ပါရဂူ - ရေစီးကြောင်း

“ပညာရှင်များသည် အတွေးချင်းတူကြသည်” ဟုဆို၏။ ယခု အိန္ဒိယနှင့် ဂျပန်ပုံဝတ္ထုနှစ်ပုဒ်သည် ဦးတည်ချက်ချင်း၊ ဇာတ်အိမ်တည်ဆောက်ပုံချင်း ထပ်တူကျအောင် တူညီနေသောအခါ....

                                     အိန္ဒိယနှင့် ဂျပန်

                                   ဉာဏ်ချင်းထပ်သလား

               ဂျပန်ခေတ်က သန်လျင်မြို့ ဂျပန်စာသင်ကျောင်း၌ ကျွန်တော်ဂျပန်စာ သင်ဖူးသည်။ နှစ်နှစ်လောက် သင်ပြီးသောအခါ ဂျပန်စာ အတော်အတန် ဖတ်တတ်လာသည်။ ဂျပန်အက္ခရာ သုံးမျိုးရှိသည့်အနက် ‘ခန်” ခေါ် ဘူးသီး ငါးပေါင်းကြော်စာကိုပင် အတော်အတန်ဖတ်တတ်လာသည်။ ထိုအချိန်က ရန်ကုန်မြို့မှ ဂျပန်စာသင်ကျောင်းများအတွက် သတင်းစာ တစ်စောင် ထုတ်သည်။ နေ့စဉ်လား၊ ရက်ခြားလားဆိုသည်ကိုတော့ မမှတ် မိတော့။ ထိုသတင်းစာ၌ ကျွန်တော် ဂျပန်စာဖြင့် ဆောင်းပါးတစ်ပုဒ်ပင် ရေးဖူးသည်။ သို့သော် နောက်ပိုင်း နှစ်အတန်ကြာသွားသောအခါ ကျွန်တော် တတ်ထားသော ဂျပန်စာနှင့် ဂျပန်စကားများသည် ဂျပန်ပြည်သို့ ပြန်သွား ကုန်ကြသည်။ ကျွန်တော့် ခေါင်းထဲတွင် ဂျပန်စကား မရှိတော့ပေ။ ဘာသာ စကား တစ်ခုခုကို ကျွမ်းကျွမ်းကျင်ကျင် တတ်မြောက်ထားသော်လည်း အစဉ် မပြတ် အလေ့အကျင့်ရှိနေပါမှ၊ အစဉ်မပြတ် ပြောဆိုရေးသား ဖတ်ကြား နေပါမှ ကျွမ်းကျင်တတ်မြောက်မှုသည် ဆက်လက် တည်မြဲနေပေလိမ့်မည်။ လုံးဝ အဆက်ပြတ်သွားလျှင်ကား မိမိတတ်ထားသည့် ဘာသာစကားသည်တစ်ချိန်ချိန်တွင် မေ့ပျောက်သွားဖို့ရန် မခဲယဉ်းတော့ပေ။

