မြသန်းတင့် - တောင်သမန်ရွှေအင်းကလေညှင်းဆော်တော့ (ပ)
ထုတ်ဝေသူအမှာ
ကွယ်လွန်သွားပြီဖြစ်သော စာရေးဆရာကြီး “မြသန်းတင့်' ၏ ရှုမဝမဂ္ဂဇင်းတွင်လစဉ် အခန်းဆက် ရေးသားခဲ့သော “တောင်သမန်ရွှေအင်းက လေညင်းဆော်တော့” စာအုပ်ကို စာဖတ်သူလက်သို့ အပ်နိုင်ခဲ့ပြီ ဖြစ်သည်။
ဆရာ၏ ပင်ကိုယ်ရေး သမိုင်းသုံးသပ်ချက်စာအုပ်ဟု ဆိုက ဆိုနိုင်မည်ဖြစ်သည်။ ဤစာအုပ်ကို ရေးသားရာတွင် ဆရာမြသန်းတင့်အနေဖြင့် မြင်ကွန်းအရေးတော်ပုံ (ဦးဝဇီရဗုဒ္ဓိ)၊ မြတောင်သာသနာ နှစ်တစ်ရာ၊ ကင်းဝန်မင်းကြီးသမိုင်း (ဦးမောင်မောင် တင်)၊ မန္တလေးမြို့နန်းတည်စာတမ်း (ဦးမောင်မောင်ကျော်)၊ နှစ်တစ်ရာပြည့်မန္တလေး (ရွှေကိုင်းသား)၊ ကုန်းဘောင်ဆက်မဟာရာဇဝင် (ဦးမောင်မောင်တင်)၊ ၁၈၈၅ခုနှစ် အထက်မြန်မာနိုင်ငံ အခြေအနေ (ဒေါ်ကြန်)၊ THE MAKING OF BURMA. (DOROLTHEY WODMAN). THIBAW'S QUEEN. (FIELDING HALL), OUR BURMESE WARS. (F. WHITE). THE PAGODA WAR. (A.T.Q. STEAWART). BURMA'S STRUGGLE AGAINST BRITISH IMPERIALISM. (1885-1895) (NI NI MYINT), MANDALAY. (F. KAR), စာအုပ်များကို မှီငြမ်း ကိုးကားခဲ့သည်။
စာအုပ်တိုက်အနေဖြင့် ဤစာအုပ်ကိုစီစဉ်ရာတွင် သမိုင်းကြောင်းနှင့် နွယ်ယှက် သော ဓာတ်ပုံများကို အတတ်နိုင်ဆုံး ကြိုးစားထည့်သွင်းခဲ့ပါသည်။ ယခုထုတ်ဝေ လိုက်သော စာအုပ်သည် “တောင်သမန်ရွှေအင်းက လေညင်းဆော်တော့' ပထမပိုင်း ဖြစ်ပြီး၊ ရနံ့သစ်မဂ္ဂဇင်းတွင် ရေးသားခဲ့သော အပိုင်းကို ဒုတိယပိုင်းအဖြစ် ဆက်လက် ထုတ်ဝေဦးမည်ဖြစ်သည်။ တစ်နည်းဆိုရသော် ဤစာအုပ်သည် ယနေ့မန္တ လေး စာအုပ်တိုက်၏ ဆရာမြသန်းတင့် အမှတ်တရစာအုပ် ပင်ဖြစ်သည်။
စာဖတ်သူအနေဖြင့် ဤစာအုပ်အပေါ် ကျေနပ်နှစ်ခြိုက်ခဲ့ပါလျှင်၊ ကျွန်ုပ်တို့ အားလုံး ဆရာမြသန်းတင့်အား ပို၍ပင် သတိရ၊ လွမ်းတနေကြရဦးမည်သာ။
စီစဉ်ထုတ်ဝေသူ၊
ယနေ့ မန္တလေးစာအုပ်တိုက်
(၁)
ဖီးနစ်ငှက် မန္တလေး
“မန္တလေးဟာ ဂရိဒဏ္ဍာရီထဲမှာပါတဲ့ ဖီးနစ်ငှက်နဲ့တူတယ်။ ဖီးနစ်ငှက်ဟာ ပြာပုံထဲက ပြန်လည်လန်းဆန်းနုပျိုလာသလို၊ မန္တလေးဟာလည်း ပြာပုံထဲက ရုန်းထပြီး နုပျိုလန်းဆန်း လာတာချည်းပဲ”
ကျွန်တော်သည် အထက်ပါစကားများဖြင့် မန္တလေးစာပေဟောပြောပွဲမှ ကျွန်တော့် ဟောပြောချက်ကို အစပျိုးခဲ့လေသည်။
ကျွန်တော်သည် စစ်ပြီးကာစ ပြာပုံထဲမှ မန္တလေးကို တွေ့လိုက်ရဖူး၏။ ထိုစဉ် မန္တလေးမြို့လယ်ကောင် ၈၄-လမ်းကြီးမှ အရှေ့ဘက်သို့ မျှော်ကြည့်လိုက်လျှင် မီးလောင် ပြင်ကြီးသည် အရှေ့ဘက် အောင်ပင်လယ်ကန်ဘောင်ရိုးအထိ တစ်နံတစ်လျားကြီး မြင်နေရသည်။ တောင်ဘက်သို့ လှမ်းကြည့်လိုက်လျှင် ဘုရားကြီး ခြေတော်ရင်း၊ အနောက်ဘက်သို့ လှမ်းကြည့်လိုက်လျှင် ဧရာဝတီမြစ်ဘေးက တာရိုး၊ မြောက်သို့မျှော်ကြည့်လိုက်လျှင် မန္တလေးတောင်ခြေရင်းအထိ တိုးလျှိုပေါက်မြင်နေရသည်။ ပြာပုံ ထဲတွင် တဲသိုက်ကလေးများက ကျွန်းကလေးများသဖွယ်။ တိုက်တာနံရံများက ပြိုကျ ပျက်စီးကာ ခြောက်အိပ်မက်ထဲက တစ္ဆေသရဲကြီးများလို မိုးတိုးမတ်တတ်။ မီးလောင် ကျွမ်းထားသဖြင့် မည်းနက်လျက်။ နံရံမှ ပြတင်းပေါက်ကြီးတွေက ဦးခေါင်းခွံတစ်ခုမှ မျက်တွင်းရိုးများလို ဟောက်ပက်လျက်။ သံယက်မကြီးများက ကွေးညွတ်ကာ အောက်သို့ စိုက်ကျနေကြသည်။ အချို့နေရာများတွင် အပေါ်သို့ ထောင်နေကြသည်။ ရှုပ်ထွေးသော ဂဲသြမေတြီစိန္တိ က ကထာတစ်ခုကို မတတ်တတတ်ဖြင့် ပုံဆွဲအဖြေထုတ်ထားသော သတ္တမတန်း ကျောင်းသားလေးတစ်ယောက်၏ ဂဲသြမေတြီပုံတစ်ခုကိုသွား၍ သတိရမိ သည်။ သစ်ပင်တို့ကလည်း မီးလောင်ထားသဖြင့် မည်းနက်လျက်။ မြို့ရိုးပေါ်မှ ပြအိုး များ၊ ပစ္စင်များ၊ စုလစ်မွမ်းချွန်များမှာ ကျိုးပဲ့ကုန်ကြလေပြီ။ နီကြန်ကြန်မြို့ရိုးများကလည်း ခြောက်သွေ့သည့်အဆင်းကို ဆောင်ကာ နေရာများစွာတွင် ဟင်းလင်းပွင့်နေပြီး အုတ်ကျိုး အုတ်ပဲ့ပုံကြီးတွေ ဖြစ်နေသည်။ မြို့ရိုးပတ်လည်မှ ကျုံးရေသည် ရေညိုမသန်းနိုင်တော့။ ရေမှော်ဒိုက်သရော်တို့သည် ကြာတောကို ဖုံးသွားကြလေပြီ။
“နန်းတော်တစ်ခုသာ ရှုစရာကျန်တော့သည်” ဆိုသည့် နန်းတော်ရှေ့ဆရာတင် ၏သီချင်းကို ကျွန်တော်တို့ငယ်ငယ်က ကြားခဲ့ဖူးသော်လည်း၊ ယခုမူ နန်းတော်တစ်ခုပင် ရှုစရာမမြင်တော့ပြီ။
ကျွန်တော်သည် တစ်ခါက မန္တလေးဖြစ်ခဲ့ဖူးသော အပျက်အစီးပုံ၊ ပြာပုံကန္တာရကြီးထဲတွင် လျှောက်သွားနေမိသည်။
မန္တလေးမြို့ရိုးကြီးသည် နေရာများစွာတွင် အုတ်ကျိုးအုတ်ပဲ့ပုံကြီးဖြစ်လျက်။ မန္တလေးတောင်ပေါ်သို့ တက်လာသည့်အခါတွင် တောင်ခြေရင်းမှ ခြင်္သေ့ကြီးနှစ်ကောင်မှာ ကျိုးပဲ့ ပျက်စီးနေလေပြီ။ ခြင်္သေ့ကြီးတစ်ကောင်မှာ ခေါင်းပြတ်နေသည်။ ဦးခန္တီဆောက်ခဲ့ သည့်တန်ဆောင်းများမှာလည်း သွပ်မိုးတွေမရှိတော့။ အချို့ သံတန်ဆောင်းများမှ သံဘောင် များ ကွေးကောက်လျက်။ စေတီများ၊ လိုဏ်ဂူများက ပြိုပျက်လျက်။ ဆင်းတုတော်များက အလဲလဲအပြိုပြို။ တစ်နေရာတွင် ကြေးခေါင်းလောင်းကြီး ပြုတ်ကျနေသည်။ တောင်စောင်း တွင် ပေါက်နေသည့် သစ်ပင်များသည် အပိုင်းပိုင်းပြတ်ကာ ငုံးတိတိ ဖြစ်နေကြ၏။ သံခမောက်ပိန်၊ အမြောက်ကျည်ဆန်ခွံ၊ စက်သေနတ် ကျည်ဆန်ခွံတို့က ပြန့်ကျဲလျက်။
မန္တလေးသည် အသရေဖျက်ခံထားရသည့် အပျိုစင်တစ်ဦးနှင့်သာ တူတော့သည်။
ထိုစဉ်ကမူ မန္တလေးမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲသည် ဘယ်မျှပြင်းထန်သည်ကို ကျွန်တော် နားမလည်ပါ။ ကြီးလာ၍ စစ်သမိုင်းတို့၊ စစ်မှတ်တမ်းတို့ကို ဖတ်ကြည့်သည့်အခါတွင်မှမန္တလေးမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲသည် မည်မျှကြီးမား ပြင်းထန်ကြောင်းကို ကျွန်တော် သိလာခဲ့ပါသည်။
၁၉၄၅ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလထဲတွင် အရှေ့တောင်အာရှ စစ်ဦးစီးဌာနချုပ် စစ်ဆင်ရေးဌာနက မြန်မာပြည်တိုက်ပွဲကို ဆင်နွှဲနေသည့် ဗြိတိသျှအမှတ် ၁၄၊ တပ်မတော်သို့ ညွှန်ကြားချက်တစ်စောင်ကို ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။ ထိုညွှန်ကြားချက်မှာ (၁) မန္တ လေးတစ်ဝိုက်တွင် စုရုံးနေသော ဂျပန်တပ်များကို ချေမှုန်းရန်။ (၂) မုတ်သုံ ရာသီမရောက်မီ ရန်ကုန်ကို သိမ်းပိုက်ရန်-ဆိုသည့် ညွှန်ကြားချက်ဖြစ်သည်။ မန္တလေး မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲအကြောင်းကို အမှတ် ၁၄ တပ်မတော်သေနာပတိ ဖီးမာရှယ်စလင်းက အောက်ပါအတိုင်း ရေးထားသည်ကို တွေ့ရသည်။
