ပါရဂူ - ထေရကထာ
မောင်းထောင်ဆရာတော်
မိလိန္ဒမင်းကြီးသည် ဗုဒ္ဓအဘိဓမ္မာနှင့် စပ်လျဉ်းသည့် ပြဿနာ အမျိုးမျိုးကို ရှင်နာဂသိန်အား မေးမြန်းလျှောက်ထားသည်။ ရှင်နာဂသိန် က မိလိန္ဒမင်းကြီး လျှောက်ထားသည့် ပြဿနာများကို ပြန်လည်ဖြေ ကြားသည်။ မိလိန္ဒမင်းကြီး၏ အမေးနှင့် ရှင်နာဂသိန်၏အဖြေသည် “မိလိန္ဒပဉ္စာ” ဟူသောအမည်ဖြင့် ဗုဒ္ဓစာပေလောကတွင် ထင်ပေါ်ကျော် ကြား၏။ ဘိုးတော်မင်းတရားကြီးသည် ပြဿနာအမျိုးမျိုးကို မောင်း ထောင်သာသနာပိုင် ဆရာတော်အား မေးမြန်းလျှောက်ထား၏။ မောင်း ထောင်ဆရာတော်က ဘိုးတော်မင်းတရားကြီး၏ အမေးပုစ္ဆာများကို ပြန်လည်ဖြေကြားလေသည်။ ဘိုးတော်မင်းတရားကြီး၏ အမေးနှင့် မောင်းထောင်ဆရာတော်၏အဖြေသည် မြန်မာဂန္ထဝင်၌ `အမေးတော် အဖြေ” အမည်ဖြင့်ထင်ပေါ်ကျော်ကြားသည်။
မောင်းထောင်ဆရာတော်သည် မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၁၁၅ ခုနှစ် တွင် အလုံမြို့ကျေး၊ မောင်းထောင်ရွာ၌ ဖွားမြင်သည်။ အဖမှာ နတ်ရှင် ယက္ခဘွဲ့ခံ ဦးစံဦးဖြစ်ပြီး အမိမှာ ရှင်ခွေး ဖြစ်သည်။ ငယ်မည်မှာကား မောင်မြတ်နေ ဖြစ်၏။ အသက် ၁၃ နှစ်တွင် ရှင်သာမဏေပြုသည်။ သာမဏေဘွဲ့ မည်ကား ရှင်ဉာဏ ဖြစ်၏။ ရဟန်းဘွဲ့ မည်ကား ရှင်ဉာဏဘိဝံသ ဖြစ်၏။ ရဟန်း ၃ ဝါရသည်အထိ စာပေကျမ်းဂန်များကို ဆရာ အသီးသီးထံမှ သင်ကြားလေ့လာပြီးလျှင် ရဟန်း ၃ ဝါကျော်သွားသော အခါ မောင်းထောင်ရွာ၌ စာပေပို့ချနေလေသည်။ ရဟန်း ၆ ဝါရသော အခါ နေတ္တိဋီကာသစ်ကို ရေးသားလေသည်။
မောင်းထောင်ရဟန်းငယ်၏ သတင်းကို ကြားသိရသည်ဖြစ်၍ ဘိုးတော်မင်းတရားကြီးသည် မောင်းထောင်ရဟန်းငယ်အား နေပြည်တော်သို့ ပင့်လေ၏။ ရဟန်းဝါ ၆ ဝါမျှသာရရှိသေးသော မောင်းထောင် ရဟန်းငယ်သည် ဘိုးတော်မင်းတရားကြီး၏ ပင့်ဖိတ်ချက်အရ ၁၁၄၃ ခုနှစ်တွင် နောက်ပါစာသင်ရဟန်း ၈၅ ပါးနှင့်တကွ မောင်းထောင်ရွာမှ ရတနာပူရ အင်းဝမြို့သို့ ကြွရောက်လာလေသည်။ ရတနာပူရ အင်းဝ မြို့၊ မိုးထိကျောင်း အနောက်မြောက်တွင် ယာယီစာသင်တိုက် ဆောက် လုပ်ပြီးလျှင် မောင်းထောင်ရဟန်းငယ်အား လှူဒါန်းလေ၏။ ဉာဏာဘိ သာသနဓဇ မဟာဓမ္မရာဇ ဂုရု”ဘွဲ့တံဆိပ်ကိုလည်း ဆက်ကပ်လှူဒါန်း လေသည်။
