မင်းခိုက်စိုးစန် - သမုဒ္ဒရာအကြောင်းဖတ်စာ

[၁]

အခွံလောက

၁:၁။ အခွံလောက တွင် အသိ/သိမှုနှင့် ယင်း အသိ/သိမှုကို ခံယူသော၊ ဝေဖန်သော၊ မွမ်းမံသော၊ ဆင်ခြင်သော၊ ထုတ်ဖော်သော “အစွမ်းသတ္တိ” သဘောတို့၏ ဆက်စပ်မှုသဘောသည် လွန်စွာ အစီအစဉ်တကျရှိ၏။

ဥပမာ ကုလားထိုင်တစ်လုံးကို မြင်လိုက်သည်ဆိုလျှင် “ကုလားထိုင်” ဟူသော အမှတ်သညာက စေ့ဆော်သည့် “အသိ” ဖြစ်လာ၏။ ယင်း “အသိ” ကို ခံယူလိုက်သည်။ နောက် ဆင်ခြင်မှု၊ ဝေဖန်မှုသဘော ဖြစ်ပေါ်လာသည်။ “ဒီကုလားထိုင်ကလည်း ညစ်ပတ်နေတာပဲ” “ဒီကုလားထိုင်ကလည်း အချိုး အစား မကျလိုက်တာ” စသည်ဖြင့်။ သည့်နောက် ဘာကြောင့် ညစ်ပတ် ရသလဲ၊ ပိုင်ရှင်က မဆေးကြောသောကြောင့်။ ဘာကြောင့် အချိုးအစား မကျရသလဲ၊ လက်သမား ညံ့သောကြောင့် စသည့် အသိ/သိမှုကို ခံယူခြင်း ဖြစ်စဉ်များ အစီအစဉ်တကျ ဖြစ်ပေါ်လာသည်။

၁:၂။ ထို့ကြောင့် ထို အသိ/သိမှုကို ထုတ်ဖော်သောအခါတွင်လည်း အပြော စကား၊ အရေးဝါကျ စာသားတို့၏ ကိုယ်ထည်သည် ထို “အစီအစဉ်ကျမှု သဘော” ဖြစ်နေရတော့၏။ အထက်က ဥပမာကိုပင် ပြန်ညွှန်းပါမည်။ ထိုကုလားထိုင်ကို မြင်ရသောအသိကို စာရေးဆရာတစ်ယောက်က ချရေးမည် ဆိုပါစို့။

“ဒီကုလားထိုင် ညစ်ပတ်နေတာ ပိုင်ရှင်က ဆေးမထားလို့ ဖြစ်မယ်”

ဒီကုလားထိုင်     ညစ်ပတ်နေတာ ပိုင်ရှင်က ဆေးမထားလို့ ဖြစ်မယ်။

သညာအသိ         သညာသိ             ထင်မြင်ချက်အသိ – အစီအစဉ်ကျ

အသိကို ထုတ်ဖော်ခြင်း -—အစီအစဉ်ကျ

၁:၃။ ထိုသို့ “အစီအစဉ်ကျမှု”၏ ဂုဏ်ရည်ကို ထိန်းသိမ်းလိုသူတို့က ယင်း သိမှုကို ထုတ်ဖော်ပြသရာတွင် အမြဲလိုလို ဆက်လက် အစီအစဉ်ကျနေစေ ခြင်းငှာ ရည်ရွယ်၍ စည်း၊ စနစ်များ၊ အလင်္ကာ၊ ဂုဏ်ဟူသော အကဲဖြတ်ချက် များ ထား၍လည်းကောင်း၊ သဒ္ဒါစည်းကမ်း အထားအသိုများကို ဆုံးဖြတ် သတ်မှတ်ခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အနုပညာပစ္စည်းတို့၏ ပုံသဏ္ဌာန်နှင့် အတွင်းသရုပ် (Form & Content) မည်သို့မည်ပုံ စသည်ဖြင့် ခွဲခြမ်းစိတ် ဖြာ အမည်ပေးပြဋ္ဌာန်း ဥပဒေသထုတ်ခြင်းဖြင့်လည်းကောင်း၊ အသိ/သိမှု၏ စီးဆင်းရာလမ်းကြောင်းနှင့် သဘော၊ သဘာဝကို ထိန်းကျောင်းကိုင်တွယ်ခြင်း ဖြင့်လည်းကောင်း အနုပညာပစ္စည်းမှနေ၍ ခံစားသူဆီသို့ ကူးလူးသွားသည်။ဥပမာအားဖြင့် ဘာ“အသိ”တွေကို အနုပညာပစ္စည်းက ပေးနေသလဲ။ ဘယ်သူတွေအတွက် ပေးသလဲ၊ ဘယ်လို ပေးသလဲ၊ ဘယ် “အသိ” တွေကိုသာ ပေးသင့်တယ်၊ ဘယ် “အသိ”တွေကိုတော့ မပေးသင့်ဘူး... စသည်ဖြင့် အသေအချာ ကိုက်ထိုးဆုံးဖြတ်နိုင်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့ကြ၏။ ဆုံးလည်း ဆုံးဖြတ်ခဲ့ ကြ၏။