"...ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၄ ရက်နေ့တွင် ဗိုလ်ချုပ်ရီးစ်၏တပ်များသည် ကျောက် မြောင်းတပ်ဦးမှ ဖောက်ထွက်လာခဲ့ကြကာ အရှေ့ဘက်တောင်တန်းများဆီသို့ ဆင်းလာ ခဲ့ကြသဖြင့် ဒုတိယတပ်မအတွက် လှုပ်ရှားနိုင်သောအနေအထားကို ရရှိသွားခဲ့ကြသည်။ ဒုတိယတပ်မသည် နောက်တစ်နေ့တွင် အရှေ့ဘက်ကမ်းရှိ ဂျပန်တပ်များကို ထိုးဖောက် နိုင်ခဲ့ကြသည်။ ထို့နောက်တွင်မူ တပ်နှစ်ခုသည် ရေကာတာကျိုးပေါက်၍ ရေတွေ ဒလဟောဆင်းလာသကဲ့သို့ တောင်ဘက်သို့ တစ်ဟုန်ထိုး ဆင်းလာခဲ့ကြသည်။ ရန်သူ့ တပ်များသည် ထိုရေစီးအဟုန်တွင် မျောပါသွားကြကာ ကျန်ရစ်ခဲ့သည့် တပ်ဖွဲ့ ကလေး များမှာလည်း ခုခံမှုအနည်းငယ်မျှ လုပ်နိုင်သည့် ကျွန်းငယ်ကလေးများကဲ့သို့ ဖြစ်နေ ကြသည်။ မကြာမီတွင် သပိတ်ကျင်းမှ တောင်ဘက်သို့ ဆင်းလာသော နောက်ထပ် တပ်မတစ်ခုကြောင့် ကျန်ရစ်ခဲ့သည့် ကျွန်းငယ်ကလေးများမှာလည်း ရေတွေ ဖုံးအုပ် သွားတော့သည်။ မတ်လ ၃ ရက်နေ့တွင်မူ အမှတ် ၁၉ တပ်မကြီးသည် တင့်ကားများမောင်းနိုင်သည့် လွင်ပြင်သို့ ရောက်နေလေပြီ။ အင်ဖာတိုက်ပွဲတွင် ဖရိုဖရဲ အလဲလဲ အကွဲကွဲဖြစ်ခဲ့ရသည့် အမှတ် ၁၅ ဂျပန်တပ်မကြီးသည် ရီးစ်၏တပ်များထိပ် စစ်ဦးနှင့် ခင်တိုးမိရာမှ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားကာ လန်ထွက်သွားကြောင်း၊ နောက်ထပ် စနစ်တကျ ခုခံမှုကို ပြုလုပ်ပေးနိုင်တော့မည်မဟုတ်ကြောင်းဖြင့် မတ်လ ၄ ရက်နေ့တွင် ရီးစ်ထံမှ သတင်းပို့ချက် ရောက်လာသည်။ ရီးစ်၏တပ်များသည် အချို့သော ဂျပန်တပ်ကြွင်းများ၊ ခန်းများကိုကွင်းကာ ဖားခုန်သကဲ့သို့ တပ်များကိုခုန်၍ ရွှေ့သွားရာ၊ နောက်တစ်နေ့တွင် သူ့တပ်များသည် ချောင်းမကြီးကျောင်းသို့ ရောက်သွားကြသည်။ ချောင်းမကြီးချောင်းမှာ မန္တလေးမြောက်ဘက် ဆယ့်ရှစ်မိုင်မျှသာ ဝေးပြီး၊ မန္တလေးသို့မရောက်မီ နောက်ဆုံးတွေ့ရသည့်သဘာဝအတားအဆီး ဖြစ်သည်။ ဂျပန်များသည် ချောင်းမကြီးတောင်ဘက်ရှိ မတ္တရာတွင် ခုခံရန် အသင့်ပြင်ထားကြသည်။ သို့ရာတွင် ရီးစ်၏ယန္တရားတပ်စစ်ကြောင်း တစ်ကြောင်းက ၎င်းတို့က ကတုတ်ကျင်းများကို ရှင်းလင်းပစ်လိုက်ပြီးနောက် မြို့တွင်း တိုက်ပွဲဆင်ခြင်းဖြင့် မတ္တရာကို သိမ်းပိုက်လိုက်ကြသည်။ မန္တလေးအနီးသို့ ချဉ်းကပ် လာပြီဖြစ်သည့်အလျောက် ရန်သူတို့၏ခုခံမှုမှာလည်း ပြင်းထန်သည်ထက် ပြင်းထန် လာခဲ့လေပြီ။ သို့ရာတွင် ပေါင်းစည်းမှုမရှိဘဲ၊ ပြောက်တိပြောက်ကျားမျှသာ ဖြစ်သည်။ မတ်လ ၈ ရက်နေ့ အရုဏ်တက်အချိန်တွင်မူ၊ ရီးစ်၏ အမှတ် ၁၉ တပ်မကြီးမှ အမှတ် ၄ တပ်မဟာသည် မန္တလေးတပ်နယ်မြေ အရှေ့ဘက် နှစ်မိုင်အကွာတွင် တိုက်ခိုက်လျက် ပြီး၊ အခြားတပ်မဟာတစ်ခုဖြစ်သည့် တပ်မဟာ ၈ မှာ ယန္တရားတပ် စစ်ကြောင်းနှင့်အတူ မန္တလေးမြို့တော်၏ မြောက်ဘက် ဆင်ခြေဖုံးသို့ ရောက်လာခဲ့လေပြီ။ မန္တလေးအနီး တစ်ဝိုက်တွင် ဂျပန်တပ်များ ခုခံမှုဟာ ဟိုတစ်စုသည်တစ်စုမျှသာ ဖြစ်သည်။ ဂျပန်တပ် များသည် အခြေအနေကိုသိပုံမရကြဘဲ။ မန္တလေးမြောက်ဘက်တွင် လှုပ်ရှားနေကြသည်။ သို့ရာတွင် နေရာနှစ်နေရာတွေမူ၊ ဂျပန်တို့သည် တပ်များ စနစ်တကျ စုစည်းကာ အပြင်းအထန် ခုခံနေသည်ကို တွေ့ရ၏။ ထိုနေရာများမှာ မန္တလေးတောင်တစ်ဝိုက်နှင့် မြို့တွင်းရှိ ဒပ်ဖရင်ခံတပ် (နန်းမြို့)အတွင်းတွင် ဖြစ်သည်။
