နေဇင်လတ် - ပညာစိန်ခေါ်မှုများနှင့်အတူ

          ကလေးဘဝတည်းက ဘုန်းကြီးတစ္ဆေအကြောင်း လူကြီးများပြောပြ၍ ကြားခဲ့ဖူးသည်။ ရိုးရိုးတစ္ဆေများကို ကမ္မဝါရွတ်၍ နှင်နိုင်သော်လည်း ဘုန်းကြီး တစ္ဆေများကိုမူ ကမ္မဝါရွတ်ရုံဖြင့် နှင်၍မရ။ ရွတ်ဖတ်သူ၏ ကမ္မဝါအစမှာပင် ဘုန်းကြီးတစ္ဆေများက ကမ္မဝါကို လိုက်ရွတ်ပြတတ်ကြောင်း၊ အထစ်အငေါ့မရှိ လူဘုန်းကြီးတွေထက် ပို၍မြန်ဆန်စွာ ရွတ်ဖတ်ပြီး မခန့်လေးစားလုပ်ပြတတ်

ကြောင်း ကြားဖူးနေသည်။ မည်သို့ ဘုန်းကြီးတစ္ဆေများကို နှင်ရကြောင်း အသိထဲ တွင် မရှိတော့သော်လည်း ကျွန်တော်တို့ငယ်စဉ်က ခပ်ဆိုးဆိုးကလေးများကို တစ်ခွန်းနှစ်ခွန်းဖြင့် ဆုံးမ၍မရပါက ဘုန်းကြီးတစ္ဆေလေးတွေဟု လူကြီးများက ကင်ပွန်းတပ်လေ့ရှိကြောင်းကိုမူ ယခုတိုင် သတိထားမိဆဲဖြစ်သည်။ ဘာကြောင့် ဘုန်းကြီးတစ္ဆေဟု ပြောကြပါသနည်း ...

အရွယ်အသင့်အတင့်ရောက်လာသည့်အခါတွင် ဘုန်းကြီးတစ္ဆေရော၊ ၎င်းနှင့်တင်စားခံရသူများ၏ အတွေးတို့ ခေါင်းထဲမကြာခဏရောက်လာဖြစ်သည်။ အရွယ်ကောင်းကာလတွင်မူ ဘုန်းကြီးတစ္ဆေလို့ အခေါ်ခံရသူများ၏ ရုပ်ပုံသည် ပို၍ပီပြင်လာတော့၏။

           ငယ်စဉ်က ကျောင်းနေကာလ အတွေ့အကြုံတစ်ခုကို မှတ်မိသေးသည်။ တော်လှန်ရေးအစိုးရတက်ပြီး ပြည်သူပိုင်တွေသိမ်းတော့ ကျောင်းတွေလည်း ပါသွားကြရသည်။ အင်္ဂလိပ်ကျောင်းတွေကို ဖျက်ပစ်ပြီး မြန်မာစာ ဦးစားပေးသင်ကြားစနစ်ဖြင့် အကောင်အထည်ဖော်၏။ ပါလီမန်ခေတ်က အင်္ဂလိပ်စာကို သူငယ် တန်းမှစ၍ သင်ကြားသည့်စနစ်သည် ဆိုရှယ်လစ်ခေတ်တွင် ပဉ္စမတန်းမှသာ စတင် သင်ကြားခွင့်ရကြတော့သည်။ ဟိုမရောက် သည်မရောက် စကောစကအရွယ် ကျွန်တော်တို့လည်း ပညာရေးဘက်မှာ ဟိုမရောက် သည်မရောက် စကောစက ဖြစ်ကုန်ကြတော့၏။ ထိုစဉ်က ဟိုမရောက် သည်မရောက် ဘုန်းကြီးတစ္ဆေကလေး များ အင်္ဂလိပ်စာနှင့်ပတ်သက်၍ အများအပြားပေါ်ထွက်လာကြတော့သည်။

