ဖားအောက်တောရဆရာတော် - နိဗ္ဗာန်ရောက်ကြောင်းကျင့်စဥ်(အကျဥ်းချုပ်)အတွဲ(၆)

 

          အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ သင်္ခါရာ၊ သင်္ခါရပစ္စယာ ဝိညာဏံ၊ ဝိညာဏပစ္စယာ နာမရူပံ၊ နာမရူပပစ္စယာ သဠာယတနံ၊ သဠာယတနပစ္စယာ ဖဿာ၊ ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ၊ ဝေဒနာပစ္စယာ တဏှာ၊ တဏှာပစ္စယာ ဥပါဒါနံ၊ ဥပါဒါနပစ္စယာ ဘဝေါ၊ ဘ၀ပစ္စယာ ဇာတိ၊ ဇာတိပစ္စယာ ဇရာမရဏံ သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမနဿုပါယာသာ သမ္ဘဝန္တိ၊ ဧဝမေတဿ ကေ၀လဿ ဒုက္ခက္ခန္ဓဿ သမုဒယော ဟောတိ။

          တတ္ထကတမာအဝိဇ္ဇာ၊ဒုက္ခအညာဏံဒုက္ခသမုဒယေအညာဏ်ဒုက္ခနိရောဓောအညာဏံဒုက္ခနိရောဓဂါမိနိ

ယာ ပဋိပဒါယ အညာဏံ၊ အယံ ဝုစ္စတိ အဝိဇ္ဇာ။

          တတ္ထ ကတမေ အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ သင်္ခါရာ၊ ပုညာဘိသင်္ခါရော အပုညာဘိသင်္ခါရော အာနေဉ္စာဘိသင်္ခါရော ကာယသင်္ခါရော ဝစီသင်္ခါရော စိတ္တသင်္ခါရော။

          တတ္ထ ကတမော ပုညာဘိသင်္ခါရော၊ ကုသလာ စေတနာ ကာမာဝစရာ ရူပါဝစရာ ဒါနမယာ သီလမယာ ဘာဝနာမယာ၊ အယံ ဝုစ္စတိ ပုညာဘိ သင်္ခါရော။

          တတ္ထ ကတမော အပုညာဘိသင်္ခါရော၊ အကုသလာ စေတနာကာမာဝစရာ၊အယံဝုစ္စတိအပု

ညာဘိသင်္ခါရော။

          တတ္ထ ကတမော အာနေဉ္စာဘိသင်္ခါရော၊ ကုသလာ စေတနာ အရူပါဝစရာ၊ အယံ ဝုစ္စတိ အာနေဉ္စာဘိသင်္ခါရော။

          တတ္ထ ကတမော ကာယသင်္ခါရော၊ ကာယသန္ဓေတနာ ကာယသင်္ခါရော၊ ဝစီသဉ္စတနာ ဝစီသင်္ခါရော၊ မနောသခွေတနာ စိတ္တသင်္ခါရော၊ ဣမေ ဝုစ္စန္တိ အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ သင်္ခါရာ။ 

          တတ္ထ ကတမံ သင်္ခါရပစ္စယာ ဝိညာဏံ၊ စက္ခုဝိညာဏံ သောတဝိညာဏံ ဃာနဝိညာဏံ ဇိဝှါဝိညာဏံ ကာယဝိညာဏံ မနောဝိညာဏံ၊ ဣဒံ ဝုစ္စတိ သင်္ခါရပစ္စယာ ဝိညာဏံ။

          တတ္ထ ကတမံ ဝိညာဏပစ္စယာ နာမရူပံ၊ အတ္ထိ နာမံ၊ အတ္ထိ ရူပံ။ တတ္ထ ကတမံ နာမံ၊ ဝေဒနာက္ခန္ဓာ သညာက္ခန္ဓာ သင်္ခါရက္ခန္ဓာ၊ ဣဒံ ဝုစ္စတိ နာမံ၊ တတ္ထ ကတမံ ရူပံ၊ စတ္တာရော မဟာဘူတာ စတုန္နဉ္စ မဟာအူတာနံ ဥပါဒါယရူပံ၊ ဣဒံ ဝုစ္စတိ ရူပံ၊ ဣတိ ဣဒမ္မ နာမံ ဣဒဉ္စ ရူပံ၊ ဣဒံ ဝုစ္စတိ ဝိညာဏပစ္စယာ နာမရူပံ။

