မြင့်စိုးလှိုင် - ပထမတန်းစားလူ

လူတိုင်းမှာ အလားအလာ ရှိတယ်

          Treat a person as he is, and he will remain as he is. Treat him as he could be, and he will become as he should be.

Jimmy Johnson

          လူတစ်ယောက်ကို သူ့ရှိရင်းစွဲအတိုင်းပဲ ဆက်ဆံမယ် ဆိုရင် အဲဒီလူ ဒုံရင်းကနေ တိုးပြီးလာမှာ မဟုတ်ဘူး။ သူ ဘာဖြစ်နိုင်သလဲဆိုတာ မှန်းပြီးဆက်ဆံကြည့်၊ သူ ဖြစ်စရာရှိတာ အဲဒီလူ ဖြစ်ကို ဖြစ်လာလိမ့် မယ်။

ဂျင်မီ ဂျွန်ဆင်

          လူတစ်ယောက်ကို လျှော့လည်း မတွက်နဲ့ ၊ ပိုလည်း မတွက်နဲ့၊ သူ့အရှိအတိုင်းသာ ဆက်ဆံနိုင်အောင် ကြိုးစားလို့ ပြောတတ်ကြတယ်။ ဟုတ်တော့လည်း ဟုတ်သား။ လူတစ်ဖက်သားကို လျှော့တွက်လိုက်ရင် သူနဲ့ ပတ်သက်လို့ ကိုယ့်ရဲ့ ပြောဆိုဆက်ဆံပုံတွေဟာ နှိမ်ချင်သလိုပုံမျိုး ဖြစ်လာတတ်တယ်။ လျှော့တွက်လွန်းအားကြီးရင်လည်း “အလကားပါ။ တစ်သက်လုံး လူမွေးလူတောင် ပြောင်မှာ မဟုတ်ဘူး” ဆိုတဲ့အထိသုံးနှုန်းပြီး မှိုချိုးမျှစ်ချိုး ပြောမိတတ်တယ်။ အဲ... လူတစ်ယောက်ကို ပိုတွက်မိပြီ ဆိုပြန်တော့လည်း ကိုယ့်မျက်စိထဲမှာ အဲဒီပုဂ္ဂိုလ်ကို မိုးကျ ရွှေကိုယ်လောက် အောက်မေ့ပြီး သူ ပြောသမျှ၊ လုပ်သမျှ အပြစ်ဆိုစရာ မရှိအောင် ပြောင်မြောက်နေတတ်တယ်။

          ဒီလိုနဲ့ တစ်နေ့နေ့မှာ လူမွေးလူတောင် ပြောင်မှာမဟုတ်ဘူးလို့ ထင်ထားတဲ့လူက ပြောင်လက်တောက်ပလာပြီး၊ မိုးကျရွှေကိုယ်က အဝီစိထိ ဇောက်ထိုးဆင်းချင်ဆင်းသွားနိုင်တယ်။ အဲဒီအခါမှာ သူတို့ က အပေါင်းနဲ့အနုတ်လက္ခဏာအသီးသီး ဆောင်လာကြပေမယ့် ကိုယ် ကတော့ သူတို့နဲ့ ဆက်ဆံတဲ့နေရာမှာ ဘာတန်ဖိုးမှမရှိတဲ့ သုညဘဝကို နေရင်းထိုင်ရင်း ရောက်သွားတတ်တယ်။ နို့ ဘယ်သူနဲ့မှ ရှေ့လျှောက် ပတ်သက်လို့ မဖြစ်တော့ဘူးလေ။ ဒါကြောင့် လူတစ်ယောက်ညံ့ရင် ညံ့မှန်းသိသိ၊ တော်ရင် တော်မှန်းသိသိ၊ သူ့အရှိအတိုင်း ထိုက်သင့်ရုံ ဆက်ဆံတာဟာ သူ့ဘက်ကိုယ့်ဘက် ဘယ်ဘက်ကမှ မမှားအောင် မလွန်အောင် ထိန်းထိန်းသိမ်းသိမ်း လုပ်တဲ့သဘောလို့ ဆိုနိုင်ပါရဲ့။

