ဒေါက်တာသီဟ - HIV မှတ်စုများ 2004

“ HIV  ရောဂါပိုး "

          HIV ရောဂါပိုးဆိုသည်မှာ AIDS ရောဂါဆိုးကြီးကို ဖြစ်ပွားစေသော အလွန်သေးငယ်သည့် ဗိုင်းရပ်စ်ပိုး တစ်မျိုး ဖြစ်သည်။ HIV (Human Immunodeficiency Virus) ဟုဆိုရာ၌ HIV-1 နှင့် HIV-2 ဟူ၍ ခွဲခြားနိုင်သည်။ HIV-2 မှာ HIV-1 သို့ ပြင်းထန်ဆိုးရွားခြင်းမရှိဘဲ ရောဂါဖြစ်ပွားမှုနှုန်း မှာလည်း အလွန်နည်းပါးလှသည်။ ထို့ကြောင့် HIV ဟုသုံး နှုန်းရာ၌ HIV-1 ကိုသာ ဆိုလိုခြင်းဖြစ်သည်။ ဤစာအုပ်တွင် ရေးသားထားသော HIV ဟူသော အသုံးအနှုန်းမှန်သမျှမှာ လည်း HIV-1 ကိုသာ ဆိုလိုခြင်းဖြစ်သည်။ HIV-1 တွင် အဓိကအုပ်စုကြီး (၃) ခုထပ်မံခွဲခြားထားပြန်သည်။ ယင်းတို့မှာ

၁။ အမ် ( M ) အုပ်စု

 ၂။ အန် ( N ) အုပ်စု

၃။ အို (၀) အုပ်စု ဟူ၍ဖြစ်သည်။

          အုပ်စုကြီး (၃) ခုရှိသည့်အနက် အမ် ( M ) အုပ်စုသာ လျှင် ဖြစ်ပွားမှုအများဆုံးဖြစ်သည်။ ၉၉% သော HIV/AIDS လူနာများမှာ အမ်( M )အုပ်စုကြောင့်ဖြစ်ရသည်။ ၁% သော HIV/AIDS လူနာများမှာ အန် (N)အုပ်စုနှင့် အို (O)အုပ်စုကြောင့်ဖြစ်ရသည်။

          HIV-1 ၏ အမ်( M ) အုပ်စုကို မျိုးစိတ်ကွဲ (၁၁)ခု ထပ်မံခွဲခြားထားပြန်သည် ။ A,B,C,D,E,F,G,H,I,J,Kဟူ၍ ဖြစ်သည်။ HIV-2 ကိုမူ အုပ်စုထပ်မံခွဲခြားထားခြင်းမရှိဘဲ ၊ A,B,C,D,E,F ဟူ၍မျိုးစိတ်ကွဲ (၆) ခုသာထပ်မံခွဲခြားထား သည်။

          HIV-1 ၏ အမ် ( M) အုပ်စုကို Aမှ K အထိ မျိုးစိတ်ကွဲ (၁၁)ခု ထပ်မံခွဲခြားထားသည်မှာလည်း မျိုးရိုးဗီဇအခြေခံ သဘောတရားများအရ ခွဲခြားခြင်းဖြစ်သည်။ A မျိုးစိတ်နှင့် B မျိုးစိတ်ကွဲမျိုးရိုးဗီဇ သဘာဝခြင်း မတူညီနိုင်ပေ။ ထို့ကြောင့် HIV ကာကွယ်ဆေးပေါ်လာမည်ဆိုပါကလည်း ယင်းမျိုးစိတ်ကွဲ အားလုံးကိုကာကွယ် ပေးနိုင်လိမ့်မည်မဟုတ်ပေ။ တစ်ခုချင်းစီ အတွက် သီးခြားကာကွယ်ဆေးများသာ ပေါ်လာနိုင်ပေသည်။