              ကျွန်တော် နောက်ဆုံး ဂျပန်စကားပြောခွင့် ရသည်မှာ အိန္ဒိယပြည်၌ ဖြစ်သည်။ ၁၉၄၇ ခုနှစ် အိန္ဒိယပြည်သို့ သွားသောအခါ နွေရာသီကျောင်း ပိတ်ချိန်ဖြစ်နေသဖြင့် ကျောင်းတက်ခွင့်မရသေးဘဲ မိဂဒါဝုန်၌ နှစ်လလောက်စောင့်နေရသည်။ ထိုအချိန်အတွင်း မိဂဒါဝုန်သို့ ဘုရားဖူး ရောက်လာသော ခရီးသည်များအနက် ဂျပန်ပြည်မှ ဂျပန်လူမျိုးနှစ်ယောက်ကို တွေ့ရသည်။ ထိုဂျပန်များနှင့် ဂျပန်စကားပြောခွင့် ရရှိခဲ့သည်။ ထိုအချိန်က ဂျပန်စာသင် ပြီးသည်မှာ အချိန်မကြာလှသေးသဖြင့် ပြောနိုင်ဆိုနိုင် ရှိသေးသည်။ တစ်ဖန် ၁၉၅၆ ခုနှစ်တွင် နောက်တစ်ကြိမ် အိန္ဒိယပြည် နယူးဒေလီမြို့၌ပင် ဂျပန် စာရေးဆရာ ဟောရှိဟောတနှင့် ဆုံရသည်။ ထိုအချိန်မှာ ဂျပန်စာသင်ပြီး သည့်ကာလနှင့် ဆယ်နှစ်လောက်ခြားနေပြီဖြစ်၍ ဂျပန်စကားကောင်းကောင်း မပြောတတ်တော့ပေ။ သို့သော်လည်း မှတ်မိသမျှကလေးနှင့် ဟောရှိဟောတ ကို ဂျပန်လိုပြောကြည့်သည်။ ထူးထူးဆန်းဆန်း ကျွန်တော် ဂျပန်လိုပြော လိုက်သည်နှင့် သူ မျက်နှာပျက်သွားသည်။ ကျွန်တော့်ကိုလည်း ဂျပန်လို ပြန်မပြောပေ။ အင်္ဂလိပ်လိုသာ ပြန်ပြောသည်။ ကျွန်တော်က သူ့ကိုဂျပန်လိုပြောဖန်များသောအခါ နောက်ဆုံး သူငြိမ်မနေနိုင်တော့ဘဲ နောက် သူ့ကို ဂျပန်လို မပြောရန် ကျွန်တော့်အား တောင်းပန်လေတော့သည်။ ကျွန်တော် တအံ့တဩဖြစ်ပြီး သူ့ကိုအကျိုးအကြောင်း မေးကြည့်သောအခါ သူက “ခင်ဗျား ဂျပန်လိုပြောတာ ကြားရတိုင်း မြန်မာနိုင်ငံကို ဂျပန်တွေ စိုးမိုးသွား ခဲ့တာ ပြန်ပြန်သတိရတယ်။ ခင်ဗျား ဂျပန်စကားပြောတတ်တာ မြန်မာနိုင်ငံကို ဂျပန်တွေ လွှမ်းမိုးကြီးစိုးသွားခြင်းရဲ့ သာဓကတစ်ရပ်ဖြစ်နေတယ်။ ဒါကြောင့် ကျွန်တော် စိတ်မကောင်း ဖြစ်ရတယ်။ နောက်ထပ် ကျွန်တော့်ကို ဂျပန်လိုမပြောဖို့ တောင်းပန်ပါတယ်” ဟူ၍ သူကရှင်းပြသည်။ သူ တကယ် ခံစားမှု ရှိနေမှန်း သိသည့်နောက်တွင်ကား ကျွန်တော် နောက်ထပ်သူ့ကို ဂျပန်လို မပြောတော့ပေ။ ဟောရှိဟောတသည် ငြိမ်းချမ်းရေးကို အဓိကထား ရေးသားသည့် ဂျပန်ဝတ္ထုရေးဆရာဖြစ်သည်။ ဟောရှိဟောတကို ဂျပန်လို ပြောသည်မှာ ဂျပန်တစ်ဦး တစ်ယောက်အား ကျွန်တော်၏ ဂျပန်လို နောက် ဆုံးပြောခြင်းဖြစ်ပေသည်။ ထို့နောက် ယခုအထိ ဂျပန်စကားတစ်ခွန်းမှလည်းပြောခွင့်မရတော့၊ ဂျပန်စာကိုလည်း တစ်လုံးမှ မဖတ်ဖြစ်တော့။ ကျွန်တော်၏ ခေါင်းထဲတွင်လည်း ဂျပန်စကားနှင့်ဂျပန်စာများ မရှိကြတော့ပေ။

