ပါရဂူ - ဓမ္မဘဝတစ်လျောက်နေသွားနည်းအတတ်ပညာ

                                        ကုန်သည်၊ စာပေပညာရှင်၊ အနုပညာရှင်၊ ကမ္မဋ္ဌာန်းဆရာ

                မနေ့တစ်နေ့ကပင် ဘုန်းကြီးတစ်ပါး အိမ်ကြွလာ၏။ ကျွန်တော့်ဆီ က ဖိနပ်ဖိုးငွေ အလှူခံသည်။ ကျွန်တော်တစ်ပြားတစ်ချပ်မှ မလှူလိုက် ပါ။ ယင်းဘုန်းကြီးမျိုး ကျွန်တော့်အိမ် မကြာခဏ ရောက်လာတတ်သည်။ တစ်ပါးက စာအုပ်ဖိုးအလှူခံလျှင် နောက်တစ်ပါးက သင်္ကန်းဖိုး အလှူခံ တတ်သည်။ နောက်တစ်ပါးက ခရီးစရိတ် အလှူခံတတ်သည်။ ယင်းကဲ့ သို့ အကြောင်းအမျိုးမျိုးပြပြီး ငွေအလှူခံသည့် မျက်နှာစိမ်းဘုန်းကြီးများ ကို ကျွန်တော်တစ်ပြားတစ်ချပ်မှ လှူဒါန်းလေ့မရှိပါ။

သို့သော် ထိုဘုန်းကြီးများကဲ့သို့ပင် ကျွန်တော်လည်း တစ်ခါက အိမ် တကာလည်၍ ငွေအလှူခံခဲ့ဖူးသည်။

၁၉၅၂ ခုလောက်က ဖြစ်သည်။ တစ်နေ့တွင် စာရွက်တစ်ရွက်ကို လက်ကကိုင်ပြီး ဦးပဉ္စင်းတစ်ပါးသည် မဂိုလမ်းနှင့်ကုန်သည်လမ်းရှိ အိန္ဒိယ ကုန်သည်များ၏ ဆိုင်ခန်းများအတွင်းသို့ တစ်ခန်းဝင်တစ်ခန်းထွက် လုပ် နေ၏။ ထိုဦးပဉ္စင်းသည် ပထမဦးစွာ မဂိုလမ်းနှင့် ကုန်သည်လမ်းထောင့် က မရဝါရီအထည်ဆိုင်ခန်း တစ်ခုအတွင်းသို့ ဝင်သွား၏။ ဆိုင်ခန်းထဲ ရောက်သောအခါ အကြီးအကဲလုပ်သူ၏ စားပွဲရှေ့ရှိ ကုလားထိုင်အလွတ် တွင် ဝင်ထိုင်လိုက်သည်။ အကြီးအကဲလုပ်သူမှာ အသက်သုံးဆယ်ခန့်ရှိ မရဝါရီလူမျိုးဖြစ်၏။ ထိုပုဂ္ဂိုလ်သည် စားပွဲပေါ့်၍ အလုပ်လုပ်နေရာမှ သူ့ရှေ့လာထိုင်သည့်ရဟန်းကို မော့ကြည့်လိုက်သည်။

“ဘာကိစ္စရှိလို့ပါလဲ”

ရဟန်းသည် သူ့လက်ထဲကိုင်လာသည့်စာရွက်ကို ထိုးပေးလိုက်လေ သည်။ မရဝါရီ ကုန်သည်သည် စာရွက်ကို ဖတ်ကြည့်ပြီးနောက် ထူးထူး ထွေထွေမပြောဘဲ စာရွက်ထဲတွင် ရေးသားပါရှိသည့် သူ့နာမည်နှင့်ဆက် လျက် ၅၀ ဟုရေးပြီး ငွေငါးဆယ်ထုတ်ပေးလိုက်လေသည်။ ရဟန်းမှာ တခြားသူမဟုတ်ပါ။ ဤစာကိုရေးနေသူပင်ဖြစ်ပါသည်။ မရဝါရီကုန် သည်မှာလည်း တခြားသူမဟုတ်ပါ။ အောင်မြင်သောကုန်သည်၊ အောင် မြင်သောအနုပညာရှင်၊ အောင်မြင်သောစာပေပညာရှင်စသော ဘဝ၏မှတ် တိုင်အသီးသီးကို ဖြတ်ကျော်ပြီး ယခုအခါ အိန္ဒိယနိုင်ငံတွင် ဗုဒ္ဓ၏ဝိပဿ နာနည်းကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်သင်ကြား ပြသပေးနေသည့် အောင်မြင်သော ဝိပဿနာဆရာ၊ အောင်မြင်သော ကမ္မဋ္ဌာနာစရိယ၊ အောင်မြင်သော ဓမ္မဂုရုအဖြစ်ဖြင့် အိန္ဒိယပြည်တွင်း၌သာမက နိုင်ငံတကာ၌ပင် နာမည်ရ နေသည့် ဆတူနာရာယန်းဂိုအင်ကာပင် ဖြစ်ပေသည်။