မောင်းထောင်ဆရာတော်သည် သက္ကတ၊ ဟိန္ဒီ၊ ဘင်္ဂါလီစသော ဘာသန္တရကို ကျွမ်းကျင်တတ်မြောက်သူဖြစ်၍ ရတနာပူရ အင်းဝမြို့သို့ ရောက်ရှိလာပြီးနောက် မကြာမီ ထူးခြားသည့်တာဝန်ကို ထမ်းရွက်ရ လေ၏။ ထိုတာဝန်ကား အခြားမဟုတ်၊ ဘင်္ဂါလီ အရေးအသားဖြင့် ရှိနေသည့် ရာဇဘိသေကကျမ်းကို ရာမကရဏ၊ သာမသုန္ဒရ၊ ပုံသ္မီရာမ အစရှိသော ပုဏ္ဏားတို့နှင့်အတူ ဘာသာပြန်ဆိုရခြင်း ဖြစ်လေသည်။
၁၁၄၇ ခုနှစ်တွင် မောင်းထောင်ဆရာတော်သည် ဝင်္ဂတိုင်း နဝဒီပ၊ သီဟိုဠ်ကျွန်း သီဟဠဒီပတို့၌ ရှိသည့် လောကီရေး၊ လောကုတ္တရာ ရေးဆိုင်ရာ စာပေကျမ်းဂန်များကို ဆောင်ယူစေသင့်ကြောင်း ဘိုးတော် မင်းတရားကြီးအား စာဆက်သွင်းလေ၏။ ဘိုးတော်မင်းတရားကြီးကရာပြတ်သီရိစ္ဆန္ဒရတ်၊ ဇယနာရမ်၊ ပုံညှို့ရာမ် စသော ဗြာဟ္မဏမျိုး ပုဏ္ဏား တို့ကို သင်္ဘောနှင့်စေလွှတ်ပြီးလျှင် မောင်းထောင်ဆရာတော် ညွှန်ကြား သည့် စာပေကျမ်းဂန်များကို ဆောင်ယူဆက်သစေလေသည်။ ယင်း စာပေကျမ်းဂန်များ မြန်မာနိုင်ငံသို့ ရောက်ရှိလာသည့်အခါ မောင်းထောင် ဆရာတော်က မြန်မာဘာသာသို့ ပြန်ဆိုခဲ့လေသည်။
ဘိုးတော်မင်းတရားကြီးလက်ထက်တွင် သာသနာ့ရေးရာကို စီမံခန့်ခွဲသည့် သာသနာပိုင် ဆရာတော်ကြီး ၄ ပါးရှိသည်။ မင်းအို ဆရာတော်၊ ဆံတားဆရာတော်၊ မန်လည်ဆရာတော်၊ မင်းရွာဆရာ တော်တို့ ဖြစ်ကြသည်။ ယင်းသာသနာပိုင် ဆရာတော်ကြီး ၄ ပါး သာသနာကို အုပ်ချုပ်သည်မှာ ၁၁၄၆ ခုနှစ်အထိ ဖြစ်၏။ ထို့နောက် ရှိရင်းစွဲ ဆရာတော်ကြီးများနှင့်တကွ ဆရာတော်အသစ်များ ထပ်မံဖြည့် စွက်ပြီးလျှင် သာသနာပိုင်ဆရာတော် ၁၂ ပါးအထိ တိုးချဲ့ခန့်ထားလေ ၏။ ယင်း ၁၂ ပါးထဲတွင် မောင်းထောင်ဆရာတော်လေးလည်း တစ်ပါး အပါအဝင် ဖြစ်သည်။ မောင်းထောင်ဆရာတော် သာသနာပိုင်ဖြစ်သော အခါ သိက္ခာတော် ၈ ဝါမျှသာ ရှိသေးသည်။
သာသနာပိုင် ၁၂ ပါး ခန့်ထားသော်လည်း လူများပြီး ပွဲမစည် ဖြစ်နေ၏။ သာသနာနှင့်ပတ်သက်သည့် အမှုကိစ္စတို့ကို စီမံဆုံးဖြတ်ရာ၌ ဆန္ဒအမျိုးမျိုးဖြစ်နေသဖြင့် ခရီးမရောက်ပေ။ ထိုအချိန်၌ သာသနာတော် တွင် အတင်ဂိုဏ်းနှင့် အရုံဂိုဏ်းတို့ကလည်း တစ်ဖက်နှင့်တစ်ဖက် တင်းမာ နေလေသည်။ ထို့ကြောင့် ဘိုးတော်မင်းတရားကြီးသည် သာသနာရေး အတွက် စိတ်လက်မကြည်မသာ ဖြစ်နေ၏။ ထိုအတွင်း.....
