မောင်ချို(စိတ်ပညာ) - ဝံ့ဝံ့စားစားမဟာလူသားတစ်ယောက်ဖြစ်လာရေး

          သင် ဒီလူလောကကြီးထဲ ဝင်ရောက်လာပြီး ခြောက်လသား၊ ခြောက် လသမီးလောက် ဖြစ်လာပြီဆိုတာနဲ့ သင်တတ်တာ နှစ်ခုတော့ ရှိလာပါပြီ။ ပထမ တစ်ခုက ပြုသမျှ နုမယ်၊ ဘာမှပြန်ပြီး ဆန့်ကျင်တုံ့ပြန်တာမျိုး မလုပ် ဘူး။ နောက်တစ်ခုက လက်ခံချင်စိတ် မရှိရင် ဆန့်ကျင်တုံ့ပြန်မယ် ဆိုတဲ့ အပြုအမူနှစ်မျိုးပါ။ ဒါထက် နည်းနည်းကြီးလာတော့ သင် ခေါင်းခါတတ် လာတယ်။ ဟင့် အင်း ဆိုပြီး မနှစ်မြို့တဲ့ အမူအရာမျိုး ပြတတ်လာတယ်။ ဆန့်ကျင်တုံ့ပြန်မှုမျိုး လုပ်တတ်လာတယ်။ သင် ဒီလို နှစ်မြို့တာနဲ့ မနှစ်မြို့ တာတွေပေါ် ခွဲခြားပြီး ပြုမူလာတဲ့အချိန်ကစပြီး သင်ဟာ ဒီလောကကြီးထဲမှာ မည်သူနှင့်မျှမတူဘဲ သီးခြားမဟာလူသားတစ်ဦး ဖြစ်သွားပါပြီ။

          လမ်းစလျှောက်တတ်ခါစမှာ မစွမ်းသာရင် ပြုသမျှ နုလိုက်တယ်။ စွမ်းရင် ဇွတ်လုပ်လိုက်တယ်။ လွတ်လွတ်လပ်လပ် ကိုယ်လုပ်ချင်ရာ လုပ် မယ်ဆိုတဲ့ အပြုအမူတွေကို သင်ပြတတ်လာတယ်။ ဆန္ဒနဲ့မကိုက်ရင် ငြင်းဖို့ ဝန်မလေးဘူး။ ဒီလိုလုပ်လို့ အပြစ်လို့လည်း သင် မမြင်ဘူး။ ရန်လိုတဲ့ သဘောလည်း မဆောင်ဘူး။ မကြိုက်တာ မကြိုက်ကြောင်း သင်ဖော်တာပဲဝံ့ဝံ့စားစား မဟာလူသားတစ်ယောက်ဖြစ်လာရေး ဖြစ်တယ်။ ငြင်းတာဟာ သဘာဝကျတဲ့ လုပ်ဆောင်မှုပါ။ မနှစ်မြို့တာ၊ မကြိုက်နှစ်သက်တာနဲ့တွေ့ရင် ငြင်းတာဟာ အလိုအလျောက် ပေါ်လာတတ်သော လူ့အပြုအမူသာ ဖြစ်ပါတယ်။ နေ့စဉ်နှင့်အမျှ သင် ငြင်းနေသည့် အတွက် မည်သူက သင့်ကို ဆိုဆုံးမလျက် ရှိနေပါသလဲ။ သင်ဟာ ကလေး ငယ် တစ်ယောက် မဟုတ်တော့တဲ့အတွက် သင်မကြိုက်နှစ်သက်တာကို ငြင်းခွင့် ရှိပါတယ်။ မကြိုက်တာကို ငြင်းတာဟာ ရိုင်းစိုင်းတဲ့ အမူအရာ တစ်ခု မဟုတ်ပါ။ မယဉ်ကျေးတဲ့ အပြုအမူလည်း မဟုတ်ပါဘူး။