“မန္တလေးတောင်သည် မြေပြင်တွင် ထီးထီးကြီးရှိနေသော ပေရှစ်ရာခန့်မြင့်သည့် ကျောက်တောင်ကြီးတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ မန္တလေးမြို့၏ အရှေ့မြောက်ပိုင်းတစ်ခွင်လုံးကိုစီး၍ မြင်နိုင်သည်။ တောင်တစ်ခုလုံးမှာ တန်ဆောင်းများ၊ စေတီပုထိုးများဖြင့် ပြည့်နှက်လျက်ရာ ဂျပန်များသည် ရိက္ခာအပြည့်၊ တပ်အပြည့်ဖြင့် ထိုစေတီပုထိုးများပေါ်တွင် စက်သေနတ်ကြီးများဆင်ကာ စောင့်နေကြသည်။ မတ်လ ၉ ရက်နေ့တစ်နေ့လုံးနှင့် တစ်ညလုံးပင် အနီးကပ်တိုက်ပွဲများ အပြင်းအထန်ဖြစ်ပွားလျက်ရှိ၏။ ဂေါ်ရခါးတပ်ရင်း တစ်ရင်းက လက်ပစ်ဗုံးများ၊ တော်မီဂန်းများဖြင့် အတင်းဝင်ပစ်ကာ၊ တောင်ခါးပန်းကို သိမ်းပိုက်ရန်၊ တောင်ပေါ်ရှိ ကွန်ကရိအဆောက်အအုံများထဲသို့ အတင်းဝင်ရန် ကြိုးစား နေကြသည်။ နောက်နှစ်ရက်အကြာတွင် ဗြိတိသျှတပ်ရင်းတစ်ရင်းမှ တပ်ခွဲနှစ်ခွဲ ထပ်မံ ဝင်ရောက်၍ ပြင်းပြင်းထန်ထန် တိုက်ခိုက်ကြသော်လည်း တောင်ကို မသိမ်းနိုင်သေး။ ဂျပန်များသည် နောက်ဆုံးအချိန်အထိ ခုခံကြရာ၊ မတတ်သာသည့်အဆုံးတွင် လိုဏ်ဂူ များထဲမှ ခုခံနေသည့် ဂျပန်တပ်ကြွင်းများကို ဓာတ်ဆီပီပါကြီးများ လှိမ့်သွင်းပြီး၊ ထရေစာကျည်ဆံများဖြင့် ပစ်ခတ်၍ ရှင်းယူရသည်။ ကျွန်ုပ်တို့တပ်များသည် မတ်လ ( ၁၁ ရက်နေ့ကျမှပင် မန္တလေးတောင်ကို လုံးဝသိမ်းပိုက်မိကြတော့သည်။ မန္တလေးတောင်ကို သိမ်းပြီးမကြာမီ ကျွန်ုပ် သွားရောက်ကြည့်ရှုသည့်အခါတွင် လောင်ကျွမ်း မည်းနက်နေသော စေတီပုထိုးများ၊ တန်ဆောင်းများနှင့်တကွ ပုပ်ပွနံစော်လျက်ရှိသော အလောင်းအများအပြားကို တွေ့သည်။ အဝေးမှ တအုန်းအုန်း အမြောက်ထုသံများ။ ဗုံးပေါက်ကွဲသံများနှင့် စက်သေနတ် တဒက်ဒက်ပစ်သံများကို ကြားရခြင်းအားဖြင့် မန္တလေးမြို့တော်ကို ရှင်းလင်းနေဆဲဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။
"ဂျပန်တို့ အခိုင်အမာခုခံနေကြသော အခြားနေရာမှာ မန္တလေးနန်းမြို့တွင်းရှိ ဖို့ဒပ်ဖရင်ခေါ် ဒပ်ဖရင်ခံတပ်ဖြစ်သည်။ မန္တလေးနန်းတော်မြို့ရိုးသည် အုတ်တံတိုင်းများ အခိုင်အခံ့ကာရံထားသည့် လေးထောင့်မြို့ရိုးကြီးဖြစ်ပြီး၊ အထဲတွင် မိုင်တစ်စိတ်ခန့်ရှိသည့် ပန်းခြံတစ်ခုနှင့် လူနေအိမ်ခြေများ၊ အစိုးရရုံးများ၊ အဆောက်အအုံများ၊ စစ်တန်းလျား များ ရှိသည်။ မြန်မာတို့၏နောက်ဆုံးဘုရင်ဖြစ်သော သီပေါဘုရင်၏ကျွန်းသားဖြင့်ဆောက်လုပ်ထားသည့် နန်းတော်အဆောက်အအုံကြီးလည်း ရှိသည်။ နန်းတော် စုလစ်မွမ်းချွန်များနှင့် ပန်းဆွဲများကို ဟင်္သပဒါးနှင့် ရွှေပိန်းတို့ ချထားသည်။ လှိုင်းတွန့် သဏ္ဌာန်ဖော်ထားသည့်အပြင် နန်းမြို့ရိုးသည် နှစ်ဆယ့်လေးပေဖြစ်ပြီး၊ ထူထဲသော အုတ်တံတိုင်းကြီးအဖြစ် တည်ဆောက်ထားကာ အောက်ခြေတွင် ပေ ၇၀-ခန့်ကျယ်သည့် တာရိုးကြီးကို ပို့ထားသည်။ မြို့ရိုးပတ်ပတ်လည်တွင် ကိုက်နှစ်ရာခန့်ကျယ်သည့်ကျုံး တူးထားလျက်၊ ကျုံးထဲတွင် ရေအပြည့်သွင်းထား၏။ ကျုံးထဲတွင် လှပသည့် ကြာပင် များပေါက်လျက်ရှိသော်လည်း၊ ကျွန်ုပ်တို့တပ်များအဖို့သော်မူ အနှောင့်အယှက်ဖြစ်လျက် ရှိပေ၏။ ကျွန်ုပ်ငယ်စဉ်က ကစားခဲ့သည့် ကလေးကစားစရာ ခံတပ်ငယ်တစ်ခုနှင့်တူသော ဖို့ဒပ်ဖရင်ထဲတွင် ဂျပန်တို့က အလုံးအရင်းနှင့် ခံနေကြသည့်အတွက် အပြေးအဖြန်း တိုက်ကာ၊ လက်နက်အသင့်အတင့်မျှသာ တပ်ဆင်ထားသည့် တပ်တစ်တပ်အဖို့ ကြီးမားသော အခက်အခဲကြီးတစ်ရပ် ဖြစ်နေသည်။
