Mg Tun Thu - Assassination: VictimsmConspiracies and Near - Misses (J.Anderson Black)

ASSASSINATION  ဆိုတာဘာလဲ

          ASSASSINATION ဟူသော အင်္ဂလိပ်စကားလုံးသည် မြန်မာဘာသာဖြင့် “လုပ်ကြံမှု” သို့မဟုတ် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်း” ဟု အနက်အဓိပ္ပါယ်ရသည်။ ယင်း Assassination မှာ လုပ်ကြံ သတ်ဖြတ်သည်” သို့ မဟုတ် “ချောင်းမြောင်းသတ်ဖြတ်သည်” ဟု အနက်အဓိပ္ပာယ်ရသော Assassinate မှ လာခြင်းဖြစ်လေသည်။

          ယင်းစကားလုံးများမှ ယှက်နွယ်၍ ဆင်းသက်လာသည့် စကားလုံးတစ်လုံး ရှိသေး သည်။ ယင်းမှာ ASSASSIN ဟူသော စကားလုံးဖြစ်၍ “လုပ်ကြံသူ” သို့မဟုတ် “လုပ်ကြံ သတ်ဖြတ်သူ” ဟု အနက်အဓိပ္ပာယ်ရသည်။ ဖြစ်ပေါ်လာသည့် အခြေအနေအရပ်ရပ်ကို ကြည့်၍ “ချောင်းမြောင်းသတ်ဖြတ်သူ” ဟုလည်း သုံးကြသည်။ ။

          ပညာရှင်အချို့ကမူ ယင်းစကားလုံး ASSASSIN သည် အာရပ်ဘာသာစကား ဖြစ်သည့် Hashashin 'ဟာရှာရှင်” မှ ဆင်းသက်လာခြင်း ဖြစ်သည်ဟု အခိုင်အမာဆိုကြ သည်။ အတိအကျပြောရမည် ဆိုပါက 'Hashish Eaters' “ဆေးခြောက်စားသုံးသူများ” ဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။ Hashish (Hasheesh) ဟူသော အာရပ်ဘာသာစကားသည် ကိုကင်း သို့မဟုတ် ဆေးခြောက်ဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။

          ထိုစကားလုံးကို သုံးစွဲခဲ့ကြခြင်းမှာ တစ်ဆယ့်တစ်ရာစုခေတ်အတွင်းက ရှိခဲ့သော Shilite Musling “ရှီအိုက် မူဆလင်များ” ကို ရည်ညွှန်းဖော်ပြရန် ဖြစ်သည်။ ယင်း မူဆလင်များမှာ တောင်တန်းထက်မှ အဘိုးအို” ဟူသော အမည်ဖြင့် ထင်ရှားကျော်ကြား ခဲ့သည့် “ဟာဆန်အီဆင်အာလ်-ဆာဘာ' နောက်လိုက်တပည့်များ ဖြစ်သည်။

          ထိုစဉ်က ဟာရှာရှင်များသည် ပါရှားနိုင်ငံတွင်းရှိ “အလာမတ်ရဲတိုက်” ၌ နေထိုင်ကြသည်။ ဤလူစုသည် ခက်ထန်ကြမ်းကြုတ်ပြီး ရက်စက်သော စစ်သည်များအဖြစ်နာမည်ကြီးခဲ့ကြပြီး အရှေ့အလယ်ပိုင်းဒေသတစ်ခုလုံးကို မငြိမ်မသိမ်ဖြစ်နေအောင် မွှေနှောက် ခဲ့ကြသူများ ဖြစ်၏။ သူတို့သည် သူတို့၏ သြဇာအာဏာကို ရယူခြင်းနှင့် ထိန်းချုပ်ခြင်းပြုရာ၌ သူတို့၏အတိုက်အခံများကို သုတ်သင်ဖယ်ရှားသောနည်းကို စနစ်တကျ အသုံးပြုခဲ့ကြလေသည်။