          သင်က ငြင်းစရာရှိတာ ငြင်းလို့ အများက သင့်ကို ဘယ်လို သဘော ထားမယ်ဆိုတာ သင် တွေးမှာပါ။ သို့သော် အများက ဘယ်လိုပင် သဘော ထား၊ သဘောထား သင့်ဘက်က ငြင်းသင့် ငြင်းလိုက်တာကို ဝံ့ဝံ့စားစား ငြင်းရမယ်။

          လူဟာ ငယ်စဉ်ကလေးဘဝကစပြီး ပတ်ဝန်းကျင် လောကကြီးရဲ့ ပုံသွင်းတာကို ခံကြရတာပါ။ လူပုဂ္ဂိုလ်၊ ကာလဒေသနဲ့ ပြင်ပ ပယောဂတွေ ဟာ လူသားကို နေ့စဉ်နှင့်အမျှ ပုံသွင်းလျက် ရှိပါတယ်။ ဒီအခါမှာ လူသား က သူ့ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ လူတွေရဲ့ အကြိုက်လိုက်ရမလား။ မိမိဆန္ဒကိုပဲ ဝံ့ဝံ့ စားစား ထုတ်ဖော်ပြရမှာလား။ ကာလကို ငဲ့ပြီး ဘာကိုမှ ဝံ့ဝံ့စားစား မလုပ်ဘဲ နေရမှာလား။ ဒေသရဲ့ လွှမ်းမိုးမှုတွေကြောင့် မိမိရဲ့ အယူအဆ၊ ဆန္ဒ၊ ထင်မြင်ချက်တွေကို ဝံ့ဝံ့စားစား မထုတ်ဖော်ဘဲ မျိုသိပ်ထားရမလား။ ပြင်ပ ပယောဂ အကြောင်းကြောင်းတွေကြောင့် မိမိဘက်က သင့်တင့်လျောက်ပတ် စွာ တုံ့ပြန်ရမည့် ကိစ္စရပ်တွေကို မတုံ့ပြန်ဘဲထားမလား။ အများအကြိုက် အခြေအနေ၊ အချိန်အခါပေါ်လိုက်ပြီး ဆက်ဆံပေးရမှာလား။

          လူဟာ ကောင်းတာ၊ ဆိုးတာ ခွဲသိနိုင်စွမ်း ရှိပါတယ်။ ဘယ်ဟာက လုပ်သင့်တယ်၊ ဘယ်ဟာက မလုပ်သင့်ဘူးဆိုတာ သိပြီးသားပါ။ ကလေး ငယ် တစ်ယောက်ဟာ အဆိုးနဲ့အကောင်း ခွဲခြားသိဖို့ ငယ်သေးပေမဲ့ သူ့ကို ဂရုတစိုက်ရှိတာ၊ ပြုံးပြတာတွေပေါ်မှာတော့ နှစ်ခြိုက်တဲ့ လက္ခဏာ ပြတတ် တယ်။ သူ နှစ်ခြိုက်တဲ့အရာတွေဖြစ်တဲ့ ဂရုစိုက်မှု၊ မြူပြမှု၊ ရယ်ပြ ပြုံးပြမှုတွေ မရရင် ဒီကလေးငယ် ဘာလုပ်မလဲ။ သူ မနှစ်မြို့ကြောင်း တစ်နည်းနည်းနဲ့ ပြမှာပေါ့။ အော်မယ်လေ။ ကလေးငယ်ဟာ ပြုသမျှ နုမယ် ဆိုတဲ့ စိတ်နေစိတ်ထားလည်း ရှိမယ်။ မနှစ်မြို့ရင်လည်း စိတ်လိုက်မာန်ပါ တုံ့ပြန်မှုမျိုး လည်း လုပ်တတ်တယ်။ ဒါ လူ့သဘာဝပါ။ ကလေးငယ်ဘဝကတည်းက စတင် တည်ရှိခဲ့တဲ့ စိတ်နေစိတ်ထားတွေပါ။ လူဟာ ကြီးလာတဲ့ အခါကျတော့ စိတ်လိုက်မာန်ပါ အပြုအမူတွေကို လုပ်ခွင့်မရှိတော့ဘူး။ တစ်ခါတစ်ရံ ပတ်ဝန်းကျင်ရဲ့ အလိုကိုလိုက်ပြီး ပတ်ဝန်းကျင်ရဲ့ လိုအပ်ချက်တွေကို မိမိ အကျိုးကို မငဲ့ဘဲ ဖြည့်ဆည်းပေးလိုက်တာတွေ ရှိလာပါတယ်။