ဂျပန်ခေတ်က ကျွန်တော်တို့ကို ဂျပန်စာသင်ပေးသော ဂျပန်ဆရာ ကြီး၏ အမည်မှာ “

ခါတော့” ဖြစ်သည်။ ဆရာကြီးသည် ဂျပန်ပြည်၌လည်း ကျောင်းဆရာ အဖြစ်ဖြင့်သာ အသက်မွေးသူဖြစ်သည်။ စစ်အတွင်း တာဝန် ကျသဖြင့် ဂျပန်စာသင်ပေးသည့် တာဝန်ကို ယူရခြင်းဖြစ်သည်။ ဆရာကြီး သည် အရည်အချင်းရှိသည်၊ သဘောကောင်းသည်၊ ကျောင်းသားများကို စိတ်ရှည်လက်ရှည် သင်ပေးသည်။ ဂျပန်စာ အတော်ကလေး တတ်မြောက် နေပြီဖြစ်သည့် ကျွန်တော်တို့အတန်း၌ တစ်နေ့တွင် ဂျပန်ဝတ္ထုရေးဆရာကြီး တစ်ဦး၏ ဝတ္ထုတိုတစ်ပုဒ်ကို သင်ပြသည်။ သူက ကျောက်သင်ပုန်းပေါ် တွင် ဝတ္ထုတစ်ပုဒ်လုံး ရေးထားသည်။ ကျွန်တော်တို့က ကော်ပီစာအုပ်တွင် လိုက်ရေးရသည်။ ထို့နောက် ကျွန်တော်တို့ကို အဖတ်ခိုင်းသည်။ နားမလည် သည့် စကားလုံးများကို ရှင်းပြသည်။ ထိုဝတ္ထုတို၏ အမည်မှာ “ခုမောနော့ အိတော” ဖြစ်သည်၊ ပင့်ကူချည်မျှင်” ဟူ၍ မြန်မာလို အနက်အဓိပ္ပာယ်ရ သည်။ ဝတ္ထုရေးဆရာ၏ အမည်မှာ “ယယူနော ဆူကေ အကုတ ဂါဝါ” ဖြစ်သည်။ ထိုစာရေးဆရာ၏စာများတွင် များသောအားဖြင့် ဗုဒ္ဓစာပေနှင့် ဗုဒ္ဓယဉ်ကျေးမှု သြဇာလွှမ်းမိုးစူးရှနေသည်။ ဝတ္ထု၏ ဇာတ်လမ်းအကျဉ်း ချုပ်မှာ ဤသို့ ဖြစ်သည်။ ။

တစ်နေ့သောအခါတွင် သကျမုနိဗုဒ္ဓသည် နတ်ပြည် ပဒုမ္မာကြာ ရေကန်ပေါင်ရိုးပေါ်၌ စကြံလျှောက်နေတော်မူသည်။ ရေကန်တွင်း၌ ပွင့်လန်း နေသော ပဒုမ္မာကြာပွင့်တို့သည် ပုလဲလုံးများပမာ ဆွတ်ဆွတ်ဖြူနေကြသည်။ ရွှေရောင် ဝတ်မှုန်ဝတ်ဆံများမှ သင်းရနံ့များသည် ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခုလုံး တွင် သင်းပျံ့ကြိုင်လှိုင်နေသည်။ အချိန်ကား နံနက်ခင်း ဖြစ်သည်။ ထိုအခိုက် ဗုဒ္ဓသည် ရေပြင်ပေါ်ရှိ ကြာရွက်များကြားမှ အောက်ဘက့်ကြည့် တော်မူလိုက်သည်။ နတ်ရေကန်အောက်တည့်တည့်၌ ငရဲပြည်ရှိသည်။ ငရဲကျနေသော ကဏ္ဍတနှင့်တခြားလူများကို လှမ်းမြင်တော်မူသည်။ တဏ္ဍတ သည် လူသတ်၊ အိမ်မီးရှို့စသည့် မကောင်းမှုဒုစရိုက်များကို ကျူးလွန်ပြုလုပ် ခဲ့သည့် ဓားပြလူဆိုးကြီးဖြစ်သည်။ သို့သော် ကဏ္ဍတပြုလုပ်ခဲ့သည့်ကောင်းမှုတစ်ခုရှိသည်။ တစ်နေ့တွင် တောတစ်ခုအတွင်း ဖြတ်သွားစဉ် လမ်းပေါ်တွင် တွားသွားနေသော ပင့်ကူတစ်ကောင်ကို တွေ့သည်။ ပင့်ကူကို နင်းမည်ပြုပြီးခါမှ ခြေထောက်မ,လျက် မနင်းတော့ဘဲ “ဒီသတ္တဝါငယ်လေး မှာလည်း အသက်ရှိတာပဲ၊ သူ့အသက်ကို အလကား ဘာလို့သတ်မလဲ ́ဟု တွေးမိပြီး ကဏ္ဍတသည် ပင့်ကူကို လွှတ်လိုက်လေသည်။

