ပြည်သစ်ဟန် - ဥဒ္ဓစ္စကမ်းခြေနှင့်အခြားစကားပြေများ

အမှာစာ

လွန်ခဲ့သော ၂ နှစ် ကျော်ကျော်လောက်က မိတ်ဆွေတစ်ဦးက သူ့ကို ကျွန်တော့်ထံခေါ်လာပြီး မိတ်ဆက်ပေးခဲ့သည်။ စာဖတ်သမားတစ်ဦး အဖြစ် မိတ်ဆက်ပေးခြင်း။ သူက တကယ့်စာဖတ်သမားလေး။ ကျွန်တော်ပေးသမျှ စာအားလုံး အကုန်အစင်ဖတ်သည်။ နှစ်ရက်တစ်ခါ၊ သုံးရက်တစ်ခါလာ သည်။ စာအုပ်ဟောင်းနှင့် စာအုပ်သစ်လဲလှယ်လေ့ရှိသည်။ သုံးလလောက် ရှိတော့ မင်းကဘာတွေဖတ်ချင်တာလဲလို့ မေးတော့မှ မပွင့်တပွင့်သည်။ စစ်နဲ့ငြိမ်းချမ်းရေးတဲ့။ အုပ်တွဲကြီး နှစ်အုပ်မို့ ပထမတွဲပေးလိုက်သည်။ ၁၅ ရက်ခန့်ကြာတော့ ပထမတွဲပေးပြီး ဒုတိယတွဲထပ်ငှားသည်။ နောက်တော့ ဆရာဇော်ဂျီ၊ ဆရာ မြသန်းတင့်၊ ဆရာ ဒဂုန်တာရာ စာအုပ်များ။

သူနှင့် စကားစမြည်ပြောကြည့်တော့မှ ကျွန်တော်ပေးသော စာအုပ်များ ကို စေ့စေ့စပ်စပ် ဖတ်ပြီးကြောင်းသိသာသည်။ သူ့ကို ထိုစဉ်က စာကြမ်းပိုး လေးဟုသာ သဘောထားခဲ့သည်။ နောက် သူ့စာမူတွေပေးဖတ်သည်။ အတွေး လေးတွေကောင်းသော်လည်း အရေးကမမီ၊ တင်ပြပုံမကောင်း။ ဆရာဇော်ဂျီ၏ စကားပြေတွေကို စူးစိုက်လေ့လာ အတုယူဖို့ အကြံပေး ခဲ့သည်။ ရံဖန်ရံခါ ရန်ကုန်သို့ ကျွန်တော်နှင့် လိုက်ပါလေ့ရှိပြီး သူ၏ စာပေနယ်ကို ချဲ့ထွင်ပေးလိုက်သည်။

သူကား. . .ကနေ့ ပြည်သစ်ဟန် ဖြစ်နေပြီ။ ဆောင်းပါးလုံးချင်း တစ်အုပ်ထွက်ပြီးခဲ့ပြီ။ ယခုစာအုပ်က သူ၏ ဒုတိယမြောက်စာအုပ်ဖြစ်သည်။ သူ့၌ ခေတ်ပြိုင်သဘောထားအမြင်ရှိပြီး လတ်ဆတ်သော စိတ်ကူးကလေး တွေ ရှိနေပါသည်။ ဥပမာ ဥဒ္ဓစ္စကမ်းခြေဝတ္ထုတိုကလေး၊ ရေနံအလိမ်းလိမ်း နှင့် မျောပါလာသော ပင်ဂွင်းငှက်ကလေးနှင့် အဘိုးအိုလင်မယားတို့၏ သံယောဇဉ်ကို ရေးဖွဲ့ ပြသည်။ ပင်ဂွင်းငှက်ကလေး ပြန်လည်ကျန်းမာလာ

တော့ သူ့မွေးရပ်မြေကို ပြန်လည်ပို့ဆောင်ပေးလိုက်သည်။ ကီလိုမီတာ ၃ဝဝဝ ကျော်ဝေးသော ပင်လယ်ခရီးကို ဖြတ်သန်းပြီး ပင်ဂွင်းငှက်ကလေး က နှစ်စဉ်လာရောက် နှုတ်ဆက်မြဲဖြစ်သည်။ သူက ပင်ဂွင်းငှက်ကလေးကို ဘယ်တော့မှ အဘိုးအိုထံပြန်မလာစေချင်ပါ...တဲ့။ ဘာကြောင့်လဲ။ သူက ပင်ဂွင်းငှက်ကလေးကို စစ်ဘေးရှောင်ကလေးငယ်တစ်ဦးအဖြစ် သတ်မှတ် လိုက်သောကြောင့်ပါ...တဲ့။ လက်ခံသည်ဖြစ်စေ၊ လက်မခံသည်ဖြစ်စေ အတွေးပါသော ဝတ္ထုတိုကလေးဟု ပြောနိုင်ပါသည်။