          ဆယ့်နှစ်ရာစုနှင့် ဆယ့်သုံးရာစုနှစ်များအတွင်းက ဖြစ်ပွားခဲ့သော ကရူးဆိတ် ဘာသာရေးစစ်ပွဲများ၌ ပါဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည့် ကရူးဆိတ်ဒါးခေါ် တိုက်ပွဲဝင် ခရစ်ယာန်များ သည် ဟာရှာရှင်တို့နှင့် ရင်ဆိုင်ခဲ့ကြရသည်။ ထိုစစ်ပွဲ၌ ပါဝင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည့် ကရူးဆိတ်ဒါး များမှာ အင်္ဂလန်နိုင်ငံနှင့် ဥရောပနိုင်ငံများမှ ခရစ်ယာန်များ ဖြစ်ကြသည်။ သူတို့သည် “ဟာရှာရှင်” ဟူသော အာရပ်စကားကို ပီပီသသ မခေါ်တတ် မပြောတတ်ကြ။ ဤတွင် ပြင်သစ်တို့သည် “ဟာရှာရှင်” ဟူသော အာရပ်စကားကို သူတို့ခေါ်တတ် ပြောတတ်သလို ပြောရာမှအစ စကားလုံးအသံထွက်သည် ပျက်ပြားသွားပြီး “အက်စ်ဆက်ဆင် ASSASSIN' ဟူ၍ ဖြစ်လာခဲ့လေသည်။

          ထို့နောက် မြောက်ပိုင်းဥရောပနိုင်ငံများသည် ဤစကားလုံးကို အသုံးပြုခဲ့ရာမှစ၍ ချိမ်းဘား အင်္ဂလိပ်အဘိဓာန်တွင် အနက်အဓိပ္ပာယ်ကိုပါ ဖွင့်ဆိုသည်အထိ ဖြစ်လာခဲ့၏။ ယင်းအဘိဓာန်တွင် ဖော်ပြထားသည့်အတိုင်း ဆိုပါက Assassin ဆိုသည်မှာ နိုင်ငံရေးကို အကြောင်းပြု၍ ရုတ်တရက် တိုက်ခိုက်ခြင်း သို့မဟုတ် လျှို့ဝှက်၍ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်း စသည်တို့ကို ကျူးလွန်သူအား ခေါ်ဆိုခြင်းဖြစ်သည်”ဟု ရှင်းလင်းထားသည်ကို တွေ့ခဲ့ကြရ လေသည်။

          အမှန်တော့ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှုများသည် ဆယ့်တစ်ရာစုနှစ် မတိုင်မီကာလနှင့် ဟာရှာရှင် မူဆလင်ဂိုဏ်း တည်ရှိမလာမီ နှစ်ပေါင်းများစွာကတည်းက ပေါ်ပေါက်တည်ရှိလာ ခဲ့ကြခြင်း ဖြစ်၏။ နိုင်ငံရေးနယ်ပယ်တွင် မိမိတို့အကျိုးဖြစ်ထွန်းမှု တစ်ခုတည်းကို ရှေ့ရှု၍ သတ်ဖြတ်ခြင်းသည် ခရစ်ယန်တို့၏ “ဓမ္မဟောင်းကျမ်း”” ထဲ၌ ဖော်ပြထားခဲ့သည်ဖြစ်ရာ ယင်းလုပ်ရပ် သို့မဟုတ် နည်းသည် သမိုင်းမတင်မီ ခေတ်ကတည်းက စောစီးစွာ ပေါ်ပေါက် လာခဲ့ပြီး ကျင့်သုံးလာခဲ့ကြသည်ဟု ယူဆဖွယ်ရာရှိသည်။

အစောပိုင်း လုပ်ကြံမှုများ

          ကမ္ဘာ့သမိုင်းတွင် အထူးခြားဆုံးနှင့် အထင်ရှားဆုံးဖြစ်ခဲ့ရသည့် “ပထမဆုံးသော လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှု' မှာ ဘီစီ ၄၄ ခုနှစ်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် “ဂျူးလီးယက်ဆီဇာ" အား လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှုပင် ဖြစ်သည်။ ထိုစဉ်က ဂျူးလီးယက်ဆီဇာသည် သူ့နိုင်ငံရေး ပြိုင်ဘက်များ သို့မဟုတ် အတိုက်အခံများက ဆီးနိတ်လွှတ်တော်တွင်း၌ ဓားနှင့်ထိုး၍ အသတ် ခံခဲ့ရခြင်း ဖြစ်၏။

