ပါရဂူ - ဓမ္မစကား
တရားကို နားမလည်ခြင်းအကြောင်း
ယနေ့ပြောရမည့် တရားစကားမှာ အတော်ကလေး ထူးခြားပါသည်။
ဘယ်လိုပင် ရှင်းလင်းပြောပြသော်လည်း လူအများစု လုံးဝနားလည် သဘောပေါက်ခြင်း မရှိသည့် ခက်ခဲနက်နဲသော တရားဒေသနာတော်၏ အချက်အလက် များစွာရှိသည်ဆိုသည့် အကြောင်းကို ကျွန်ုပ်မကြာခဏ သတိပြုမိသည်။ လူတို့သည် ရှင်းလင်းပြောပြသော တရားစကားများကို အကြိမ်များစွာ ကြားနာကြပေသည်။ သို့ရာတွင် နားလည်သဘောပေါက် ခြင်း မရှိပေ။ အကြောင်း မည်သို့နည်း။ ( အကယ်၍ ကျွန်ုပ်တို့သည် နက်နက်နဲနဲ စဉ်းစား ဆင်ခြင် ကြည့်လျှင် အကြောင်းကို တွေ့မြင်သိရှိနိုင်ပေသည်။ ကျွန်ုပ်တို့ လူအများစုမှာ နေ့စဉ် သုံး စကားနှင့်သာလျှင်၊ ရိုးရိုး လူတို့ပြောဆို သုံးစွဲနေကြသည့် စကားနှင့် သာလျှင်၊ ရိုးရိုး အရပ်သုံးစကားနှင့်သာလျှင် ရင်းနှီးကျွမ်းဝင်နေကြသည်။ ယင်းစကားနှင့် မတူ ကွဲပြားလုံးဝခြားနားသည့် အလွန်တရာ ထူးခြားသော စကားတစ်မျိုး ရှိသေးသည်ဆိုသည့် အကြောင်းကို ကျွန်ုပ်တို့ မသိနားမလည် ကြပေ။ ယင်းစကားကား ဘာသာတရားစကား ဖြစ်သည်။ ဓမ္မစကား ဖြစ် သည်။
ဓမ္မစကားသည် နေ့စဉ်သုံးစကားနှင့် မတူသော၊ ကွဲပြားခြားနား သော စကားတစ်ခုဖြစ်သည်ဆိုသည့် အကြောင်းကို စိတ်ထဲတွင် မြဲမြဲမှတ်သား ထားသင့်သည်။ နေ့စဉ်သုံး အရပ်စကားနှင့် ဓမ္မစကားသည် တစ်ခုနှင့်တစ်ခု အသုံးအနှုန်းမတူပေ။ ကွဲပြားခြားနားသည်။ နေ့စဉ်သုံး စကားသည် အရပ်အစဉ်မပြတ် လိုအပ်ပေသည်။ အနက်အဓိပ္ပာယ် နှစ်မျိုးလုံးကို စဉ်းစား ဆင်ခြင်ရပေလိမ့်မည်။ ကျွန်ုပ် ယခု ကိုးကားပြောပြမည့် စကားအပိုဒ်များ ကို သတိပြုစေချင်ပါသည်။
အပ္ပမတ္တာ ဥဘောအတ္တေ အဓိဂဏာတိ ပဏ္ဍိတာ” (အနက်အဓိပ္ပာယ်နှစ်မျိုးလုံးကို သိရှိနားလည်သောသူသည် ပညာ ရှိမည်၏။) “အတ္တာဘိ သမယာမီရော ပဏ္ဍိတောတိ ပဝုစ္စတိ” (အနက်အဓိပ္ပာယ် အမျိုးမျိုးကို သိရှိနားလည်သူသည် ပညာရှိ မည်၏။)