          ပြုသမျှ နုမလား၊ စိတ်လိုက်မာန်ပါ လုပ်လိုက်မလားဆိုတာ သင်က ရွေးရမှာပါ။ လောကမှာ အောင်မြင်ဖို့ဆိုရင် ဝံ့ဝံ့စားစားနဲ့ လုပ်သင့်လုပ်ထိုက် တာ လုပ်ဖို့ပါ။ ဝံ့ဝံ့စားစား လုပ်သင့်လုပ်ထိုက်တာ လုပ်တယ် ဆိုတာ အသိဉာဏ် ဦးဆောင်တဲ့ အပြုအမူ ဖြစ်တယ်ဆိုတာ သင် သိထားဖို့ လိုပါ တယ်။ ရဲတာနဲ့ ဝံ့တာ မတူပါဘူး။ ရဲတာက သတ္တိဘက် နွယ်ပါတယ်။ ဝံ့ တာက ပညာဘက် နွယ်ပါတယ်။ ရဲသင့်တဲ့ကာလဒေသ ရှိပါတယ်။ သင် ဝံ့ဝံ့စားစား ပြောဆိုလုပ်ကိုင်ရမယ်၊ အခိုက်အတန့်တွေလည်း သင် ဘဝမှာ အကြိမ်ကြိမ် ကြုံခဲ့၊ ကြုံရဦးမှာပါ။ တစ်ခု သင် လက်ခံရမှာက “ဝံ့ဝံ့စားစား ဖြစ်အောင်” က လုပ်ယူရတာ၊ မွေးကတည်းက ပါလာတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဘယ်သူမှ ပြောဝံ့၊ ဆိုဝံ့၊ လုပ်ဝံ့ ဆိုတာမျိုးတွေ မွေးကတည်းက ပါလာတာ မဟုတ်ကြပါဘူး။ တဖြည်းဖြည်း ပြောဝံ့၊ ဆိုဝံ့ရှိအောင် လုပ်ဝံ့ကိုင်ဝံ့ရှိအောင် လေ့ကျင့်ပျိုးထောင်ယူကြရတယ်။ သင့်ရဲ့ စိတ်နေစိတ်ထားပေါ် မူတည်ပြီး တော့သာ သင်နှင့် သင် ပတ်ဝန်းကျင်ရှိ လူတွေနဲ့ နှစ်ဘက် အဆင်ပြေပြေ ဖြစ်အောင် သင်ကော သင့်ပတ်ဝန်းကျင်က လူတွေကပါ ညှိယူပြီး အပြန် အလှန် ပေါင်းသင်းဆက်ဆံနေကြရတာ ဖြစ်ပါတယ်။