          ‘ဂျူးလီးယက်ဆီဇာ” အား လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်းသည် အစဉ်အလာတစ်ခုလို ဖြစ်သွားခဲ့သည်။ ဤလုပ်ကြံမှု ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီးသည့် နောက်ပိုင်းတွင် ရောမသမိုင်းသည် နိုင်ငံရေး လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှုများဖြင့် ပြည့်လာခဲ့သည်။ ယင်းဖြစ်စဉ်များထဲတွင် ‘ဂျူးလီးယက်ဆီဇာ” ၏ နောက် ဒုတိယအထင်ရှားဆုံးသော ပုဂ္ဂိုလ်မှာ ရူးသွပ်ပြီး အလွန်အကျင့်ပျက်ပြားနေသော “ဂေးလီးယပ်စ် ဆီဇာ”” ဖြစ်သည်။ သမိုင်းတွင် သူ့အား “ကာလီရူလာ” ဟူသောအမည် ဖြင့် လူသိများခဲ့ကြသည်။ သူ့ အား အေဒီ ၄၁ ခုနှစ်တွင် သူ့ကိုယ်ရံတော်တပ် “ပရေတိုရီယမ် တပ်ဖွဲ့ " ဝင်များက လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ထို့နောက် သူ့ အရိုက်အရာကို ဆက်ခံခဲ့သူ “ကလောဒီယပ်စ်” သူ့ဇနီး “အဂရစ်ပီနာ" က အေဒီ ၅၄ ခုနှစ်တွင် အဆိပ်ခပ်၍ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခဲ့သည်။ ဤလုပ်ကြံမှုမှာလည်း နိုင်ငံရေးအရ ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့ သည့် လုပ်ကြံမှုပေတည်း။ ။

          'ကလောဒီယပ်စ်” လုပ်ကြံခံရပြီးသည့် နောက်ပိုင်းတွင် “ဧကရာဇ်ဘုရင်အုပ်စိုး သောစနစ် ထွန်းကားခဲ့သည့် ရောမနိုင်ငံတွင် လုပ်ကြံမှုသည် အများက လိုက်နာကျင့်သုံးနေ သည့် အစဉ်အလာစနစ်တစ်ခုလို ဖြစ်လာသည်။ ယင်းသို့ဖြစ်လာရခြင်းသည် နိုင်ငံအတွက်ရော နိုင်ငံသူ နိုင်ငံသားများအတွက်ပါ ကံမကောင်း အကြောင်းမသင့်ခြင်းဟု ဆိုရမည်ဖြစ်သည်။ မိမိတစ်ဦးတည်း သို့မဟုတ် မိမိ၏ အဖွဲ့ အစည်းတစ်ခုတည်း အကျိုးဖြစ်ထွန်းမှုကိုသာ အဓိက ထားသူများအဖို့ လုပ်ကြံမှုသည် နိုင်ငံရေးနယ်ပယ်တွင် ကစားစရာ လက်နက်တစ်ခုသဖွယ် ဖြစ်လာခဲ့လေသည်။

          မည်သို့ပင်ဖြစ်စေ ယင်းလုပ်ကြံမှုနည်းလမ်းသည် ဟစ်ကိုယ်ကောင်းဆန်သော၊ အတ္တအားကြီးသော၊ မိမိတို့အကျိုးစီးပွား ဖြစ်ထွန်းရေးကိုသာ အဓိကထားသော လူများအတွက် ပြည်သူတို့အား ခြိမ်းခြောက်စရာနှင့် ဒုက္ခပေးစရာ နိုင်ငံရေးလက်နက်ကြီးတစ်ခု ဖြစ်လာခဲ့၏။ ဤသို့ဖြင့် “ကလာဒီးယပ်စ်”ကွယ်လွန်ပြီးနောက် နှစ်ပေါင်းလေးရာအတွင်း ရောမအင်ပါယာ အတွင်း၌ အလွန်ထူးခြားထင်ရှားသည့် နိုင်ငံရေးသမား အများအပြားနှင့် နောက်ပိုင်းဆက်ခံ သည့် အင်ပါယာဘုရင် နှစ်ဆယ် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်း ခံခဲ့ရလေသည်။ ။

          “အရှေ့ပိုင်း ရောမအင်ပါယာ” ၏ ဧကရာဇ်ဘုရင် အများအပြားသည် ကွန်စတန် တင်နိုပယ်တွင် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်းကို ခံခဲ့ကြရသည်က များ၏။ အေဒီ ၃၇၈ ခုနှစ်တွင်ရောမအင်ပါယာ၏ ဧကရာဇ်ဘုရင် ဗေလင်" သည် ရောမအင်ပါယာကို ကျူးကျော်တိုက် ခိုက်လာသည့် ဂျာမန်နွယ်ဝင် “ဂေါ့သ်လူမျိုးများ”၏ သတ်ဖြတ်ခြင်းကို ခံခဲ့ရ၏။ ဂေါ့သ်တို့မှာ ရိုင်းစိုင်းသော လူမျိုးများဖြစ်၍ အေဒီ ၃ ရာစု၊ ၄ ရာစုနှင့် ၅ ရာစုနှစ်များအတွင်းက ရောမအင်ပါယာကို အနိုင်ယူသိမ်းပိုက်သွားခဲ့ကြသူများ ဖြစ်သည်။