ယင်းအချက်ကား ဓမ္မကို လေ့လာသင်ကြားသည့်အခါ အထက် အဆင့်ဖြစ်ဖြစ်၊ အောက်အဆင့်ဖြစ်ဖြစ် လက်ကိုင်ထားရမည့် ယေဘုယျမူ တစ်ရပ်ဖြစ်လေသည်။ ယင်းမူသည် နှုတ်ဖြင့် ဆွေးနွေး ပြောကြားရာ၌လည်း ကျင့်သုံးရမည့်မူ ဖြစ်လေသည်။ အထက်၌ ပြောပြခဲ့သည့် စကားအပိုဒ်၌ “ ဥဘောတ္ထ”ဟူသော ရှင်းလင်းပြတ်သားသည့် မိန့်ဆိုချက်ပါလေသည်။ အနက်အဓိပ္ပာယ်နှစ်မျိုး သို့မဟုတ် ပြောပုံပြောနည်းနှစ်မျိုးဟု အဓိပ္ပာယ် ရသည်။ အသိအလိမ္မာရှိသော ပုဂ္ဂိုလ်သည် အနက်အဓိပ္ပာယ်နှစ်မျိုးလုံးကို သို့မဟုတ် ပြောပုံပြောနည်း နှစ်မျိုးလုံးကို စဉ်းစားဆင်ခြင်ရမည်။ နှစ်မျိုး ထဲက တစ်မျိုးကိုသာ ကွက်ပြီး စဉ်းစားခြင်း မပြုရပေ။ အကယ်၍ ပုဂ္ဂိုလ် တစ်ဦးဦးသည် ရိုးရိုးနေ့စဉ်သုံး အနက်အဓိပ္ပာယ်လောက်ကိုသာ ဆင်ခြင် စဉ်းစားပြီး တခြားအနက်အဓိပ္ပာယ်ကို၊ ဓမ္မစကားဝေါဟာရ၏ အနက် အဓိပ္ပာယ်ကို လျစ်လျူရှုထားမည်ဆိုလျှင် ထိုပုဂ္ဂိုလ်သည် ပညာရှိ သို့မဟုတ် အသိအလိမ္မာနှင့် ပြည့်စုံသောပုဂ္ဂိုလ်ဟူ၍ မခေါ်ထိုက်ပေ။ ဗုဒ္ဓ ဟောကြားတော်မူသည့်အတိုင်း အသိအလိမ္မာနှင့် ပြည့်စုံသူသည် ပြောပြောနည်း နှစ်မျိုးလုံးကို သို့မဟုတ် အနက်အဓိပ္ပာယ် နှစ်မျိုးလုံးကို ဆင်ခြင်စဉ်းစားသူ ဖြစ်လေသည်။ ယင်းအချက်သည် ကျွန်ုပ်တို့အား အနက်အဓိပ္ပာယ်နှစ်မျိုး ကို၊ နေ့စဉ်သုံးစကား ဝေါဟာရအရ ကောက်ယူသော အနက်အဓိပ္ပာယ်နှင့်ဓမ္မစကားဝေါဟာရအရ ကောက်ယူရသော အနက်အဓိပ္ပာယ်ကို စဉ်းစား ဆင်ခြင်နိုင်အောင် သတိပေးနေလေသည်။
အရပ်သုံးစကားထဲက ဗုဒ္ဓ
ကျွန်ုပ်ဆိုလိုသည့်အချက်၏ သက်သေသာဓကအချို့ကို စဉ်းစား ကြည့်ကြစို့။
ပထမ သက်သေသာဓကမှာ “ဗုဒ္ဓ” ဟူသောစကားလုံးဖြစ်သည်။ အများသိရှိကြသည့်အတိုင်း “ဗုဒ္ဓ” ဟူသော စကားလုံးသည် နေ့စဉ်သုံးစကား ၌ သမိုင်းအရ ပွင့်တော်မူခဲ့သော ဂေါတမဗုဒ္ဓကို ရည်ညွှန်းလေသည်။ နှစ် ပေါင်းနှစ်ထောင်အလွန်က အိန္ဒိယ၌ ဖွားမြင်တော်မူခဲ့သော ပရိနိဗ္ဗာန် စံတော် မူခဲ့သော၊ တေဇောဓာတ် လောင်ကျွမ်းသွားတော်မူခဲ့သော အသွေး၊ အသား၊ အရိုးရှိသည့် မနုဿလူသား ပုဂ္ဂိုလ်မြတ်ကို ရည်ညွှန်းလေသည်။ ယင်းကား နေ့စဉ်သုံးစကား၏ ဝေါဟာရအရ အနက်အဓိပ္ပာယ်ထွက်သော “ဗုဒ္ဓ” ဟူ သော စကားလုံး၏ အနက်အဓိပ္ပာယ်ဖြစ်လေသည်။
ဓမ္မစကားထဲက ဗုဒ္ဓ
သို့ရာတွင် ဓမ္မစကား၏ ဝေါဟာရအရ စဉ်းစားဆင်ခြင်ကြည့်သည့် အခါ “ဗုဒ္ဓ” ဟူသော စကားလုံးသည် သမိုင်းဝင် ဗုဒ္ဓသိမြင်တော်မူခဲ့သော၊ ဟောကြားတော်မူခဲ့သော သစ္စာတရားကို ဓမ္မကို ရည်ညွှန်းကြောင်း သိရှိရ ပေသည်။ ဗုဒ္ဓက ဤသို့ ဟောကြားတော်မူသည်။