'နောက်ရက်များအတွင်း၌ကား ရီးစ်၏တပ်များသည်မြို့တွင်းတွင် တစ်လမ်းဝင် တစ်လမ်းထွက်တိုက်၍ ရှေ့သို့ တက်နေကြရသည်။ အကျအဆုံးလည်း များလှ၏။ အထူးသဖြင့် လက်ဖြောင့်တပ်သားများ၏လက်ချက်ကြောင့် အရာရှိအများအပြား ကျဆုံး ကြသည့် မတ်လ ၁၅-ရက်နေ့ကျမှပင် ကျွန်ုပ်တို့တပ်များသည် နန်းတော်မြို့ရိုးကို လုံးဝဝိုင်းမိကြ၏။
မန္တလေးနန်းမြို့ရိုးတိုက်ပွဲသည် အိန္ဒိယတပ်တွင်း သူပုန်ကြီးတုန်းက ဒေလီမြို့ရိုးကို ဝိုင်းဝန်းတိုက်ခိုက်ပုံနှင့် တူလိမ့်မည်ဟု ကျွန်ုပ်ထင်သည်။ မြို့ရိုးကို ဖောက်ခွဲဖြိုချရန်အတွက် အမြောက်ကြီးများကို ကိုက်ငါးရာခန့်အကွာအထိ ရွေ့ယူခဲ့ကြ ရသည်။ ကျုံးကိုဖြတ်ရန်အတွက် လှေများ၊ မြို့ရိုးပေါ်သို့တက်ရန် လှေကားများကိုအသင့်ပြင်ထားကြရသည်။ အသေခံတပ်ဖွဲ့များကို အသင့်ဖွဲ့ထားရသည်။ ကျုံးထဲသို့ ရေသွင်းသည့် ပိုက်လုံးကြီးများအတိုင်း အထဲသို့ဝင်ရန် ပြင်ဆင်ထားကြသည်။ မတ်လ ၁၆-ရက်နေ့ညတွင်မူ ကျွန်ုပ်တို့တပ်များက မြို့ရိုးအနောက်မြောက်ဘက်နှင့် အရှေ့မြောက် ဘက်မှဝင်၍ တိုက်ကြသည်တွင် ဂျပန်တို့က စက်သေနတ်များနှင့် တရကြမ်း ခုခံ ပစ်ခတ်ကြသဖြင့် ကျွန်ုပ်တို့တပ်များသည် ဒဏ်ရာရသူများကို အသက်စွန့်၍ကောက်ကာ ပြန်ဆုတ်လာခဲ့ကြရသည်။ မတ်လ ၁၈ ရက်နှင့် ၁၉ ရက်နေ့များတွင် ကျုံးကိုဖြတ်န် ကြိုးစားကြသော်လည်း မအောင်မြင်ပြန်ချေ။ ဤသို့တိုက်ခိုက်သိမ်းပိုက်ခြင်းသည် အကျအဆုံးများလှသည့်အတွက် နောက်ဆုံးတွင် လေတပ်မှ မြို့ရိုးကြီးကို ဗုံးကြ၍ ဖြိုချသည့် ခေတ်သစ်နည်းကို အသုံးပြုရသည်။ မတ်လ ၁၃ ရက်နေ့တွင် မြို့ရိုးထဲသို့ ဗုံး ကြဲချပြီး၊ မတ်လ ၁၆ ရက်နေ့တွင် ပေါင် ၅ဝဝ ဗုံးကြီးများကို မြို့ရိုးများပေါ်သို့ ကြံချပြီး၊ မြို့ရိုးကိုပြုရန် ကြိုးစားကြပြန်သည်။ ၅.၅ လက်မအမြောက်များကဲ့သို့ပင် ဗုံးကြီးများနှင့် ကြံချသည့်တိုင်၊ မြို့ရိုးအပြင် မျက်နှာစာကိုသာထိပြီး၊ မြို့ရိုးနောက်တွင် ဖို့ထားသည့် တာရိုးကြီးကိုမူ မဖောက်နိုင်ချေ။ နောက်ဆုံးတွင် (Skip Bombing) ခေါ် ရှပ်တိုက်ဗုံးကြသည် စနစ်ကို သုံးရတော့သည်။ မစ်ချယ် ဗုံးကြဲလေယာဉ်ပျံများက နိမ့်နိမ့်ကလေး ပျံသန်းကာ ပေါင် ၂၀၀၀ ဗုံးကြီးများကို ကျုံးထဲသို့ကြဲချရာ ထိုဗုံးကြီး များက ရေထဲသို့ကျသွားကာ မြို့ရိုးနံရံကိုပြန်မှန်ပြီး ပေါက်ကွဲကုန်ကျသည်။ ထိုသို့ နေ့စဉ်ရက်ဆက် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ပြီး၊ အတန်ကြာသည့်အခါတွင်မှ မြို့ရိုးတစ်နေရာတွင် ဆယ့်ငါးပေခန့်ကျယ်သည့် အပေါက်တစ်ပေါက် ပွင့်သွားသည်။ ထိုအပေါက်ထဲမှ တပ်များကို အထဲသို့ စုပြုံအဝင်ခိုင်းရသည်။ သို့ရာတွင် ထိုနည်းသည် အန္တရာယ်များ၍ အကျအဆုံးများမည်မှာ သေချာလှသည်။ ထို့ကြောင့် ကျွန်ုပ်သည် ထိုနည်းကို စွန့်လွတ် လိုက်ကာ နန်းမြို့ကို ချန်ထားခဲ့ပြီး၊ မြို့ကို ရှင်းလင်းသိမ်းပိုက်ရန် ဆုံးဖြတ်ရသည်။ အမှန်အားဖြင့်လည်း နန်းမြို့ရိုးကို သိမ်းပိုက်နိုင်ခြင်းသည် သတင်းတန်ဖိုးမှလွဲ၍ စစ်ရေးအရ ဘာမျှ တန်ဖိုးမရှိချေ။ မြို့ကိုသိမ်းပြီးလျှင် နန်းမြို့ရိုးကိုလည်း မလွဲမရှောင်သာ ကျရမည်သာဖြစ်၏။ ထို့ကြောင့် မြို့ရိုးကို ရှောင်ကွင်းကာမြို့ကိုသိမ်းရန် ဆုံးဖြတ်ရခြင်း ဖြစ်လေသည်။ အချိန်ကိုစောင့်ရန်အတွက် ကျွန်ုပ် ပြင်ဆင်ပြီးလေပြီ။