          ဒါပေမဲ့ အဲဒီဆက်ဆံရေးပုံစံကို သဘောမတူတဲ့အဆိုတစ်ခု ဂျင်မီ ဂျွန်ဆင်ဆိုတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်က ပြောခဲ့တယ်။

          “လူတစ်ယောက်ကို သူ့ရှိရင်းစွဲအတိုင်းပဲ ဆက်ဆံမယ်ဆိုရင် အဲဒီလူ ဒုံရင်းကနေ တိုးပြီးလာမှာ မဟုတ်ဘူး။ သူ ဘာဖြစ်နိုင်သလဲဆိုတာ မှန်းပြီးဆက်ဆံကြည့်၊ သူ ဖြစ်စရာရှိတာ အဲဒီလူ ဖြစ်ကို ဖြစ်လာလိမ့် မယ်” တဲ့။

          ဒီစကားက စဉ်းစားဖို့ကောင်းတယ်။ စောစောက ပြောသလို အရှိအတိုင်းပဲ ဆက်ဆံကြမယ်ဆိုရင် မဖြစ်ဘူးလားဆိုတော့ ဖြစ်ပါ တယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီဆက်ဆံရေးက အပြစ်ကင်းရုံ ဝတ်ကျေတမ်းကျေဆက်ဆံရေးမျိုးပဲဖြစ်မယ်။ နွေးထွေးလှိုက်လှဲတဲ့ ဆက်ဆံရေး၊ လူ တစ်ယောက် ကြီးပွား တိုးတက်ပါစေ၊ အလားအလာကောင်းတွေ ဖြစ် ထွန်း ပေါ်ပေါက်ပါစေ ဆိုပြီး ထောက်ကူအားပေးတဲ့ ဆက်ဆံရေးမျိုး တော့ မဖြစ်နိုင်ဘူး။

          တကယ်ဆို လူတစ်ယောက်ရဲ့ ဖြစ်နိုင်ခြေရှိတဲ့ အလားအလာကို ထည့်တွက်ဖို့လိုတယ်။ ကိုယ့်ရှုထောင့်က ကိုယ် သတ်မှတ်ထားတဲ့ စံနဲ့ သူ့လက်ရှိအနေအထားကို ချိန်ကိုက်ကြည့်နေတာမျိုး မဟုတ်ဘဲ သူ့ ရှုထောင့် သူ့အနေအထားအရ သူ ဘယ်ဘက်မှာ အားသန်သလဲ။ ဘာဖြစ်နိုင်သလဲဆိုတာ မျှော်မှန်းကြည့်၊ မြင်ကြည့်နိုင်ရမယ်။

          ဥပမာအဖြစ် ပြောရရင် လူတစ်ယောက်ဟာ ဆယ်တန်းကျောင်း သား ဖြစ်ချင်ဖြစ်မယ်။ ကုမ္ပဏီရဲ့ အငယ်တန်းဝန်ထမ်း ဖြစ်ချင်ဖြစ်မယ်။ သူ့လက်ရှိအနေအထားက ဘာမျှကြီးကြီးကျယ်ကျယ် မဟုတ်သေး ဘူး။ ဒါပေမဲ့ အတန်းပညာ၊ ရာထူးအဆင့်၊ လုပ်ကိုင်နေရတဲ့ တာဝန် နဲ့ လူတစ်ယောက်ရဲ့ အလားအလာကို ပိုင်းဖြတ်လို့မရနိုင်ဘူး။ ဆယ်တန်းကျောင်းသားပေမယ့် တက္ကသိုလ်က ဘွဲ့ရတစ်ယောက်ထက် စာဖတ်အား ပိုကောင်းချင် ကောင်းနေမယ်။ အားကစားဘက်မှာ ထူးချွန်ချင် ထူးချွန် နေမယ်။ သာမန် စာရေးစာချီဆိုပေမယ့် နှိုင်းနှိုင်းချိန်ချိန် ရှိတာ၊ စေ့စပ် တာမှာ ရာထူးရာခံရှိပြီးသား လူတချို့ထက် ပိုချင်ပိုမယ်။ ဝန်ထမ်းငယ် ကလေးကလည်း ရောင်းရေးဝယ်တာကိစ္စ စဉ်းစားတဲ့နေရာမှာ သူ့ ထိုးထွင်းဉာဏ်အရ မန်နေဂျာထက် ပိုပြီး လာဘ်မြင်ချင် မြင်မယ်။ ဒါတွေ ဟာ အလားအလာတွေပဲ။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီ အလားအလာတွေက သူ့အလိုလို ပြုံးပြက်တောက်ပပြီး စိတ်ထင်တိုင်း ပေါ်လာနေမှာ မဟုတ် ဘူး။ တစ်နေ့ သူ ဘာဖြစ်လာနိုင်သလဲဆိုတာကို မျှော်မှန်းပြီး ကိုယ်က သူ့ကို အခွင့်အရေးပေးဆက်ဆံမှ တွေ့လာ မြင်လာရမှာ။