          သင်ရော သင့်ပတ်ဝန်းကျင်မှာရှိတဲ့သူတွေပါ ဘဝကြီးရဲ့ ပုံသွင်းထား ခြင်းကို ခံနေကြရပါတယ်။ ဒီလိုနဲ့ လူ့ဘဝ ဇာတ်ခုံပေါ်မှ ကျရာကဏ္ဍကနေ ပြီး ကနေကြရတာပါ။ ပတ်ဝန်းကျင်ကြီးရဲ့ သွန်သင်ဆုံးမချက်တွေကို သင် အပါအဝင် တခြား လူသားတွေဟာ စိတ်ထဲမှာ စွဲမြဲစွာ မှတ်ယူထားပြီး ပတ်ဝန်းကျင်အကြိုက် လိုက်ပါဆောင်ရွက်နေကြရတာပါ။ အမျိုးကောင်း သမီးဆိုရင် ဘယ်တော့မှ ဒေါသမထွက်ရဘူးတို့၊ လူတောထဲ မငိုရဘူး ဆိုတာတွေဟာ ပုံသွင်းခံရမှုတွေပါ။ ယောက်ျားဆိုရင် ကျားမှ၊ ကြမ်းမှု          ထိုးမှကြိတ်မှ၊ ဘောလုံးကန်၊ လက်ဝှေ့ထိုး ဒါတွေဟာလည်း ပုံသွင်း ခံထား ရမှုတွေပါ။ တချို့များဆို လိုတာထက် ပိုပြီး ပုံသွင်းခံလိုက်ရတာတွေ ရှိပါ တယ်။ တစ်ခု ကံကောင်းတာက ပုံသွင်းခံရလို့ သင့်မှာရှိနေတဲ့ အပြုအမူ၊ အပြောအဆိုတွေဟာ သေရာပါတွေ မဟုတ်ပါဘူး။ ကာလဒေသနဲ့ ပတ်ဝန်း ကျင် အခြေတွေပေါ် မူတည်ပြီး ပြောင်းသွားနိုင်ပါတယ်။ စရိုက်၊ ဗီဇ စသည်တို့ ထိုမှမူ ပျောက်ခဲ၊ ပြောင်းခဲပါသည်။

          လူဟာ ကာလနှင့်ယှဉ်၍ အသိဉာဏ်၊ ဗဟုသုတများ တိုးပွားလျက် ရှိပါတယ်။ မှန်တယ် ဆိုတာတွေ မှားသွားတာ၊ မဟုတ်ဘူး ဆိုတာတွေ ဟုတ်လာတာ၊ မဖြစ်တာတွေ ဖြစ်လာတာ။ အပြောင်းအလဲတွေ၊ ချုပ်ငြိမ်းသွား မှုတွေပေါ်မှာ လူရဲ့ ဗဟုသုတ၊ အကြားအမြင်တွေ တိုးတက်လာသည်နှင့်အမျှ အတွေးအခေါ် အယူအဆများလည်း လိုက်ပါပြောင်းလဲသွားတတ်ပါတယ်။

          ဒါကြောင့် ငယ်စဉ်က ပုံသွင်းခံရမှုတွေ တဖြည်းဖြည်း လျော့လာတာ၊ တခြား အသစ်ပုံသွင်းမှုတွေ ဝင်လာတာ၊ အနေအထိုင် အပြုအမူ အပြောအဆို တွေ ပြောင်းလာပါတယ်။ ခြွင်းချက်တွေ ရှိပါတယ်၊ တချို့ ပုံသွင်းမှုတွေက တော့ ပင်ကိုစရိုက်လို ဖြစ်သွားတာလည်း ရှိပါတယ်။

သင့်တော်တာတော့ ရွေးပြီးလုပ်ရမှာပါ

          တစ်ခု ကြိုတင်ပြီး သိထားဖို့ကတော့ ပြုသမျှ နုမယ် ဆိုတဲ့ စိတ်နဲ့ ဆန္ဒရှိတာ ဝံ့ဝံ့စားစားလုပ်မယ် ဆိုတဲ့ စိတ်နေစိတ်ထား နှစ်ခုစလုံးဟာ အကောင်းအဆိုး နှစ်ခုလုံး ဒွန်တွဲနေတယ် ဆိုတာပါ။ ပြုသမျှ နုရမယ်၊ အေးအေးနေမယ်၊ စကားနည်းရန်စဲ ဆိုတဲ့ စိတ်နေသဘောထားဟာ ကာလ၊ ဒေသပေါ် မူတည်ကောင်းမွန်တဲ့ စိတ်နေစိတ်ထားလို့ ပြောလို့ ရပါတယ်။ တစ်ဖက်လည်း ပြောဝံ့၊ ဆိုဝံ့၊ သွားဝံ့၊ လာဝံ့ ဆိုတိုင်း ကောင်းတယ်လို့ မဆိုလိုပါ။ အဓိကကတော့ သင့်အနေနဲ့ သင့်ပတ်ဝန်းကျင်က လူတွေ၊ ကာလဒေသနဲ့ ပယောဂ (လှုံ့ဆော်နေသည့် အကြောင်းအရာများ) ကိုပါ ထည့်သွင်း စဉ်းစားပြီးမှသာ ဘယ်စိတ်နေစိတ်ထားမျိုးထားရမည်ကို ဆိုလိုပါ တယ်။ မတရား လုပ်တာမျိုးကိုတော့ ဝံ့ဝံ့စားစား တုံ့ပြန်သင့်တာ အမှန်ပါ။ ဝံ့ဝံ့စားစား လုပ်တတ်တဲ့ ကိစ္စက အမြဲတမ်း ကောင်းပါတယ်လို့တော့ ပြောလို့ မရပါဘူး။ ဘယ်အချိန်မှာ ဘယ်လိုကိစ္စမျိုးတွေမှာ သင် ဝံ့ဝံ့စားစား ပြောသင့်တာ ပြောရမလဲ ဆိုတာ အကြမ်းဖျင်းကလေး သိရအောင် အောက်မှာ ဖော်ပြထားတဲ့ လေ့ကျင့်ခန်းလေး လုပ်ကြည့်ပါ။