          တတ္ထ ကတမံ နာမရူပပစ္စယာ သဠာယတနံ၊ စက္ခာယတနံ သောတာယတနံ ဃာနာယတနံ ဇိဝှါယတနံ ကာယာယတနံ မနာယတနံ၊ ဣဒံ ဝုစ္စတိ နာမရူပပစ္စယာ သဠာယတနံ။

          တတ္ထ ကတမော သဠာယတနပစ္စယာ ဖဿာ၊ စက္ခုသမ္ဖဿာ သောတသမ္မဿာ ဃာနသမ္မဿာ ဇိဝှါသမ္မဿ ကာယသမ္မဿာ မနောသမ္ဖဿာ၊ အယံ ဝုစ္စတိ သဠာယတနပစ္စယာ ဖယော။

          တတ္ထ ကတမာ ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ၊ စက္ခုသမ္ဖဿဇာဝေဒနာသောတသမ္ပဿဇာဝေဒနာဃာနသမ္မဿဇာ ဝေဒနာ ဇိဝှါသမ္မဿဇာဝေဒနာ ကာယသမ္မဿဇာ ဝေဒနာ မနောသမ္ဖဿဇာ ဝေဒနာ၊ အယံ ဝုစ္စတိ ဖဿပစ္စယာ ဝေဒနာ။

          တတ္ထ ကတမာ ဝေဒနာပစ္စယာ တဏှာ၊ ရူပတဏှာ သဒ္ဒတဏှာ ဂန္တဏှာ ရသတဏှာ ဖောဋ္ဌဗ္ဗတဏှာ ဓမ္မတဏှာ၊ အယံ ဝုစ္စတိ ဝေဒနာပစ္စယာ တဏှာ။

          တတ္ထ ကတမံ တဏှာပစ္စယာ ဥပါဒါနံ၊ ကာမုပါဒါနံ ဒိဋ္ဌုပါဒါန သီလဗ္ဗတုပါဒါနံ အတ္တဝါဒုပါဒါနံ၊ ဣဒံ ဝုစ္စတိ တဏှာပစ္စယာ ဥပါဒါနံ။

          တတ္ထ ကတမော ဥပါဒါနပစ္စယာ ဘဝေါ၊ ဘဝေါ ဒုဝိဓေန အတ္ထိ ကမ္မဘဝေါ၊ အတ္ထိ ဥပပတ္တိဘဝေါ၊ တတ္ထ ကတမော ကမ္မဘဝေါ၊ ပုညာဘိသင်္ခါရော အပုညာဘိသင်္ခါရော အာနေဉ္စာဘိသင်္ခါရော၊ အယံ ဝုစ္စတိ ကမ္မဘဝေါ၊ သဗ္ဗမ္ပိ ဘဝဂါမိကမ္မံ ကမ္မဘဝေါ။

          တတ္ထ ကတမော ဥပပတ္တိဘဝေါ၊ ကာမဘဝေါ ရူပဘဝေါ အရူပဘဝေါ သညာဘဝေါ အသညာဘဝေါ နေဝသညာနာသညာဘဝေါ ဧကဝေါကာရဘဝေါ စတုဝေါကာရဘဝေါ ပဉ္စဝေါကာရဘဝေါ၊ အယံ ဝုစ္စတိ ဥပပတ္တိဘဝေါ။ အယံ ဝုစ္စတိ ဥပါဒါနပစ္စယာ ဘဝေါ။

          တတ္ထ ကတမာ ဘဝပစ္စယာ ဇာတိ၊ ယာ တေသံ တေသံ သတ္တာနံ တမှိ တမှိ သတ္တနိကာယေ ဇာတိ သခွာတိ ဩက္ကန္တိ အဘိနိဗ္ဗတ္တိ ခန္ဓာနံ ပါတုဘာဝေါ အာယတနာနံ ပဋိလာဘော၊ အယံ ဝုစ္စတိ ဘဝပစ္စယာ ဇာတိ။

          တတ္ထ ကတမံ ဇာတိပစ္စယာ ဇရာမရဏံ၊ အတ္ထိ ဇရာ၊ အတ္ထိ မရဏံ။ တတ္ထ ကတမာ ဇရာ၊ ယာ တေသံ တေသံ သတ္တာနံ တမှိ တမှိ သတ္တနိကာယ ဇရာ ဇီရဏတာ ခဏ္ဍိစ္စ ပါလိဂ္ဂံ ဝလိတ္တစတာ အာယုနော သံဟာနိ ဣန္ဒိယာနံ ပရိပါကော၊ အယံ ဝုစ္စတိ ဇရာ။