အဖြစ်အပျက်ကို ထပ်မံရှင်းပြဖို့ လိုပေလိမ့်ဦးမည်။

၁၉၄၇ ခုနှစ်က အရိယဓမ္မ ပညာတော်သင်ဆု” ရရှိသဖြင့် ကျွန်တော် အိန္ဒိယပြည်ဗာရာဏသီတက္ကသိုလ်သို့ ဟိန္ဒီနှင့် သက္ကတဘာသာ သွားရောက် သင်ကြားသည်။ ပညာတော်သင်ဆုသည် သုံးနှစ်အကြာ ၁၉၅ဝ ပြည့်နှစ်တွင် ရပ်ဆိုင်းသွား၏။ ဟိန္ဒီနှင့်သက္ကတဘာသာကို အတော်အသင့် တတ်မြောက် ပြီးဖြစ်သော်လည်း တက္ကသိုလ်ပညာမှာ ဆုံးခန်းမရောက်သေးဘဲ တန်းလန်း ပင်ရှိနေသေးသဖြင့် ကျွန်တော်မြန်မာပြည်သို့ ပြန်၍မဖြစ်သည့် အခြေအနေ၌ ပင်ရှိနေသေးသည်။ သို့သော် ပညာတော်သင်ဆုရပ်ဆိုင်းသွားသဖြင့် အိန္ဒိယ တွင် ဆက်လက်နေဖို့ ငွေလိုလာသည်။ ကျွန်တော့်မိဘများမှာ လက်လုပ် လက်စားများသာဖြစ်၍ ကျွန်တော့်အတွက် ပညာသင်စရိတ် မထောက်ပံ့ နိုင်ကြ။ ကျွန်တော့်ဘကြီးဦးဘိုးသီက ယင်းတာဝန်ကို ရှောရှောရှူရှူ လက်လက်ယူသဖြင့် ကျွန်တော့်အတွက် ပညာဆက်လက်သင်ကြားရေးမှာ အဆင်ပြေသွားသည်။

သို့သော် ၁၉၅၂ ခုနှစ်တွင် ဥပစာတန်းဝင်ရောက်ဖြေဆိုရာ မမျှော်လင့်ဘဲ ကျွန်တော်စာမေးပွဲကျသွားသည်။ သမိုင်းဘာသာတွင် အမှတ်အရ နည်းသွားသည်။ သို့ဖြစ်၍ ကျွန်တော်ကျောင်းဆက်မတက်ဘဲ မြန်မာပြည် ခေတ္တ ပြန်လာသည်။ အိန္ဒိယတွင်နေလျှင် စရိတ်ကုန်မည်။ မြန်မာပြည် ခေတ္တ ပြန်နေပါက စရိတ်ကုန်သက်သာမည်။ စာမေးပွဲချိန်ကျမှ အိန္ဒိယသို့ ပြန် လာပြီး ဒုတိယအကြိမ်ဥပစာတန်းကို ထပ်ဖြေဆိုမည်။ ယင်းရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် မြန်မာပြည်သို့ ပြန်လာခဲ့သည်။