          * ပေးထားတဲ့ အဖြေ (၃) ခုထဲက (၁) ခုကို ရွေးရမှာပါ။ သင့် ကိုယ်ပိုင် အဖြေပေးစရာ မလိုပါ။ သင် ကြိုက်နှစ်သက်ရာ အဖြေတစ်ခုကို မှတ်ပြီးပြီဆိုရင် နောက်တစ်ခုကို ဆက်ဖြေပါ။ မေးခွန်း (၃) ခုပါ။ အားလုံးပြီး ရင် မေးခွန်းတွေအောက်မှာ သုံးသပ်ချက်တွေ ပေးထားပါတယ်။ သင့်အဖြေ နဲ့ တိုက်ဆိုင်ကြည့်ပါ။

၁။ သင့်အလုပ်တွင် အမျိုးဘာသာ မခွဲရလို့ တိကျတင်းကြပ်သော ညွှန်ကြားချက်ရှိပြီး ဖြစ်သည်။ သင့် လက်အောက်ရှိ ဝန်ထမ်း တစ်ယောက်က လူမျိုးမတူသူ လုပ်ဖော်ကိုင်ဖက် တစ်ယောက်ကို လူမျိုးချင်း ပဋိပက္ခ ဖြစ်သွားစေနိုင်သော စကားလုံးသုံးပြီး နောက်ပြောင်သည်ကို သင်ကြားလျှင်

• “လူမျိုးရေး ထိခိုက်တာမျိုး မနောက်ကြနဲ့လို့ ပြောပြီးသားနော်။ မနောက်ရ၊ မပြောင်ရဘူးဆိုတာ အလုပ် စည်းကမ်းပါ။ မလိုက်နာရင် အရေးယူရမှာပဲ။”
• “နောက်တာက ကြည့်နောက်ပေါ့။ မင်းတို့ချင်း မခံနိုင်လို့ ထရန်ဖြစ်ရင် အထက်က ငါ့ကို ဆဲမှာဆူမှာ။”
• “ပြောပြီးသားနော်၊ လူမျိုးရေး ထိခိုက်အောင် နောက်ပြောင်လို့ ပြဿနာတက်ရင် တက်အောင် လုပ်တဲ့ကောင် အလုပ်ထွက်ပဲ။”

၂။           သင့်အောက်က အရောင်းဝန်ထမ်း တစ်ယောက် နှုတ်စွာလို့တိုင်စာတက်လာတယ်။ သင် ထိုဝန်ထမ်းကို ခေါ်တွေ့တော့ “ဆရာခေါ်တာ အဲဒီကိစ္စပဲဆိုတာ ကျွန်မ သိပါတယ်။ ကျွန်မ မှားသွားတာပါ ဆရာရယ်။ ကျွန်မ အမှားပါ၊ အိမ်က လူကလည်း ဆရာဝန်အပြကို မလွတ်ဘူး၊ ဆရာဝန်နဲ့ ပြ နေရက်ကြားက ရောဂါ ပိုပိုဆိုးလာတယ်။”