          HIV မျိုးစိတ်ကွဲများသည် ဖြစ်ပွားရာနေရာဒေသ ထို့အပေါ်မူတည်၍လည်း ကွဲပြားခြားနားကြသည်။ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုတွင် မျိုးစိတ်ကွဲ “B” ကို အများဆုံးတွေ့ရသည်။ အရှေ့တောင်အာရှဒေသတွင် ကွဲမျိုးစိတ်ကွဲ “E' ကိုတွေ့ရ၍ အိန္ဒိယနှင့်တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံတို့တွင် “C”မျိုးစိတ်ကွဲကို အများဆုံးတွေ့ရှိရသည်။ အာဖရိကဒေသများတွင် ယင်းမျိုးစိတ် ကွဲ (၁၁) မျိုးလုံးကို တွေ့ရသည်။

          အဓိက ကူးစက်မှုနည်းလမ်းများမှာလည်း မျိုးစိတ်ကွဲများအပေါ် မူတည်၍ ကွဲပြားသည်။ မျိုးစိတ်ကွဲ “B” နှင့် “D”မှာ လိင်တူဆက်ဆံရာမှ အဓိကကူးဆက်၍ မျိုးစိတ်ကွဲ မှာ လိင်ကွဲဆက်ဆံရာမှ အဓိကကူးစက်သည် မျိုးစိတ်ကွဲ “E” မှာ သွေးကြောတွင်းမူးယစ်ဆေးထိုးရာမှ အဓိက ကူးစက်ရကြောင်း လေ့လာတွေ့ရှိလာသည်။

          လူတစ်ဦးမှ အခြားတစ်ဦးသို့ဆပွားကူးစက်ရာမှ ဤသို့ မျိုးစိတ်ကွဲများပေါ်ပေါက်လာရသည်ဟုဆိုသည်။ HIV ရောဂါပိုးသည် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်း (၄၀) ကျော်ခန့်ကပင် စတင်ကူးစက်ပြန့်ပွားနေခဲ့ပြီး ဖြစ်သည်။ ၁၉၅၉ ခုနှစ်က ကွန်ဂိုနိုင်ငံတွင် သုတေသနလုပ်ငန်းများအတွက် သွေးနမူနာ (၁၂၀၀) ကျော်ဖောက်ယူ စစ်ဆေးခဲ့ကြသည်။ လုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်ပြီးသောအခါ ယင်းသွေးနမူနာများကို အေးခဲ ထိန်းသိမ်းထားခဲ့သည်။ ၁၉၉ဝ ပြည့်နှစ် နောက်ပိုင်း AIDS ပြဿနာကြီးထွားလာချိန်တွင်ယင်းသွေးနမူနာများကိုစစ်ဆေးရာ HIV ရောဂါရှိသော သွေးနမူနာများကို တွေ့ရှိခဲ့ရသည်။ ထို့ကြောင့် HIV ရောဂါပိုးသည် ၁၉၅၉ ခုနှစ်မတိုင်မီ ဆယ်စု နှစ်များစွာကပင် အာဖရိကအလယ်ပိုင်းရှိ ပြည်သူလူထုကြား တွင် ကူးစက်ပြန့်နှံခဲ့ရသည်ဟူသော အချက်မှာ ငြင်းဖွယ်ရာ မရှိပေ။

           HIVါပိုး၏ သမိုင်းဖြစ်စဉ်နှင့်ပတ်သက်၍ ယခင်က အယူအဆမျိုးစုံရှိနေခဲ့၏။ HIV ရောဂါပိုးသည် လွန်ခဲ့သော နှစ်ပေါင်းများစွာကပင် ဤကမ္ဘာပေါ်တွင် ကူးစက် ပြန့်နှံ့ခဲ့ကြသည်ဟု ယူဆသူများလည်း ရှိသည်။ ရှေးဟောင်း အီဂျစ်စာပေနှင့် ပိရမစ် ( Pyramid ) နံရံများတွင် ခုခံအား ကျဆင်းမှုကြောင့်ဝေဒနာခံစားနေရသော လူနာများ၏ ရုပ်ပုံကို ရေးဆွဲထားသည်ကို တွေ့ရှိရသည်။ ထို့ကြောင့် မူလရှိပြီး ရောဂါပိုးတစ်ခုမှ ရုတ်တရက် လျင်မြန်စွာ ကူးစက်ပြန့်နှံ လာရသည်ဟု ယူဆကြခြင်းဖြစ်သည်။