“သို့ရာတွင် မတ်လ ၁၉ ရက်နှင့် ၂၀ ရက်နေ့ညများတွင် ဒပ်ဖရင်ခံတပ်ထဲတွင် ထူးထူးခြားခြား လှုပ်ရှားမှုများကို တွေ့ရသည်။ မနက်ပိုင်း ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ပြီးသည့် အခါ၌မူ အလံဖြူနှင့် ယူနီယန်ဂျက်အလံကို ကိုင်ဆောင်၍ တံခါးတစ်ခုမှ ထွက်လာ ကြသည့် အင်္ဂလိပ်-မြန်မာကပြားတစ်သိုက်ကို တွေ့ရသည်။ ၎င်းတို့အဆိုအရ နန်းတော် ကို စောင့်နေသည့် ဂျပန်တပ်များသည် ရေသွင်းသည့် ပိုက်လုံးကြီးများထဲမှနေ၍ တောင်ဘက် နန်းမြို့ရိုးအပြင်သို့ ယမန်နေ့က တိတ်တဆိတ် ထွက်ခွာသွားကြပြီဖြစ် ကြောင်း သိရသည်။ သို့ထွက်ပြေး လွတ်မြောက်သွားသည့် ဂျပန်တပ်အများစုကို ကျွန်ုပ်တပ်များက ဖြတ်တောက်ဖမ်းဆီးမိလိုက်ကြသည်။ အချို့မှာလည်း အိမ်များထဲတွင် ပုန်းအောင်းနေရာမှ ဖမ်းဆီးရမိသည်။ သို့ဖြင့် အနည်းစုသာလျှင် မြို့ပြင်သို့ လွတ်မြောက် သွားကြ၏။ ကျွန်ုပ်တို့တပ်များ နန်းမြို့တွင်းသို့ ဝင်ရောက်သွားသည့်အခါ၌ ဂျပန်တို့၏ ရိက္ခာနှင့် ခဲယမ်းမီးကျောက်သိုလှောင်ရုံများ၊ ဥရောပနှင့် အင်္ဂလိပ်-မြန်မာကပြား အရပ်သား သုံ့ပန်းများအပြင် ထောင်မိုင်းများ အများအပြားကိုလည်း တွေ့ရ၏။ ဗိုလ်ချုပ်ရီးစ်သည် တိကျသေချာသူဖြစ်သည့်အတိုင်း၊ နန်းမြို့ကို သိမ်းပြီးသည်နှင့် ယူနီယန်ဂျက်အလံကို မြို့ရိုးထိပ်တွင် လွှင့်ထူလိုက်လေသည်။ စစ်မဖြစ်မီ သူစစ်အတွင်းဝန် အဖြစ် ဆောင်ရွက်ခဲ့စဉ်က သူအလုပ်လုပ်ခဲ့ရာ နန်းမြို့တွင်းရှိ အစိုးရအိမ်တော်မှာ မြင်ရက်စရာမရှိအောင် ပျက်စီးလျက်ရှိလေပြီ။ ကျွန်ုပ်တို့စိတ်မကောင်းဆုံးမှာ သီပေါ ဘုရင်၏ နန်းတော်ကြီး မီးလောင်ပျက်စီးသွားခြင်းဖြစ်သည်။ ကျွန်ုပ်တို့သည် နန်းတော် အဆောက်အအုံကြီးကို ရှောင်ကွင်းရန် ကြိုးစားသည့်တိုင် ကျွန်ုပ်တို့၏အမြောက်ဆန် များနှင့် ဗုံးများ၏လက်ချက်ကြောင့်လား၊ သို့မဟုတ် ရိက္ခာများကို သိုလှောင်ထားသဖြင့် ဂျပန်များက မီးရှို့ဖျက်ဆီးသွားခြင်းကြောင့်လောဆိုသည်ကိုမူ မသိနိုင်တော့ပြီ။ မန္တလေး မြို့သိမ်းတိုက်ပွဲ၌ ကျွန်ုပ်၏တပ်မကြီးများအားလုံးလောက်သည် သူ့ဆိုင်ရာ အခန်းကဏ္ဍ အလိုက် ပါဝင်ခဲ့ကြ၏။ မန္တလေးမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲသည်၏ တပ်မတော်ကြီးတစ်ခုလုံး၏ အောင်ပွဲကြီးဖြစ်လေသည်။ ဤအချက်ကို လူတိုင်း အသိအမှတ်ပြုရမည်သာ ဖြစ်ပေသည်။”
ထိုစဉ်ကမူ မန္တလေးမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲသည် ထိုမျှလောက် အရေးကြီးသည့်တိုက်ပွဲ၊ ထိုမျှလောက် ခက်ခဲသည့်တိုက်ပွဲ ဖြစ်သည်ဟု ကျွန်တော် နားမလည်ခဲ့ပါ။ နောင် စစ်သမိုင်းများကို ဖတ်ရသည့်အခါတွင်မှ မန္တလေးမြို့သိမ်းတိုက်ပွဲသည် မြန်မာပြည် စစ်ပွဲတွင် မည်မျှအရေးကြီး၍ မည်မျှခက်ခဲကြောင်းကို သိလာခဲ့ပါသည်။ ။
မန္တလေးမြို့ကြီးထဲသို့ ကျွန်တော်လျှောက်သွားနေသည့်အချိန်တွင် မန္တလေးသည် စစ်၏ဒဏ်ရာဒဏ်ချက်များကို ကုသနေဆဲဖြစ်ရာ မန္တလေးသည် ဒဏ်ရာများကို လျှာဖြင့် လျက်နေသည့် သတ္တဝါကြီးတစ်ကောင်နှင့်ပင် တူတော့သည်။
ပူပြင်းသည့် နွေရာသီတစ်နေ့၌ ကျွန်တော်သည် ၈၄လမ်းမကြီးပေါ်တွင် လျှောက် နေစဉ် မော်တော်ကား ပက်လက်ကြီးပေါ်တွင် တူရိယာတွေ တီးမှုတ်၍ ဝင်လာသော မန္တလေးမြို့မတီးဝိုင်းကို တွေ့လိုက်ရသည်။ မြို့မသည် အေဝမ်းဆရာညှာ၏ “ပြည်တော်ဝင်" သီချင်းကို သီဆိုတီးမှုတ်ကာ စစ်ပြေးရာမှ မန္တလေးသို့ ပြန်လာခြင်းပေတည်း။ ။
