ရွှေဥဒေါင်း - လောကုတ္တရာခက်ဆစ်ခက်ရာများ

လောကုတ္တရာခက်ဆစ်ရာများ ၁

စဉ်းစားဉာဏ် သုံးရသောနေရာနှင့်

ဖယ်ရှားထားရသော နေရာ။

ဒုက္ခနိရောဂါမိနီ ပဋိပဋာကျင့်စဉ်

ဗုဒ္ဓဘာသာဆိုလျှင် မယုံကြည်ဘဲမဖြစ်သော

အချက်အလက်များ။

ဤတစ်ပတ်အတွင်း လက်ခံရရှိသော လောကုတ္တရာရေးဆိုင်ရာ ခက်ဆစ်ခက်ရာ ပုစ္ဆာများကို ဖြေကြားခြင်းမပြုမီ ကျွန်ုပ်၏ ဆောင်းပါး များနှင့်ပတ်သက်၍ စောဒကတက်ရန် ကိုယ်တိုင်လာရောက်သော ပုဂ္ဂိုလ်နှစ်ဦးအကြောင်းကို ရှေးဦးစွာ ဖော်ပြလိုပေသည်။ စကားအနည်း ငယ်ပြောမိကြရာတွင် ထိုသူတို့ကား တရားသဘာဝဟူသည်မှာ သိလျှင်ပြီးသည် အားထုတ်နေဖို့ မလိုဟူသော အယူအဆရှိသူများဖြစ်ကြောင်း ကျွန်ုပ် အကဲခတ်မိလေပြီ။ တစ်ယောက်က “ဆရာကြီးက တရားသဘာဝနဲ့ ပတ်သက်လာလျှင် စဉ်းစားတဲ့ အလုပ်ကို ပိတ်ပိတ်ပြီး ရေးတတ်တယ်၊ လယ်တီဆရာတော်ဘုရားကြီးကတော့ စိန္တာမယ ဉာဏ်ဟာ လိုအပ်တဲ့အကြောင်း၊ အရေးကြီးတဲ့အကြောင်း ရေးခဲ့ပါ တယ်၊ ဒီဟာ ဘယ်လိုပါလဲ” ဟု မေးလေသည်။ ကျွန်ုပ်၏ စာဖတ်ပရိသတ်အနက် အထက်ပါ ပုဂ္ဂိုလ်ကဲ့သို့ သံသယဖြစ်မိသူများလည်း ရှိနိုင်သည်ဖြစ်သောကြောင့် ထိုပုဂ္ဂိုလ်အား ရှင်းလင်းပြောပြလိုက်ရသော အချက်အလက်များကို ရေးသားတင်ပြလိုက်ရပေသည်။ စဉ်းစားဉာဏ်လိုအပ်ပုံ

စဉ်းစားခြင်းဟူသောအခြင်းအရာမှာအရေးမကြီးသည် မဟုတ်၊ လွန်စွာမှ အရေးကြီးလှပါသည်။ စဉ်းစားသော အလေ့အထ မရှိသူ၊ စဉ်းစားဉာဏ်မရှိသော သူတို့မှာ ဒွိဟိတ်ဖြစ်သည်ဟုပင် ကျွန်ုပ် နားလည်ပါသည်။ အရှင်သာရိပုတ္တရာအလောင်းနှင့် အရှင်မောဂ္ဂလာန် အလောင်းတို့သည် ပွဲကြည့်လျက်ရှိကြစဉ် အရှင်သာရိပုတ္တရာ အလောင်းသည်ပွဲကြည့်သော လူထုပရိသတ်ထုကြီးကိုမြင်ရာတွင် ဤလူတွေကား နောင်နှစ်ပေါင်းတစ်ရာကာလတွင် တစ်ယောက်မျှ ရှိကြတော့မည် မဟုတ်၊ အားလုံးသေကြပြီး ဖြစ်လိမ့်မည်”” ဟူ၍ စဉ်းစားမိရာမှ ထိတ်လန့်တုန်လှုပ်လာပြီးနောက် ဆက်လက်၍ “သေ တတ်သော သဘောတရားရှိလျှင် မသေတတ်သော သဘောတရား လည်း ရှိတန်စကောင်းသည်” ဟူ၍ စဉ်းစားမိပြန်သည်ဆို၏။ ထိုနောက် ဤသူငယ်ချင်း နှစ်ယောက်တို့သည် “မသေသောတရား” ကို ရှာရန် ထွက်လာကြသည်ဆိုရာ ဤသည်မှာ အရှင်သာရိပုတ္တရာ၏ စဉ်းစားဉာဏ်အဖိုးတန်ကြောင်း တွေ့ရပေသည်။

