မာလေး - မြန်မာဆွေမျိုးစပ်၀ေါဟာရများ

ဆွေမျိုးဟူသည်

တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး သွေးသားတော်စပ်သည်ဟု ပြောလိုလျှင် အမျိုး၊ အမျိုးတော်သည်ဟု ပြောတတ်ကြသည်။ အဆွေဟု ပြောလျှင်မူကား အဓိပ္ပာယ် မပြည့်စုံတော့။ ခင်မင်ကျွမ်းဝင်သူဟူသော အဆင့်မျှသာဟု ယူဆတတ်ကြသည်။ သွေးသားတော်စပ်သည်ဟု မထင်ကြ။ ဆွေမျိုးစပ် ဝေါဟာရများကို ရှေးဦး တီထွင်သုံးစွဲခဲ့ကြသော ပုဂံခေတ် အခါကမူ အမျိုးနှင့် အဆွေကို လက်ခုပ်လက်ဝါး သုံးထားကြောင်း ဤသို့ တွေ့နိုင် ပါသည်။ ။

၁။ ငနောင်အာ ငသာလည်ဂေါင်။ မွိုယ်ဂေါင်။ ငမ္လိယ်ဂေါင်။ ငအဆုယ်လည်ဂေါင်။သူတစ်ထူလည်ဂေါင်။

(၄၇၄၊ ပုံ ၃၆၄ က၊ ၃၆-၃၇)

၂။ အမ္လျဝ်ခပင်ပြုန်တီစိယ်သတေ။

(၅၆၉၊ ပုံ ၁၆ဝ က၊ ၂၈-၂၉)

၃။ တဆုယ်တင်္ကျင်္လည်ကောင်

ငသ္ခိင်မင်ဧအဆုယ်တွင်ကျင်

လည္ကေုင်ပ္လင်္သူလည်ကောင်

၄။ ငဆယ်ငယ္ခုဝ်သာငမ္မိယ် (၆၁၇၊ ပုံ ၁၈၆၊ ၁၆)

၅။ ငသာငမိယ်ငါဆုယ်ငဝါ သူတပါလေည်ကောင်

(၆၂၄၊ ပုံ ၂၀၆၊ ဂ)

အထက်ပါ သာဓကများကို လေ့လာကြည့်လျှင် မိဖသား မြေးများ ကို ဖော်ပြပြီးနောက် ငဆုယ်ဟု လည်းကောင်း၊ အမ္လျိုဝ် (အမျိုး)ဟု လည်းကောင်း၊ ငဆုယ်အမ္လျိုဝ် (ငဆွေမျိုး) ဟု လည်းကောင်း၊ အဆွယ် အဝါ (အဆွေအဝါး) ဟု လည်းကောင်း သုံးသည်ကို တွေ့ရပေသည်။ ပြီးမှ တစ်ပါးတခြားသူများကို သူတစ်ထူ (သူ တထူး) သို့ (ပြင်သူ)၊ သူတပါ (သူတစ်ပါး)ဟူ၍ ခေါ်သည်။ မြလူ (၅၂၇၊ ပုံ ၅၊ ၂၆) ဟုလည်း သုံးတတ်သည်။

တက္ကသိုလ် မြန်မာအဘိဓာန်၊ အပိုင်း ၅ တွင်လည်း ဆွေ၏ အနက်ကို ...

နံ၊ ၁။ သားချင်း၊ ပေါက်ဖော်၊ ခင်ပွန်း၊ အဆွေ။ စာလည်း

၂။ (ထားဝယ်) အဖဘက်က သွေးသားတော်စပ်သူ။

၃။ မိဘဆွေမျိုးတို့ကို ရေတွက်ရာတွင် သုံးရသော သင်္ချာပစ္စည်း စကားဟူ၍ အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ပြသည်။ စင်စစ် ဆွေနှင့် ဆွယ်တို့သည် အသံ အထက်အောက် နီးနီးကပ်ကပ်ရှိနေသည့် ဝေါဟာရနှစ်လုံး ဖြစ်သည်။ သို့ဖြစ်၍ ဆွေ၏အနက်ရင်းမှာ (မိမိနှင့် မခြား) ဆွယ်နှိုင်းအပ်သည့်သူ၊ စပ်သွယ်တူညီသူ၊ ချစ်ကျွမ်းဝင်သူဟု ဆိုနိုင်ပေသည်။ ဆွေမျိုးဟူသော ဝေါဟာရမှ အောက်ပါ ဝေါဟာရများ ဆွယ်ပွားလာသည်။

မျိုး၊ အမျိုး

မျိုးရိုးအနွယ်စဉ်ဝင်သူ၊ သွေးသားတော်စပ်သူ၊ သားချင်း၊ ပေါက် ဖော်၊ အဆွေအဝါးဟူသည့် အနက်ဆောင်သည်။ အဆွေအမျိုး ရှိသည်။