ဆရာညှာ၏ “ပြည်တော်ဝင်သီချင်းသည် စာသားလည်း ကောင်း၊ အသံလည်း လှ၊ အခြေအနေနှင့်လည်း ဟပ်မိသဖြင့် လူတိုင်း၏နှုတ်ဖျားတွင် စွဲသွားလေသည်။
“ကျုပ်တို့ မြို့မအသင်းသားများတွေ၊ တောင်ရိုးတန်း စစ်ကိုင်းဘက်မှာနေ၊ ချစ်ခင်ကြတဲ့ အားလုံးမိတ်ဆွေ၊ နေ့တိုင်းပဲ သတိရပါသလေ၊ ကျန်းမာကြပါရဲ့လို့ မြို့မမောင်တွေ၊ ရွှေမန်းသူတွေ ပြောလိုက်ပါလေ၊ စစ်ကိုင်းမှာလည်း စိတ်ကပဲ နတ် ပြည်၊ တစ်ခါတလေတော့ မျှော်မှန်းလွမ်းမိတဝေဝေး ပြန်ချင်ဇောတွေ၊ ရောက်ချင်ဇောနဲ့ ခြေလှမ်းလို့သာနေ”
“အခါတော်ရောက်ချိန်၊ နီးလို့လာပေ၊ ဒေါ်ဒေါ်မမ နှမတို့ရေ၊ အသည်းစွဲ ချစ်မိတ်ဆွေ၊ ခေတ္တခွဲလို့နေ၊ မြို့မနဲ့ တူတကွ လိုက်ပါနိုင်စေ၊ အောင်စည်ရွှမ်းသံ ကြားပြီထင့်၊ ပြည်တော်ဝင်မယ်လေ”
စစ်ကိုင်းတောင်ရိုးတွင် စစ်ပြေးနေသော မန္တလေးမြို့မ၏ မန္တလေးတမ်းချင်းဖြစ်ပြီး ရိုးရိုးကလေးနှင့်လှသည်ဟု ကျွန်တော် ထင်ပါသည်။ သူတို့တတွေ စစ်ကိုင်းတောင်ရိုး တွင် ဘေးမသီရန်မခ ရှိကြကြောင်း၊ မန္တလေးသူ မန္တလေးသားတို့ ကျန်းမာချမ်းသာ ရှိစဟု မေးလိုက်ပါကြောင်း၊ စစ်ကိုင်းတောင်ရိုးတွင် နေရသော်လည်း မန္တလေးကို နေ့တိုင်းသတိရကြောင်း၊ မန္တလေးကို ပြန်ချင်ဇောဖြင့် ခြေလှမ်းပြင်နေမိကြောင်း၊ ယခု သူတို့တတွေ အောင်စည်ရွမ်း၍ ပြည်တော်သို့ ဝင်လာပြီဖြစ်ကြောင်းဖြင့်...ဖွဲ့ထားပါသည်။
ဒုတိယပိုဒ်တွင် မြို့မနှင့် ဆရာညှာသည် မန္တလေးသူ မန္တလေးသားတို့ကို အားသစ်လောင်းပေးထားပါသည်။
“မန္တလေးရွှေမြို့၊ တို့ရတနာပုံနေပြည်၊ တင့်တယ်သာယာ စည်ကား ဟိုတုန်း ခါကလေ၊ အဲဒါတွေ မတွေးကြနဲ့၊ ရှေ့ဆက်ရန် စီမံဖန်စို့လေ၊ မေ့မေ့ပျောက်ပျောက်၊
အောက်ကြေတဲ့၊ တိုက်တာအိမ်ခြေ၊ စည်းစိမ်ရှင်တွေ၊ လူကြံလျှင် ခံနိုင်ဘူး၊ အထူးပင် မှတ်ကြလေ၊ အရင်လို ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင်နေ၊ မြို့မအသင်းက ပြောပေ။ ဖြစ်တယ်ဆို ပျက်ကြရပြန်သလေ၊ ပျက်တယ်ဆို ဖြစ်ကြရပြန်သလေ၊ ခေတ်လူငယ်များ အားအင် တောင့်တင်းပေ”
မန္တလေးမြို့ကြီးသည် ယခင်က တင့်တယ်သာယာခဲ့သော်လည်း ယခု ပြာပုံအတိ ဖြစ်လျက်ရှိကြောင်း၊ သို့ရာတွင် ပြာပုံကိုကြည့်၍ စိတ်ပျက်မနေသင့်ကြောင်း၊ ဖြစ်ခြင်းနှင့် ပျက်ခြင်းတို့သည် နိယာမတရားအတိုင်းသာ ဖြစ်ကြရကြောင်း၊ အရင်လို ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင် နေပြီး ပြန်လည်ထူထောင်ရေးကို လုပ်ကြရမည်ဖြစ်ကြောင်းဖြင့် အားပေးပါသည်။
လမ်းဘေးတွင်ရပ်နေသူတွေက လက်ခုပ်တီးကာ ထိုသီချင်းကို လိုက်ဆိုကြသည်။ ထိုသီချင်းသည် လူတိုင်း၏နှုတ်ဖျားသို့ ချက်ချင်းရောက်သွားပါသည်။ ထိုသီချင်းသည် ဝမ်းပါးညှိုးငယ် စိတ်နွမ်းနယ်နေသော ပြာပုံထဲက မန္တလေးကို လန်းဆန်းလာအောင် အားသစ်လောင်းပေးလိုက်သကဲ့သို့ ရှိပါသည်။
၁၉၈၄ ခု မန္တလေးမီးကြီးလောင်ပြီး မကြာမီတွင် မိတ်ဆွေများကို မီးမေးရန် မန္တလေးသို့ ကျွန်တော်ရောက်သွားခဲ့သည်။ ထိုစဉ်က မန္တလေးသည် စစ်ပြီးစ မန္တလေး ကဲ့သို့ပင် ပြာပုံအတိ။ တိုက်နံရံများက မီးလောင်ကျွမ်းထားသဖြင့် မည်းနက်လျက်။ သစ်ပင်တွေကလည်း အရိုးအရွက်၊ အကိုင်းအခက်ကင်းကာ ငုံးတိတိ။ မီးလောင်ရာသို့ ပါသွားသည့် မိတ်ဆွေများသည် နီးစပ်ရာ ဆွေမျိုးသားချင်းများ၊ မိတ်ဆွေများအိမ်တွင် ခိုလှုံနေကြရသည်။ ထိုကြားထဲကပင် ကျွန်တော်တို့ကို ထမင်းကျွေးမည် တကဲက် လုပ်နေသေးသဖြင့် မနည်းတောင်းပန်ယူရသည်။