          တတ္ထ ကတမံ မရဏံ၊ ယာ တေသံ တေသံ သတ္တာနံ တမှာ တမှာ သတ္တနိကာယာ စုတိ စဝနတာ ဘေဒေါ အန္တရဓာနံ မစ္စ မရဏံ ကာလကိရိယာ ခန္ဓာနံ ဘေဒေါ ကဠဝရဿ နိက္ခေပေါ ဇီဝိတိန္ဒိယဿုပစ္ဆေဒေါ၊ ဣဒံ ဝုစ္စတိ မရဏံ၊ ဣတိ အယဉ္စ ဇရာ ဣဒမ္မ မရဏံ၊ ဣဒံ ဝုစ္စတိ ဇာတိပစ္စယာ ဇရာမရဏံ။

          တတ္ထ ကတမော သောကော၊ ဉာတိဗျသနေန ဝါ ဖုဋ္ဌဿ ဘောဂဗျသနေန ဝါ ဖုဋ္ဌဿ ရောဂဗျသနေန ဝါ ဖုဋ္ဌဿ သီလဗျသနေန ဝါ ဖုဋ္ဌဿ ဒိဋ္ဌိဗျသနေန ဝါ ဖုဋ္ဌဿ အညတရညတရေန ဗျသနေန သမန္နာဂတဿ အညတရညတရေန ဒုက္ခဓမ္မန ဖုဋ္ဌဿ သောကော သောစနာ သောစိတတ္တံ အခြွေသောကောအန္တောပရိသောကော စေတသော ပရိဇ္ဈာယနာ ဒေါမနဿ သောကသညံ၊ အယံ ဝုစ္စတိ သောကော။

          တတ္ထ ကတမော ပရိဒေဝေါ၊ ဉာတိဗျသနေန ဝါ ဖုဋ္ဌဿ ဘောဂဗျသနေန ဝါ ဖုဋ္ဌဿ ရောဂဗျသနေန ဝါ ဖုဋ္ဌဿ သီလဗျသနေန ဝါ ဖုဋ္ဌဿ ဒိဋ္ဌိဗျသနေန ဝါ ဖုဋ္ဌဿ အညတရညတရေန ဗျသနေန သမန္နာဂတဿ အညတရညတရေန ဒုက္ခဓမ္မန ဖုဋ္ဌဿ အာဒေဝေါ ပရိဒေဝေါ အာဒေဝနာ ပရိဒေဝနာ အာဒေဝိတတ္တံ ပရိဒေဝိတတ္တံ ဝါစာ ပလာပေါ ဝိပ္ပလာပေါ လာလပွေ လာလပ္ပနာ လာလမ္မိတတ္တံ၊ အယံ ဝုစ္စတိ ပရိဒေဝေါ။

          တတ္ထ ကတမံ ဒုက္ခံ၊ ယံ ကာယိကံ အသာတံ ကာယိကံ ဒုက္ခံ ကာယသမ္မဿဇံ အသာတံ ဒုက္ခံ ဝေဒယိတံ ကာယသမ္မဿဇာ အသာတာ ဒုက္ခာ ဝေဒနာ၊ ဣဒံ ဝုစ္စတိ ဒုက္ခံ။

          တတ္ထ ကတမံ ဒေါမနဿံ၊ ယံ စေတသိကံ အသာတံ စေတသိကံ ဒုက္ခံ စေတောသမ္မဿဇံ အသာတံ ဒုက္ခံ ဝေဒယိတံ စေတောသမ္မဿဇာ အသာတာ ဒုက္ခာ ဝေဒနာ၊ ဣဒံ ဝုစ္စတိ ဒေါမနဿ။

          တတ္ထ ကတမော ဥပါယာသော၊ ဉာတိဗျသနေန ဝါ ဖုဋ္ဌ၁သ ဘောဂဗျသနေန ဝါ ဖုဋ္ဌဿ ရောဂဗျသနေန ဝါ ဖုဋ္ဌဿ သီလဗျသနေန ဝါ ဖုဋ္ဌဿ ဒိဋ္ဌိဗျသနေန ဝါ ဖုဋ္ဌဿ အညတရညတရေန ဗျသနေန သမန္နာဂတဿ

အညတရညတရေန ဒုက္ခဓမ္မန ဖုဋ္ဌဿ အာယာသော ဥပါယာသော အာယာသိတတ္တံ ဥပါယာသိတတ္တံ၊ အယံ ဝုစ္စတိ ဥပါယာသော။

