ကွမ်း ရခဲ့ပေသည်။

          ဆရာကြီးသည် စာပေဗိမာန်ဆုရ ဘာသာပြန် တတ်ကျွမ်းနိုင်နင်းသူ အဖြစ်နှင့် အထင်မကြီးလှပေ။ ဤအကြောင်းနှင့် ပတ်သက်၍ စာရေးသူ အား မကြာခဇာ ပြောပြဖူးသည်။

          ငါတော့ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ဘာသာပြန် တော်လှပြီလို့ မအောက်မေ့ ပါဘူး၊ ဘာသာပြန်ခဲ့တဲ့ စာအုပ်တွေကလည်း မနည်းလှဘူး။ ပြီးတော့ ဘာသာပြန်လုပ်ငန်းမှာ စောစောပိုင်းကတည်းက လုပ်ခဲ့လေတော့ နာမည် ရလာတာပေါ့။ များသောအားဖြင့် ဝတ္ထုတွေကို ဘာသာပြန်တဲ့ နေရာမှာအဘိဓာန်ကိုတောင် သိပ်မကြည့်ခဲ့ဘူး၊ စာပေဗိမာန်ရတဲ့ မျှော်တလင့်လင့် ဝတ္ထုဆိုရင် တော်သလို ဘာသာပြန်လိုက်တာပဲ။ ဒါပေမဲ့ မူရင်း စာရေးဆရာ ရဲ့ အာဘော်ကို မိအောင် ဂရုစိုက်ပါတယ်” ။

          ဆရာကြီးသည် ဘာသာပြန် တော်လှပြီဟု အထင်မကြီးသော်လည်း၊ မြန်မာစာရေးဆရာများအနက် ဘာသာပြန် ဝါအရင့်ဆုံး စာရေးဆရာကြီး အဖြစ်နှင့် သတ်မှတ်ရပေမည်။

          ၁၉၅၅ ခုနှစ်တွင် သွေးစုပ်မြေဝတ္ထုအတွက် စာပေဗိမာန် ဘာသာ ပြန်ဆု ရပြီးနောက် ဆရာကြီး ရွှေဥဒေါင်းသည် ဘာသာပြန် ၀တ္ထုကြီးများကို ရေးသားပြန်ဆိုခြင်း မပြုတော့ပေ။ အခြားဝတ္ထုများကို ရေးသားရမည် ဆိုပါ လျှင်လည်း ကျွမ်းကျင်သော စုံထောက်ဝတ္ထု၊ စွန့်စားခန်း ဝတ္ထုများကို “မှီငြမ်း”ရေးသားရမည် ဖြစ်သောကြောင့် ဝတ္ထုကို မရေးဘဲ လေးနက်သောဆောင်းပါးများကိုသာလျှင် ရေးသားခဲ့ပေသည်။ သို့သော် ပင်ကိုရေးဝတ္ထုတို များကို ရံဖန်ရံခါ ရေးသားလျက် ရှိသေး၏။

          ဆရာကြီးသည် စာရေးသူအား လီယိုတော်လ်စတွိုင်း ရေးသားသည့် War And Peace ဝတ္ထုကြီးကို ဘာသာပြန်ဆိုရန် ကြိုးစားနေသည်ဟု ပြောပြခဲ့ဖူးသည်။ ဤသို့ ရှိနေရာတွင် ၁၉၅၆ ခုနှစ်အတွင်းက War And Peace ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားသည် မန္တလေးမြို့၌ ပြသလေ၏။ ဆရာကြီးမှာ စာရေးသူ၏ တိုက်တွန်းချက်အရ ထိုဇာတ်ကားကို သွားကြည့်ရာ စိတ်ပျက် သွားလေသည်။ ဇာတ်ကားမှာ မူရင်းဝတ္ထုကို လုံးဝမမီဘဲ ညံ့နေသောကြောင့် ပင်တည်း။

          “ငါတော့ ဘာသာပြန်ချင်စိတ် မရှိတော့ပါဘူးကွာ။ ဝတ္ထုဟာ ကမ္ဘာ ပေါ်မှာ တစ်အုပ်ဆို တစ်အုပ်ဆိုသလောက် ကောင်းအောင် ရေးထားတာပဲ။ ရုပ်ရှင်ကျတော့ “ကာရိုက်တာ” တွေ ပေါ်အောင် မရိုက်နိုင်တဲ့ အပြင် ဇာတ်လမ်းကလည်း မပြည့်စုံဘူး၊ စာအုပ်နဲ့ နှိုင်းယှဉ်လိုက်ရင် ရုပ်ရှင်ကား ဟာ အလွန်ညံ့နေတာကို တွေ့ရတယ်။ လူတွေကလည်း ရုပ်ရှင်ကို သိပ်မကြိုက်ကြဘူး။ ငါတော့ ဘာသာမပြန်တော့ဘူးဟေ့၊ ရုပ်ရှင်ကြည့်ဖူးတဲ့ လူက ရုပ်ရှင်မကောင်းတာနဲ့ စာအုပ်ညံ့တယ် ထင်နေမှာ စိုးရသေးတယ်”