          ရင်းနှီးထိတွေ့မှုဖြင့် မတောက်တခေါက်တတ်ခဲ့သော အင်္ဂလိပ်စာသည် မြန်မာကျောင်းများဖြစ်ကြသောအခါ သူများထက် သာသလိုတတ်သလို ဖြစ်ခဲ့ကြ ဖူးသည်။ တကယ်တော့ ခြေခြေမြစ်မြစ် မရှိတတ်သေး။ ထိုစဉ်က ဆယ်တန်း၊ ကိုးတန်းလောက်အရွယ်ရကြသူများ၏ အင်္ဂလိပ်စာအဆင့်မှာ တကယ် မှတ်ကျောက်တင်ခံနိုင်ကြသော်လည်း အလယ်တန်းတက် ခါစသူတို့၏ အင်္ဂလိပ်စာ အရည်အသွေးမှာ ခြေမခိုင်သောကလေးငယ်တစ်ဦးနှင့် ပုံခိုင်းသော်ရနိုင်၏။ ဘမောင်တို့က ဒုတိယလူတန်းစားထဲမှာပါသည်။ အသစ်တက်လာကြသောကျောင်းသားများထက် နှာတစ်ဖျားလောက်သာသော အင်္ဂလိပ်စာကို မိန်းမောရင်း ဘုန်းကြီးတစ္ဆေများ ဖြစ်လာခဲ့ကြသည်။ ကြီးသည့်အခါ၊ အရွယ်ရောက်သည့်အခါ၊ လုပ်ငန်းခွင်ထဲသို့ ဝင်သည့်အခါ ပို၍ပို၍သိလာခဲ့ကြရသည်။ ပေမမီ၊ ဒေါက်မမီ၊ တန်းမမီခဲ့လေသည့်ဖြစ်ခြင်း။ သို့သော် အချိန်ကား ဘမောင်တို့ကို မစောင့်ခဲ့တော့၊ အင်္ဂလိပ်စာဒီပလိုမာကို အရွယ်ရင့်မှ သီးခြားပြန်တက်ခဲ့ရသည်။ စာအုပ်စာတန်း များများပြန်ဖက်ခဲ့ကြရသည်။ သို့သော်လည်း အရွယ်ရင့်မှ သင်ကြားနာယူမှုကို သည် အရွယ်နုစဉ်ကကဲ့သို့ လန်းဆန်းမှု၊ ဖျတ်လတ်မှု၊ မှတ်သားနိုင်မှု တို့လောက် မစွမ်းနိုင်တော့ပေ။

          စက်မှုတက္ကသိုလ် ခြောက်နှစ်တာကာလ ပညာသင်စဉ် သူငယ်ချင်းတစ်ဦး ရှိဖူးသည်။ ၁၉၇ဝ ဝန်းကျင် ပညာသင်ကြားရာ စက်မှုတက္ကသိုလ်၌ နိုင်ငံခြားသား ဆရာ လက်ကျန်တချို့ကို မီလိုက်ခွင့် ကြုံခဲ့သေးသည်။ တကယ်သင် တကယ် တတ် (ဘမောင်တို့ မပါ-ပါ) ၏ နောက်ဆုံးကာလတွေဖြစ်သည်။ ထိုစဉ်ကာလက စွယ်တော်ရိပ်၏ ကျောင်းသား၊ ကျောင်းသူတို့ မှတ်မိနိုင်ကြသေးသည်။ သင်ကြား ထောက်ကူ အစုံအလင်ကြီးမဟုတ်တောင် အတော်ကလေးရှိနေကြသေးသည်။ နောက်ဆုံးပေါ်စာအုပ်များ မဖတ်ရသည့်တိုင် ၁၀ နှစ်ကျော်က စာအုပ်တွေကို ကိုးကားနိုင်ကြပါသေးသည်။ ဆိုရှယ်လစ်၏ နောက်ဆုံးနေဝင်ချိန့်၁၉၈၈ တွင်မူ စွယ်တော်ညီအစ်ကိုမောင်နှမများ ဘွဲ့ယူကျမ်း (Thesis) တောင်မှ လုပ်ခွင့်မရနိုင်ကြ ရှာတော့။ တစ်သက်လုံး အကန်းပြေးလာကြသူများ Final Thesis တွင် ကျားကုတ်ကျားခဲ လုပ်ကိုင်ကြရာမှပြန်ပြီး အတော်အသင့်တတ်မြောက်သွားကြည့် အရေ အတွက်က ဘမောင်ထင်သည်၊ တစ်ဝက်ကျော်မက ဖြစ်ပါလိမ့်မည်။ ထိုအထဲ ဘမောင်တို့ကိုယ်တိုင် ပါဝင်ခဲ့ပါသည်။ 