သို့သော် အားထုတ်ရသေးခြင်း

ထို့နောက် အရှင်သာရိပုတ္တရာ အလောင်းသည် အရှင်အဿဇိထေရ်နှင့်တွေ့၍ ယေဓမ္မာဟေတုပ္ပဘာဝါ အစချီသောဂါထာတစ်ပုဒ် ကို ကြားနာရရုံဖြင့် သောတာပန်တည်သည်ဟု ဆို၏။ (သက္ကာယ ဒိဋ္ဌိကွာသည်ဟု ဆိုလိုသည်။) အရှင်သာရိပုတ္တရာမှာ တသီးတခြားတရားအားထုတ်နေရသည် မဟုတ်၊ ကြားနာရသော ဂါထာ၏ အနက် သဘောကို ဆင်ခြင်သုံးသပ်ခြင်းဖြင့် တစ်မဂ်တစ်ဖိုလ်ရခဲ့ခြင်း မှန်ပေ သည်။ ဤနေရာ၌ စဉ်းစားဉာဏ်၏ အဖိုးတန်ခြင်းသည် ထင်ရှားပါ ပေသည်။

သို့ရာတွင် ယေဓမ္မာဟေတုပ္ပဘာဝါတည်းဟူသော ဂါထာကို အာဂုံဆောင်ထားကြသော ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်များအနက် ဘယ်နှစ်ယောက် မျှသည် သောတာပန်တည်သည်ဟု ကြားကြဖူးပါသနည်း။ အရှင် သာရိပုတ္တရာ၏ စဉ်းစားဉာဏ်ထက်မြက်ခြင်းကဲ့သို့ ထက်မြက်သူ ဘယ်နှစ်ယောက် ရှိနိုင်ပါမည်နည်း။ အရှင်သာရိပုတ္တရာ ကိုယ်တိုင်တော်တိုင်မှာလည်း သောတာပန်တည်ပြီးသည့်နောက် ရဟန္တာဖြစ်ရန် အတွက် ၁၅ ရက်တိုင်တိုင်အားထုတ်ယူရသေးသည်ဟု စာဆိုရှိ လေသည်။

ဗုဒ္ဓလည်း အားထုတ်တော်မူရသည်

တစ်ဖန် ဂေါတမဗုဒ္ဓသည် ၆ နှစ်တိုင်တိုင် ဒုက္ကရစရိယာ ကျင့်တော်မူပြီးသည့်နောက် ဗောဓိညောင်ပင်အောက်၌ နောက်ပိတ် ဆုံးည အားထုတ်ရာတွင် မသေသောတရားသည် မည်သို့ရှိလေသနည်း၊ နိဗ္ဗာန် ဟူသည်မှာ မည်သို့သော အခြင်းအရာမျိုး မည်သို့သော သဘာဝ မျိုး ဖြစ်လေသနည်း စသည်များဖြင့် တစ်ညဉ့်ပတ်လုံး တွေးတော ကြံဆကာ အချိန်ကုန်လွန်သော်မူစေသည်ဟု မှတ်ထင်ကြသလော။ ကိုယ်တော်မြတ်သည် စိတ်တော်ကို အတွင်းဘက်သို့လှည့်လျက် မိမိ၏ဘဝကိုသုံးသပ်ဆင်ခြင်တော်မူခြင်းအားဖြင့် အလွန့်အလွန် နက်နဲသော ပရမတ္ထသဘာဝကို ထိုးထွင်းသိမြင်တော်မူခြင်း ဖြစ်ရပေမည်။ နာမ်ရုပ်တို့၏ သဘာဝကို လွှတ်ထားပြီး အခြောက်တိုက် သက်သက်တွေးဆခြင်း၊ ကြံစည်စိတ်ကူးခြင်းအားဖြင့် နိဗ္ဗာန်ကို ထိုးထွင်းသိမြင် နိုင်သည်ဟု ဗုဒ္ဓ ဟောတော်မမူချေ။