          “ဗေလင်း” လုပ်ကြံခံရပြီးနောက် အေဒီ ၆၀၂ ခုနှစ်တွင် “ဖလေးဗီးယပ်စ်တိုင်ဘာရီးယပ်စ် မောရီးစီးယပ် " အလုပ်ကြံခံခဲ့ရ၏။ ထို့နောက် အေဒီ ၆၄၁ ခုနှစ်တွင် “တတိယမြောက် ကွန်စတန်တင် J' ၆၆၈ ခုနှစ်တွင် ဒုတိယမြောက် ကွန်စတန်) ၇၁၁ ခုနှစ်တွင် ဒုတိယမြောက် ဂျပ်စတီးနီးယန်း ၇၂၁ ခုနှစ်တွင် ဒုတိယမြောက်အေနတ်စ်တစီးယပ်စ်ဒ' နှင့် ၇၉၇ ခုနှစ်တွင် “ဆဋ္ဌမမြောက် ကွန်စတန်တင်" ဧကရာဇ်ဘုရင်များ လုပ်ကြံခံခဲ့ရသည်။

          ဤအုပ်စုထဲ၌ နောက်ဆုံးလုပ်ကြံခံခဲ့ရသူ စတုတ္ထမြောက် ကွန်စတင်” မှာ သူ့မိခင်ကိုယ်တိုင်က အမိန့်ပေးသဖြင့် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်း ခံခဲ့ရသူဖြစ်သည်။ ထို့နောက် အေဒီ ၁၀၇၂ ခုနှစ်တွင် “စတုတ္ထမြောက် ရိုမင်နပ်စစ်”” နှင့် ၁၁၈၃ ခုနှစ်တွင် ဒုတိယ မြောက် အလက်ဆီးယပ်စ်” တို့ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်း ခံခဲ့ကြရ၏။

          “စတုတ္ထမြောက် အလက်ဆီးယပ်စ် " အဖြစ် နန်းတက်လာသည့် ရောမ ဧကရာဇ်ဘုရင်မှာ သူ့အား ဆက်ခံခဲ့သူ “ပဉ္စမမြောက် အလက်ဆီးယပ်စ်၁၀” က လုပ်ကြံ သတ်ဖြတ်၍ သေဆုံးခဲ့ရခြင်းဖြစ်သည်။ ယင်း “ပဉ္စမမြောက် အလက်ဆီးယပ်စ်” မှာလည်း ၁၂၀၄ ခုနှစ်အတွင်း ကွန်စတန်တင်နိုပယ်မြို့ ကို ဝင်ရောက်သိမ်းပိုက်ခဲ့ကြသည့် စိတ်ဓာတ် အလွန်ပြင်းထန်သော ကရူးဆိတ်ဒါး စစ်သည်များက မြို့တွင်းရှိ ကျောက်တိုင်ကြီးတစ်တိုင် ထက်မှ ပစ်ချပြီး လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ပစ်ခဲ့ကြလေသည်။

ကူးစက်ခြင်း

          သမိုင်းမှတ်တိုင်များအရ ခေတ်ဦးပိုင်းက ရှိခဲ့သော ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီးများထဲမှ အတော်များများသည် လုပ်ကြံခံရ၍ သေဆုံးခဲ့ကြသည်။ အေဒီ ၈၈၂ ခုနှစ်တွင် အဋ္ဌမမြောက် ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး ဂျွန်”သည် လုပ်ကြံသူတစ်ဦးက ဓားနှင့်ထိုးသတ်သဖြင့် သေဆုံးခဲ့ရသည်။

          အေဒီ ၈၉၇ ခုနှစ်တွင် ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး “အဋ္ဌမမြောက် စတီဗင်၁၅' သည် လုပ်ကြံသူတစ်ဦးက လည်ပင်းညှစ်သတ်သဖြင့် သေဆုံးခဲ့ ရ၏။ ထိုနည်းတူစွာပင် အေဒီ ၉၇၄ ခုနှစ်တွင် “ဆဋ္ဌမမြောက် ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး ဘင်နီဒစ် ၁၃” သည် လုပ်ကြံသူက လည်ပင်းညှစ်၍ သတ်သွားခြင်းကို ခံခဲ့ရသည်။