          ဘမောင်၏ ကျောင်းနေဘက်သူငယ်ချင်းသည် ထိုစဉ်ကတည်းကပင် ခပ်အေးအေးဖြင့် 'စွာ ́ခဲ့သူဖြစ်သည်။ Project များတွင် သူတကယ် စဉ်းစားထား သည်ထက် ဆရာများကို တင်ပြပုံ (Presentation) က ပို၍ကောင်းမွန်သဖြင့် ဆရာများ၏ Impression ကို ရခဲ့သူဖြစ်သည်။ သူလုပ်သမျှ ဆရာများ၏ အကောင်းချည်းမြင်ခြင်းက သူ၏ ဘုန်းကြီးတဘဝကို ဖုတ်သွင်းခံခဲ့ရ သည်လား၊ သူ့ကိုယ်သူ အခြေလွတ် ဘဝင်လေဟပ်ခြင်းကပင် သူ့ ဘုန်းကြီးတစ္ဆေ ဘဝကို ပန်းပဲထုခဲ့သည်လား၊ ဘမောင်တို့ မဝေခွဲတတ်၊ အရွယ်ရလာသည့် ယနေ့ ကာလမျိုးတွင် သူ့ကိုယ်သူတော့ ဆန်းစစ်မိမှာ သေချာပါသည်။ သို့သော်လည်း အချိန်သည် နောက်ပြန်ရွှေ့ယူ၍ ရကောင်းသောအရာ မဟုတ်တော့ချေ။ တစ်ခုတော့ ရှိသည်၊ ထိုသူငယ်ချင်း၏စရိုက်က ဆရာများအကြိုက်တော့ ကောင်းစွာသိ၍ လုပ်ဆောင်ပေးတတ်ပြီး “မျက်နှာမြင်ချစ်ခင်ပါစေ”ဟူသော ဆုတောင်းနှင့်တော့ ပြည့်ဝသူဖြစ်သည်။

          တစ်တန်းတည်းသားချင်း အသိမျှဝေသည်ထက် ဆရာလုပ်တတ်ခြင်း။ တစ်ဖက်ကို နှိမ်ချပြောဆိုတတ်ခြင်းများ ရှိသူဖြစ်သည်။ လေး၊ ငါးခြောက်နှစ် အတူနေလာကြသောအခါ ကြာတော့ သူ့ကို အပေါင်းအသင်း သိပ်မလုပ်ချင်ကြတော့၊ ဆရာများ၏အပြစ်မဟုတ်သော်လည်း ဆရာများက ဆရာအမြင်” ဖြင့်သာ ရှုနိုင်သူများဖြစ်ကြသည်။ ဘယ်သို့သော ကျောင်းသားတစ်ဦးဦးက ဆရာများရှေ့ တွင် သူ့စရိုက်အမှန်ကို ဖွင့်ဟပါမည်နည်း၊ သည်ယဉ်ကျေးမှုက ယနေ့ထိ ဘမောင် တို့လူမျိုးမှာ စွဲမြဲကျန်ကောင်း၊ အလေ့အထဖြစ်ကောင်းတုန်း ရှိပါသေးသည်။ အထက်လူကြီးများ သုံးသပ်ချက်မှားစေသော ယဉ်ကျေးမှုတစ်ရပ်ဖြစ်သည်ဟု ဆိုချင်ပါသည်။

          အရွယ်ရောက်၊ အတောင်စုံ၍ လုပ်ငန်းခွင်သို့ ဝင်ကြသောအခါတွင်ကား ကမ္မဝါဖတ်နှင့် ကမ္မဝါတတ်အရည်အချင်းတို့သည် တစ်စတစ်စ ပို၍ပီပြင်လာကြ တော့သည်။ ရေလိုက်ငါးလိုက်နေတက်သော ဘမောင်နှင့်မူကား ထိုသူငယ်ချင်းသည် ဆန့်ကျင်ဘက်လည်းမဟုတ်၊ တစ်သားတည်းတော့လည်းကျသည် မဟုတ်ခဲ့ပါ။ ဘာပဲပြောပြော ခင်ခင်မင်မင်တော့ ဆက်ရှိဆဲဖြစ်သည်။ လုပ်ငန်းခွင် သည် Result Oriented ဟူသော ရလဒ်အခြေပြု ဖြစ်ပါသည်။ အပြောကောင်း လျှင် First Impression ၌ အလုပ်ဖြစ်ဟန်ရှိသော်လည်း ကာလတစ်ခုကို ဖြတ်သန်းကြသောအခါ အလုပ်ဖြစ်ခြင်းနှင့် အဖြစ်လုပ်ခြင်းကို ပတ်ဝန်းကျင်က ခွဲခြားလာကြတော့သည်။ ရလဒ်မကောင်းလျှင် အနာဂတ်အာမခံချက် သိပ်ရှိလှ သည့် ခေတ်မဟုတ်တော့ပါ။ အကျိုးရရေး ရှေးရှုသောကာလဖြစ်၍ အပြောကောင်း၊ နှမ်းဖြူးကောင်းခြင်းကလည်း ကာလရှည်တစ်ခုအတွက် အထောက်အပံ့ မဖြစ်နိုင် ကြတော့ပါ။