(က)           “အိမ်ကိစ္စ အိမ်မှာထားခဲ့လေ၊ အလုပ်ထဲ ဆွဲသွင်းမလာနဲ့။ အလုပ်က ခင်ဗျားကို ထမင်းကျွေးနေတာ။ဒါကြောင့် အလုပ်က ခင်ဗျားဆီက အကောင်းဆုံး ဝန်ဆောင်မှုကို လိုချင်တယ်။ ခင်ဗျားရဲ့ ဆင်ခြေကိုမလိုချင်ဘူး”

(ခ)           “အော်.. အေး ခုကော နင့်ယောက်ျား သက်သာရဲ့လား၊ ငါ ဘာလုပ်ပေးရမလဲ ပြော။ လူမှုကူညီရေးအဖွဲ့ တွေနဲ့ ဆက်ကြည့်ပါလား”

(ဂ)           “အင်း.. ထင်သားပဲ။ နင် အဆင်မပြေတာ တစ်ခုခုတော့ ရှိနေပြီလို့၊ ဆိုပါဦး၊ နှင့်ယောက်ျား သက်သာ ရဲ့ လား။ အေးလေ ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် အလုပ်မှာ ဘာပြဿနာမှ မပေါ်ရင် အကောင်းဆုံးပဲပေါ့ဟာ”

၃။           သင့်လက်အောက်က ဝန်ထမ်းတစ်ယောက် အလွဲအချော်လေး တစ်ခု ဖြစ်သွားတယ်။ သင် မသိလိုက်ဘူး၊ ဒါပေမဲ့ သင့်သူဌေးနား ပေါက်သွားတယ်။ သင့်အခန်းထဲ ရှူးရှူးရှား ရှား ဝင်လာပြီး “အလုပ်ထဲမလဲ သုံးစားမရတဲ့ကောင်တွေနဲ့ ချည်း ပြည့်နေတယ်။ မင်း ဘာမှမသိဘူး ဟုတ်လား၊ ဒါနဲ့ များ မင်း ကိုယ်မင်း ကြီးကြပ်ရေးမှူးလေး ဘာလေးနဲ့”

(က)           “ဟုတ်ကဲ့ဆရာ၊ ဟုတ်ကဲ့ပါ နောင် မဖြစ်စေရပါဘူးဆရာ၊ ကျွန်တော် ကတိပေးပါတယ်။ နောင် ဒါမျိုးမဖြစ်စေရပါဘူး”

(ခ) “ခွေးမသားတွေ ပြောထားတဲ့ကြားက သောက်သုံးကိုမကျဘူး။ ကျွန်တော် တင်းတင်းကျပ်ကျပ်လေး ကိုင် လိုက်ပါ့မယ် ဆရာ”

( ဂ )          “ဂရုစိုက်တဲ့ကြားထဲက မတော်တဆ ဖြစ်သွားပုံရပါ တယ် ဆရာ။ သေးသေးမွှားမွှားပါ။ ဆရာ သိရလောက်အောင် အရေးမကြီးပါဘူး။ ဆရာသိတဲ့ အတိုင်း ဘယ်တုန်းက ကျွန်တော့်ဌာန ဒါမျိုး ဖြစ်ဖူး လို့လဲ”

၁။ (က)           ပြောတာကတော့ ထိရောက်ပါတယ် (ဝံ့ဝံ့စားစား ရှိတယ်ပေါ့)၊ ဒါပေမဲ့လို့ ဝန်ထမ်းတွေကို ဆောင်ရန်၊ ရှောင်ရန် ပြောပြီးသားမို့ သိရက်နဲ့ နောက်တာ၊ ပြောင်တာ လုပ်တာ မို့ ဒါထက် ပြင်းပြင်းထန်ထန် ပြောသင့်တယ်။