          ယင်းသို့အားဖြင့် ဆရာကြီးသည်သူ့တစ်သက်တာတွင် အကောင်းဆုံး ဘာသာပြန်မည်ဟု ရည်ရွယ်ထားသော ရည်ရွယ်ချက်သည် ပထမ အကြိမ်ပျက်ခဲ့ရပေသည်။

          ၁၉၅၇ ခုနှစ်အတွင်းက သွေးသောက် မဂ္ဂဇင်းတွင် ဆရာတက်တိုး က “ခိုးချ ဘာသာပြန်” ဆောင်းပါး ရေးသား၍၊ ခိုးချသော စာပေများကို ပြင်းပြင်းထန်ထန် ဝေဖန် ရေးသားခဲ့လေသည်။

          ဆရာကြီးက စာရေးသူအား...... ။ . “တက်တိုးကတော့ အတော်ကလေး ဆော်နေပြီဟေ့၊ ငါလည်း ဘာသာပြန်ဝတ္ထုတွေ မရေးချင်တော့ပါဘူးကွာ။ မှီငြမ်းရေးရင်လည်း ခိုးချ တယ် ဖြစ်နေဦးမယ်၊ ပင်ကိုရေးတော့လည်း တွက်ခြေမကိုက်လှဘူး၊ ဒီတော့ ဆောင်းပါးတွေပဲ ရေးပါတော့မယ်”ဟု ပြောဖူးသည်။

ထို့ပြင် သွေးသောက်မဂ္ဂဇင်း အယ်ဒီတာ ပြည့်စုံထံသို့ ပေးစာထဲတွင်

          “ဆောင်းပါးများကိုတော့ လေးလေးနက်နက် စဉ်းစားရမည့် အမျိုးအစားသာ ရေးသားပေးပို့ပါမည်။ ဝတ္ထုများကိုတော့ ခိုးချ ရမည်ဖြစ်၍ မရေးချင်တော့ပါ။” စသည်ဖြင့် ရေးသားဖော်ပြထား၏။

          ဤသို့ ဘာသာပြန်ကိစ္စ၊ ခိုးချကိစ္စများ ပေါ်ပေါက်ပြီးနောက် ၁၉၅၇ နှစ် ကုန်ခါနီးတွင် ဆရာကြီး ရွှေဥဒေါင်းသည် ဘာသာပြန်ဝတ္ထုကြီး တစ်ပုဒ် ရေးသားပြန်ဆိုရန် ကြိုးစားပြန်လေသည်။ ရှုမဝ မဂ္ဂဇင်းတိုက်၏ ပကားကမ်းလှမ်းချက်အရ တော်လ်စတွိုင်း၏ War And Peace ကို ကသာပြန်ဆိုရန် ဖြစ်လေ၏။

          စာရေးသူက ဝမ်းသာအားရစွာနှင့် ဆရာကြီးအား ဘာသာပြန်ဆိုရန်တိုက်တွန်းလေသည်။ သို့သော် မအောင်မြင်ခဲ့ပေ။ အကြောင်းကား ဤသို့ တည်း။

          ၁၉၅၈ ခုနှစ် မေလအတွင်းက ဆရာကြီးသည် ဘာသာပြန်ဆိုရန် စီစဉ်ပြီးနောက် ရန်ကုန်သို့ သွားရန် အဆင်သင့် ပြုလုပ်နေဆဲမှာပင် နေမကောင်း ထိုင်မသာ ဖြစ်လာပါလေသည်။ ဆရာကြီးမှာ မကျန်းမမာ ဖြစ်ခဲ လှသည်။ ထိုစဉ်က ဆရာကြီးသည် တစ်လနီးပါး မကျန်းမမာဘဲ ရှိနေခဲ့ရာ၊ ဘာသာပြန်ဆိုမည့် ကိစ္စတွင် အပင်ပန်း မခံနိုင်သဖြင့် လက်လျှော့လိုက်ရ လေတော့၏။