          မြင်တဲ့အခါ ထိုက်သင့်သလို သူ့ကို နေရာထားပြီး ဆက်ဆံကြည့်။ သူ ဖြစ်စရာရှိတာ ဖြစ်ကို ဖြစ်လာလိမ့်မယ်လို့ ဂျင်မီဂျွန်ဆင်က ရဲရဲ အာမခံခဲ့တယ်။ ဒီနေရာမှာ တစ်ချက်လောက် ဖြည့်ပြောချင်တယ်။ လူ တစ်ယောက်ရဲ့ အလားအလာအပေါ် ချင့်တွက်နိုင်စွမ်းဆိုတာ၊ အလား အလာတစ်ခုနဲ့ ပတ်သက်လာရင် သူ ပြခွင့်ရှိတာက နည်းနည်း၊ ကိုယ် မြင်တာက ‘များများ” ဖြစ်ဖို့လိုတယ် ဆိုတာပါပဲ။

          ကိုယ့်ဘက်က အမြင်ကျယ်ရမယ်။ သဘောထားကြီးရမယ်။ လူ တစ်ဖက်သားကို တိုးတက်စေချင်စိတ် ရှိရမယ်။ ဒါမှ အလားအလာ ကို မြင်မှာ။ မြင်ရင် အခွင့်သင့်တဲ့အခါ သူ့ကို ဖော်ထုတ်ခွင့်ပေးလိုက် ပါ။ ဒီနည်းနဲ့ ကိုယ်စွမ်းကိုယ်စ ပြခွင့်ရလို့ အောင်မြင်သွားမယ်ဆိုရင် သူရောကိုယ်ပါ မှတ်သားသင့်တဲ့ စကားတစ်ခွန်း ရှိတယ်။ ပေါလ် ဒပ်ဖီ ဆိုသူ ပြောခဲ့တဲ့စကား။

          A truly great person is the one who gives you a chance

           “ကိုယ့်ကို အလှည့်သင့် အခွင့်သာအောင် လမ်းဖွင့်ပေးတဲ့ လူသာလျှင်လောကမှာ တကယ့်ကြီးမြတ်တဲ့ပုဂ္ဂိုလ် ဖြစ်တယ်”တဲ့။

          ဒီတော့ သူ့ကြောင့် ကိုယ့်မှာ အခွင့်အလမ်း ပွင့်သွားတဲ့အခါ သူ့ ကျေးဇူးကို တစ်သက်လုံးမမေ့နဲ့။ ကိုယ်ကိုယ်တိုင်ကလည်း လူတစ် ဖက်သားအပေါ် ကျေးဇူးရှိအောင် အခွင့်အလမ်း ရှာပေးဖို့သာ အာရုံ စိုက်။ ဆက်ဆံပုံကောင်းရင် တုံ့ပြန်အားလည်း ကောင်းမှာပဲ။

          တကယ်ဆို လူတိုင်းလူတိုင်း အလားအလာ ကိုယ်စီနဲ့ မွေးဖွား လာကြတာပါ။