          နိုင်ငံရေးလုပ်ကြံသတ်ဖြတ်မှုသည် မြေထဲပင်လယ်ဒေသမှ နိုင်ငံများဆီသို့လည်း ကူးစက်ပျံ့နှံ့သွားခဲ့သည်။ နော်ဝေနိုင်ငံ “ဘု ရင် မဟာ ဟာကွန်" သည် အေဒီ ၉၉၅ ခုနှစ်တွင် သူ့ကိုယ်ရံတော်တပ်မှ စစ်သားများ၏ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်းကို ခံခဲ့ရသည်။ သူ့အားဆက်ခံခဲ့သည့် ဒုတိယမြောက် စတိန်း” သည် သက္ကရာဇ် ၁၁၅၇ ခုနှစ်တွင် လည်းကောင်း ဒုတိယမြောက် ဟာကွန်ဘု ရင်' သည် ၁၁၆၂ ခုနှစ်တွင်လည်းကောင်း အလုပ်ကြံ ခံခဲ့ကြရလေသည်။

          အမျိုးအနွယ်များကိုသာ ဦးစားပေး၍ ရှေ့တန်းတင်လေ့ရှိသော ဘုရင်များကြီးစိုးရာ စကော့တလန်နိုင်ငံတွင် “ပထမမြောက် ဒွန်ကန်ဘုရင် "သည် ၁ဝ၄ဝ ခုနှစ်တွင် “မက်ဘတ် ဘု ရင် " မှာလည်း ၁၀၅၇ ခုနှစ်တွင် “တတိယမြောက် မယ်လ်ကွန်ဘုရင် ၁' အဖြစ် ထင်ရှားခဲ့သူ၏ လုပ်ကြံခြင်းကို ခံခဲ့ရသည်။ အလွန်ထူးခြားသည်ဟု ဆိုအပ်သော ဖြစ်ရပ်တစ်ခုမှာ ၁၀၈၆ ခုနှစ်တွင် ဒိန်းမတ်နိုင်ငံ၏ ဘုရင် `စတုတ္ထမြောက် ကနူတီ°” မှာ လူအုပ်တစ်အုပ်၏ လုပ်ကြံမှုကို ခံခဲ့ရခြင်းပင် ဖြစ်ပေသည်။

အရက်စက်ဆုံး လုပ်ကြံမှု

          ၁၁၀၀ ခုနှစ်တွင် အင်္ဂလန်နိုင်ငံ၌ “ဘုရင် ဝီလျံရှူးပိစ်”” သည် အမဲလိုက်ခရီး ထွက်နေစဉ်အတွင်း လုပ်ကြံခဲ့ရသည်။ ထို့နောက် နှစ်ပေါင်းခုနှစ်ဆယ်အကြာ သက္ကရာဇ် ၁၁၇၀ ခုနှစ် ခရစ္စမတ်နေ့တွင် “ကင်တာဘာရီမှ ခရစ်ယာန်ဂိုဏ်းချုပ်ကြီး သောမတ် ဘက်ကက်"" သည် သူ၏ဝတ်ကျောင်းအတွင်း၌ ဒုတိယမြောက် ဟင်နရီဘုရင်” ၏ စစ်သားများ၏ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်းကို ခံခဲ့ရလေ၏။

          ၁၃၂၇ ခုနှစ်တွင် နန်းချခံထားရသော ဒုတိယမြောက် အက်ဒ်ဝပ်ဒ်ဘုရင်" အား စစ်သားများက မီးရဲရဲတောက်နေသော မီးဆွသံချောင်းဖြင့် ရက်ရက်စက်စက် လုပ်ကြံ သတ်ဖြတ်ခဲ့ကြသည်။ ကမ္ဘာ့သမိုင်းတွင် အရက်စက်၊ အကြမ်းကြုတ်ဆုံးသော လုပ်ကြံမှုတစ်ခု ဟု သမိုင်းပညာရှင်များက မှတ်တမ်းတင်ထားခဲ့ကြလေသည်။ ၁၄၈၃ ခုနှစ်တွင် တတိယမြောက် ရစ်ချတ်ဘုရင် ၁၀” ၏ အမိန့်အရ အသက် ဆယ့်လေးနှစ်မျှသာ ရှိသေးသော “စတုတ္ထမြောက် အက်ဒ်ဝပ်ဒ်ဘုရင်၁၁" နှင့် သူ့ညီငယ်တို့သည် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်း ခံခဲ့ကြရ၏။

