ပုညလေပြေ - အမျိုးသမီးနှင့်အိမ်ထောင်ရေးပြဿနာများ

             ဆက်ဆံဖော်များသူဆိုတာ ဆက်ဆံဖော်များသူယောက်ျား၊ ဆက်ဆံ ဖော်များသူ မိန်းမတို့ကို ရည်ညွှန်းပါတယ်။ ဆက်ဆံဖော်များသူနှင့် ဆက်ဆံသူဆိုတာ ဆက်ဆံဖော်များသူ ယောက်ျားနှင့် ဆက်ဆံသူ မိန်းမ၊ ဆက် ဆံဖော်များသူ မိန်းမနှင့် ဆက်ဆံမိသူ ယောက်ျားတို့ကို ရည်ညွှန်းပါတယ်။

                 ဒီတော့ ခေါင်းစဉ်အရ ယောက်ျား မိန်းမ သံဝါသပြုကြတဲ့အခါ ရနိုင်တဲ့ ရောဂါပိုးတစ်မျိုးအကြောင်း ရေးမှာပါ။ သံဝါသကိစ္စဖြစ်တဲ့အတွက် အိမ် ထောင်ရှင်ယောက်ျား မိန်းမတို့ အကျုံးဝင်ပါတယ်။ အိမ်ထောင်ရှင်မဟုတ် သော ယောက်ျားမိန်းမတို့လည်း အကျုံးဝင်ပါတယ်။ လူပျိုလူလွတ် လူလတ် အမျိုးသား၊ အမျိုးသမီးများလည်း အကျုံးဝင်ပါတယ်။ ငယ်ရွယ်သူ ယောက်ျားလေး၊ မိန်းကလေးတွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်။ ယုတ်စွအဆုံး အပျို၊ လူပျိုဖော်ဝင်စတွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်။

               အကြမ်းဖျင်းအားဖြင့်တော့ လိင်ဆက်ဆံမှုကြောင့်တစ်ဆင့် ကူးစက် တဲ့ရောဂါတွေထဲမှာ ကာလသားရောဂါဟာ လူသိများထင်ရှားပါတယ်။ ကာလသားရောဂါ အများအပြားရှိပါတယ်။ ကာလသားရောဂါတွေလို့ ပြောလိုက်ရင် ဂနိုရောဂါ၊ ဆီးပူညောင်းကျရောဂါ၊ လိင်အင်္ဂါရေယုန်ရောဂါ၊

လိင်အင်္ဂါကြွက်နို့ရောဂါ စသဖြင့် သိကြပါတယ်။ အဲဒီအထဲမှာ အခု တင်ပြ ချင်တဲ့ ကလာမိုင်ဒီးယားရောဂါလည်း ပါဝင်ပါတယ်။

               ကနေ့ခေတ်ဟာ မြို့ကြီးပြကြီးတွေမှာ ယောက်ျားတွေ၊ မိန်းမတွေ တချို့တချို့ပေါ့လေ လိင်ကိစ္စမှာ နည်းနည်းပိုပြီး ပွင့်လင်းလာနေကြသလား လို့ထင်မိပါတယ်။ ရောဂါတွေလည်း ရကြပေါ့လေ။ အခုကမ္ဘာပေါ်မှာ ဆေး မတိုးတဲ့ ကာလသားရောဂါပိုးတစ်မျိုး ပေါ်နေတယ်လို့လည်း အင်တာနက် သတင်းအရ သိရပါတယ်။ အဲဒီပိုး မြန်မာပြည်ကိုရောက်နေသလား။ ကူးစက် ခံရနေသလားဆိုတာ မသိရသေးပါဘူး။

              ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် လူသားတွေဆိုတော့ အချိန်တန်အရွယ်ရောက်ရင် အိမ် ထောင်သားမွေးကိစ္စဆိုတဲ့ ဘူတာကို ဆိုက်ကြတော့မှာပါ။ ဒီဘူတာမဆိုက် ခင်ကတည်းက တချို့သောသူတွေက သံဝါသကိစ္စတွေကို မြည်းစမ်းကြည့် ပြီး နေကြတာလည်း ရှိပါတယ်။ တချို့ အိမ်ထောင်မပြုနိုင်ကြသေးဘဲ လွတ် လပ်စွာအတူနေထိုင်ပြီး သွေးသားဆန္ဒဖြည့်ဆည်းနေကြတဲ့ စုံတွဲတွေလည်း များပြားလာပါတယ်။ ဒီသွေးသားဆန္ဒကိစ္စတွေကို သဘာဝကိစ္စလို့ပြောပြီးရှောင်ထွက်သွားလို့ရပါသလား၊ ဒါမှမဟုတ် ဖြစ်ကာမှဖြစ်ရောလို့ ပေါ့ပေါ့ သဘောထားလိုက်ရင်ရော ပြီးသွားပါသလား။ ဆေးကုရင် ရတာပဲလေဆိုပြီး တော့။ ဒီတော့ အိမ်ထောင်ပြုသည်ဖြစ်စေ၊ အိမ်ထောင်မပြုသေးဘဲနေကြသည် ဖြစ်စေ၊ အိမ်ထောင်ရှင်စစ်စစ်ကြီးတွေပဲဖြစ်စေ၊ အပျို၊ လူပျိုကလေးတွေ အပါအဝင် လူတွေနဲ့မကင်းနိုင်တဲ့ သံဝါသကိစ္စကြောင့် မတော်တဆ ဖြစ် ပေါ်လာနိုင်တဲ့ လိင်ဆက်ဆံခြင်းမှတစ်ဆင့်ကူးစက်တတ်သော ကလာ မိုင်ဒီးယားရောဂါအကြောင်းကိုတော့ အကြမ်းဖျင်းသဘော သိထားကြရင်ကောင်းပါလိမ့်မယ်။ ဒါ့ကြောင့် ဆရာမကြီးဒေါက်တာ ဒေါ်လဲ့လဲ့ဝင်း ပြောပြတဲ့ မြင့်မြင့် အကြောင်းကို အခြေခံပြီး တစ်ဆင့်ပြန်လည်တင်ပြပါတော့မယ်။

မြင့်မြင့်အကြောင်း လေ့လာခြင်း သတင်း

                  မြင့်မြင့်ဆိုတာ အသက် ၂၉ နှစ်အရွယ်ရှိ အိမ်ထောင်သည် မိန်းကလေးပါ။ သူ့ခင်ပွန်းက လစာနည်းတယ်ထင်ပါရဲ့။ ခင်ပွန်းလစာနဲ့ မလောက် လို့ ဖြည့်တင်းတဲ့အနေနဲ့ မြင့်မြင့်တစ်ယောက် အရောင်းအဝယ်လုပ်ငန်း တစ်ခုလုပ်ရပါတယ်။ ။

          တစ်နေ့မှာ မြင့်မြင့်ဟာ သူ့ကိုယ်သူ တစ်ခုခုတော့ထူးနေပြီလို့ စိတ်ထဲ မှာခံစားရပြီး သံသယဝင်နေပါတယ်။ မြင့်မြင့်ကိုယ်တိုင် ထူးတယ်လို့ထင်နေရတဲ့ကိစ္စက သူ့မှာ ယောနိထွက်ရည် အများအပြားဆင်းနေတဲ့ကိစ္စပါ။ ဒီလက္ခဏာစပြီး ခံစားနေခဲ့ရတာ တစ်လလောက်ကြာတဲ့အခါမှာတော့ အခြေ အနေဟာ ပိုဆိုးလာပါတယ်။ ပိုဆိုးလာတာတွေကဝမ်းဗိုက်တစ်ဖက်မှာ နာကျင်တဲ့ဝေဒနာ ခံစားလာရပြီး နာကျင်မှုက အပေါ်ဘက်ကို ရွေ့တက်သွားပါတယ်။ ဝမ်းဗိုက်အခြားတစ်ဖက်မှာလည်း အဲဒီလိုပဲ ခံစားလာရပါတယ်။ - မကြာခင်မှာ ဆီးသွားတဲ့အခါ နာကျင်တဲ့ဝေဒနာခံစားလာရပါတယ်။ ဆီးသွားရင်နာကျင်တဲ့အပြင် ပူစပ်ပူလောင်လည်းဖြစ်လာပါတယ်။