" ပရံနဝါ မစုံသေး ၍၊ မောင်းထောင်ခွက်ကလေးနှင့် နို့ရည်ပေးပါ့ မခွေးရယ်။ ဇွန်ပန်းကို ပန်ဆင်ရမှ၊ နို့ဝတော့မယ်။ နို့ချိုအေးကိုတဲ့ တိုက်ကျွေးဖွယ်၊ နို့မျက်ငယ် တို့ မာစေကြောင်း၊ ညွတ်ခဆုတောင်း”
ဟူသော တဘောင်ပေါ်လာလေ၏။ ပြည်သူလူထုက တရားနို့ချိုကို သောက်စို့လိုသဖြင့် မင်းတရား ကြီးအား အင်္ဂါသား မောင်းထောင်ဆရာတော်ကို သာသနာပိုင် တင် မြှောက်ရန် ပန်ကြားခြင်းဖြစ်သည်ဟု တဘောင်၏အနက်အဓိပ္ပာယ်ကို ကောက်ချက်ချကြလေသည်။ ။
ဘိုးတော်မင်းတရားကြီး ကိုယ်တိုင်ကလည်း ကြည်ညိုရင်းစွဲ ရှိသည့်အပြင် တဘောင်စနည်းကလည်း ပေါ်နေသဖြင့် မောင်းထောင် ဆရာတော်အား တစ်ပါတည်း သာသနာပိုင်အဖြစ် ခန့်အပ်တော်မူလိုက် လေသည်။ မောင်းထောင်ဆရာတော်အား သာသနာပိုင် ခန့်အပ်လိုက် သည့်အခါ အတင်ဂိုဏ်း၊ အရုံဂိုဏ်း နှစ်ဂိုဏ်းစလုံးကပင် လိုလားနှစ်သက် ကြလေသည်။ တစ်ပါးတည်းသာသနာပိုင် ဖြစ်ပြီးနောက် ၁၁၅၁ ခုနှစ် တွင် မောင်းထောင်ဆရာတော်အား အသောကာရာမ ရတနာဘုံကျော် တိုက်ကျောင်းကို ဘိုးတော်မင်းတရားကြီးကိုယ်တိုင် ရေစက်သွန်းချ၍ လှူဒါန်းသည့်အပြင် “ဉာဏာဘိဝံသ ဓမ္မသေနာပတိ မဟာဓမ္မရာဇာဓိ ရာဇဂုရု”ဘွဲ့တံဆိပ်တော်ကိုလည်း ဆက်ကပ်လှူဒါန်းလေသည်။ မောင်းထောင်ဆရာတော်သည် သာသနာပိုင်ဖြစ်သည့်နေ့၌ပင် သံဃာတော် များ၏ အလယ်ကျောင်းဦး ဘုရားရှေ့၌ အောက်ပါအဓိဋ္ဌာန်ကို ပြုစု တော်မူ၏။
“သာသနာရေး သာသနာမှုနှင့် စပ်သမျှကို ဆန္ဒာဒေါသာ၊ ဘယာမောဟာ အဂတိလေးပါး မလားဘဲ တရားရှိရာ ရွက်ဆောင်မည်။ အသက်ကိုသော်လည်း စွန့်မည်။ တရားကိုမစွန့်ပြီ။ သာသနာဒါယကာ တရားမင်းမြတ်က အမိန့်တော် အထူးပြန်သော်လည်း မှန်ရာကိုသာ လိုက်မည်။ တရားကိုစွန့်၍ မလိုက်ပြီ။ မနာခံသော် ခပ်မဆိတ်သာ နေမည်”