“ဓမ္မကို သိမြင်သူသည် ဗုဒ္ဓကိုသိမြင်သူ ဖြစ်သည်။ ဗုဒ္ဓကို သိမြင်သူသည် ဓမ္မကိုသိမြင်သူ မည်သည်။ ဓမ္မကို မသိမြင်
သောသူသည် ဗုဒ္ဓ၏သင်္ကန်းကို ဆွဲကိုင်ထားသော်လည်း ဗုဒ္ဓ ကိုသိမြင်သူဟု မဆိုနိုင်ပေ”
ဓမ္မဟူသည်ကား ဆုပ်၍ကိုင်၍မရသော၊ အထည် ဒြပ်မရှိသောအရာ ဖြစ်သည်။ ရုပ်ဝတ္ထုရှိသော အရာမဟုတ်ပေ။ အရိုး၊ အသားရှိသောအရာ မဟုတ်ပေ။ သို့သော်လည်း ဓမ္မနှင့်ဗုဒ္ဓ တစ်ခုတည်းဖြစ်ကြောင်းကို “ဓမ္မ ကို သိမြင်သူသည် ဗုဒ္ဓကို သိမြင်သူမည်၏”ဟူ၍ ဗုဒ္ဓက ဟောကြားထား
တော်မူသည်။ ဓမ္မကို မသိမြင်သူအား ဗုဒ္ဓကိုသိမြင်သူဟူ၍ မခေါ်နိုင်ပေ။ ထို့ကြောင့် ဓမ္မစကား၌ ဗုဒ္ဓသည် သိဒ္ဓတ္ထမင်းသားအား ဗုဒ္ဓအဖြစ်သို့ ရောက် စေသည့် သစ္စာတရားနှင့် တစ်ခုတည်း၊ တစ်မျိုးတည်း ဖြစ်လေသည်။ ထိုသစ္စာတရားကို သိမြင်သူအား စစ်မှန်သောဗုဒ္ဓကို သိမြင်သူဟူ၍ ခေါ်ဆို နိုင်လေသည်။ ဗုဒ္ဓ၏ ကိုယ်ကာယတော်ကိုသာ သိမြင်ခြင်းသည် ဗုဒ္ဓကို သိမြင်ခြင်း မမည်ပေ။ ထို့ပြင် စစ်မှန်သော အကျိုးကိုလည်း မဖြစ်ထွန်းစေ နိုင်ပေ။
ဗုဒ္ဓလက်ထက်တော်အခါက လူများစုမှာ ဗုဒ္ဓအား မလိုမုန်းထားရှိ ကြလေသည်။ သူတို့သည် ဗုဒ္ဓအား ကဲ့ရဲ့ ရှုတ်ချကြလေသည်။ ကိုယ်ထိ လက်ရောက်ပင် ထိပါးကြလေသည်။ သူတို့သည် ဗုဒ္ဓအား နားလည်ကြသူ များ မဟုတ်ပေ။ အကြောင်းမူကား သူတို့ တွေ့မြင်ရသည့်အရာမှာ ဗုဒ္ဓ၏ ကိုယ်ကာယတော်သာလျှင် ဖြစ်သည်။ ဗဟိဒ္ဓအကာသာလျှင် ဖြစ်သည်။ နေ့စဉ်သုံးစကားထဲက ဗုဒ္ဓသာလျှင်ဖြစ်သည်။ စစ်မှန်သောဗုဒ္ဓမှာ၊ ဓမ္မစကား ထဲက ဗုဒ္ဓမှာ သူ၏ စိတ်နှလုံးထဲတွင် ရှိနေသော သစ္စာတရားသာလျှင် ဖြစ်သည်။ ထိုသစ္စာတရားကို သိမြင်ပြီးမှသာလျှင် ဗုဒ္ဓအဖြစ်သို့ ရောက်ရခြင်း ဖြစ်လေသည်။ “သစ္စာတရားကို သိမြင်သူသည် ငါ့ကိုသိမြင်သူမည်၏။ ငါ့ကို သိမြင်သူသည် သစ္စာတရားကို သိမြင်သူမည်၏”ဟု ဟောကြားသည့် အခါ ဗုဒ္ဓသည် ဓမ္မစကားကို ပြောကြားနေတော်မူခြင်းဖြစ်လေသည်။
ဗုဒ္ဓက ဤသို့လည်း ဟောထားတော်မူပြန်သည်။
ငါ ဟောကြားထားခဲ့သည့် ဓမ္မနှင့် ဝိနယ(ဝိနည်း)သည် ငါ ပရိနိဗ္ဗာန်စံသည့်အခါ၌ သင်တို့၏ဆရာအဖြစ်နှင့် တည်ရှိ နေလိမ့်မည်”...