မြန်မာပြည်၌ လေးငါးခြောက်လနေပြီး စာမေးပွဲချိန်ကပ်လာသောအခါ ကျွန်တော်ဒုတိယအကြိမ် ဥပစာတန်းစာမေးပွဲဖြေဆိုရန် အိန္ဒိယသွားဖို့ လိုလာသည်။ ဤတွင် ကျွန်တော့်တွင် ခရီးစရိတ်အတွက် ပြဿနာပေါ်လာ လေသည်။ ကျွန်တော့်မိဘများမှာလည်း ငွေကြေးတတ်နိုင်သူများ မဟုတ် ကြ။ ကျွန်တော့်ဘကြီးမှာ ငွေကြေးတတ်နိုင်သူ ဖြစ်သော်လည်း သူ့ကိုထပ် အကူအညီတောင်းရမှာ ကျွန်တော်ဝန်လေးနေသည်။ ဖြစ်နိုင်ပါက မိမိ စရိတ်ဖြင့်သာ အိန္ဒိယသို့ သွားလိုသည့် ဆန္ဒရှိနေသည်။

ထိုအတွင်း မိတ်ဆွေအိန္ဒိယအမျိုးသားတစ်ဦးနှင့် စကားစပ်မိသည်။ ထိုအိန္ဒိယအမျိုးသားမှာ ကျွန်တော်ဗာရာဏသီမှာ နေ့စဉ်တစ်နေ့ လမ်းပေါ် တွင်ဆုံမိကြရင်း အသိမိတ်ဆွေဖြစ်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ ထိုစဉ်က ထိုအိန္ဒိယ အမျိုးသားမှာ ဗာရာဏသီမြို့မှ ထုတ်ဝေသည့် “အော့ဂျ်” အမည်ရှိ ဟိန္ဒီနေ့ စဉ်သတင်းစာ၏ အယ်ဒီတာအဖွဲ့ဝင်တစ်ဦးဖြစ်သည်။ သူ့အမည်မှာ ရှာ မာကျရန်း မိစ္ဆရာဟုခေါ်သည်။ ကျွန်တော်ပြန်လာသောအခါ သူလည်း ရန်ကုန်ရောက်နေသည်။ ရန်ကုန်မြို့မှ ထုတ်ဝေသော ပရာကျိပရကား၍ အမည်ရှိဟိန္ဒီနေ့စဉ်သတင်းစာ၏ အယ်ဒီတာအဖြစ် ဆောင်ရွက်လုပ်ကိုင် နေသည်။ အမှန်မှာ ရှာမာကျရန်း မိစ္ဆရာသည် စစ်မဖြစ်မီကပင် မြန်မာ ပြည်ဇေယျဝတီမြို့၌ နေထိုင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ စစ်အတွင်း ဂျပန်လက်ထက် က ဇေယျဝတီတွင် ရဲအရာရှိအဖြစ် အမှုထမ်းသည်။ ဂျပန်တော်လှန်ရေး စတင်သောအခါ၌ ရှာမာကျရန်းသည် တော်လှန်ရေးသမားများအား အကူ အညီများစွာပေးခဲ့သည်။ သူ့အကြောင်းကို ရဲဘော်မြက သူ၏ “ဖက်ဆစ်

တော်လှန်ရေး ပြည်သူ့ရဲခေါင်ပျောက်ကျား” စာအုပ်ထဲတွင် ဓာတ်ပုံနှင့်တကွ တခမ်းတနားဖော်ပြထားသည်။ စစ်ပြီးသောအခါ သူအိန္ဒိယပြည် ပြန်သွား ၏။ အိန္ဒိယပြည်ဗာရာဏသီမြို့တွင် သတင်းစာအယ်ဒီတာ လုပ်နေ၏။

