ဒေါက်တာသန်းထွန်း - မန္တလေးဖြစ်အမျိုးသားစိတ်ဓတ်

မန္တလေးဖြစ်အမျိုးသားစိတ်

ဒေါက်တာသန်းထွန်း

          အိမ်တိုင်းလိုလိုမှာ ဘယ်သူမှ ဂရုတစိုက်မသိမ်း ပေမဲ့ လုံခြုံနေတဲ့စာရွက်ဟောင်းတွေ အပုံလိုက်အထပ် လိုက် ရှိတတ်တယ်။ မသေလို့ရှိမယ်ဆိုရင် အခုနေ အသက် ၇၀ ကျော်ရှိမယ့် ဘိုးဘိုးတို့ လူလားမြောက်စ အရွယ်၊ ဂျီစီဘီအေတို့ နှစ်ဆယ်ပြည့် သပိတ်တို့ခေတ် က စာရွက်စာတမ်းနဲ့ သတင်းစာ ဂျာနယ်တွေဖြစ် တယ်။ ဝါပြီးကြွေကျတော့မယ့် အဆင့်ကိုရောက်နေ ပြီ။ ဘုရားစင်နားမှာ ရှိတတ်တယ်။ ဘယ်သူကမှ ဒါတွေကို သိပ်အရေးကြီးတယ်လို့ မယူဆဘူး။ ဒါပေမဲ့ လုံးဝစွန့်ပစ်တဲ့ အဆင့်ကိုတော့ မပို့ကြသေးဘူးပေါ့။ အဲဒီပစ္စည်းတွေဟာ တကယ်တော့ အဘိုးသိမ်းခဲ့တဲ့ ပစ္စည်း မှန်ပါတယ်။ အဖေက ယူမဆော့နဲ့လို့ တားဖူးပါတယ်။ အခုသားတို့ လူကြီးဖြစ်တဲ့အခါ ရှိလေတယ် လို့အမှတ်မရဘဲ မေ့နေတဲ့ စာရွက်ဟောင်းတွေပေါ့။ တစ်မျိုးပြောရရင် မူလစုဆောင်းသူရဲ့ အဖိုးတန်ပစ္စည်း၊ အမွေဆက်ခံတဲ့ သားရဲ့ အဖေ့အတွက်” အထိမ်းအမှတ်၊ တစ်ဆင့် ဆက်ခံတဲ့မြေးကတော့ အမှိုက်။ ကျွန်တော် mGossê:coxş saoêço: (Permanent Loan) သဘောယူသွားလို့ ပေးလိုက်တယ်။ သူ့ပစ္စည်းကို ကျွန်တော်က သိမ်းပေးထားဖို့ပါပဲ။ အဲဒီနည်းနဲ့ သမိုင်း မှတ်တမ်း အတော်များများဟာ ကျွန်တော့်လက်ထဲကို ရောက်လာတယ်။ အခု စာတမ်းအတွက်သုံးမယ့် စာအုပ်တွေဟာ ဒီနည်းနဲ့ပဲရတယ်။ အဲဒီစာအုပ်တွေ

က....

• ၁။ မြန်မာအသင်းအတ္ထုပ္ပတ္တိ ၊ မန္တလေး ၈၄ လမ်း | ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးစာပုံနှိပ်တိုက်၊ ၁၉၂၁ ခုစက်တင်ဘာလ(စုပေါင်းပုံနှိပ်သူ စီပီခင်မောင်)။
• ၂။ မြန်မာပြည် လုံးဆိုင် ရာ နဝမမြောက်ကွန်ဖရင့် အစည်းအဝေးကြီး၏ ဆုံးဖြတ် ချက်များနှင့် သူကောင်းဖြစ်(အေတီအမ်) ဘွဲ့ တံဆိပ်ကို မြန်မာပြည်တွင် ပထမဦးစွာ အစိုးရထံသို့ ပြန်အပ်သော ပညာရှိမင်း ဦးကျော်ရန်၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိစာတမ်း၊ မန္တလေး၊တိုင်းချစ်မြန်မာသတင်းစာ ပုံနှိပ်တိုက်။ ၁၉၂၁ ဒီဇင်ဘာ။
• ၃။ The Voice of young Burma (The reproduction of the articles published by the Publicity Bureau of the University Boycotters), Rangoon, New Burma Press, 142, Montgomery Street, January
• ၄။ ဘဦး၊ ဦး။ ၁၂၈၂ ခုနှစ် ရန်ကုန်တက္ကသိုလ်ဥပဒေသပိတ်မှောက် ခြင်းနှင့် မြန် မာ အမျိုးသားနေ့ ဖြစ်ပေါ်လာပုံ ရာဇဝင် အကျဉ်းချုပ်။ ရန်ကုန်၊ အောင်သီရိစာပုံနှိပ်တိုက်၊ ၂၁ဝ စီ၊ လွစ္စလမ်း။ ၁၉၀၅ နိုဝင်ဘာ။
• ၅။ မန္တလေးဗဟိုရ်စည်ဂျာနယ် ၁-၁-၁၉၂၁ မှ၂၁-၅-၁၉၂၁ထိဖြစ်တယ်။ ဒီစာအုပ်တွေကို သုံး ပြီး အရင်အနှစ်ငါးဆယ်က မန္တလေးသမိုင်းကို တစ်ထောင့်တစ်ကွက်ကနေပြီး ဖော်ထုတ်လို့ရပါ တယ်။ အဲဒီအကွက်ကလေးကို အမှိုက်ထဲက သမိုင်း” လို့ ခေါ်ရင်တောင် ပိုပြီးမှန်မယ်။ဂျီစီဘီအေ (General Council of Buddhist Associations) a guioacalcomo odos နိုင်ငံလုံးဆိုင်ရာ မြန်မာအသင်းချုပ်ကြီးက ကိုးကြိမ် မြောက် နှစ်လည်အစည်းအဝေးကို မန္တလေးမှာ ၂၁ အောက်တိုဘာ ၁၉၂၁ စပြီး ကျင်းပမယ်လို့သိတော့ စီပီဦးခင်မောင်က မြန်မာအသင်းများ၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိ စာတမ်းအမည်နဲ့ စာတစ်အုပ်ကို စုဆောင်းပြီး မန္တလေးမှာပုံနှိပ်တယ်။ ကွန်ဖရင့်လို့ခေါ်တဲ့ နှစ်လည် အစည်းအဝေးကြီးလုပ်ချိန်မှာ အသင့်ဝယ်ယူဖတ်ရှုနိုင် ကြပြီလို့ မှန်းဆနိုင်ပါတယ်။