အထက်ပါအဓိဋ္ဌာန်မှာ ဆရာတော်၏ တရားမှုလိုလားမြတ်နိုးပုံကို ဖော်ပြနေပေသည်။
မောင်းထောင်ဆရာတော်သည် သာသနာပိုင် ဖြစ်လာသော အခါ တကွဲတပြားစီဖြစ်နေသည့် သံဃာများအား တညီတညွတ်တည်း ဖြစ်အောင် စီမံဆောင်ရွက်လေ၏။ အတင်ဂိုဏ်း၊ အရုံဂိုဏ်း စသည်ဖြင့် ဝိဝါဒကွဲပြားနေသည့် ဂိုဏ်းဂဏစိတ် ပြင်းထန်နေသည့် သံဃာများသည် တစ်စုတည်း တစ်ပေါင်းတည်း ဖြစ်လာကြလေ၏။
သာသနာပိုင်ဖြစ်ပြီး ၈ နှစ်အကြာတွင် မောင်းထောင် ဆရာတော်သည် သုတ်သီလက္ခန် ဋီကာသစ်ကို ရေးသားစီရင်သည်။ သုတ်သီလက္ခန် အဋ္ဌကထာကို ပါဠိဘာသာဖြင့် အကျယ်တဝင့်ဋီကာ ဖွင့်၍ ရေးသားတော်မူခြင်း ဖြစ်လေသည်။ -
မောင်းထောင်ဆရာတော်အား ၁၁၅၂ ခုနှစ်တွင် မြောက်နန်းမ တော်ကောင်းမှုဖြစ်သည့် စံကျောင်းတော်ကို လှူဒါန်းသည့်အပြင် “ဉာဏာ ဘိဝံသ ဓမ္မသေနာပတိ မဟာဓမ္မရာဇဂုရု” ဘွဲ့တံဆိပ်တော်ကိုလည်း ဆက်ကပ်လေသည်။ ၁၁၅၃ ခုနှစ်တွင် တောင်နန်းတော် ကောင်းမှုဖြစ် သည့် အောင်မြေဘုံကျော် ကျောင်းကို လှူဒါန်းသည်။ ယင်းသို့အားဖြင့်
မောင်းထောင်ဆရာတော်သည် ရာဇဂုရု” ဘွဲ့ တံဆိပ် ၄ ကြိမ်တိတိ ရရှိတော်မူလေ၏။ ။ ( သက္ကရာဇ် ၁၁၆၂ ခုနှစ်တွင် သီဟိုဠ်ကျွန်းမှ သာမဏေ ၆ ပါး နှင့် ဥပါသကာ တစ်ဦးတို့သည် အမရပူရမြို့သို့ ရောက်ရှိလာကြသည်။ ထိုသာမဏေ ၆ ပါးတို့ကို မောင်းထောင်ဆရာတော်က ဥပဇ္ဈာယ်ပြု၍ ရဟန်းခံပေးလေ၏။ ဥပါသကာကိုလည်း သာမဏေ ပြုပေးလေ၏။ ထို့နောက်တွင်လည်း သီဟိုဠ်ကျွန်းမှ ရောက်ရှိလာကြသည့် သာမဏေ များစွာတို့ကို ရဟန်းခံပေးပြီးလျှင် လူဒကာများကိုလည်း သာမဏေ ဝတ်ပေးလေသည်။