ငရဲကို လှမ်းမျှော်ကြည့်တော်မူရင်း ဗုဒ္ဓသည် ပင့်ကူကို ကယ်ခဲ့ဖူးသည့် ကဏ္ဍတအား သတိရသွားတော်မူသည်။ ထိုကောင်းမှုကို စဉ်းစားဆင်ခြင် ပြီးလျှင် အကယ်၍ ဖြစ်နိုင်ပါက ကဏ္ဍတအား ငရဲမှ ထုတ်ဆယ်ကယ်တင် လိုသည့်ဆန္ဒ ဖြစ်လာတော်မူသည်။ ဘေးပန်းကို ကြည့်တော်မူလိုက်သည့် အခါ ကံအားလျော်စွာ ပင့်ကူတစ်ကောင် ကြာရွက်များကြားတွင် ချည်မျှင် ရက်နေသည်ကို တွေ့မြင်တော်မူသည်။ ဗုဒ္ဓသည် ပင့်ကူချည်မျှင်ကို ရုတ် တရက် ဆွဲယူတော်မူပြီးလျှင် ပဒုမ္မာကြာပွင့်များကြားထဲမှ ပင့်ကူချည်မျှင်ကို ငရဲသို့ ချပေးလိုက်သည်။

ငရဲ၌ကား သွေးကန်ထဲတွင် ကဏ္ဍတသည် တခြားငရဲခံသူများနှင့် အတူတကွ မြုပ်ချည်ပေါ်ချည် ဖြစ်နေသည်။ တစ်ချိန်တွင် ကဏ္ဍတသည် သွေးကန်ထဲမှ အပေါ်သို့ ပေါ်အလာ ကောင်းကင်ပေါ် မော့ကြည့်လိုက်သည့် အခါ ကောင်းကင်မှ ပင့်ကူချည်မျှင်တစ်မျှင် သူ့ဆီသို့ တန်းကျလာသည်ကို တွေ့ရသည်။ ဝမ်းသာအားရ ဖြစ်သွားပြီးလျှင် ကဏ္ဍတသည် ပင့်ကူချည်မျှင် ကို လက်နှစ်ဖက်ဖြင့် လှမ်းကိုင်လျက် ရှိသမျှအားကိုသုံးပြီး တွယ်တက် သွားသည်။ ခရီးအတော်လှမ်းလှမ်း တက်သွားပြီးသောအခါ မောလာသည် ဖြစ်၍ တစ်အောင့်နားလိုက်သည်။ ထိုအတွင်း အောက်ဘက်သို့ ငုံ့ကြည့်လိုက်

သောအခါ တခြား ငရဲခံသူများလည်း ပင့်ကူချည်မျှင်အစွန်းကို ကိုင်လျက် သူ့နောက်က တွယ်တက်လိုက်ပါလာကြသည်ကို တွေ့မြင်သွားသည်။ ဤ တွင် ကဏ္ဍတသည် “ဟေ့ကောင်တွေ ဘယ်သူက ခွင့်ပြုလို့ လိုက်လာ ကြတာလဲ၊ အခုချက်ချင်း ပြန်ဆင်းကြ” ဟူ၍ ဟစ်အော်ပြောဆိုလိုက်သည်။