၁:၄။ ထိုသို့ ဆုံးဖြတ်ရာတွင် လက်သမားဆန်သော၊ ဓာတ်ခွဲခန်းဆန်သော အတိုင်းအတာများကိုပင် အသုံးပြုလာကြတော့သည်။

အနုပညာပစ္စည်း၏ သွင်ပြင်က ဘာလဲ၊ အနုပညာရှင်သည် သူ့စိတ် ပုံသွင်ကို ထိုအနုပညာပစ္စည်းတွင် ထင်ဟပ်စေနိုင်စွမ်း ရှိရဲ့လား၊ ထင်ဟပ်သည် ဆိုပါလျှင်လည်း အများသိသာအောင် ပေါ်လွင်သောရုပ်ဖြစ်သည်အထိ ဖန်တီး နိုင်ရဲ့လား၊ ယင်းပုံရိပ်ရဲ့ အမှန်တရားက ဘာလဲ၊ ဘယ်လောက်အထိ မှန် သလဲ၊ ဘယ်သူတွေအတွက် မှန်သလဲ၊ ဘယ်သူ့ဘက်က ရပ်တည်သလဲ။

ဥပမာပေးရမည် ဆိုပါက

အနုပညာရှင်တစ်ယောက်က နွားတစ်ကောင်ကို ခံစား၍ အနုပညာ ပစ္စည်းတစ်ခု ဖန်တီးသည်ဆိုပါစို့ ။

သူရေးသော စာ၊ သူဆွဲသော ပန်းချီ၊ သူထုသော ပန်းပုသည် နွားနှင့် တူရဲ့လား၊ တူရင်လည်း ဘယ်လောက်အထိ တူသလဲ၊ ဘယ်အချက်တွေကြောင့်လဲ၊ ဘယ်သူတွေအတွက် ဖန်တီးထားတာလဲ၊ သားသတ်သမားတွေ အတွက်လား၊ လယ်သမားအတွက်လား၊ မြေရှင်အတွက်လား စသည်ဖြင့်။

သို့ကြောင့်ပင် လက်သမားဆန်ဆန်၊ ဓာတ်ခွဲခန်းဆန်ဆန် သုံးသပ် သည်ဟု အထက်က ဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်ပါသည်။

၁:၅။ ဤသို့ဖြင့်ပင် ကြာလာသောအခါ ကျင့်သားရသွားပြီး စိတ်ပုံသွင် သည် သီဝရီများ၊ စည်းဘောင်များ၊ အနုပညာ ရှေးထုံးအစဉ်အလာများ လက်အောက်သို့ (မသိမသာသော်လည်းကောင်း၊ သိသိသာသာသော်လည်း ကောင်း) ကျရောက်နေရတော့၏။

ထိုသို့ ကျရောက်သွားမှပင် အထက်ပါစည်းမျဉ်းများ၊ သီဝရီများကို ရုန်းရင်းကန်ရင်း ဝင်တိုးမိလိုက်၊ ချဲ့ကြည့်လိုက်၊ ပြင်ဆင်လိုက်၊ စည်းဘောင် ကလည်း နောက်မှ လိုက်ချုပ်လိုက်ဖြင့် အစီအစဉ်ကျ အနုပညာသမိုင်းစဉ် ဆက် ပုံစံ ပေါ်ပေါက်လာရတော့သည်။

၁:၆။ သမိုင်းအစဉ်အဆက် အနုပညာရှင်၏ အလိုကိုလိုက်၍ တဖြည်း ဖြည်း ချဲ့ပေး၊ ပြင်ဆင်ပေးလာသော စည်းဘောင်များသည်

မည်မျှထိ ကျယ်အောင် ချဲ့ပေးနိုင်မည်နည်း။

(အလိုရှိခိုက်) မည်မျှမြန်မြန် ချဲ့ပေးနိုင်မည်နည်း။

 ၁:၇။ ခြွင်းချက်

အစဉ်အလာ၏ အစီအစဉ်ကျနမှုသဘောနှင့် ကျင့်သားရ အသားကျ ကာ ခွဲမနိုင် ခွာမရ ဖြစ်နေသူများကမူ သည်ကိစ္စကို သိပ်စဉ်းစားကြလိမ့်မည် မဟုတ်ပေ။