          HIV ပိုးသည် စကြာဝဠာအတွင်းရှိ အခြားဂြိုလ်များမှ ရောက်ရှိလာခဲ့သည်ဟု ယုံကြည်သူများလည်း ရှိနေသည်။ အမျိုးအမည်မသိယဉ်ပျံများ (UFO) ပျက်ကျပေါက်ကွဲမှုများ နှင့် HIVရောဂါပိုးကူးစက်ခံရမှုတို့ဆက်စပ်လျက်ရှိသည်ဟုဆိုသည် ။ အချို့ပညာရှင်များကလည်း အိမ်မွေးတိရိစ္ဆာန် ကြောင်များမှ တစ်ဆင့်ကူးစက်မှု ခံရသည်ဟု ယူဆကြသည်။ ဤယူဆမှုများနှင့်ပတ်သက်၍ သက်သေပြချက်မရှိသေးပေ။ အချို့သိပ္ပံပညာရှင်များကမူ HIVပိုးသည် ဇီဝလက်နက်ဆန်း များ (Biological Warfare) ထုတ်လုပ်ရာမှ စတင် ပေါ်ပေါက်ခဲ့ရသည်ဟုယူဆကြသည်။ ၁၉၈၅ ခုနှစ်မှစ၍ HIVရောဂါပိုးကို အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုမှ ထုတ်လုပ်ခဲ့ပါသည် ဟု ဆိုဗီယက်တို့မှ စွပ်စွဲပြောကြား ခဲ့ကြသည်။ မေရီလမ်း (Maryland)ရှိ အမေရိကန်ဇီဝလက်နက်ထုတ်လုပ်ရေး ဓါတ်ခွဲခန်းမှ HIV ရောဂါပိုးကို ထုတ်လုပ်ခဲ့သည်။ ဤသို့ထုတ်လုပ်ရရှိ ထားသော HIV ပိုးကို ဟီတီနိုင်ငံနှင့် အခြားအာဖရိကနိုင်ငံများရှိ လိင်တူဆက်ဆံတက် သော အမျိုးသားများတွင် စမ်းသပ် လေ့လာမှု ပြုခဲ့သည်။ ထိုမှတစ်ဆင့် ကူးစက်ပြန့်နှံ့ခဲ့ရပါသည်ဟု အခိုင်အမာစွပ်စွဲ ခဲ့သည်။ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု ဘက်မှလည်း အပြင်းအထန် ငြင်းဆန်ခဲ့သည်။ ဤကိစ္စမှာ ဖြစ်နိုင်ခြေ နည်းပါးလှသည်။ အဘယ်ကြောင့်ဆိုသော်ဇီဝ လက်နက်စမ်း သပ်မှုလုပ်ငန်း များသည် ၁၉၆၀ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းတွင်မှ တိုး တက်လာခဲ့ သည်။ HIV ရောဂါပိုးမှာမူ ၁၉၅၉ ခုနှစ် မတိုင်မီကပင် ကူးစက် ပြန့်နှံ့နေပြီဖြစ်သည်။

          HIVစတင်ပေါ်ပေါက်ခဲ့ရပုံနှင့်ပတ်သက်၍ အင်မာဆုံး ယူဆချက်တစ်ခုသာရှိသည်။ ယင်းမှာ မျောက်များမှတစ်ဆင့် ကူးစက်ခဲ့ရပါသည် ဟူသော ယူဆချက်သာဖြစ်သည်။ ယနေ့ အချိန်တွင် ပညာရှင်အများစုက ဤအချက်ကို ယုံယုံကြည် ကြည် လက်ခံလာကြပြီဖြစ်သည်။ အနောက် အာဖရိကနှင့်အလယ်ပိုင်း အာဖရိကဒေသ တို့တွင် နောက်သား ကိုဟင်းလျာ အဖြစ်ချက်ပြုတ်စားသောက်လေ့ရှိသည်။ သားငါးဆိုင်များတွင် မျောက်သားကို တွင်တွင်ကျယ်ကျယ် ရောင်းချကြသည်။ ထို့ အပြင် အချို့အာဖရိကဒေသများတွင် မျောက်ကို အိမ်မွေး တိရိစ္ဆာန်အဖြစ် မွေးမြူကြသည်။ ချက်ပြုတ်ရန် အတွက် ပြင်ဆင် ရာမှသော်လည်းကောင်း၊ အိမ်မွေးမျောက်များ နှင့် ဆော့စား ရာမှ သော်လည်းကောင်းရောဂါ ကူးစက်ခံရခြင်းဖြစ်သည်။