ပန်းတစ်ပွင့်ကို အန်ထုတ်လိုက်သော နေရောင်ခြည်. . .ကို မဂ္ဂဇင်းတစ်ခုက ရသစာတမ်းအဖြစ် ဖော်ပြထားသည်။ ခရီးသွား ဇာတ်လမ်း တိုကလေး ဖြစ်သည်။ ရန်ကုန်မှအပြန် အမြန်ကားတစ်စီးထဲမှာ ချောမော လှပသော မိန်းကလေးတစ်ယောက်ကို သတိပြုမိရာက အကြည့် ချင်းဖလှယ်၊ ရင်တွေ ခုန်ရင်း၊ ကြည်နူးစရာ အဖြစ်ခံစားနေသည်။ ကားထဲမှာ သူ့မိတ်ဆွေ တစ်ဦး လည်းပါသည်။ မိန်းကလေးက သူတို့နှင့် နည်းနည်းလှမ်းသည်။ စာရေးသူနှင့် သူ့မိတ်ဆွေက ယှဉ်လျက်။ သူ့မိတ်ဆွေက ကေတီဗွီဆိုင်နှင့် မာဆတ် တွဲဖွင့်ထားသည်။ မြို့ကလေးအဝင်မှာ သူ့မိတ်ဆွေက ကားရပ် ခိုင်းသည်။ သူကအရင်ဆင်းပြီး မိန်းကလေးကို လှမ်းခေါ်လိုက်သည်။ ကားထဲကျန်ရစ်ခဲ့သော စာရေးသူ၏ ခံစားမှုကို တွေးကြည့်နိုင်ပါသည်။ သူက သည်လို အတွေးစုလေးတွေချန်လေ့ရှိသည်။

နာဂစ်မုန်တိုင်းဒဏ် အလူးအလဲခံလိုက်ရသော သူတို့ ရွာကလေး အကြောင်း ညတစ်ည၏အလွန်လိုဆောင်းပါးမျိုးလည်း ရေးထားသည်။ မိတ်ဆွေသုံးယောက်နှင့် ကျွန်တော်၊ ငြင်းခုံ ခြင်းနှင့် ငြင်းဖျက် ခြင်း၊ ရသစာပေ ရသအနုပညာ၏ အားခွန်...စသော အတွေးပါသည့် အမေးပုစ္ဆာဆောင်းပါးမျိုးလည်း ရေးနိုင်သူဖြစ်သည်။

ပြည်သူနှင့်နီးသော အစိုးရ၊ အစိုးရနှင့်နီးသောပြည်သူလို ခေတ် ပြိုင်နိုင်ငံရေးကိုလည်း လေ့လာစေ့ငု တတ်သေးသည်။ ခွကျသော သူနှင့် ခွကျသော ဘာသာစကား၊ မဖြစ်သေးသောစစ်နှင့် ဖြစ်နေသေး

သောစစ် တို့တွင် သူ၏ စာဖတ်စွမ်းရည်နှင့် စဉ်းစားနိုင်မှုရေချိန်ကို တွေ့နိုင် ပေသည်။

စစ်ဆိုတာ အင်မတန် အရေးကြီးတဲ့ကိစ္စ၊ စစ်သားတွေလက်ထဲ လွှတ်ထားလို့ ရတဲ့အရာမဟုတ်ဘူး။ ။

(မဖြစ်သေးသောစစ်၊ ဖြစ်နေသေးသောစစ်) ပြောရလျှင်တော့ သူနှင့်ကျွန်တော်တို့အရွယ်က မျိုးဆက်ချင်းမတူပါ။ ကျွန်တော်တို့က စစ်အေးခေတ် (၁၉၄၅-၈၉) တွင် လူလားမြောက်၊ ကြီးပြင်း ခဲ့ရသော မျိုးဆက်။ ပြည်သစ်ဟန်တို့က စစ်အေးခေတ်အလွန် ဂလိုဘယ် လိုက်ဇေးရှင်းနှင့်အတူ ကြီးပြင်းလာကြသူတွေဖြစ်သည်။ ကျွန်တော်တို့က အိပ်စ်မျိုးဆက်။ သူတို့က ဝိုင်မျိုးဆက်။ သူတို့မျိုးဆက်က အသစ်ကျပ်ချွတ်။ အဆင့်မြင့်နည်းပညာတွေနှင့်အတူ အိုင်တီနည်းပညာလွင်ပြင်ကြီးကို လွတ်လပ်စွာ ပျံဝဲကျက်စားနေရသောဘဝ။ ကမ္ဘာ့နောက်ဆုံးထွက် စာအုပ် တွေကို အင်တာနက်ပေါ်မှာ ဖတ်ရှုခွင့်ရနေသော လူသားမျိုးနွယ်တွေ။ ခေတ် ပြိုင်ခံစားမှုချင်းသာ ကွာဟနေပါက ကျွန်တော်တို့နှင့် ဆုံစည်းနိုင်စရာ အကြောင်းမရှိသူတွေ။