တွေးဆ၍မရသော အရာမျိုး

ပြရုပ်ဆောင်ရသော်၊ ဒူးရင်းသီးမစားဖူးသော လူတစ်ယောက် သည် ဒူးရင်းသီးအနီးတွင် ထိုင်လျက် စဉ်းစားစိတ်ကူးခြင်းအားဖြင့် ဒူးရင်းသီး၏ အရသာကို တိတိကျကျသိရန် မတတ်နိုင်သကဲ့သို့ တရား စာတွေကို ဖတ်ပြီး နိဗ္ဗာန်၏သဘာဝကို တိကျအောင် သိရန်မဖြစ်နိုင်ချေ။ ဒူးရင်းသီးကိုကြည့်၍ အတွေးကောင်းသော လူတစ်ယောက်ဖြစ် ခဲ့လျှင် ပိန္နဲသီးကဲ့သို့ ဆူးပါသောကြောင့် ချိုသောအရသာ ရှိလိမ့်မည် ဟူ၍လည်းကောင်း၊ ဆူးပုပ်ရွက်ကဲ့သို့ စူးယားယားအနံ့ ရှိသောကြောင့် “လေး” သော အရသာမျိုး ရှိလိမ့်မည် ဟူ၍လည်းကောင်း အထိုက် အလျောက် နီးကပ်အောင် ခန့်မှန်းနိုင်သည့်နည်းတူ၊ စာတွေကိုဖတ်ပြီး နိဗ္ဗာန်သဘာဝကို မှန်းဆသောသူသည်လည်း နိဗ္ဗာန်၏ငြိမ်းချမ်းသော သဘာဝဆိုသည်ကို အထိုက်အလျောက် နီးကပ်အောင် တွေးဆရန် တတ်နိုင်ပေလိမ့်မည်။ သို့ရာတွင် ဒူးရင်းသီးအရသာကို မှန်းဆသော လူသည် လျှာပေါ်၌ တကယ်ဖြစ်ပေါ်လာသော အရသာကို တိကျအောင်မှန်းဆရန် မတတ်နိုင်သကဲ့သို့ စာကို ကြည့်ပြီး နိဗ္ဗာန်ကို မှန်းဆ တွေးတောသော လူသည်လည်း နိဗ္ဗာန်သဘာဝကို တပ်အပ် သေချာသိနိုင်မည် မဟုတ်ချေ။ ဒူးရင်းသီး၌အခွံကို ဖောက်ပြီး အသားကိုမြည်းရန် လိုဘိသကဲ့သို့ နိဗ္ဗာန်မှာလည်း နာမ်ရုပ်ကိုဖောက်ပြီး မှ ထိုးထွင်း၍ မြင်ရသော သဘာဝဖြစ်လေသည်။ အကြောင်းမူကား (စိန္တာမယ) အတွေးသမားသည် တွေးချင်သလိုတွေးစေ နာမ်ရုပ်ကို လွန်မြောက်အောင် မတွေးနိုင်၊ နာမ်ရုပ်တည်းဟူသော အာရုံမျိုးမှ တစ်ပါး တသီးတခြားရန် မဖြစ်နိုင်သောကြောင့်ပေတည်း။

ဆရာရွေးတတ်ဖို့ ဉာဏ်လိုခြင်း

ဤသို့ရေးသားခြင်းအားဖြင့် စဉ်းစားဉာဏ်တည်းဟူသော အခြင်းအရာမှာ လိုအပ်သော အခြင်းအရာမဟုတ်ဟု ဆိုလိုခြင်းကား မဟုတ်ချေ။ မဂ်တရား ဖိုလ်တရားအဖို့ရာ၌ စဉ်းစားဉာဏ်မှာ အရေး တကြီးလိုအပ်၏။ သို့ရာတွင် အဘယ်သို့သော နေရာမျိုး၌ လိုအပ်ပါ သနည်း။