               ဒီတော့ မြင့်မြင့်မခံစားနိုင်တော့ဘဲ ဆရာဝန်ဆီပြေးပြရပါတော့တယ်။ ဆရာဝန်စစ်ဆေးချက်အရ ပိုးဝင်ရောက်ကူးစက်ခြင်းကို မတွေ့ရသေးပါ ဘူး။ ကိုယ်ခန္ဓာ စမ်းသပ်စစ်ဆေးချက်အရလည်း ကြီးကျယ်တဲ့ ချို့ယွင်း ချက်ရယ်လို့ ဘာမှမတွေ့ရပါဘူး။ ဒီလိုနဲ့ ဟိုဆေးဒီဆေးလေးသောက်ပြီး နေလာလိုက်တာ ခြောက်လလောက် ကြာသွားပါတယ်။ ။

              ခြောက်လကြာပြီးတဲ့နောက်မှာ မြင့်မြင့်တစ်ယောက် မကြာခဏ ဖျား နေပါတော့တယ်။ အဖျားဝင်နေတာ အဆက်မပြက်လိုဖြစ်နေပြီး ဝမ်းဗိုက် ထဲက နာကျင်ခြင်းနဲ့ ဆီးအောင့်ခြင်းတွေလည်း ထပ်ခါထပ်ခါ ဖြစ်နေပါ တယ်။ ဒါနဲ့ ဆေးပညာရှင်နဲ့ ရောဂါသေသေချာချာရှာဖွေရပါတော့တယ်။

             ဒီတော့ မြင့်မြင့်ရဲ့ ရောဂါက လိင်ဆက်ဆံခြင်းကြောင့် ကူးစက်ပြန့် ပွားတဲ့ရောဂါကို မကုသဘဲထားလို့ဖြစ်ရတဲ့ တင်ပါးဆုံရောင်ရမ်းခြင်းရောဂါ (PID) ဖြစ်နေပါတယ်။ လိင်ဆက်ဆံခြင်းကြောင့် ကူးစက်ပြန့်ပွားလာ တဲ့ရောဂါကို ဆေးကုသခြင်းမရှိတဲ့အတွက် မျိုးပွားလမ်းကြောင်းကို ကူး စက်ရောင်ရမ်းလာခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ လိင်ဆက်ဆံခြင်းကြောင့် ပိုးဝင်ရောက် ကူးစက်ခြင်းဖြစ်တတ်စေတဲ့ ပိုးကတော့ အများအားဖြင့် ကလာမိုင်ဒီးယားဘက်တီးရီးယား ပိုးကြောင့်ပဲ ဖြစ်ပါတော့တယ်။

                                      ကလေးမရစေနိုင်သော ကလာမိုင်ဒီးယား

             ကလာမိုင်ဒီးယားဟာ ဘက်တီးရီးယားပိုးတစ်မျိုးပါ။ အကာအကွယ်မဲ့ လိင်ဆက်ဆံခြင်းကြောင့် ရနိုင်တဲ့ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီ ကလာ မိုင်ဒီးယားဘက်တီးရီးယားပိုး ကူးစက်ခံရတာကို ဆေးကုပြီး ပျောက်သွားနိုင် ပေမယ့် အကျိုးဆက်အဖြစ် ကူးစက်ခံရတဲ့အမျိုးသမီးတွေမှာ ကလေးမရနိုင် တဲ့ ဆိုးကျိုးကို ခံစားရနိုင်ပါတယ်။

               ဆရာမကြီးပြောပြတဲ့ သူ့လူနာ မြင့်မြင့်ဟာ လိင်ဆက်ဆံမှုကြောင့် ကလာမိုင်ဒီးယား ဘက်တီးရီးယားပိုး ကူးစက်ခံနေရတယ်ဆိုတာကို မသိခဲ့ ပါဘူး။ အဲဒီ ဘက်တီးရီးယားပိုးဟာ မျိုးပွားအင်္ဂါစုတွေကို ထိခိုက်ပျက် စီးသွားစေနိုင်တယ်ဆိုတာ မြင့်မြင့်တစ်ယောက် နောင်မှ သိရပါတော့တယ်။ အဲဒီဘက်တီးရီးယားပိုးကြောင့် မျိုးပွားအင်္ဂါစုတွေကို ထိခိုက်ပျက်စီးသွား စေနိုင်တဲ့အပြင် ဆေးကုသလို့ လူနာရောဂါပျောက်ကင်းသွားပေမယ့် မျိုးပွား အင်္ဂါစုတွေ ထိခိုက်ပျက်စီးသွားတာကိုတော့ ပြန်လည်ကောင်းမွန်လာအောင် မစွမ်းဆောင်နိုင်တော့ပါဘူး။ ။