အဆွေအမျိုး

ဆွေမျိုးကိုပင် ဝေါဟာရ အ-တစ်လုံး ရှေ့ကစပ်ကာ မတြာဝက် မကြာပြည့်ဖြင့် ခေါ်ဆို အသုံးပြုခြင်း ဖြစ်သည်။ အဓိပ္ပာယ်မှာ ဆွေမျိုးနှင့် အလားတူပင် ဖြစ်သည်။

အမျိုးအဆွေ

ဆွေမျိုး၊ အဆွေအမျိုးသည် အပြိုင်စကားပေါင်း ဖြစ်သည့်အပြင်၊ အခြား သံတူကြောင်းကွဲ ဝေါဟာရ မရှိသည့်အလျောက် ယင်းကို ရှေ့ နောက် နေရာရွှေ့ပြီး အမျိုးအဆွေဟု သုံးခြင်းဖြစ်သည်။

ဆွေမျိုးသားချင်း

သားဟူသည် အသွေးအသား၊ ငယ်ရွယ်သူ၊ အမိအဖတို့က မွေး ဖွားလာသော သားယောက်ျား စသည့် အနက်တို့ ရသည်။ သားနှင့် ချင်းဟူသော ပစ္စည်းစကား တွဲလိုက်သည့်အခါ ဆွေမျိုးပေါက်ဖော် ဟူသည့် သက်ရောက်အဓိပ္ပာယ်ကို ဆောင်သည်။

ဤသို့လျှင် ဆွေမျိုးနှင့် အနက်တူ သားချင်းကို ပေါင်းစပ်၍ သုံးတတ်သည်သာမက သားနှင့် ချင်းကို ခွဲထုတ်ပြီး ဆွေမျိုးနှင့် တစ်လုံး ချင်း အစဉ်လိုက်စပ်ကာ ဆွေသားမျိုးချင်းဟု သုံးတတ်ကြသေးသည်။

အဆွေအဝါး

ပုဂံခေတ်ကပင် အဆွေအမျိုးနှင့် မခြားထပ်တူ အဆွေအဝါးကို လည်း သုံးခဲ့ကြကြောင်း အထက်တွင် ပြဆိုခဲ့ပေပြီ။ အဝါးသည် လူ့ အဝါး၊ အဝါးဝတို့မှာကဲ့သို့ အကြောင်းအခြင်းဟူသည့် အနက်ကို ဆောင် သည်။ ဤအဝါးသည်လည်း အရောင် ဟော အဝါနှင့် မိတ်တူ ဝေါဟာရဖြစ်၍ ယင်းမှ အဓိပ္ပာယ် ရွေ့လျားလာခြင်းပေလားဟု တွေး ထင်မိသည်။ အဆွေအဝါးဟု ဆိုရာတွင် သားချင်းပေါက်ဖော်တည်း ဟူသော အကြောင်းအခြင်း (ဝါ) ဆွေမျိုးမျိုးချင်း၊ ဆွေမျိုးဟုပင် အဓိပ္ပာယ်ရပေသည်။ တစ်နည်းလည်း အပိုစာလုံးပြုတ်ကာ ဆိုးရွားမှ ဆိုးဝါး၊ ရွမ်းပြင်းမှ ဝမ်းပြင်း၊ မိုးရွာမှ မိုးဝါ ဖြစ်လာသကဲ့သို့၊ ဆွေဖွားမှ ဆွေဝါး ဖြစ်လာခြင်းများလားဟုလည်း တွေးဆမိပေသည်။

ပေါက်ဖော်၊ ဆွေမျိုးပေါက်ဖော်

ပေါက်ဖော်သည် တစ်မိဝမ်းမှ အတူပေါက်သည့် (ဝါ) အတူ မွေးဖွားသည့် အဖော်အဖက်၊ သားချင်း ဆွေမျိုးဟူသည့် အနက်တို့ကို

ဆောင်သည်။ ပုဂံခေတ်က ပေါက်ဖော်ကို အသံလေးလေးဖြင့် ပေါက် ပေါဟု ရွတ်ဆိုနေလေသလား မသိ။ ပေါက်ပေါဟု ရေးသည်ကို တွေ့ရ သည်။ ဖော် ဟူသော သံပြေကို ပေါဟူသော အမြင့်သက်သံဖြင့် ဆိုခြင်း ဖြစ်သည်။ တရုတ် အမျိုးသားတို့ကို ပေါက်ဖော်ဟု ခေါ်သည်မှာလည်း စင်စစ် ဆွေမျိုးသားချင်းဟူသည့် သဘောထား ခံယူချက်ဖြင့် သုံးခဲ့ကြ ခြင်း ဖြစ်သည်။ အထက်ပါ အနက်တူ ဝေါဟာရနှစ်ခုကိုတွဲ၍ ဆွေမျိုး ပေါက်ဖော်ဟုလည်း အသုံးပြုကြသေးသည်