          ဧ၀မေတဿ ကေ၀လဿ ဒုက္ခက္ခန္ဓဿ သမုဒယော ဟောတီတိ၊ ဧဝမေတဿ ကေ၀လဿ ဒုက္ခက္ခန္ဓဿ သင်္ဂတိ ဟောတိ၊ သမာဂမော

          ဟောတိ၊ သမာဓာနံ ဟောတိ၊ ပါတုဘာဝေါ ဟောတိ၊ တေန ဝုစ္စတိ ဧ၀မေတဿ ကေ၀လဿ ဒုက္ခက္ခန္ဓဿ သမုဒယော ဟောတီတိ။

                                                                                                                            (အဘိ၊၂၊၁၄၂-၁၄၅။) 

သုတ္တန္တဘာဇနီယံ နိဋ္ဌိတံ။

*******

 

ကျက်မှတ်ရန် ပါဠိတော်၏ အနက်

 

           ၁။ အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ = သစ္စာလေးပါး၌ မသိမှု အသိမှားမှု အဝိဇ္ဇာအကြောင်း

               သမ္ဘ၀န္တိ - ထင်ရှား ဖြစ်ပွားလာကြကုန်၏။

          

          ၂။ သင်္ခါရပစ္စယာ = ယင်း ပစ္စုပ္ပန်မှု သံသရာမှုတို့ကို ပြုစုပျိုးထောင်ခြင်း - သင်္ခါရ အကြောင်း

               တရားထင်ရှား ရှိနေခြင်းကြောင့်။ ဝိညာဏံ - ကမ္မဝိညာဏ်သည်၊ တစ်နည်း - ဝိပါက်ဝိ

               ညာဏ်သည်။  သမ္ဘဝတိ -ထင်ရှား ဖြစ်ပွားလာ၏။

        

         ၃။ (က) ဝိညာဏပစ္စယာ = ယင်း ကမ္မဝိညာဏ်အကြောင်းတရား ထင်ရှား

                     ရှိနေခြင်းကြောင့်။ နာမရူပံ - ဝိပါက်နာမ်တရား ကမ္မဇရုပ်တရား

                     သည်။ သမ္ဘဝတိ - ထင်ရှား ဖြစ်ပွားလာ၏။

              (ခ)  တစ်နည်း – ဝိညာဏပစ္စယာ ဝိပါက်ဝိညာဏ် အကြောင်း

                     တရား ထင်ရှားရှိနေခြင်းကြောင့်။ နာမရူပံ - ဝိပါက် စေတသိက်

                     နာမ်, ဝိပါက် စိတ္တဇရုပ်သည်။ သမ္ဘဝတိ - ထင်ရှား ဖြစ်ပွားလာ၏။

           ၄။ နာမရူပပစ္စယာ = ယင်း နာမ်ရုပ် အကြောင်းတရား ထင်ရှားရှိနေခြင်းကြောင့်။ သဠာယတနံ

                အတွင်းအာယတန (၆)ပါးသည်။သမ္ဘဝတိ ထင်ရှား ဖြစ်ပွားလာ၏။ 

           ၅။ သဠာယတနပစ္စယာ = ယင်း အတွင်းအာယတန (၆)ပါးအကြောင်းတရားထင်ရှားရှိနေ

                ခြင်းကြောင့်။ ဖ‌ဿော-ဖဿ (၆)ပါးသည်။သမ္ဘဝတိ = ထင်ရှား ဖြစ်ပွားလာ၏။

           ၆။ ဖဿပစ္စယာ • ယင်း ဖဿ (၆)ပါး အကြောင်းတရား ထင်ရှား ရှိနေခြင်းကြောင့်။ ဝေဒနာ ၊ 

                ဝေဒနာ (၆)ပါးသည်။ သမ္ဘဝတိ - ထင်ရှား ဖြစ်ပွားလာ၏။ 

           ၇။ ဝေဒနာပစ္စယာ = ယင်း ဝေဒနာ (၆)ပါး အကြောင်းတရား ထင်ရှား ရှိနေခြင်းကြောင့်။ 

              တဏှာ = တဏှာ (၆)ပါးသည်။ သမ္ဘဝတိ - ထင်ရှားဖြစ်ပွားလာ၏။

           ၈။ တဏှာပစ္စယာ = ယင်း တဏှာ (၆)ပါး အကြောင်းတရား ထင်ရှားရှိနေခြင်းကြောင့်။

                ဥပါဒါနံ - စွဲလမ်းမှု ဥပါဒါန် (၄) မျိုးသည်။ သမ္ဘဝတိ • ထင်ရှား ဖြစ်ပွားလာ၏။ 

           ၉။ ဥပါဒါနပစ္စယာ =ယင်း စွဲလမ်းမှု ဥပါဒါန် (၄)ပါး အကြောင်းတရား  ထင်ရှားရှိနေခြင်းကြောင့်။ 