               အဲဒီအတွက် မြင့်မြင့်တစ်ယောက် ကလေးမရနိုင်တော့ဘူးလားဆိုပြီး စိုးရိမ်စိတ်တွေ ဝင်နေတယ်လို့ ဆရာမကြီးက ပြောပါတယ်။ မြင့်မြင့်ဟာ အိမ်ထောင်သက် နှစ်နှစ်ရှိပြီး လောလောဆယ် ကလေးမယူချင်သေးလို့ ပဋိသန္ဓေတားဆေးတွေ စားနေသူဖြစ်ပါတယ်တဲ့။ ပြီးအဲဒီပိုးနဲ့ပတ်သက်ပြီး ဆရာမကြီး ဆက်လက်ရှင်းပြထားတာတွေကို လည်း ဗဟုသုတအလို့ငှာ ကောက်နုတ်တင်ပြပါဦးမယ်။

            “လိင်ဆက်ဆံခြင်းကြောင့် ဘက်တီးရီးယားပိုး ဝင်ရောက်ကူးစက်ရရှိ သော ရောဂါများတွင် အမေရိကန်၌ အဖြစ်အများဆုံး ကလာမိုင်ဒီးယား ဘက်တီးရီးယားပင်ဖြစ်သည်။ နှစ်စဉ်လေးသန်းသော လူနာအသစ်များ တွေ့နေရသည်။ ယင်းဘက်တီးရီးယားကြောင့် တင်ပါးဆုံရောင်ရမ်းခြင်း ရောဂါ (PID) ဖြစ်ပွားမှုမှာ ၃၀ မှ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းရှိသည်။ အောက်ပါ အခြေအနေများဖြစ်ပွားလာနိုင်ရန် ကလာမိုင်ဒီးယား ကူးစက်ခြင်းက ဦးဆောင်နေကြောင်း တွေ့ရသည်။

- ကလေးမရနိုင်ခြင်း၊ မြုံနေခြင်း၊

 - မျိုးဥပြွန်တွင် သန္ဓေတည်ခြင်း၊

 - တစ်သျှူးမျက်နှာပြင် တစ်ခုနှင့်တစ်ခု ကပ်သွားခြင်းကြောင့်

     ဖြစ်သော နာကျင်သည့်အမာရွတ်များ ဗိုက်အတွင်းဖြစ်ခြင်း၊(Adhesinos)

- ဆေးကုသမှုပေးပြီးသော်လည်း တင်ပါးဆုံရောင်ရမ်းခြင်းရောဂါကြောင့် မျိုးပွားအင်္ဂါလမ်းကြောင်းတွ   င်ရရှိသွားသည့် ထိခိုက် ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုမှာ ၂၀ ရာခိုင်နှုန်းသောလူနာများ၏ ဘဝတစ်လျှောက်လုံးတွင် နာကျင်သော ဝေဒနာကိုခံစားနေကြရမည် ဖြစ်သည်။”

          ဆရာမကြီးဟာ သူ့လူနာမြင့်မြင့်အကြောင်း ထပ်ပြောပါသေးတယ်။ မြင့်မြင့်ဟာ ပထမအကြိမ်စမ်းသပ်တဲ့အခါ ပိုးမတွေ့ရဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။