          ထိုသူငယ်ချင်းက ကျောင်းပြီး၍ မကြာခင် အမေရိကားကို ထွက်သွားခဲ့ပါ သည်။ လေးငါးနှစ်ကြာသည့်အခါ စင်ကာပူမှာ လုပ်ကိုင်နေသည်ဟု ကြားလိုက်ရ ပါသည်။ ကြားကာလ အဆက်အသွယ်တော့ မရှိခဲ့ကြ။ အမေရိကန်မှာ ယှဉ် ပြိုင်မှု ပြင်းထန်လွန်း၍ စင်ကာပူနိုင်ငံသို့ တစ်ဆင့်ဆင်းလာသည်ဟုတော့ အကြမ်း ဖျင်း နားလည်ထားနိုင်ကြပါသည်။ စင်ကာပူတွင် လေးငါးနှစ်ကြာသောအခါ မြန်မာပြည်သို့ ပြန်ရောက်လာပြန်သည်။ မြန်မာပြည်ပြန်ရောက်စမှာ သိပ်မဆိုးလှ ပါ။ အမေရိကန်ပြန်၊ စင်ကာပူပြန်ဟူသော ထန်းတက်လက်မှတ်က သူ့အား အတော်ကလေး အထောက်အပံ့ပေးလိုက်ပါသေးသည်။ မြန်မာပြည်ဆောက်လုပ် ရေး တစ်ဟုန်ထိုးဖွံ့ဖြိုးကာလနှင့်လည်း တိုက်ဆိုင်နေသဖြင့် လုပ်ငန်းတော်တော် များများကို ထိုသူငယ်ချင်း ရလိုက်ခဲ့ပါသည်။ ၁၉၉၈ နောက်ပိုင်းတွင်မူကား ထန်းတက်လက်မှတ်တို့လည်း မကယ်နိုင်တော့။ သူ့လို ပြန်လာကြသူ ထန်းတက် လက်မှတ်ကိုင် မျိုးဆက်သစ်များနှင့် အတော်ရုန်းကန်ယှဉ်ပြိုင်ရပါတော့သည်။

          အင်ဂျင်နီယာပညာကို ဘွဲ့ ရသည်အထိ မသင်ကြားခဲ့ကြရသော်လည်း လက်တွေ့လုပ်ကိုင်ကြရင်းဖြင့် လုပ်ငန်းရှင်များက အတော်အသင့် သိလာခဲ့ကြပြီ လည်းဖြစ်သည်။ ဈေးကွက်စီးပွားရေး၏ ကောင်းခြင်းများထဲက တစ်ခုမှာ ပညာရပ် များ Free Flow ဖြစ်ခြင်းသည် တစ်ခုပါဝင်၏။ အနည်းဆုံး သုတ (Knowledge) တွေ ရှိလာကြသည်။ ပညာရပ်ကို စနစ်တကျသင်ယူလာခဲ့ကြသူများက Expert ဟူသော ကျွမ်းကျင်သူများဖြစ်လာကြသော်လည်း လုပ်ငန်းရှင်များက လည်း သိပ်မစိမ်းတော့၊ Knowledge Friendly ဖြစ်လာကြသည်။ အကျိုးအမြတ် တို့ကို တွက်ချက်နိုင်လာကြတော့သည်။ အကောင်းဆုံးဆိုသည်ကို ရွေးချယ်နိုင် သောအရည်အချင်းတို့ ပိုင်ဆိုင်လာကြတော့သည်။ တကယ်မစွမ်းလျှင် နေရာဖယ်ပေးရုံကလွဲ၍ အခြားမရှိနိုင်သောခေတ် ဖြစ်လာသည်။

          ဘယ်စနစ်တစ်ခုတလေမှ “ခြောက်ပြစ်ကင်း သဲလဲစင်” မရှိပါ၊ ကမ္ဘာဆန် သောခေတ် (Globalization Era)တွင် ကမ္ဘာ့ရေစီးကြောင်းက ပုံဖော်သော ခေတ်၊ စနစ်ကို ကျန်နိုင်ငံများ လိုက်ပါနိုင်ကြရမည် ဖြစ်ပါသည်။ ဆန့်ကျင် (Resist) လုပ်ပါက တိုးတက်မှုနှင့်အလှမ်းဝေးရုံဖြင့်သာ ကျန်ရစ်မည်ဖြစ်သည်။ စနစ်တစ်ခုကို လက်ခံနိုင်ရန် (Agent) လုပ်နိုင်ရန်သာ ဖြစ်ပါသည်။