          ဒီစာအုပ်ထဲမှာပါတဲ့အတိုင်း သိရတာက

၁။ ပထမပွဲကို ရန်ကုန်မှာ ၁၉၁၁ ခုက ကျင်းပခဲ့တယ်။

၂။ ဒုတိယပွဲကို ရန်ကုန်မှာပဲ နောက်သုံးနှစ်လွန်ပြီး ၁၉၁၄ ခု ကျမှကျင်းပဖြစ်ခဲ့တယ်။ ဒီနောက် နှစ်စဉ်ကျင်းပဖြစ်လို့

၃။ ၁၉၁၅ - မန္တလေး။

၄။ ၁၉၁၆ - ဟင်္သာတ။

၅။ ၁၉၁၇ - ပျဉ်းမနား။

 ၆။ ၁၉၁၈ - မော်လမြိုင်။

၇။ ၁၉၁၉ - ပုသိမ်။

 ၈။ ၁၉၂၀ - ပြည်

          မှာမှန်မှန်ကျင်းပခဲ့တယ်။ အဲဒါကြောင့် စီပီ ဦးခင်မောင် စုပြီးတင်ပြတဲ့ စာတမ်းဟာ တစ်နည်းပြော ရရင် ၁၉၁၁ က ၁၉၂၂ ထိ ဂျီစီဘီအေရဲ့ ဆယ်နှစ် စစ်တမ်းပဲဖြစ်ပါတယ်။ အသင်းချုပ်ဟာ ဘာကိုရည် ရွယ်တယ်၊ ဘယ်လိုအချက်တွေကို ဆုံးဖြတ်တယ်၊ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ဘယ်လိုဖြစ်အောင်လုပ်တယ်၊ ဘယ်လောက်အောင်မြင်ပြီး ဘယ်လောက် ကျန်သေးတယ် ဆိုတာသိရပြီး အကျိုးကျေးဇူးကို မြင်သာမယ်လို့ စီပီ ဦးခင်မောင်က ထင်တယ်။ သူက “နိုင်ငံရေးပညာသင်ကျောင်း” အမည်နဲ့ ကျောင်းတစ်ကျောင်းကို ဖွင့်ထား နှင့်ပြီးဖြစ်တယ်။ ကျောင်းကြော်ငြာကို စာအုပ်ဖုံးမှာအသင်းဖွဲ့စည်းတည်ထောင်နည်း၊ အသင်း တရားဟောနည်း ပြောနည်း၊ ရွက်ဆောင်နည်းများနှင့် တကွ၊ ဟုမ္မရူးဒိုင်အာခီစသော နိုင်ငံရေးပညာအမျိုးမျိုး ကို တတ်သိနားလည်လိုပါလျှင် စာတိုက်ခေါင်း သုံးပဲ ဖိုး တင်ပို့မှာယူပါက အကြောင်းစုံသိရပါလိမ့်မည်။ အမြန်မှာ ယူကြည့်ရှုတော်မူပါ။

စီပီခင်မောင်

ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးစာပုံနှိပ်တိုက်

၈၄၊ ဓာတ်ရထားလမ်း၊ မန္တလေးမြို့၊

လို့တွေ့ရတယ်။ သူ့ကျောင်းမှာ သုံးမယ်လို့ထင်ရတဲ့