ထိုအတွင်း ကျွန်တော်နှင့် အသိမိတ်ဆွေဖြစ်ခြင်းဖြစ်သည်။

၁၉၅၀ ပြည့်နှစ်လောက်တွင် သူမြန်မာပြည်တစ်ဖန်ပြန်လာပြီး ရန် ကုန်မြို့မှထုတ်ဝေသည့် ဟိန္ဒီနေ့စဉ်တွင် အယ်ဒီတာတာဝန်ကိုယူနေသည်။ ထို့နောက် သတင်းစာမှထွက်ပြီး ရန်ကုန်မြို့ တဂိုးကောလိပ်၏ ကျောင်း အုပ်ကြီးအဖြစ်အမှုထမ်းသည်။ တစ်ဖက်ကလည်း သူအယ်ဒီတာအဖွဲ့ဝင် ဖြစ်ခဲ့သည့် ဗာရာဏသီမြို့ အော့ဂျ်” ဟိန္ဒီသတင်းစာတွင် မြန်မာပြည်အထူး သတင်းထောက်အနေနှင့် “မြန်မာပြည်မှပေးစာများ” ကို အပတ်စဉ်ရေးသား နေသည်။ လွန်ခဲ့သည့် ငါးနှစ်ခန့်ကမူ မြန်မာပြည်မှအပြီးအပိုင် ပြန်သွား သည်။ ယခုအခါ၌ကား ဗာရာဏသီမြို့ ‘အာရုံ”သတင်းစာ၏ အယ်ဒီတာ အဖွဲ့ ဝင် တာဝန်ကိုပင် ပြန်ယူနေလေသည်။ ယင်းသတင်းစာ၏ “မြန်မာ ပြည်မှ ပေးစာများ” ကောလံအတွက်မူ ကျွန်တော့်ကို ပခုံးပြောင်းလွှဲပေး သွားလေသည်။

ကျွန်တော် အိန္ဒိယပြည်ကို စာမေးပွဲသွားဖြေဖို့ ခရီးစရိတ်အခက်အခဲ တွေ့နေသည့်အခါ မိတ်ဆွေရှာမာကျန်ရန်းမိစ္ဆရာက ကျွန်တော့်ကိုအကူ အညီပေးလေသည်။ သူသည် စာရွက်တစ်ရွက်တွင် ယခုလာသူမှာ ဗာရာ ဏသီတွင် ဟိန္ဒီနှင့်သက္ကတဘာသာကို သင်ကြားဆည်းပူးနေသူဖြစ်ကြောင်း၊ ယခု မြန်မာပြည်ခေတ္တပြန်ရောက်နေပြီး အိန္ဒိယပြည်တစ်ဖန်ပြန်ရန် စရိတ် အခက်အခဲရှိနေသဖြင့် အကူအညီပေးကြစေလိုကြောင်းရေးပြီး ယင်းစာ

ကြောင်း၏အောက်၌ သူ့အသိမိတ်ဆွေမရဝါရီကုန်သည် သူဌေးဆယ်ဦး လောက်၏ အမည်နှင့်လိပ်စာကို ရေးပေးလေသည်။ ယင်းစာရွက်ကိုကိုင်ပြီး ကျွန်တော်အလှူခံထွက်လာခဲ့ခြင်းဖြစ်လေသည်။ စာရွက်ထဲတွင် ရေးထား သည့် အလှူခံရမည့်ပုဂ္ဂိုလ်များ၏ စာရင်းတွင် အမှတ်-၁ ပုဂ္ဂိုလ်မှာ ကျွန်တော်ပထမဦးဆုံး ရောက်သွားသည့် ဆတူနာ ယန်းဂိုအင်ကာ ဖြစ် လေသည်။

အိန္ဒိယအမျိုးသားများ၌ ထုံးစံတစ်ခုရှိသည်ဟု သိရသည်။ ငွေလှူသည့် အခါ ပထမဦးဆုံးလှူသည့် ပုဂ္ဂိုလ်၏ နှုန်းထားအတိုင်း နောက်က ပုဂ္ဂိုလ် များကလည်း များသောအားဖြင့် လိုက်လှူတတ်ကြသည်။ ကျွန်တော်၏ အလှူခံစာရင်းစာရွက်၌ အမှတ် (၁) တွင် ရှိနေသည့် ဆတူနာရာယန်း ဂိုအင်ကာက ငွေငါးဆယ်ထည့်လိုက်သည့်အခါ နောက်ပုဂ္ဂိုလ်များကလည်း မညည်းမညူဘဲ ငွေငါးဆယ်စီပင် လိုက်ထည့်ကြလေသည်။ ယင်းသို့ အား ဖြင့် ကျွန်တော့်တွင် တစ်နေ့တည်းနှင့် ငွေငါးရာလောက် ပိုက်မိသွားလေ သည်။ ထိုခေတ်က ငွေငါးရာမှာ တန်ဖိုးမနည်းလှ။ ထိုငွေငါးရာဖြင့်ပင် ကျွန်တော်အိန္ဒိယသို့ သွားသည်။ သင်္ဘောကုန်းပတ်က စီးသွားလျှင် ငွေသုံး လေးဆယ်လောက်နှင့် ကလကတ္တားသို့ ရောက်သည်။