( ခ )          လေသံပျော့လွန်း၊ ဖြစ်သမျှ ရှင်နိုင်မယ့် လေသံမျိုး မဟုတ်။ တစ်ပြိုင်တည်း စီမံခန့်ခွဲမှု ညံ့ကြောင်းပါ ပေါ် လွင်နေတယ်။ (စည်းကမ်းမထိန်းနိုင်ပုံပေါ်) လူတွေကိုတောင်းပန်၊ လုပ်ငန်းရဲ့ စည်းကမ်းဥပဒေကို ရှေ့တင်ပြီး ပြတ်ပြတ်မပြော။

( ဂ )          လိုရင်းတိုရှင်းပဲ။ ခက်ဆတ်ဆတ်ကလေး ပြောလိုက်တဲ့ လေ။ ဒေါသလေး နည်းနည်းပါမှ ဒီလို ကိစ္စမျိုးက အဆင်ပြေမှာ။ “ပြဿနာတက်အောင် လုပ်တဲ့ကောင် အလုပ်က ထွက်ပဲ” ဆိုတာ အထိရောက်ဆုံး သတိပေးမှု ပဲ။ လေသံ ပျော့တာ မာတာထက် အကြောင်းအရာကရှင် “အလုပ်က ထွက်ရမယ်”

၂။ (က)           စိတ်လိုက်မာန်ပါ ရှိလွန်းတယ်။ ပြောဟန်ကတော့ ဝံ့ဝံ့စားစားပေါ့။ ဒါပေမဲ့ ဂရုဏာတို့၊ စာနာထောက်ထားမှု တို့ကို ကိုယ်စားပြုတဲ့ စကားလုံး လုံးဝ မပါဘူး။ ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှ ဒီလိုသွားပြောဖို့ မသင့်လှဘူး။

(ခ)           ပျော့ပျော့ပျောင်းပျောင်း ရှိတယ်။ လတ်တလောမှာတော့တစ်ဖက်သားအတွက် သက်ညှာမှုရှိတာ မှန်တယ်။ ဒါပေမဲ့ အပြစ်ရှိကြောင်း ဝံ့ဝံ့စားစား ပြောဆိုနိုင်ခြင်း မရှိဘူး။

(ဂ)           ညှာတာထောက်ထားမှု ဖော်ပြနိုင်သလို ဝံ့ဝံ့စားစားပဲ“အလုပ်မှာ ဘာပြဿနာမှမပေါ်ရင် အကောင်းဆုံးပဲလို့”ပြောထားလိုက်တယ်။

၃။ (က)           ပြုသမျှ နုရမယ့် သဘော၊ ဘာကိုမှ မှားသည်၊ မှန်သည်ဝေဖန်ပိုင်းခြား၍ မပြော။ တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှု မပြ။အပြစ်ကိုသာ မျက်စိမှိတ်ဝန်ခံ၊ ဝံ့ဝံ့စားစား လုံးဝ မရှိ။

 (ခ)           စိတ်လိုက်မာန်ပါ ရှိတယ်။ ဒေါသပါပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ဒီအပြောမျိုးက ဝံ့ဝံ့စားစားနဲ့ အကြောင်းအရာ တစ်ခုပေါ်မှာ လေ့လာသုံးသပ် ပြောဆိုတာ မဟုတ်။

(ဂ)           ပြန်ပြောပုံ ဝံ့ဝံ့စားစား ရှိ၊ ယခင်က အပြစ်ကင်းသောမှတ်တမ်းကို ကိုးကား၍ အလုပ်သမားတွေဘက်မှ ကာကွယ် ပြောကြားနိုင်။

          လိုရင်းအချက်က

၁။           ဘယ်သူမှ ဝံ့ဝံ့စားစား ပြောဆိုလုပ်ကိုင်နိုင်တဲ့ အရည်အချင်းတွေနဲ့ မွေးလာတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ဘဝရဲ့ ပုံသွင်းမှု အနည်းနဲ့အများ ခံကြရပါတယ်။

 ၂။           ဒီကြားထဲကပဲ ပြောဝံ့၊ ဆိုဝံ့၊ လုပ်ဝံ့၊ ကိုင်ဂုံ ရှိအောင် မိမိကိုယ်မိမိ ပျိုးထောင်ယူရတာ ဖြစ်ပါတယ်။