          Market Oriented Economy.ozê wêGegap:3028 waệwacap: - ကထက် ပို၍များ၊ ပို၍ပြင်းထန်ပါသည်။ တကယ်မတတ်၊ တကယ်မတော်ဘဲ မကြီးပွားနိုင်ပါ။ နှမ်းဖြူးရုံသည် အသက်တစ်မနက်စာမျှသာ ဆွဲဆန့်နိုင်မည့် ခေတ်ဖြစ်၍လာပါပြီ။

          သုတေသနများအရ ကမ္ဘာ့အဆင့်(၁) အမေရိကန်နိုင်ငံတွင်ပင်လျှင် Family Business သည် နိုင်ငံ၏ (၉၀%) ဖြစ်သည်။ ဘမောင်တို့ အာဆီယံနိုင်ငံတွင်ထို့ထက်ရာခိုင်နှုန်း အများကြီးပိုနိုင်သည်ဟု မှန်းဆ၍ရသည်။ အမေရိကန်တွင် စီးပွားရေးတည်ထောင်ပြီး (၂) နှစ်အကြာတွင် ယှဉ်ပြိုင်မှုကိုမခံနိုင်၍ (၄၁%)

သောကုမ္ပဏီများ ဖျက်သိမ်းလိုက်ကြရသည်။ (၄) နှစ်အကြာတွင် (၆၀%) ကျော် ဖျက်လိုက်ကြရပြီး (၆) နှစ်အကြာတွင် (၈၇%) တို့ ပျက်စီးခြင်းသို့ ရောက်သွားကြ ရကြောင်း မှတ်သားဖူးသည်။

          အတွေးအခေါ် အိုင်ဒီယာပေါင်း (၃ဝဝဝ) တွင် လက်တွေ့ဆောင်ရွက်နိုင် သောအဆင့်သို့ လုပ်ငန်း (၄) ခုသာ ရောက်လာကြပြီး ဈေးကွက်သို့ (၂) ခုမျှသာ တင်နိုင်သောအခြေအနေရရှိကြသည်။ ထိုထဲမှ (၁) ခုကသာ ဈေးကွက်နေရာ ရနိုင် ကြသည်။ မည်မျှ 'ဖြစ်မှု”ခက်ခဲသည်ကို တွေးဆနိုင်သည်။ ထိုတစ်ခုသည်ပင်လျှင် ရေထဲငါး မဟုတ်သေး၊ ရေနည်းငါး မျှသာ ရှိပါသေးသည်။

          ဈေးကွက်စီးပွားရေး ရုပ်လုံးပို၍ပေါ်လာသည်နှင့် ယှဉ်ပြိုင်မှု ပို၍ပြင်းထန် သည်မှာ ဝိသေသတစ်ခုဖြစ်သည်။ တကယ်သိ၊ တကယ်တော်မှ ရှင်ကျန်နိုင်ခြင်း သည်လည်း ဝိသေသတစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။ အမိန့်ပေးစီးပွားရေးမှာ အခွင့်အလမ်း ကို အဓိကထား (Opportunities) ရှင်သန်ကြီးပွားနိုင်သော်လည်း ဈေးကွက်စီးပွား ရေး အမှန်တွင်မူ လက်သင့်စားတော်ခေါ်၊ ကိုယ့်လူကိုယ်ပေး၊ ဆွေမျိုးကောင်းစား ရေးတို့ အတော်နည်းပါးကြရမည်ဖြစ်သည်။ ဤအချက်များသည် ဈေးကွက်စီးပွားရေးရုပ်လုံးပေါ်မှု၏ အရည်အချင်းတိုင်းညွှန်းကိန်းလည်း ဖြစ်သည်။ Civil Society ဟူသော မြို့ပြအဖွဲ့အစည်း များများပေါ်ထွန်းခြင်းကိုလည်း ညွှန်းကိန်း အဖြစ် ခံယူနိုင်ပါသည်။ “ဟောခန်” တက်ပြီး “ဒိုင်းခနဲ” ကျသွားခြင်းများသည် စွမ်းရည် (Competency) ကြောင့်ဖြစ်ပြီး ဦးဆောင်သူတို့၏အရည်အချင်းကို ပြသပေးသည်။ ရေရှည်တည်တံ့မှု (Sustain) ဖြစ်နိုင်ခြင်းရှိမရှိသည် ယှဉ်ပြိုင်သူ ၏အရည်အချင်းပေါ် မူတည်ပါသည်။