          “မြင့်မြင့်ကို စမ်းသပ်သော ဆရာဝန်သည် ကလာမိုင်ဒီးယားအတွက် ပိုးမွေးကြည့်ခဲ့သော်လည်း ပထမအကြိမ်တွင် ပိုးမတွေ့ခဲ့ပေ။ နောက်ပိုင်း ပိုးမွေးကြည့်ရာမှသာ ကလာမိုင်းဒီးယား ဘက်တီးရီးယားပိုးကို တွေ့ရှိခြင်း ဖြစ်သည်။ ပိုးမတွေ့ရဟူသော မှားသည့်စစ်ဆေးချက် (False Negative Test) ဖြစ်တတ်လေ့ရှိသည်။ စစ်ဆေးမှုအသစ်များအရ တိကျသော အဖြေကို ရရှိနိုင်ပေသည်။

              မြင့်မြင့်သည် လပေါင်းများစွာသက်သာသောလက္ခဏာ ရှိနေသော် လည်း လုံးဝလက္ခဏာမပြတတ်ကြပေ။ ထို့ကြောင့် ကလာမိုင်းဒီးယားကူး စက်ခြင်းသည် တိတ်ဆိတ်ငြိမ်သက်နေသော ရောဂါဖြစ်သည်။ အမျိုးသမီး များသည် တစ်ခုခုမှားနေကြောင်း မသိနိုင်မီ ပြုပြင်၍မရနိုင်သော ထိခိုက် ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများကို ရနေပြီဖြစ်သည်။ တင်ပါးဆုံရိုးအတွင်း စမ်းသပ် စစ်ဆေးမှုအတွက် ဆရာဝန်ထံ နှစ်စဉ်လာရောက်ပြသကြသော အမျိုးသမီး များ၌ အောက်ပါလက္ခဏာရှိမှသာလျှင် ဆရာဝန်အများစုသည် ကလာ မိုင်ဒီးယားအတွက် စစ်ဆေးခြင်းကို ပြုလုပ်ကြသည်။

- ယောနိထွက်ရည် အဆင်းများခြင်း၊

 - ဗိုက်နာကျင်ခြင်း၊

- ဆီးသွားရာတွင် နာကျင်ခြင်းနှင့် ပူစပ်ပူလောင်ဖြစ်ခြင်း၊

- သားအိမ်လည်တံအပေါက်ဝတွင် ပြည်တွေ့ခြင်း၊ သို့မဟုတ်သားအိမ်လည်တံကို ထိတွေ့ခြင်းဖြင့် ပြင်းထန်သော နာကျင်မှုဝေဒနာ ခံစားရခြင်းတို့ဖြစ်သည်။

            ကလာမိုင်ဒီးယား ကူးစက်ခံရခြင်းနှင့် ဆက်ဆံခြင်းကြောင့် အခြား ကူးစက်ရရှိနိုင်သော ရောဂါများဖြစ်စေနိုင်သည့် ဘေးအန္တရာယ် ဖြစ်စေ သောအချက်များမှာ -

- ဆက်ဆံဖော်များခြင်း၊

- ဆက်ဆံသော အဖော်များသူနှင့် ဆက်ဆံခြင်း၊

- ဆက်ဆံရာတွင် အကာအကွယ်မယူခြင်း၊ (အမျိုးသားကွန်ဒုံး၊ - အမျိုးသမီးကွန်ဒုံးမသုံးခြင်း)

- ငယ်ရွယ်သည့်အသက်ပိုင်းတွင် လိင်စိတ်တက်ကြွနေခြင်း၊ မြို့ပြ a ဆက်ဆံခြင်းကြောင့် အခြားကူးစက်ရောဂါ ယခင်ကရဖူးခြင်း၊သို့မဟုတ် ယခု ရရှိခံစားနေရခြင်း၊