         “စစ်နှင့်ငြိမ်းချမ်းရေး စာအုပ်ဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ အကောင်းဆုံး စာအုပ်ဖြစ်တယ်။ ဒီတော့ ဟိုတုန်းက စာအုပ်တွေ ဘာသာပြန်ခဲ့သလို လုပ်လို့ မဖြစ်ဘူး၊ သေသေချာချာ စေ့စေ့စပ်စပ်နဲ့ အချိန်ကောင်းကောင်းယူပြီး အပင် ပန်းခံ အလုပ် လုပ်ရမှာကွ။ ငါလည်း အသက်ကြီးပြီ၊ အပင်ပန်း မခံနိုင်ဘူး၊ နောက်လူတွေ လုပ်ကြပါစေတော့ကွာ ။

         ဤသို့ စာရေးသူအား ဆရာကြီး ရွှေဥဒေါင်းက ပြောပြလေသည်။ အမှန်စင်စစ်မှာ စစ်နှင့်ငြိမ်းချမ်းရေး ဝတ္ထုကြီးကို ဆရာကြီး ဘာသာပြန်မှ သာလျှင် အကောင်းဆုံး ဖြစ်လိမ့်မည်ဟု ထင်မိသည်။

          ဆရာကြီးသည် ဘာသာပြန် ၀တ္ထုများကို ရေးခဲ့သည်မှာ ၁၉၁၆ ခုနှစ်က စတင်ရေးသားခဲ့သည်ဖြစ်၍ ကလောင်သက်တမ်း ၄၃ နှစ် ရှိလေ ပြီ။ ဆရာကြီးသည် နိုင်ငံခြား စာပေများမှ မှီငြမ်းရေးသားခြင်းနှင့် တိုက်ရိုက် ပြန်ဆိုခြင်းတို့ကို ပြုလုပ်ရေးသားခဲ့၏။

         ဆရာကြီးမှာ ငယ်ရွယ်စဉ်အခါက အင်္ဂလိပ်စာဘက်တွင် ထူးထူးချွန်ချွန် တတ်ကျွမ်းကာ အင်္ဂလိပ်စာအုပ် များစွာကို လေ့လာဖတ်ရှုခဲ့၏။ ရေးနိုး၊ မက်ကောလေး၊ ဒစ်ကင်း၊ စကော့၊ ဒူးမား စသော ကမ္ဘာကျော် စာရေးဆရာ ကြီးများ၏ စာအုပ်များကို ဖတ်ကြားခဲ့ပေသည်။ ၁၉၁၆ ခုနှစ်တွင် သူရိယ ဦးဘဘေ၏ တိုက်တွန်းချက်အရ Mrs Henry Wood ရေးသည့် East Lynne ဝတ္ထုကို ရတနာပုံ အမည်ဖြင့် ဆီလျော်အောင် ပြန်ဆို ရေးသားလေသည်။

          ရတနာပုံ ဝတ္ထုမှာ ၁၉၅၃ ခုနှစ်တွင် ကျောင်းသုံး စာအုပ်အဖြစ်နှင့် ပြဋ္ဌာန်းခဲ့သည့်အပြင်၊ အေဝမ်းမှ ရုပ်ရှင်ရိုက်ကူး ပြသခဲ့လေသည်။

          ရတနာပုံဝတ္ထုနှင့် ပတ်သက်၍ ဆရာကြီးက ရေးသားခဲ့ပုံမှာ... . “ရတနာပုံဝတ္ထုနှင့် ပတ်သက်၍ ထူးကဲခြင်းတစ်ရပ်မှာ ၎င်း ဝတ္ထုကို ရေးသားသောအချိန်၌ ကျွန်ုပ်၏ တစ်သက်တာတွင် ငွေရေးကြေးရေး အကျပ်တည်းဆုံးသော ကာလအဆစ်အပိုင်းဖြစ်၍ စားပွဲ ကုလားထိုင်မျှပင် မရှိသောကြောင့်၊ ကျွန်းသေတ္တာကြီးတစ်လုံးပေါ် တွင် အစမှ အဆုံးတိုင်အောင် ရေးသားခဲ့သော ဝတ္ထုတစ်အုပ် ဖြစ် သည်။” ဟု ကိုယ်တိုင်ရေး အတ္ထုပ္ပတ္တိစာအုပ်၌ ရေးသားဖော်ပြထား၏။

          ရတနာပုံ ဝတ္ထုကို ဆီလျော်အောင် ပြန်ဆိုရေးသားပြီးနောက် လူကြိုက်များ၍ လာပေရာ၊ နိုင်ငံခြားဝတ္ထုမှ မြန်မာဇာတ်အိမ်ဖြင့် 'မှီငြမ်း ရေးသားသော ဝတ္ထုများကို ရေးသားရလေသည်။ ထိုအချိန်က ဆရာကြီး သည် “ရွှေဥဒေါင်း” ကလောင်နာမည်ကို မသုံးဘဲ “မန္တလာသိန်း”ဟု သုံးစွဲရေးသားလေသည်။ မောရစ်ကောလစ်၏ “She was a Queen ကို စောဒေဝီ အမည်ဖြင့် ဘာသာပြန်ဆို ရေးသားသော စာအုပ်၌ပင်လျှင် ရွှေဥဒေါင်း ဆိုသော အမည်ကို ဖော်ပြပါရှိခြင်း မခံရသေးပေ။

