မောင်မောင်မြင့်သိန်း(စက်မှုတက္ကသိုလ်) - လက်တွေ့အသုံးချဘာသာပြန်နည်း

[1]

ဘာသာပြန်ခြင်း (TRANSLATION)

(ဘာသာပြန်ခြင်းနည်းလမ်းသုံးသွယ်ရှိသည်။ ယင်းတို့မှာ -

(၁) အတိအကျပြန်ဆိုခြင်း (Metaphrasing)

လုံးစေ့ပတ်စေ့ပြန်ခြင်း (သို့မဟုတ်) လုံးကောက်ပြန်ခြင်းဟု လည်း ခေါ်ကြသည်။

အတိအကျပြန်ဆိုခြင်းသည် မူရင်းဆိုလိုရင်းအကြောင်းအရာ၏ အဓိပ္ပာယ်၊ စကားလုံးအသုံးအနှုန်း၊ ဝါကျဖွဲ့ နည်းပုံစံများဖြင့် အပို အလိုမရှိ တိကျစွာဘာသာပြန်ဆိုခြင်းကို ဆိုလိုသည်။ ဥပဒေနည်း ဥပဒေ၊ စာချုပ်စာတမ်းများပြန်ဆိုရာတွင် အသုံးပြုသည်။

(၂) မြန်မာဆန်အောင် သင့်တင့်လျောက်ပတ်စွာ ပြန်ဆိုခြင်း

မြန်မာဆန်အောင် သင့်တင့်လျောက်ပတ်စွာ ပြန်ဆိုခြင်းသည် မူရင်းရေးသူ၏အာဘော်ကို စောင့်ထိန်းပြီး မြန်မာစာဖတ်ပရိသတ် နားလည်ရန် ပြေပြေပြစ်ပြစ် ပြန်ဆိုသည်။ ဖတ်ချင်စဖွယ်ဖြစ်အောင် အစီအစဉ်ပြောင်းလဲခြင်း၊ ဝါကျအထားအသို အတန်အသင့်ပြောင်း လဲခြင်း၊ စကားလုံးဖလှယ်ခြင်းတို့ကို ဖန်တီးပြန်ဆိုသည်။

(၃) ဆီလျော်အောင် ပြန်ဆိုခြင်း၊ မွမ်းမံဖွဲ့နွဲ့ ပြန်ဆိုခြင်း

ဆီလျော်အောင် ပြန်ဆိုခြင်းသည် ဘာသာပြန်ဆိုခြင်းအဆင့် ထက်ကျော်လွန်ပြီး မူရင်းအာဘော်ကို ပြောင်းလဲပြင်ဆင်ရေးဖွဲ့ " သည်။ မှီငြမ်းပြု၍ ပရိသတ်နားလည်အောင် ခြွင်းချန်၍လည်းကောင်း သို့မဟုတ် ဖြည့်စွက်၍ပြန်ဆိုသည်။

ဘာသာပြန်ရာတွင် သတိပြုရန် အချက်များ

(၁) ဝါကျဖွဲ့စည်းမှု မတူခြင်း

အင်္ဂလိပ်ဘာသာမှ မြန်မာဘာသာသို့လည်းကောင်း၊ မြန်မာ ဘာသာမှ အင်္ဂလိပ်ဘာသာသို့လည်းကောင်း ဘာသာပြန်ရာတွင် ဝါကျဖွဲ့ထုံးမတူခြင်းကို နားလည်ရမည်။

e.g U Ba beats the cat.

U Ba (Subject) (ပြုလုပ်သူ) beats (Verb) (ရိုက်သည်) the cat (Object) (ပြုလုပ်ခံရသူ) Subject + Verb + Object ရေးထားသည်။ မြန်မာပြန် - ဦးဘသည် ကြောင်ကိုရိုက်သည်။ (Subject + Object + Verb)

(၂) စကားစုအဓိပ္ပာယ် သိရှိရန် လိုအပ်ခြင်း ၊

e.g (1) Sweet potato ကို ချိုသောအာလူးဟု ဘာသာပြန်၍မရချေ။

Sweet potato ၏ စကားစုအဓိပ္ပာယ်မှာ ကန်စွန်းဥ ဖြစ်သည်။

e.g(2) philosopher's stone = ပြဒါးရှင်လုံး

(3) for you eyes only ဟု ရေးမည့်အစား Confidential (တစ်ဉီးတည်းဖတ်ရန်အတွက်သာ

(၃) Idiom (အီဒီယမ်) (လုံးပေါင်းနက်သစ် စကားစုများ)