- အသက် ၂၀ အောက်တွင် လူငယ်လူရွယ်ဖြစ်နေခြင်း။

ဒီအချက်ဟာ အမျိုးသမီးများ သတိချပ်မှတ်စရာများဖြစ်ပါကြောင်း တင်ပြလိုက်ရပါတယ်။

ကလာမိုင်ဒီးယားကူးစက်ခြင်းမှ ကာကွယ်ခြင်း ၊

               အမေရိကန်နိုင်ငံလို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုလွန်ကဲနေတဲ့ နိုင်ငံတွေမှာ လိင် ကိစ္စဆိုတာ ထမင်းစားရေသောက်လို သဘောထားကြတယ်။ သူတို့ရဲ့ အပျိုစင်ဘဝဆိုတာ အချိန်တိုတောင်းကြပါတယ်။ တချို့ ယဉ်ကျေးမှု ထိန်း သိမ်းလိုက်နာကြသူတွေလည်း ရှိပါတယ်။ အရွယ်မရောက်သေးခင် မိမိတို့ ခန္ဓာကိုယ်ကို တန်းဖိုးထားကြပါတယ်။ ဘုရားကျောင်းမှာ တရားဝင် လက် မထပ်မပြီးမချင်း အတူနေထိုင်ခြင်းကို ရှောင်ကြဉ်ကြတဲ့သူတွေလည်း ရှိပါ တယ်။ ဒါပေမဲ့ လူငယ်ဆယ်ကျော်သက်အများစုကတော့ စမ်းသပ်ချင်တဲ့စိတ်နဲ့ သူတို့အပျိုစင်ဘဝကို စောစောစီးစီးစွန့်လွှတ်လိုက်ရတာတွေရှိပါတယ်။ အဲဒီလို အမေရိကန်နိုင်ငံလို ဖွံ့ဖြိုးမှုလွန်ကဲတဲ့ နိုင်ငံတွေရဲ့ ဆယ်ကျော် သက်များနဲ့ အရွယ်ရောက်ပြီးလူငယ်တွေမှာ ကလာမိုင်းဒီးယားကူး စက်မှု အများဆုံးတွေ့ရတယ်လို့ သုတေသနပြုချက်တွေက ဖော်ပြနေပါတယ်။

              ဆယ်ကျော်သက်အရွယ်ဆိုတာ ဟော်မုန်းဖွံ့ဖြိုးမှု အားကောင်းတဲ့အရွယ် ဆိုတော့ လိင်ကိစ္စတက်ကြွတဲ့ အရွယ်မျိုးပါ။ လိင်ကိစ္စဟာ သဘာဝအရ တက်ကြွနေစဉ်မှာ လက်တွေ့ စမ်းသပ်ကြည့်ချင်တဲ့ စူးစမ်းစိတ်နဲ့ ပေါင်းစပ် သွားတဲ့အခါ ကာမစပ်ယှက်ခြင်းအမှု ပြုမိသွားတတ်ကြပါတယ်။ အဲဒီအရွယ် ဆယ်ကျော်သက်မိန်းကလေး ၃ဝ ရာခိုင်နှုန်းမှ ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းဟာ ကလာမိုင် ဒီးယားကူးစက်ပြန့်ပွားနေတာတွေ့ရတာကြောင့် လေ့လာ ဆန်းစစ်ချက်တွေ က ဖော်ပြနေပါတယ်။

                 အဲဒီအရွယ်ဟာလည်း ဒီကလာမိုင်ဒီးယား ဘက်တီးရီးယားပိုးကူးစက် နိုင်စွမ်းအားမပြည့်စုံဘဲ အင်အားနည်းပါးနေသေးတဲ့အတွက် ကူးစက်မှု လွယ်ကူရခြင်းဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဆယ်ကျော်သက်တွေမှာ ၁ဝဝ မှာ ဦးရေ ၄ဝ လောက်ဖြစ်နေတယ်ဆိုတာ ဒီကိန်းဂဏန်းဟာ စိုးရိမ်စရာ ဖြစ်နေပါတယ်။ ဆယ်ကျော်သက်မိန်းကလေးတစ်ဝက်နီးပါးက လိင်ဆက် ဆံခဲ့ကြတယ်။ လိင်ဆက်ဆံခြင်း အတွေ့အကြုံရှိခဲ့ကြတယ်လို့ မှတ်ယူနိုင် ပါတယ်။ အံ့သြစရာကောင်းပါတယ်။

          ဆရာမကြီးကတော့ ကလာမိုင်ဒီးယား ဘက်တီးရီးယားပိုးဟာ ကူး စက်ခံရပြီးတဲ့နောက် ရောဂါလက္ခဏာမပြတတ်သေးတာကြောင့် လိင်ကိစ္စ ပညာပေးမှုတွေ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်လုပ်ဆောင်ဖို့ အရေးကြီးကြောင်း လမ်း ညွှန်ထားပါတယ်။