          ၁၉၉၉ နှင့် ၂ဝဝဝ ခုနှစ်တွင် ဟမ်းန်း ( BeatriceHahn, University of Alabama) 2:6203€ 65 သုတေသီပညာရှင်များအဖွဲ့ က HIV ရောဂါပိုး သည်မျောက်များမှတစ်ဆင့်ကူးစက်မှုခံခဲ့ရပါသည် ဟူသော အချက် ကိုသိပ္ပံနည်းကျ င်လုံသက်သေပြနိုင်ရန် ကြိုးစားခဲ့ကြသည်။ မျိုးရိုးဗီဇသဘောတရားများကို အခြေခံ၍ ခိုင်လုံသော သက်သေပြချက်တစ်ခုကိုလည်း တင်ပြနိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် ယနေ့အချိန်တွင် HIV ရောဂါပိုး စတင်ပေါ်ပေါက် ခဲ့ရပုံနှင့် ပတ်သက်၍ အခြေတင် အငြင်းပွားမှုများ နည်းပါးသွားရပြီ ဖြစ်သည်။ တစ်ဆက်တည်းမှာပင်ကော်တာ (Bette Korber, Los Alamos National Laboratory) må:caos&sous ပညာရှင်အဖွဲ့မှ HIV ရောဂါပိုး လူတို့ထံ စတင်ဝင်ရောက်ခဲ့သောကာလမှာ ၁၉၃၀ ခုနှစ် ဝန်းကျင်က ဖြစ်ကြောင်း တွက်ချက်တင်ပြသွားသည်။

          မျောက်များတွင် ကူးစက်ဖြစ်ပေါ်တက်သော SIV (Simen Immunodeficiency Virus) gondbočoporco ကူးစက်၍ HIV ပိုးစတင်ပေါ်ပေါက်လာရခြင်းဖြစ်သည်။ HIV-1မှာ အာဖရိကအလယ်ပိုင်းရှိချင်ပန်ဇီ (Chimpanzee) မျောက်တို့မှ တစ်ဆင့်ကူးစက် ပြန့်နှံ့ခဲ့ရသည်။ HIV-2 မှာမူ အနောက်အာဖရိကရှိမျောက်မျိုးနွယ်စု (Soody Mangabey) တို့မှတစ်ဆင့် စတင်ပြန့်နှံ့ခဲ့သည်။ HIV-1 မျိုးစိတ်ကွဲ (၁၁)ခု မှာ ကမ္ဘာ့နေရာဒေသတို့အပေါ်မူတည်၍ ကွဲပြားခြားနားနေကြ သည်။ သို့သော် ယင်းမျိုးစိတ်ကွဲ (၁၁) ခုလုံးကို အာဖရိက ဒေသတွင် တွေ့ရှိရ၍ HIVသည် အာဖရိကဒေသမှ စတင်ပေါ် ပေါက်ခဲ့ရသည်ဟူသော အချက်ကိုလည်း မည်သူမျှမငြင်းနိုင်ပေ။

          မျိုးအုပ်စုများစွာ ကွဲပြားကြသော်လည်း ယင်းတို့တွင် တူညီသော ဂုဏ်သတ္တိများ ရှိကြသည်။ HIV ပိုးသည် အလွန်သေးငယ်၍ ကိုယ်တိုင်ရပ်တည် မျိုးပွားနိုင်စွမ်းမရှိပေ။ ထို့ကြောင့်လူသားတို့၏ ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းသို့ရောက်ရှိလာသည် နှင့် မျိုးပွားရပ်တည်မှုအတွက် နေရာသစ်ကို ဝင်ရောက်ရန် ရှာဖွေရပါသည်။ လူသားတို့ကို ဒုက္ခပေးရန် ရည်ရွယ်ချက်