“အခုလည်း ကိုယ်ဖန်တီးချင်တဲ့ အနုပညာကို ကိုယ်နှစ်သက်သလို ဖန်တီးခွင့်ရှိနေတာပဲ။ ငါတို့လည်း စည်းတွေဘောင်တွေကို ထည့်မစဉ်းစား ဘဲ အနုပညာစိတ်၊ ခံစားမှုသက်သက်နဲ့ ဖန်တီးတာပဲ”

ဟု သူတို့ ပြောလေ့ပြောထ ရှိကြသည်။ ပြောလည်း ပြောကြလိမ့်ဦး မည်။ သို့သော် သူတို့ဖန်တီးသည့် အနုပညာပစ္စည်းများကို ကြည့်လိုက်လျှင် မူဘောင်ကို မကျော်ဖြစ်သည့် အရာများသာ တွေ့ရသည်။ အစဉ်အလာကို အနည်းငယ် တိုးချဲ့ထွင်ထားသည့် အရာများလောက်မျှကိုလည်း တစ်ခါ တစ်ရံ တွေ့ရသည်။

သူတို့ဘာသာ လွတ်လွတ်လပ်လပ် ဖန်တီးခြင်း ဖြစ်ကောင်းဖြစ်မည်။ သို့သော် သူတို့၏ အာရုံခံစားမှုသည် ဘောင်၏ ကန့်သတ်မှုနှင့် ပူးဝင် အသားကျနေကြပြီ။ သူတို့ဘာသာသူတို့ မသိလိုက်ဘဲ ဘောင်၏ စီးပိုးမှုကို ခံနေရပြီ။ ထိုအလေးချိန်ကို တစ်သက်လုံး ထမ်းထားရဖန် များသောအခါ လေးသည်ဟုပင် မထင်တော့။ အနည်းငယ်မျှ ထိုအလေးချိန် ပေါ့သွားလျှင် ပင် လွတ်လပ်လှပြီဟု အောက်မေ့မည်။

ကျွန်တော်တို့ကတော့ “အနည်းငယ်မျှ”ဟူသော ပမာဏကို ထည့် မစဉ်းစား။ နယ်ကုန်တွန်း၍ စဉ်းစားကြည့်ကြပါမည်။

၁:၈။ ထပ်၍ ပြောပါဦးမည်။ ထိုစည်းဘောင်များသည်... မည်မျှထိ ကျယ်အောင် ချဲ့ပေးနိုင်မည်နည်း။ (အလိုရှိခိုက်) မည်မျှထိ မြန်မြန်ချဲ့ပေးနိုင်မည် နည်း။ ဘာကြောင့် “မည်မျှထိ မြန်မြန်”ဟု ကျွန်တော်တို့ ပြောနေရသနည်း။လောကသည် တစ်ဟုန်ထိုးပြောင်းလဲနေ၏။ ထိုသို့ ပြောင်းလဲနေသည်နှင့် အမျှ လိုက်ဖြစ်ပျက်နေသော လောက၏အနှစ်သာရကို အချိန်မီ သိလိုက်နိုင် ပါရဲ့လား။

၁:၉။ တစ်ဟုန်ထိုး ပြောင်းလဲနေသည့် လောကထဲမှ “ခဏ” “ခဏ”တည်း ဟူသော “ပစ္စက္ခခဏငယ်”တိုင်းကို အနုပညာရှင်တို့က စောင့်ကြည့်သည်။ မှတ်တမ်းတင်သည်။ ယင်း၏ အဖြစ်အပျက်၊ အကောင်းအဆိုးသဘောကို ထုတ်ဖော်ပြသကြသည်။ သက်သေပြသည်။ ငြင်းခုံသည်။ စွပ်စွဲသည်။

ထို“ခဏငယ်”သည် ဘာလဲ။

အတိတ်.. အတိတ်ဆိုသည်မှာ သိကောင်းသိခဲ့မည်ဖြစ်သော သို့တည်းမဟုတ် သိသလိုလို ဘာလိုလို ဖြစ်ခဲ့သောအရာ။

အနာဂတ်... အနာဂတ်ဆိုသည်မှာ အဆုံးအစမဲ့ မသေချာသောအရာ။

ခဏငယ်ဆိုသည်မှာ ထိုအတိတ်နှင့် အနာဂတ်ကို ဆက်သွယ်ပေး သော ကြိုးမျှင်ကလေး ဖြစ်ပေသည်။

ထို“ခဏငယ်” “ခဏငယ်”တိုင်းသည် ဝါကျတစ်ခုတွင် ပါဝင်သော စကားလုံး တစ်လုံးချင်းနှင့်တူ၏။ ယင်း စကားလုံး ခဏငယ်များဖြင့် သီဖွဲ့ ထားသော ဝါကျသည်ကား အစဉ်အဆက် ဖြစ်ခြင်းသဘောပင် ဖြစ်၏။