ကျွန်တော် ၁၉၅၃ ခုနှစ်လောက်တွင် အိန္ဒိယက ပြန်လာသည်။ ၅၅ ခုနှစ်လောက်တွင် လူဝတ်လဲလိုက်သည်။ ထို့နောက်တွင် ကျွန်တော်သည် အိန္ဒိယမှ ဟိန္ဒီစာသင်ကြားလာခဲ့သူဖြစ်သဖြင့် မရဝါရီကုန်သည် အသိုင်း အဝန်းထဲမှ ဟိန္ဒီစာပေကို ချစ်မြတ်နိုးသည့် စာပေသမားတစ်ဦးဖြစ်သူ ဆတ္နာရာယန်းဂိုအင်ကာနှင့် မကြာခဏ ဆုံရသည်။ သို့သော် သူသည် ကျွန်တော့်ကို သူငွေငါးဆယ်လှူဒါန်းလိုက်သူဟူ၍ မမှတ်မိ။ ကျွန်တော် ကလည်း ပြောမပြ။ နောက်ပိုင်းတွင် သူကမြန်မာပြည် ဟိန္ဒီစာပေအသင်း ကြီး၏ဥက္ကဋ္ဌဖြစ်ပြီး ကျွန်တော်ကဒုတိယဥက္ကဋ္ဌဖြစ်လာသောအခါ သူနှင့် ကျွန်တော်ပိုပြီးရင်းနှီးလာကြသည်။

ဆတ္နာရာယန်း ဂိုအင်ကာသည် မန္တလေးဇာတိဖြစ်သည်။ ၁၉၂၄ ခုနှစ်တွင် မန္တလေး၌ ဖွားမြင်သည်။ သူ့မိဘများမှာ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်မဖြစ် မီ အတော်စောစောကပင် အိန္ဒိယပြည်ရာဂျစတန်မှ မြန်မာပြည် မန္တလေး မြို့သို့လာ အခြေစိုက်သူများဖြစ်သည်။ သူ့မိဘ၏လုပ်ငန်းမှာ အထည် အလိပ်ရောင်းဝယ် ဖောက်ကားသည့်အလုပ်ဖြစ်သည်။ စစ်မဖြစ်မီအချိန်က သူသည်မန္တလေးမြို့ ဒီအေဗွီအထက်တန်းကျောင်း၌ ဆယ်တန်းအထိ ပညာ သင်ကြားခဲ့သည်။ ကမ္ဘာစစ်ဖြစ်လာသဖြင့် တက္ကသိုလ်သို့မရောက်လိုက်ရ ပေ။ စစ်အတွင်း သူတို့မိသားစု အိန္ဒိယပြန်သွား၏ ။ စစ်ပြီးမှ ရန်ကုန်သို့ ပြန်လာကြသည်။ စစ်အပြီး ရန်ကုန်ပြန်ရောက်လာသောအခါ သူတို့မိသားစု စီးပွားရေးလုပ်ငန်းကို သားကြီးဖြစ်သူ ဂိုအင်ကာက ဦးစီး ဦးဆောင်လုပ်သည်။ သူကြီးမှူးလုပ်ကိုင်သောအခါ သူတို့မိသားစု၏ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းမှာ နေ့ချင်း ညချင်း အောင်မြင်တိုးတက်လာလေသည်။ မဂိုလမ်း၌ တိုက်ကြီးတစ်တိုက် ဆောက်သည်။