ထို့ကြောင့် ဗုဒ္ဓအစစ်အမှန်မှာ ချုပ်ငြိမ်းမသွားပေ။ ကွယ်လွန်မသွား ပေ။ ချုပ်ငြိမ်းသွားသော၊ ကွယ်လွန်သွားသောအရာမှာ ကိုယ်ကာယတော် သာလျှင် ဖြစ်သည်။ စစ်မှန်သော ဆရာရှင်မှာ ဓမ္မနှင့်ဝိနယမှာ၊ ကျွန်ုပ်တို့ နှင့်အတူ ရှိနေသည်။ ဤကား ဓမ္မစကား၌ရှိသော “ဗုဒ္ဓ” ဟူသော စကားလုံး ၏ အနက်အဓိပ္ပာယ် ဖြစ်လေသည်။ နေ့စဉ်သုံးစကားထဲက “ဗုဒ္ဓ” သည် ကိုယ်ခန္ဓာဆောင်ထားသော ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်သည်။ ဓမ္မစကားထဲက “ဗုဒ္ဓ” မှာ သိဒ္ဓတ္ထမင်းသားအား ဗုဒ္ဓအဖြစ်သို့ ရောက်စေသည့် ဓမ္မဖြစ်လေသည်။
အရပ်သုံးစကားထဲက ဓမ္မ
“ဓမ္မ”ဟူသော စကားလုံးကို စဉ်းစားဆင်ခြင် ကြည့်ကြဦးစို့။ နေ့စဉ် သုံး စကား၏ အနိမ့်ဆုံးအဆင့်၌ “ဓမ္မ”ဟူသော စကားလုံးကို ဘုရားဟော ပိဋကတ်ကို ပုံနှိပ်ထားသည့် ကျမ်းစာအုပ်အဖြစ် စာတိုက်ဗီရိုထဲရှိ “ဓမ္မ” အဖြစ် သိရှိနားလည်ထားကြသည်။ သို့တည်းမဟုတ် တရားဒေသနာတော် ကို ဟောကြားရာ၌ သုံးနှုန်းသော စကားလုံးများကို “ဓမ္မ” အဖြစ် သိနားလည် ထားကြသည်။ ဤကား နေ့စဉ်သုံးစကား၌ ဓမ္မကို မသိမြင်သေးသော အလှည့်စားခံရနေသူ တစ်ဦး၏ စကား၌ရှိသော ဓမ္မ” ၏ အနက်အဓိပ္ပာယ် ဖြစ်လေသည်။
ဓမ္မစကားထဲက ဓမ္မ
ဓမ္မစကား၌ရှိသော “ဓမ္မ” မှာမူ ဗုဒ္ဓနှင့် တစ်ခုတည်း တစ်မျိုးတည်း ပင် ဖြစ်လေသည်။ ဓမ္မကို သိမြင်သော သူသည် ဗုဒ္ဓကို သိမြင်သူမည်၏။ ဗုဒ္ဓကို သိမြင်သော သူသည် ဓမ္မကို သိမြင်သူမံည်၏။ ဤကား ဓမ္မစစ် ဓမ္မ မှန်ဖြစ်လေသည်။ မူရင်း ပါဠိဘာသာစကား၌ “ဓမ္မ” ဟူသော စကားလုံး သည် ကျွန်ုပ်တို့သဘာဝဟု ခေါ်သည့်အရာကို ပြုလုပ်ဖန်တီးသည့် ရှုပ်ထွေး နက်နဲ အသိခက်သော အရာဝတ္ထုအားလုံးအတွက် အသုံးပြုသော စကားလုံး ဖြစ်သည်။ ဤနေရာ၌ ယင်းအချက်နှင့် ပတ်သက်၍ အကျယ်တဝင့်