 ယင်းသို့ ပြောလိုက်သည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက် ထိုအချိန်အထိ ဘာမျှ ချွတ်ယွင်း ခြင်းမရှိသော ပင့်ကူချည်မျှင်သည် ကဏ္ဍတတွဲလွဲခိုထားသည့်နေရာမှတောက်ခနဲ ပြတ်သွားလေသည်။ ကဏ္ဍတလည်း တလိမ့်ခေါက်ကွေး ငရဲသို့ ပြန်ကျသွားလေသည်။

နတ်ရေကန်ပေါင်တွင် ရပ်နေတော်မူသော ဗုဒ္ဓသည် မိမိတစ်ဦးတည်း သာ ကိုယ်လွတ်ရုန်းလိုသည့် မမျှတသော စိတ်ထားကြောင့် ငရဲ၏ သွေး ကန်ထဲ ပြန်ကျသွားသော ကဏ္ဍတကို မဟာကရုဏာတော်ဖြင့် ကြည့်နေ တော်မူလိုက်ပြီးလျှင် စင်္ကြံလျှောက်မြဲ လျှောက်နေတော်မူသည်။

ဂျပန်ဆရာကြီး ခါတော့သင်ပြသော ပင့်ကူချည်မျှင်ဝတ္ထုကို ဖတ်ရ ပြီးသည့်နောက် မကြာမီလပိုင်းအတွင်းမှာပင် နိချိရင်းရှူး ဗုဒ္ဓဘာသာဂိုဏ်းဝင် ဂျပန်စစ်သားတစ်ယောက်က စာရေးဆရာကြီး “အကုတဂါဝ”ရေးသော ဂျပန် ဘာသာဝတ္ထုတို ပေါင်းချုပ်တစ်အုပ် ကျွန်တော့်ကို ပေးသည်။ ထိုဝတ္ထုတို ပေါင်းချုပ်တွင် “ခုမောနော့အိတော”ခေါ် ပင့်ကူချည်မျှင်ဝတ္ထုလည်းပါသည်။ ယခုထက်တိုင် ကျွန်တော့် လက်ထဲတွင် ထိုစာအုပ်ရှိနေသေးသည်။

အကုတဂါဝါ၏ ပင့်ကူချည်မျှင် ဝတ္ထုတိုကို ၁၉၅၂ ခုနှစ်တွင်ပင် ဂျပန်ပြည်တွင် အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ထုတ်ဝေသော The Young East မဂ္ဂဇင်း၌ 'ဒီမိယိုဟိရာနို” ဆိုသူက အင်္ဂလိပ်ဘာသာ ပြန်ဆိုထားသည်။ ထို့နောက် ၁၉၆၂ ခုနှစ် တိုကျိုမှ ထုတ်ဝေသော Buddhist Plays from Japanese Literature စာအုပ်ထဲတွင်လည်း ပင့်ကူချည်မျှင်” အင်္ဂလိပ် ဘာသာပြန် ပါရှိသည်ကို တွေ့ရသည်။ ထိုစာအုပ်များလည်း ကျွန်တော့်တွင် ရှိနေသည်။

နေ့ရက်များစွာ ကုန်ဆုံးကျော်လွန်ခဲ့သည်။ လွန်ခဲ့သည့် ဆယ်နှစ်ခန့် ၁၉၇၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလက အိန္ဒိယပြည် ဘုံဘေမြို့မှ အင်္ဂလိပ်ဘာသာဖြင့် ထုတ်ဝေသော ဘဝန်” ဂျာနယ်ကို “ဆွာမိရာ မတိရထ”၏ ရာပြည့် မွေးနေ့ အထိမ်းအမှတ်အဖြစ်ဖြင့် ထုတ်ဝေသည်။ ထိုဂျာနယ်ထဲတွင် ဆွာမိရာမတိ ရထအကြောင်း ရေးသားထားသည့် စာများနှင့် ဆွာမိရာမတိရထ ပြောပြသော ပုံဝတ္ထုများကို ထည့်သွင်း ဖော်ပြထားသည်။ အိန္ဒိယဆွာမိများသည် တရားဟောသည့်အခါ၌ ပုံပြင်ဝတ္ထုများဖြင့် ဟောပြောတတ်ကြသည်။ ရာမ ကရိသျှဏဆွာမိ ပုံဝတ္ထု ရာမတိရထဆွာမိပုံဝတ္ထု စသည်တို့သည် အိန္ဒိယ ဘာသာရေးလောကနှင့် စာပေလောကတွင် လူသိများသော ပုံဝတ္ထုများ ဖြစ် ပေသည်။ ထိုပုံဝတ္ထုများထဲတွင် အစဉ်အလာ အဆင့်ဆင့် ပြောဆိုလာခဲ့သည့် ပုံဝတ္ထုများ ပါရှိသကဲ့သို့ ဆွာမိဂျီများကိုယ်တိုင် ဖန်တီးထားသည့် ပုံဝတ္ထုများ လည်း ရှိသည်။ ရာမတိရထဆွာမိ၏ ပုံဝတ္ထုများအနက် ပုံဝတ္ထုတစ်ခုမှာ ဤသို့ဖြစ်သည်။