          အတွေး၊ အသိ၊ အမြင်များ ထက်ထက်မြက်မြက်ရှိကြရမည့်ခေတ်တွင် ကိုယ်သိခဲ့၊ တတ်ခဲ့သောပညာများ ဘယ်အဆင့်အထိ ရှိနေသည်ကို ပကတိအမြင် ဖြင့် သုံးသပ်နိုင်ဖို့ လိုပါသည်။ ကြိုးဝိုင်းထဲဝင်ရန် အဆင်သင့်မဖြစ်သေးလျှင် ဈေး ကွက်စီးပွားရေးတွင် လိုက်ပါခြင်း မပြုသင့်သေးပါ။

          သည်နေ့ခေတ် လူတော်တော်များများသည် စီးပွားရေးဘွဲ့များ မရကြသော် လည်း အတွေ့အကြုံများ၊ အသိအမြင်များဖြင့် အခြေခံကိုနားလည်နေကြပြီ ဖြစ်ပါ သည်။ GDP နှင့် GNP ကွာခြားပုံကို မျိုးဆက်သစ်များ အတော်အတန် တီးခေါက် မိနေကြောင်း သတိပြုမိပါသည်။ ကုန်သည်တော်တော်များများ အရှေ့အလယ်ပိုင်း တင်းမာမှု၊ နယ်စပ်ပြဿနာများ၊ နိုင်ငံရေးအကျပ်အတည်းများမှ ထွက်ပေါ်လာမည့် ရလဒ်ကို မျှော်မှန်းတတ်နေကြပါပြီ။ အမေရိကန်တွင် ရီပတ်ဘလစ်ကန်တက်လျှင် ဘယ်လိုဖြစ်မည်၊ ဒီမိုကရက်တက်လျှင် ဘာပဲဖြစ်နိုင်သည်ဟူ၍ သုံးသပ်ပြင်ဆင် တတ်ကြသော ခေတ်ဖြစ်နေပါသည်။

          သည်လို အချိန်မျိုး၊ သည်လိုခေတ်မျိုးတွင် ဘုန်းကြီးတစ္ဆေများ ကမ္မဝါကို တကယ်တတ်သင့်ကြပါသည်။ ငါ့ လောက်မသိ” ဟူသောအတွေးအခေါ်ကို - ဖယ်ရှားသင့်ကြသည်။ အရိုးစွဲသော အသိ၊ စံမမီသော အတွေးမျိုး မရှိသင့်တော့၊ ဘယ်အရာမှလည်း ထာဝရ မမှန်နိုင်ပါ။ ပိုဆိုးသည်မှာ မသိဘဲ သိသည်”ဟုထင်

သော ဘုန်းကြီးတစ္ဆေများဖြစ်သည်။ မသိဘဲ၊ သိသည်ဟု ယူဆသော၊ မတတ်ဘဲ တတ်သည်ဟူသော တရားသေအယူအဆ အခုအခံရှိသဖြင့် ထပ်မလေ့လာချင်တော့၊ ရေပြည့်အိုးဟု ခံယူကြသောသူများတွင် “အသိထပ်ထည့်၍မရနိုင်တော့ချေ။ တကယ်တော့ ရှိခဲ့သောအသိနှင့် အတတ်တို့သည် လူစဉ်မီသည် မဟုတ်ချေ။ ကကယ် သိပြီး၊ တတ်ပြီးသူများပင်လျှင် Continuous Learning ဆိုသည်ကို လက်ခံထားကြဆဲ ဖြစ်ပါသည်။

          ရှေးက လူကြီးသူမများ ဆုံးမစကားတစ်ခုကို မှတ်မိပါသေးသည်။ 

          လောကတွင် လူမိုက်သည် မိုက်သောသူများ ဖြစ်သည်။

          မိုက်မှန်းသိသော လူမိုက်သည် တစ်ဝက်သာ မိုက်သူများဖြစ်ပြီး 

          မိုက်မှန်းမသိသော လူမိုက်သည် နှစ်ဆမိုက်ကြသူများ ဖြစ်သည်။

ရွှေအမြုတေ (၁၂/၂၀၀၈)