          ပြင်သစ်နိုင်ငံ၏ အမျိုးသမီးသူရဲကောင်းဟု သတ်မှတ်ခြင်းခံခဲ့ရသည့် “ဂျုံး အော့ဖ် အတ်ခ် ၁၂'မှာလည်း အသေအချာ ဆန်းစစ်လိုက်သည့်အခါ စနစ်တကျ စီစဉ် ဆောင်ရွက်ပြီးမှ မီးရှို့၍ လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်ဟု ပြောနိုင်ဖွယ်ရာရှိ၏။ ဂျုံးအော့ဖ် အတ်ခ် လုပ်ကြံခံရပြီးနောက် နှစ်ပေါင်းလေးရာခန့်အကြာတွင် “ပါရီမြို့၏ ခရစ်ယာန်ဂိုဏ်း ချုပ်ကြီးဒင်းနစ္စအက်ဖရီ”” သည် ၁၈၄၈ ခုနှစ် တော်လှန်ရေးပုန်ကန်မှု အရေးအခင်း ကာလအတွင်း လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်း ခံခဲ့ရသည်။ သူ့အား ဆက်ခံခဲ့သည့် ဂိုဏ်းချုပ်ကြီး မာရီ ဒိုဗီ သြဂတ်စတီဆီဘာ” မှာလည်း ၁၈၅၇ ခုနှစ်တွင် ဘုန်းကြီးရူးတစ်ပါးက ဓားနှင့် ထိုး၍ လုပ်ကြံသဖြင့် သေဆုံးခဲ့ရလေသည်။

          ကမ္ဘာ့သမိုင်းတွင် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်း ခံရသူများ၏စာရင်းကို လုပ်မည်ဆိုပါက အရေအတွက်အားဖြင့် အများအပြား ရှိလိမ့်မည်ဖြစ်၏။ နိုင်ငံရေးကို အကြောင်းပြု၍ သတ်ဖြတ်သော လုပ်နည်းလုပ်ဟန်သည် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်းနှစ်ထောင်ခန့်ကတည်းက အခြေတည် လာခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ လူတို့၏ ယဉ်ကျေးမှုသည် တိုးတက်ဖွံ့ဖြိုးလာနေပါပြီဟု အဆိုပြုနေကြ သော်လည်း နိုင်ငံရေးအရ အမြင်ချင်းမတူပါက သို့မဟုတ် မိမိတို့ထက် အဘက်ဘက်တွင် သာလွန်နေပါက လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်သောနည်းကို အောက်တန်းကျသောစိတ်ဖြင့် ဆက်လက် အသုံးပြုနေကြဆဲ ဖြစ်လေသည်။

          ထို့ကြောင့်လည်း လွန်ခဲ့သော နှစ်နှစ်ထောင်က ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်စွာ အသုံးပြု ခဲ့ကြသည့် လုပ်ကြံသတ်ဖြတ်ခြင်းနည်းသည် ယနေ့ခေတ်အထိ တည်ရှိရှင်သန်နေခြင်းဖြစ်၏။ အမှန်တော့ ဤနည်းသည် ရွံ့ရှာစက်ဆုတ်ဖွယ် ကောင်းလောက်အောင် ဆိုးဝါးသောနည်း ဖြစ်သည်။ စိတ်နေစိတ်ဓာတ် ယုတ်ညံ့ခြင်းနှင့် အောက်တန်းကျခြင်း စသည်များကို ဖော်ပြသော နည်းဖြစ်သည်။ လူ့သမိုင်း၏ တိုးတက်ရာတိုးတက်ကြောင်းနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရာဖွံ့ဖြိုးကြောင်းများ ကို အဟန့်အတားဖြစ်စေသော သို့မဟုတ် ပျက်ပြားစေသော နည်းဖြစ်သည်။

          ယနေ့ခေတ်တွင် အသိဉာဏ် တိုးတက်မြင့်မားလာသော လူ့အဖွဲ့ အစည်းတိုင်း၌ ထိုနည်းကို စက်ဆုပ်ရွံရှာသူ အရေအတွက်သည် တစ်နေ့တခြား တိုးတက်များပြားလာနေပြီဟု ယူဆကြသည်။ သို့သော်လည်း ထိုအယူအဆသည် အခိုင်အမာ ရပ်တည်နေပြီဟူ၍ကား ယုံကြည်၍ မဖြစ်ပေ။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် ... ။

Denis Affre, Archbishop of Paris