“ဒုမ္ဘိက္ခန္တရကပ်ကြီး ဆိုက်သည့်အခါ သူဆင်းရဲမိန်းမကြီး တစ်ယောက် ကွယ်လွန်သွားသည်။ ယမမင်းက ထိုမိန်းမကြီးပြုခဲ့သော ကောင်းမှု၊ မကောင်းမှုများကို စစ်ဆေးကြည့်သောအခါ ထိုမိန်းမကြီး ကုသိုလ်ကောင်းမှု ဘာတစ်ခုမျှ ပြုခဲ့သည်ကို မတွေ့ရဘဲ တစ်ချိန်က ထမင်းငတ်နေသည့် သူတောင်းစားတစ်ဦးအား မုန်လာဥတစ်ဥ ပေးကမ်းဖူးသည်ဆိုသည့်အချက် တစ်ချက်ကိုသာလျှင် တွေ့ရလေသည်။ ယမမင်း၏ အမိန့်ဖြင့် မုန်လာဥ ပေါ်လာသည်။ မုန်လာဥက မိန်းမကြီးကို နတ်ပြည်သို့ သယ်ဆောင်သွား ပေလိမ့်မည်။ မိန်းမကြီးသည် မုန်လာဥကို ကိုင်ထားလိုက်သည်။ မုန်လာ ဥက မိန်းမကြီးကို သယ်ဆောင်ပြီး အပေါ်မြောက်တက်သွားသည်။ ထိုအခိုက် ယခင် သူတောင်းစားပေါ်လာသည်။ သူတောင်းစားသည် မိန်းမကြီး၏ ထဘီအနားစကို ဆွဲကိုင်ပြီး တက်လိုက်သွားသည်။ ထိုမျှမကသေးပေ။ တတိယလူပေါ်လာပြီး တတိယလူက သူတောင်းစား၏ ခြေထောက်ကို ကိုင်လိုက်သွားသည်။ ထိုမျှသာမကသေးပေ။ နောက်ထပ် တစ်ယောက်ပြီး တစ်ယောက် တွယ်ကပ်လိုက်လာကြသည်မှာ တသီတတန်းကြီး ဖြစ်နေသည်။

ထူးဆန်းသည်မှာ မိန်းမကြီးသည် သူ့ကိုဆွဲပြီး လူပေါင်းများစွာ တက် လိုက်လာကြသော်လည်း နည်းနည်းကလေးမျှ ဝန်လေးမနေပေ။ နောက်က လူတွေ လိုက်ပါလာမှန်းပင်မသိရပေ။ သို့နှင့် တက်သွားကြရာ နတ်ပြည် တံခါးဝသို့ ရောက်သွားကြသည်။ မိန်းမကြီးသည် နတ်ပြည်တံခါးဝ အရောက်တွင် အောက်ဘက်သို့ ပြန်ငုံ့ကြည့်လိုက်သည်။ ထိုအခါ နောက်က လူတွေ တသီတတန်းကြီး ပါလာသည်ကို တွေ့မြင်သွားလေသည်။ ဤတွင်