မဂ်ပေါက်ဖိုလ်ပေါက် နည်းလမ်းညွှန်ပြနိုင်သည်ဆိုသော ဆရာ (သပ္ပရိသ) သည် ၄င်းကိုယ်တိုင်ပေါက်ရောက်ပြီး ဟုတ်မဟုတ် ချင့်ချိန်နိုင်သော ဉာဏ်ရှိဖို့လို၏။ စကားတစ်လုံးကို ကြားရသည့်အခါ ထိုစကားသည် ယုတ္တိ တန်မတန်၊ သဘာဝ ကျမကျ စဉ်းစားဆုံးဖြတ် နိုင်သော ဉာဏ်ရှိဖို့လို၏။ (ကာလာမသုတ်၌ ဗုဒ္ဓဟောတော်မူသည့် အတိုင်း) မိရိုးဖလာဆိုသောကြောင့် မှန်ရမည်ဟုလက်မခံသေးဘဲ ကိုယ်ပိုင်ဉာဏ်ဖြင့် ဆင်ခြင်သုံးသပ်ပြီးနောက် လိုအပ်လျှင် မိရိုးဖလာ အယူအဆများကို ထွင်းဖောက်၍ မြင်နိုင်သော ဉာဏ်ရှိဖို့ လိုအပ်၏။ ဆရာလုပ်သူက ဤကား သမထအလုပ်တည်း၊ ဤကား ဝိပဿနာ အလုပ်တည်း၊ ဤကား သမာဓိတည်း၊ ဤကား ပညာတည်းဟု ပိုင်းခြားဖော်ပြသည့်အခါ ဟုတ်မဟုတ်၊ မှန်မမှန် ဝေဖန် ဆုံးဖြတ်နိုင် သော ဉာဏ်ရှိဖို့ လိုအပ်၏။

သို့မဟုတ်ပါက မဂ်ဖိုလ်ကို လိုချင်၍ အားထုတ်ရပါသော်လည်း စည်ပိုင်းကို လှော်ရသကဲ့သို့ ရည်ရွယ်ရာသို့ မရောက်ဘဲ ချာလပတ် လည်လျက်သာ ရှိပေလိမ့်မည်။

စဉ်းစားလျှင် အချိန်ကုန်သော နေရာ

ကိုယ်တိုင် အားထုတ်ပြီး၍ ပေါက်ရောက်သည်ဟု ယုံကြည် စိတ်ချရသော (သပ္ပရိသ) ဆရာကောင်းနှင့် တွေ့ပြီးသည့်နောက်၌ကား ယောဂီပုဂ္ဂိုလ်သည် တောင်တောင်ဤဤ ထွေရာလေးပါ တို့ကို စိတ်ကူးကြံဆနေဖို့မလို၊ ဆရာပေးသော နည်းနာနိသျှကို ကျကျနန မှတ်သားနာယူပြီး အားသွန်ခွန်စိုက် အလုပ်လုပ်ဖို့သာ ရှိတော့သည်။ ထိုအချိန်မှစ၍ ရှေ့အကြောင်း၊ နောက်အကြောင်း၊ ရုပ် သဘော၊ နာမ်သဘော စသည်များအကြောင်းကို စိတ်ကူးတွေးတော ခြင်းများသည် အလုပ်ပျက်၍ အချိန်ကုန်ရုံမျှသာ ရှိပေလိမ့်မည်။ ရုပ် အကြောင်း၊ နာမ်အကြောင်းများကိုပင် မတွေးတောရစကောင်းလောဟု မေးလိုကြပေလိမ့်မည်။ ဝိပဿနာအလုပ် ဟူသည်မှာ တွေးတော ရသော အလုပ်မဟုတ်၊ နည်းနာကျကျ ရှုရသော အလုပ်သက်သက် ဖြစ်၏။ စိတ်ကူးတွေးတောခြင်းဖြင့် သိသည် ထင်ရသော ဉာဏ်သည် စိန္တာမယဉာဏ်မဟုတ်သောကြောင့် တန်ဖိုးများစွာ ရှိလှသည် မဟုတ်ချေ။