          ဆရာကြီးသည် သူရိယတိုက်၌ အလုပ် လုပ်ကိုင်နေစဉ်၊ ကွယ်လွန် သူ စာရေးဆရာကြီး ပီမိုးနင်းထံမှ စာအုပ်တစ်အုပ်ကို ငှားရမ်းဖတ်ရှုလေ သည်။ ထိုစာအုပ်ကို ကြိုက်လှသဖြင့် “ရတနာပုံ လုပ်နည်းမျိုးနှင့် မြန်မာလို မှီငြမ်း ရေးသားရရင် ကောင်းမှာပဲ”ဟု ဆရာကြီး ရွှေဥဒေါင်းက ပြောမိရာ၊ ပီမိုးနင်းက “ခင်ဗျား လုပ်ချင်ရင် ယူသွားပေါ့”ဟု ဆိုလေသည်။ ဤတွင်ဆရာကြီးသည် ဆာ ရိုက်ဒါ ဟက်ဂဒ် ရေးသော She ဝတ္ထုကြီးကို ရူပ နန္ဒီ အမည်ဖြင့် မှီငြမ်းရေးသားလေသည်။

          ရူပနန္ဒီ ဝတ္ထု၏ ကောင်းမွန်လှပုံကို စာရေးဆရာ သူရိယကကဝတ္ထုရေးလိုသော် စာအုပ်တွင် အောက်ပါအတိုင်း ချီးကျူးရေးသားထား လေ၏။

          “ရူပနန္ဒီ ဝတ္ထုကို သူရိယ နေ့စဉ်သတင်းစာတွင် ရေးသား ဖော်ပြစဉ်က ၎င်းဝတ္ထု၏ ဇာတ်လမ်းမှာ ယုံကြည်ဖွယ်ရာ မရှိသော် လည်း၊ Sir Rider Haggard ရေးသော She ဝတ္ထုကို မဖတ်ဖူး၊ သူနှင့် မကြားဖူးသူတို့က တကယ့်အဖြစ်အပျက်ကို ရေးသားထား သည်ဟုယူဆကြသည်ကို ကျွန်ုပ်တို့ ကိုယ်တွေ့ ဖြစ်သည်။ 

          စာရေးဆရာသည် ရူပနန္ဒီ ရှိရာ အရပ်သို့လည်း မရောက်စဖူး၊ ရူပနန္ဒီ ဘုရင်မကိုလည်း မမြင်စဖူး။ သို့သော် သူ၏ ပတ်ဝန်းကျင် အခြေအနေနှင့် စိတ်စေတသိက်၌ ခံစားမှုကို စိတ်ကူးဉာဏ် ကစား ကွန့်မြူးလျက် သဘာဝကျအောင် ရေးသားထားသဖြင့် ဖတ်ရသူ များ၏ စိတ်၌ တကယ် ဖြစ်နိုင်လောက်သော အတ္ထုပ္ပတ္တိတစ်ခုဟု ယူဆမိလေသည်။”

          ဆရာကြီး ရွှေဥဒေါင်းသည် ရူပနန္ဒီ ဝတ္ထု ရေးပြီးနောက်၊ သူရိယ မဂ္ဂဇင်းတွင် ၁၉၁၇ ခုနှစ်မှ စတင်၍ စုံထောက် မောင်စံရှား ဝတ္ထုများကို Sherlock Holmes ဝတ္ထုများမှ မှီငြမ်းရေးသားခဲ့၏။ မူရင်းဖြစ်သော ရှားလော့ခ်ဟုမ်း နာမည်နှင့် နီးစပ်စေချင်သည်။ သို့ဖြစ်၍ “ရှား”တစ်လုံး ပါချင် ပါရစေဆိုကာ “မောင်စံရှား”ဟု မှည့်ခေါ်လိုက်လေ၏။

          ဆရာကြီး ရွှေဥဒေါင်းသည် ဘာသာပြန်ဝတ္ထု အမြောက်အမြား ရေးသားခဲ့လေသည်။ ၁၉၃ဝ ပြည့်နှစ်တွင် ခရစ်ယာန် စာပေအသင်းမှ ထုတ်ဝေသော ဘာသာပြန် စာအုပ်များကိုလည်း အမြောက်အမြားပြန်ဆို ရေးသားခဲ့ဖူး၏။