ပြီးခဲ့သည့် ဒီဇင်ဘာလဆန်းက မန္တလေးအရှေ့မြောက်မြို့နယ်မှ ဖိတ်သဖြင့် စာပေဟောပြောပွဲတာဝန်ဖြင့် မန္တလေးသို့ ကျွန်တော် ရောက်သွားသည့်အခါတွင် မန္တလေးသည် အပြောင်းအလဲကြီး ပြောင်းလဲနေလေပြီ။ လမ်းမတိုင်းလိုလိုလောက်တွင် ခေတ်မီတိုက်အိမ်လှလှတွေ၊ စားသောက်ဆိုင်ကြီးတွေကို တွေ့ရသည်။
ကျွန်တော်သည် ပြာပုံထဲက မန္တလေးကို နှစ်ကြိမ်တိုင်တိုင် တွေ့ခဲ့ရဖူးပါ၏။ ထိုနှစ်ကြိမ်စလုံးမှာပင် မန္တလေးသည် ပြာပုံထဲမှ ချက်ချင်းရုန်းထလာကာ ရှေ့သို့ ခရီးဆက်နေဆဲ။ မန္တလေးသည် ဝမ်းပါးညှိုးငယ် စိတ်နွမ်းနယ်၍မနေ။ မန္တလေးသည် တင့်တယ်သာယာ စည်ကားသော ဟိုတုန်းအခါကို ပြန်လည် လွမ်းဆွတ်ခြင်းမပြု။ ရှေ့ခရီးကိုဆက်ရန် အမြဲတမ်း အားသစ်နေသော မန္တလေးကို တွေ့ရသည်။
မန္တလေးသားစစ်စစ်သည် မီးလောင်မြေကွက်ကလေးကိုရောင်းကာ မြို့စွန်မြို့ ဖျားသို့ ရောက်ကောင်းရောက်သွားမည်။ ၈၄ လမ်းမပေါ်မှနေ၍ အောင်ပင်လယ် ကန်ဘောင်ရိုးသို့ လွင့်ချင်လွင့်သွားမည်။ မြို့ရိုးခြေရင်းမှ မရန်းခြံတာရိုးကြီးဘေးသို့ ရောက်ကောင်း ရောက်သွားမည်။ သို့ရာတွင် မန္တလေးသားသည် စိတ်ပျက်အားငယ်ခြင်းမရှိ။ ခါးသီး နာကျည်းခြင်းမရှိ။ အပြုံးအရွှင်၊ အရယ်အမောဖြင့် လောကဓံကို ရင်ဆိုင်သည်။ ထိုသဘောကို မန္တလေးသား၏ တေးဂီတထဲတွင် တွေ့နိုင်သည်။
ယခု မန္တလေးမြို့လယ်ကောင်လမ်းမကြီးများတွင် ရှိနေသည့် တိုက်တာအိမ်ခြေများ သည် ဇာတိသားတို့၏လက်ထဲတွင်မဟုတ်ဘဲ ပဝတ္တိသားတို့၏လက်ထဲတွင် အချို့ရောက်
ကောင်း ရောက်နေကြမည်ဖြစ်သော်လည်း၊ မန္တလေးသားသည် ဇွဲဖြင့်ကြိုးစားဖို့ လိုပါသည်။ သို့ကြိုးစားလျှင် မန္တလေးသားသည် နန်းမြို့ရိုးအခြေသို့ ပြန်ရောက်ရမည်သာ ဖြစ်သည်။
အရှေ့မြောက်မြို့နယ်မှ ကြီးမှူးသော စာပေဟောပြောပွဲကို မန္တလေးမြို့ ၈၄ | လမ်းမကြီးရှိ ဓမ္မသာလာအဆောက်အအုံတွင် ကျင်းပလေသည်။ ဟောပြောသူများမှာ တင်မိုး၊ ပန်းချီစံတိုး၊ ခင်ဆွေဦးနှင့် ကျွန်တော်တို့ ဖြစ်။ ကျွန်တော်တို့ရောက်သွားသည့် အချိန်တွင် ဓမ္မသာလာရှေ့တွင် ဘိုင်စကယ်တွေ ပြည့်နေလေပြီ။ ဘိုင်စကယ်သိမ်းတို့၏ အဆိုအရ တစ်စင်းလျှင် တစ်ကျပ်ကျဖြင့် ငွေနှစ်ထောင်ကျော် ရသည်ဟု ဆိုသည်။ ခြေကျင်လာသူများ၊ သံဃာတော်များကိုလည်း အများအပြားတွေ့ရသည်။
ကျွန်တော်သည် ထိုမျှချမ်းအေးလှသည့်ကြားထဲမှာ တက်ကြွနေသော ပရိသတ်ကို ကြည့်ကာ အံ့သြကြည်နူးသွားလေသည်။
ကျွန်တော့်အလှည့်သို့ ရောက်သည့်အခါတွင် ကျွန်တော်က အထက်တွင် ကျွန်တော်ဖော်ပြခဲ့သည့်အတိုင်း စစ်ပြီးစမန္တလေးသည် ပြာပုံထဲမှ မည်သို့မည်ပုံ ထလာ ခဲ့ကြောင်း၊ ယခုတစ်ကြိမ်တွင်လည်း မန္တလေးသည် အနိုင်မခံစိတ်ဓာတ်ဖြင့် ပြာပုံထဲမှ ရုန်းထလာခဲ့သည်ကို မြင်ရသဖြင့် ကြည်နူးမိကြောင်း၊ မန္တလေးသည် ဂရိဒဏ္ဍာရီထဲတွင် ပါသည့် ဖီးနစ်ငှက်ကဲ့သို့ပင် အစဉ်အမြဲနုပျိုလန်းဆန်းနေမည်ဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုသဘောကို ဆရာညှာ၏ 'ပြည်တော်ဝင်သီချင်းတွင် တွေ့နိုင်ကြောင်း၊ ဝမ်းပါးညှိုးငယ်စရာကို ကြုံတွေ့ရသည့်အခါတိုင်း 'ပြည်တော်ဝင်” သီချင်းသည် မန္တလေးစိတ်ဓာတ်ကို ဖော်ပြ နေသည့် သင်္ကေတသီချင်းတစ်ပုဒ် ဖြစ်နေမည်သာဖြစ်ကြောင်းဖြင့် ကျွန်တော့် ဟောပြော ချက်ကို အစချီခဲ့လေသည်။