ဤမျှဆိုလျှင် စဉ်းစားဖို့လိုအပ်သောနေရာ၊ မလိုအပ်သော နေရာဟူသည်ကို သဘောပေါက်လောက်ကြပေပြီ၊ (ကျွန်ုပ် ရေးသား တင်ပြခဲ့သော အကြောင်းအရာများသည် ဟုတ်မဟုတ်၊ မှန်မမှန် ဝေဖန် ပိုင်းခြားရန်မှာ စဉ်းစားဖို့လိုအပ်သော ကိစ္စမျိုးပေတည်း။)

ရာဂစိတ် ခေါင်းပါးစေခြင်း

စဉ်းစားဉာဏ်အကြောင်းကို စောဒကတက်သောပုဂ္ဂိုလ်နှင့်အတူ ဒုတိယပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦးလည်း ပါသေး၏။ ထိုသူကမူ ယခင်တစ်ပတ်ဆောင်းပါး၌ ပါရှိသည့် အသုဘရှုနည်းနှင့်ပတ်သက်၍ မေးခွန်း ထုတ်၏။ အကယ်၍ မိမိကိုယ်ကို အပုပ်ကောင်ဟူ၍ ထင်မြင်လာအောင် ရှုနိုင်ပါမူ၊ အကြင်သူသည် အနာဂါမ်ပုဂ္ဂိုလ် ဖြစ်သွားမည် မဟုတ်ပါလော၊ ကာမရာဂကို အနာဂါမ်တို့သာ ပယ်နိုင်သည် မဟုတ်ပါလောဟု မေးလေသည်။ အမှန်မှာ ကျွန်ုပ်သည် ခပ်ရွယ်ရွယ်၌ ကာမရာဂစိတ် တက်ကြွ၍ ထိုအခြင်းအရာကို မလိုလားသောအခါများ၌ လက်တွေ့ကျင့်သုံးသော နည်းမျှသာ ဖြစ်ပါသည်။ ကျွန်ုပ် ကိုယ်တိုင်လည်း အနာဂါမ်မဖြစ်ရသေးပါ။ သို့သော် ထိုကဲ့သို့ ရှုသောအခါ၌ အာရုံမိခဲ့ လျှင် (တစ်လတန်သည်ဖြင့်) ရာဂစိတ်ခေါင်းပါးခြင်းကား အမှန်ဖြစ် ပါသည်။ ဤအခြင်းအရာမှာ တဒင်္ဂပဟာန် ခေါ်ရမည်ဖြစ်ရာ၊ ထပ်ခါ တလဲလဲရှုပါမူကား တိုးတက်ခြင်းရှိနိုင်တန်ရာသည်ဟု ဖြေဆိုလိုက်ရ ပေသည်။

စိတ်ပူလောင်တတ်ခြင်း

ဤတစ်ပတ်ရရှိသောစာများအနက် တစ်ဦးသောသူ၏ စာ၌ ပါရှိသော ပုစ္ဆာမှာ “ကျွန်တော်သည် စိတ်ပူစရာရှိလျှင် အလွန် ပူတတ် ပါသည်၊ ဘယ်ကဲ့သို့ လုပ်ရပါမည်နည်း” ဟု မေးလိုက်၏ ဤ မေးခွန်းမှာမူ လူအတော်များများနှင့် သက်ဆိုင်စေလိမ့်မည်။

ပူစရာရှိလျှင် အလွန်ပူတတ်သောသူ၊ အတော်အသင့် ပူတတ် သောသူ၊ အနည်းငယ် ပူတတ်သောသူ စသည်ဖြင့် အဆင့်ဆင့် ရှိကြ မည်ဖြစ်ရာ လောကဓံရှစ်ပါးနှင့်တွေ့ကြုံသောအခါ၌ (နကမ္ပတိ) မတုန်မလှုပ်ဆိုသည့် ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်များမှတစ်ပါး ပူစရာရှိလျှင် (အပူ ကြီးလျှင် ကြီးသည့်အလျောက်) အနည်းနှင့်အများ ပူကြရမည့်သူချည်း ဖြစ်ပေလိမ့်မည်။ ။