ဆတ္နာရာယန်း ဂိုအင်ကာသည် မြန်မာပြည်ရှိ မရဝါရီကုန်သည် ကြီးများထဲတွင် အထူးအောင်မြင်သည့် ကုန်သည်ကြီးတစ်ဦး ဖြစ်လာလေ သည်။ သူသည်အထည်အလိပ်လုပ်ငန်းကို အကြီးအကျယ်လုပ်သည်။ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံကြီးများနှင့် ဆက်သွယ်သည်။ သူကိုယ်တိုင် မကြာခဏ နိုင်ငံခြား တိုင်းပြည်များသို့သွားသည်။ နိုင်ငံခြားတိုင်းပြည်များ၌လည်း သူ့ကိုယ်စား လှယ်များ အနှံ့အပြားရှိသည်။ မြန်မာပြည်တွင် တစ်ချိန်က ခေတ်စားခဲ့သော ဗန္ဓုလစောင်မှာ သူ၏တီထွင်ချက်ပင်ဖြစ်သည်။ ဗန္ဓုလစောင်စက်သည် သူစီစဉ်သည့်စက်ဖြစ်သည်။ သူသည် ဆိုင်မှာထိုင်ပြီး ကုန်ပစ္စည်းကို ရောင်းချ နေသည့် ကုန်သည်မျှသာမဟုတ်ပေ။ စီးပွားရေးအကွက် အကွင်းများကို တစ်ခုပြီးတစ်ခု ဖန်တီးသည်။ ဗန္ဓုလစောင်စက် တည်ထောင်ပြီးသောအခါ ပုသိမ်ဘက်၌ဖွဲနုဆီစက်ကို တည်သည်။ ယင်းသို့ တစ်ဖက်က စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများကို တစ်ခုပြီးတစ်ခု တီထွင်နေသော်လည်း သူသည် တခြား လူမှုရေး၊ ဘာသာရေး၊ စာပေရေးတို့နှင့်လည်း မကင်းပေ။ မရဝါရီ ကုန်သည် ကြီးများအသင်းတွင် ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်ဆောင်ရွက်သည်။ အိန္ဒိယန်းကွန်ဂရက် အသင်းတွင် အမှုဆောင်လူကြီးဖြစ်သည်။ မြန်မာပြည်ကုန်သည်ကြီးများ အသင်း၌လည်းပါသည်။ ဂန္ဒီအထိမ်းအမှတ် ဂေါပကအသင်း၌ ဘဏ္ဍာ ရေးမှူးအဖြစ် ဆောင်ရွက်သည်။ ဟိန္ဒူဗဟို အသင်းနှင့် တခြားဘာသာရေး အသင်းများလည်း သူ၏အကျိုးပြုချက်များနှင့် မကင်းပေ။

သူ၏ထူးခြားချက်မှာ စာပေနှင့်အနုပညာကို အထုံဝါသနာပါခြင်းဖြစ် သည်။ ရန်ကုန်မြို့ရှိ အိန္ဒိယလူမျိုး ကုန်သည်သူဌေးများထဲမှ စာပေနှင့် အနုပညာကို ဝါသနာပါသူမှာ သူတစ်ယောက်တည်းကိုသာ တွေ့ဖူးသည်။ သူသည်စာပေကို ချစ်မြတ်နိုးသည်။ သူကိုယ်တိုင်လည်း စာရေးသည်။ ကဗျာဖွဲ့ သည်။ တစ်ခါက မြန်မာပြည်မှ ကုန်သည်ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ဝင် တစ်ဦးအဖြစ်နှင့် ရုရှားပြည်ရောက်သွား၏။ ရုရှားပြည်ရောက်ခိုက် သူသည် မော်စကိုအသံလွှင့်ဌာနမှ ဟိန္ဒီဘာသာဖြင့် ကဗျာတစ်ပုဒ်ဖွဲ့ပြီး ရွတ်ဆိုပြ ခဲ့လေသည်။ ကုန်သည်တစ်ဦးက ယင်းသို့အဆင့်မြင့်မြင့်ကဗျာတစ်ပုဒ် ရေးဖွဲ့ သည်ကို တွေ့ရသည့်အခါ အားလုံးကချီးကျူးကြသည်။