အင်္ဂလိပ်စကားလုံးတစ်လုံးကို နှစ်လုံးသုံးလုံး ပေါင်းလိုက်သည့် အခါ မူလအဓိပ္ပာယ်ပြောင်းသွားပြီး Idiom (အီဒီယမ်) ဖြစ်သွားသည်။

 e.g Look = ကြည့်သည်။

Look for = ရှာဖွေသည်။

Look after = စောင့်ရှောက်သည်။

ထည့်သည်၊ တားသည်။

Put on = ဝတ်ဆင်သည်။

Put Off = အချိန်ရွှေ့ဆိုင်းသည်။

Put Out = (မီး) ငြိမ်းသည်။

(၄) ရသစာပေဘာသာပြန်ခြင်း

အင်္ဂလိပ်စကားလုံးတစ်လုံးကို နှစ်လုံးသုံးလုံး ပေါင်းလိုက်သည့် အခါ မူလအဓိပ္ပာယ်ပြောင်းသွားပြီး Idiom(အီဒီယမ်) ဖြစ်သွားသည်။

e.g (1) Closed his eyes ကို တိုက်ရိုက်ပြန်လျှင် (သူ့မျက်စိကိုမှိတ်၍) ဟုပြန်နိုင်သည်။ ဆရာဇော်ဂျီဘာသာပြန်ခဲ့သည်မှာ (သူ့မျက်စိကိုစုံမှိတ်၍) ဟုမြန်မာပြန်ခဲ့သည်။

e.g (2) "I to die and you to live"

“ကျွန်ုပ်၏လမ်းသည် သေလမ်းဖြစ်သည်။ သင်၏လမ်းသည် နေလမ်းဖြစ်သည်။”

e.g(3) "Love and be silent" (က) “ချစ်ပါ၊ ပြီးတော့ တိတ်တိတ်နေပါ”

(တိုသည်၊ တိုက်ရိုက်ပြန်ဆိုသည်၊ အနက်လှယ်မှု သက်သက် ဖြစ်၍ အလှပျောက်နေသည်)

(ခ) “ချစ်တော့ ချစ်လေ၊ မပြောလေနဲ့”

(ပိုမိုထိမိသော ပြန်ဆိုချက်ဖြစ်သည်)

(ဂ) “ချစ်တော့ချစ်လေ ဆိတ်ဆိတ်နေပေါ့” (ရသမြောက် ပြန်ဆိုချက် ဖြစ်လာသည်)

ဆရာမင်းသုဝဏ် ပြန်ဆို သော

လီယာမင်းကြီး(King Lear) ပြဇာတ်မှ

e.g(4) "Nothing , my lord" (က) “တင်စရာမရှိကြောင်းပါ အရှင်”

(တို၍ ပြတ်ပြီး ပျော့လွန်း သည်)

(ခ) “ဘာမျှ မရှိပါ” (ရိုင်းပြသည်)

(ဂ) “မရှိပါ” (ပျော့ဆဲဖြစ်သည်)

(ဃ) “နတ္တိ”

(လူတိုင်းနားလည်သည်၊ ပြတ်သားပြီး မူရင်းစကားလုံးကဲ့သို့ ပင် မာန်ပါသည်)

ဆရာမင်းသုဝဏ် ပြန်ဆို သော King Lear စာအုပ်မှ)

-

ဘာသာပြန်ခြင်း (Translation)

ဘာသာပြန်ရာတွင် သတိပြုရန်အချက်များ

(၁) စကားလုံး (Word) တစ်လုံးကို အသေစွဲ၍ ဘာသာမပြန်ပါနှင့်။

e.g exploit (v) = စူးစမ်းရှာဖွေလေ့လာသည်။

exploitatoin of man by man သည် ခေါင်းပုံဖြတ်သည်ဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။ ကိုယ်ကျိုးအတွက် သူတစ်ပါးကို မတရားလုပ်သည်ဟု အဓိပ္ပာယ် ရသည်။

e.g They failed to exploit their historical opportunities.

သူတို့သည် သူတို့၏ သမိုင်းပေးအခွင့်အလမ်းများကို ကောင်းစွာ အသုံးမပြုခဲ့ကြချေ။ (x)

သူတို့သည် သမိုင်းပေးအခွင့်အလမ်းများကို ခေါင်းပုံမဖြတ်ခဲ့ကြ ချေ။ (v)

(၂) ဘာသာပြန်ရာတွင် ဝေါဟာရအသုံးအနှုန်းများကို သတိပြုရန်လိုအပ်သည်။ မူရင်းအင်္ဂလိပ်စကားသည် အချိန်အခါကို လိုက်၍ပြောင်းတတ်သည်။

e.g (1) International = အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ နိုင်ငံတကာ

(2) Capitalism = ဓနရှင်ဝါဒ (ယခင်) /အရင်းရှင်ဝါဒ/ အရင်းရှင်စီးပွားရေးစနစ် (ယခု)

(3)Economics =ဘောဂဗေဒ (စီးပွားရေး)

(4)Secretary = စက္ကရီထေရီ (အတွင်းရေးမှူး)

(5)Imperialism = နိုင်ငံချဲ့စနစ် (နယ်ချဲ့စနစ်)

(6)Philosophy = အဘိဓမ္မာ/ဒဿနိကဗေဒ/လောက အမြင်

(7) Great Powers လက်နက်နိုင်ငံကြီးများ (ယခင်)အင်အားကြီးနိုင်ငံများ (ယခု)

(8)Big Four = ကြီးလေးကြီးနိုင်ငံ

(9)Curfew = နေဝင်မီးငြိမ်းအမိန့် (ယခင်) ညမထွက်ရအမိန့် (ယခု)အိမ်ပြင် မထွက်ရအမိန့် (နေ့အချိန်ပါရင်)

(၃) မြန်မာဘာသာစကားနှင့် အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကား အသုံးအနှုန်းကွဲပြားသည်ကို ဂရုပြုပါ။ သည်။

e.g Mahatama Gandhi begins to take light meal today.