ပြည်သစ်ဟန် စာတွေကို ဖတ်ကြည့်ပြီး သူ့အသက်အရွယ်၊ သူ့ဝမ်းစာ နှင့် သူ့တတ်စွမ်းသမျှ ထုဆစ်နေကြခြင်းဟု ယုံကြည်ရပါသည်။ ကျွန်တော့် ဝန်းကျင်မှာတော့ အလျင်မြန်ဆုံးနှင့် အရှိန်အဟုန်အပြင်းဆုံး ဖောက်ခွဲထွက် နိုင်ခဲ့သူဟု ပြောလျှင် မမှားနိုင်ပါ။ သူ့ကို ကျွန်တော် ဆုံးမစကားများများ မပြောဖူးပါ။ ခေါင်းစည်းကို ကြီးကြီးတွေ မပေးစေလိုပါ။ ကြီးကြီးပေးလျှင် ကျယ်ကျယ်တွေးရသည်။ အတွေးနှင့်အရေး ထပ်တူမကျလျှင် စာက ကိုယ့်ကို ပြန်ပြီး အထင်သေးတတ်သည်။ ကိုယ့်ကိုကတ်ဖဲ့တတ်သည်။ ပြီးတော့ စာရေးဟန်ကို အခိုင်အမာထူထောင်ပါ။ အောင်မြင်ထင်ရှားသော စာရေး ဆရာတိုင်း သီးခြားဖြစ်သော စာရေးဟန်တစ်ခုစီ ပိုင်ဆိုင်ကြမြဲဖြစ်သည်။

( ၁၈ ရာစုနှင့် ၁၉ရာစုခေတ်ဦးအထိ ၂၆ နှစ်မျှသာ လူ့ဘဝသက်တမ်း ရှည်ခဲ့သူ အင်္ဂလိပ်ကဗျာဆရာကြီး ဂျွန်ကိစ် (John Keats -1795-1821) က သူကွယ်လွန်ခါနီးတွင် သူ့မိတ်ဆွေများကို မှာကြားခဲ့သည့်အတိုင်း သူ့ အုတ်ဂူပေါ်တွင် စာတစ်ကြောင်းရေးထားသည်။ အုတ်ဂူပေါ်တွင် သူ့နာမည်ပင် ထိုးခွင့်မပြုခဲ့။ စာကြောင်းက ရေနဲ့နာမည်ရေးခဲ့သူ လဲလျောင်းရာဟူ၏။ ယခုအချိန်မှာ နှစ်ပေါင်း ၂၀၀ နီးပါးရှိပြီ။ သူ့ အမည်သည် ထင်ရှားကျော်ကြားဆဲ။ မိုးဆွေငှက်သို့ တမ်းချင်း ကဗျာကို ရွတ်နေကြဆဲ။ ဂျွန်ကိစ်ကားနှိမ့်ချသူဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်သည်။ သူ့ရင်ထဲက အနုပညာ ကျောက်ဆောင်ကြီးကို စိတ်တိုင်းကျ ထုဆစ်ခွင့်မရ ခြင်းအပေါ် စိတ်အချဉ် ပေါက်ခြင်းလည်းဖြစ်နိုင်ပါသည်။

ပြည်သစ်ဟန်ကို အမှန်တကယ်လမ်းပြခဲ့သူမှာ ကျွန်တော်မဟုတ်ပါ။ ဆရာဇော်ဂျီလည်း မဟုတ်သလို ဆရာဒဂုန်တာရာ၊ ဆရာ မြသန်းတင့်လည်း မဟုတ်ပါ။ မည်သူမျှမဟုတ်ပါ။ နာမည်ကိုဘာနဲ့ရေးမလဲ။ သူ ဖြေရတော့ မည်။ ဤမေးခွန်း၏ အဖြေကသာ သူ့ကို စစ်စစ်မှန်မှန် လမ်းပြပေးပါလိမ့် မည်။ ။

မောင်ခိုင်လတ်

၃၁-၁၀-၂၀၁၇