အပူဖြေနည်းအမျိုးမျိုး

အပူတွေ့သောအခါ၌ ဖြေနည်းအမျိုးမျိုး ရှာတတ်ကြ၏။ အချို့ လည်း မူးအောင်သောက်ခြင်းဖြင့် မေ့ပျောက်အောင်လုပ်ကြ၏။ အချို့လည်း မြင်းပွဲ၊ ဖဲဝိုင်းစသည်များဖြင့် ဖြေဖျောက်ကြ၏။ အချို့ လည်း ဘောလုံးကန်ခြင်း၊ တင်းနစ်ရိုက်ခြင်း စသည့် အားကစားခြင်း တစ်နည်းနည်းဖြင့် မေ့ပျောက်ဖို့ ကြိုးစားကြ၏။

စိတ်ဟူသည်မှာ တစ်ချိန်တည်းတွင် အာရုံတစ်ခုမျှသာခံယူ တတ်သော သဘာဝရှိသောကြောင့် တစ်စုံတစ်ခု၌ စိတ်ဝင်စားလျက် ရှိစဉ်ပူပင်စရာကို (အခိုက်အတန့်အားဖြင့်) မေ့နေ၍ သက်သာရာရခြင်း မှာကား ယုံမှားဖွယ်ရာမရှိပေ။ သို့ရာတွင် မူးအောင်သောက်ခြင်း၊လောင်းကစားခြင်းစသော ဖြေဖျောက်နည်းတို့မှာ ခဏတာမျှ မေ့ပျောက် ခြင်းကြောင့် သက်သာရာရခြင်းအတွက် မကောင်းကျိုးများ ကျန်ရစ် ခဲ့တတ်လေသည်။ ဘောလုံးကန်ခြင်း၊ တင်းနစ်ရိုက်ခြင်း စသော ဖြေဖျောက်နည်းများမှာ ခဏတာအတွက်မျှသာ အသုံးဝင်၍ ပြီးသည် နှင့်တစ်ပြိုင်နက် ပူမြဲတိုင်း ပူလာတတ်ပေသည်။ စင်စစ်မှာ အချိန်ရွှေ့ ခြင်းမျှသာဖြစ်၍ ပွဲပြီးသည့်နှင့် တစ်ပြိုင်နက် အပူချိန် ဒီဂရီလျော့သည် မရှိဘဲ ယခင်အတိုင်းပင် ပူလောင်ရပြန်လေသည်။

ရဟန္တာ၏အပူကင်းပုံ

ဤနေရာ၌ စဉ်းစားဆင်ခြင်ရန် အချက်တစ်ခု တင်ပြလိုသည်။ ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် လောကဓံရှစ်ပါးကို အောင်မြင်သည်ဆိုရာ၌ ပူလောင်စရာရှိလျှင်လည်း မပူလောင်တော့ဟူ၍ အဓိပ္ပါယ်ရှိပေရာ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်ဖြစ်ခဲ့လျှင် ဤအခြင်းအရာကို လက်ခံယုံကြည်ရပေမည်။ (မပူလောင်၊ မထိခိုက်၊ မတုန်လှုပ်ဆိုခြင်းမှာ စိတ်မဆင်းရဲခြင်းကိုသာ ဆိုလိုခြင်းဖြစ်ပေရာ ခန္ဓာကိုယ်ကို မီးနှင့် ရှိပါမူကား အခြားလူများ ပူလောင်သကဲ့သို့ပင်ပူလောင်ကြရသည်ဟု နားလည်ရပေမည်။ ကောင်းပါပြီ၊ ရဟန္တာ၏စိတ်သည် အဘယ်ကြောင့်စိုးရိမ်ပူပန်ခြင်း တည်းဟူသောဆင်းရဲခြင်းမျိုးမှ လွတ်ကင်းချမ်းသာခွင့်ရနိုင်ပါသနည်း။ ရဟန္တာပုဂ္ဂိုလ်သည် အောက်တန်း အရိယာပုဂ္ဂိုလ်များကဲ့သို့ ဤတရား၊ ထိုတရားစသည်များကို နှလုံးသွင်းခြင်းအားဖြင့် ဖြေဆည် နေရသည် မဟုတ်။ ပူပန်သောက ရောက်စရာဟူ၍ မရှိခြင်းတည်း ဟူသော