မြန်မာပြည် ဟိန္ဒီစာပေအသင်းကြီး၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်ဖြင့်လည်း နှစ်ပေါင်းများစွာ ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ထိုအတွင်း မြန်မာပြည်ရှိ ဟိန္ဒီစာသင်ကျောင်းများတွင် အသုံးပြုရန်အတွက် ကျောင်းသုံးဖတ်စာ စာအုပ်များကို သူကိုယ်တိုင် ရေးသားသည်။ သူ့ဟိန္ဒီဖတ်စာများမှာ မြန်မာ့ပတ်ဝန်းကျင်၊ မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှုကို အခြေခံပြီးရေးသည့် ဖတ်စာများသာဖြစ်သည်။ သူ သည် တစ်ဖက်က အိန္ဒိယအမျိုးသားကလေးများအတွက် ဖတ်စာစာအုပ် များကို ရေးသလို အခြားတစ်ဖက်ကလည်း သုတေသနစာတမ်းများကို ရေးသည်။ မြန်မာပြည်၌ ရာမဇာတ်ထွန်းကားပြန့်ပွားလာပုံသမိုင်းကို ခြေခြေ မြစ်မြစ် လေ့လာပြီး ဝေဖန်ရေးအမြင်ဖြင့် စာတမ်းတစ်ခုရေးသားထားသည်။ အခြားမြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှု၊ မြန်မာ့စာပေနှင့် ပတ်သက်သည့် သုတေသန လုပ်ငန်းများကိုလည်း ကြိုးစားပမ်းစား လုပ်သည်ကိုတွေ့ရသည်။

ဆတ္နာရာယန်း ဂိုအင်ကာသည် ကွယ်လွန်သူ သူ့ဖခင်အထိမ်းအမှတ် ဖြင့် စာပေနှင့်ပတ်သက်၍ သုံးစွဲရန်ရာမကရိရှနအသင်းတွင် ငွေနှစ်သောင်း မတည်အပ်နှံထားသည်။ ယင်းငွေဖြင့် စာအုပ်စာတမ်းများကို ရိုက်နှိပ်ထုတ် ဝေသည်။ ၁၉၆၇ ခုနှစ်က သူဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်နေသော မြန်မာပြည် ဟိန္ဒီစာပေအသင်းကြီးက ကျွန်တော့်ကို ရွှေတံဆိပ်တစ်ခု ချီးမြှင့်ဖူးသည်။ ယင်းရွှေတံဆိပ်မှာ ထိုရန်ပုံငွေထဲက ငွေဖြင့်စီစဉ်သည့် ရွှေတံဆိပ်ပင် ဖြစ်သည်။

ဆတ္နာရာယန်းဂိုအင်ကာတွင် စာပေဗီဇသာမက အနုပညာဗီဇရှိ သည်ကိုလည်း တွေ့ရသည်။ သူသည် မြန်မာပြည်အိန္ဒိယ အနုပညာအသင်း ကိုတည်ထောင်သူများအထဲတွင် တစ်ဦးအပါအဝင်ဖြစ်သည်။ ယင်းအသင်း တွင်လည်း သူဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆောင်ရွက်ဖူးသည်။ သူသည် ငွေကုန်ကြေး ကျခံပြီး မြန်မာပြည်၌ အိန္ဒိယအနုပညာရှင်များကို မွေးထုတ်ပေးခဲ့သည်။ အိန္ဒိယအနုပညာရှင်များအသင်းမှကြီးမှူးပြီး ရန်ကုန်မြို့တွင် အိန္ဒိယအမျိုး သားများနှင့် ပတ်သက်သည့် အခါကြီးရက်ကြီးများတွင် ပြဇာတ်ကပြလေ့ရှိ သည်။ ထိုအခါမျိုး၌ သူကိုယ်တိုင်ဒါရိုက်တာလုပ်တတ်သည်။ သူကိုယ်တိုင် ဇာတ်ဆောင်အဖြစ် ပါဝင်ကပြတတ်သည်။ မှတ်မိသေးသည်။ တစ်ခါက ရာဇဝင်ပြဇာတ်တစ်ခုကပြကြသည်။ ဇာတ်လမ်းမှာ ဘုရင်အသောက ဇာတ် လမ်းဖြစ်သည်။ ယင်းပြဇာတ်၌ သူကိုယ်တိုင် အသောကဘုရင်လုပ်သည်။