              ဘဝေါ - ကမ္မဘဝ ဥပပတ္တိဘဝသည်။သမ္ဘဝတိ ထင်ရှား ဖြစ်ပွားလာ၏။ 

          ၁၀။ ဘဝပစ္စယာ = ယင်း ကမ္မဘဝ အကြောင်းတရား ထင်ရှားရှိနေခြင်းကြောင့်။ ဇာတိ 

                ပဋိသန္ဓေ  တည်နေရခြင်း ဇာတိတရားသည်။သမ္ဘဝတိ ထင်ရှား ဖြစ်ပွားလာ၏။ 

          ၁၁။ဇာတိပစ္စယာ=ယင်းပဋိသန္ဓေတည်နေရခြင်းဇာတိအကြောင်းတရားထင်ရှားရှိနေခြင်းကြောင့်။

                ဇရာမရဏံအိုခြင်း(ဇရာ),သေခြင်း(မရဏ)သည်လည်းကောင်း၊သောကပရိဒေဝဒုက္ခဒေါမန

                ဿပါယာ သာ စိုးရိမ်ရခြင်း (သောက), ငိုကြွေးမြည်တမ်းရခြင်း (ပရိဒေ၀) ကိုယ်ဆင်းရဲရခြင်း

                (ဒုက္ခ), စိတ်ဆင်းရဲရခြင်း (ဒေါမနဿ) ပြင်းစွာပူပန်ရခြင်း (ဥပါယာသ)တရားတို့သည်လည်း

               ကောင်း။  သမ္ဘဝန္တိ • ထင်ရှား ဖြစ်ပွားလာကြကုန်၏။

         

            ဧဝံ  - ဤသို့လျှင်။ ကေ၀လဿ = ချမ်းသာမဖက် သက်သက်သော။ ဧတဿ ဒုက္ခက္ခန္ဓဿ :ဤ ဒုက္ခတုံး ဒုက္ခအစုအပုံ၏။ သမုဒယော ဖြစ်ကြောင်းသည်။ တစ်နည်း ~ သမုဒယော - ဖြစ်ခြင်းသည်။ ဟောတိ - ဖြစ်ပေါ်၍လာပေ၏။ ။

 

          တတ္ထ - ထို အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ သင်္ခါရာစသော ပါဠိတော်၌။ အဝိဇ္ဇာ = အဝိဇ္ဇာဟူသည်။

ကတမာ = အဘယ်နည်း။ 

          ၁။ ဒုက္ခ = ဒုက္ခသစ္စာတရား၌။ အညာဏံ = မသိခြင်းလည်းကောင်း၊ 

          ၂။ ဒုက္ခသမုဒယေ = ဒုက္ခဖြစ်ကြောင်း သမုဒယသစ္စာတရား၌။ အညာဏ် = မသိခြင်းလည်းကောင်း။

          ၃။ ဒုက္ခနိရောဓော - ဒုက္ခ၏ ချုပ်ရာ နိရောဓ သစ္စာတရား၌။ အညာဏံ= မသိခြင်းလည်းကောင်း။ 

          ၄။ ဒုက္ခနိရောဓဂါမိနိယာ ပဋိပဒါယ = ဒုက္ခ၏ချုပ်ရာ နိဗ္ဗာန်သို့ ရောက်ကြောင်း

              ဖြစ်သော  ဖြူစင်မြင့်မြတ်သော ကျင့်စဉ်ဟူသော

              မဂ္ဂသစ္စာ  တရား၌။အညာဏံ=မသိခြင်းလည်းကောင်း။ 

 

          အယံ =ဤမသိမှုကို။ အဝိဇ္ဇာ = အဝိဇ္ဇာဟူ၍။ ဝုစ္စတိ = ဆိုအပ်၏။

 

          တတ္ထ - ထို ပါဠိတော်၌။ အဝိဇ္ဇာပစ္စယာ သင်္ခါရာ = အဝိဇ္ဇာဟူသော အကြောင်းကြောင့် ဖြစ်ကုန်သော သင်္ခါရတို့သည်။ ကတမေ = အဘယ်သည် တို့နည်းဟူမူကား - 

          ၁။ ပုညာဘိသင်္ခါရော -=ပုညာဘိသင်္ခါရလည်းကောင်း။