ဒဂုန်ခင်ခင်လေး - မိုးဒေ၀ါ
နွေဦးပေါက်စ အချိန်ဖြစ်၏။ ကျွန်တော်တို့သည် မီးရထားပေါ် တွင် နှစ်နေ့နှင့် တစ်ညတိုင်တိုင် ပင်ပန်းဆင်းရဲစွာ နေထိုင်ခဲ့ကြရပေပြီ။ ခရီးတိုသွားကြသူ ခရီးသည်များမှာ ရပ်နားခြင်းမရှိ တက်ချည်ဆင်း ချည် ရှိနေကြတော့၏။ သို့ရာတွင် ကျွန်တော်နှင့်အတူ အခြားသော ခရီးသွားသုံးဦးတို့မှာ မီးရထား စတင်ထွက်ခွာလာသောမြို့မှ အစပြု၍ လိုက်ပါလာခဲ့ကြပါသည်။ တစ်ဦးမှာ မိန်းမကြီးဖြစ်လျက်အရွယ်မှာလည်း မငယ် ရုပ်ရည်လည်း များစွာမတင့်တယ်လှပေ။ ဆေးလိပ်ကြီးကို အမြဲ ကိုက်လျက် ယောက်ျားဝတ်အကျီရှည်ကြီးကို ဝတ်ဆင်ကာသက္ကလတ် ဦးထုပ်ငယ်ကလေးကို ဆောင်းထားသည်။ ၎င်း၏မျက်နှာမှာ ဒုက္ခ ဆင်းရဲကို ကြာရှည်လေးမြင့်စွာ ခံစားခဲ့ရပုံပေါ်လျက်ရှိ၏။ ထိုမိန်းမကြီး ၏ မိတ်ဆွေမှာ အသက် ၄ဝ ခန့် စကားများသူတစ်ဦး ဖြစ်သည်။ အဝတ်သစ်၊ အစားသစ်များဖြင့် တောက်ပြောင်လျက်ရှိ၏။ အခြားသူ တစ်ဦးမှာကား ပုပုပြတ်ပြတ် လမ်းသွားသည့်အခါ တုန်တုန်ယင်ယင်ရှိ လှ၏။ အသက်အရွယ် မကြီးသေးသော်လည်း ကောက်လှသည့် ဆံပင်များမှာ အရွယ်နှင့်မလိုက်အောင် ဖြူဆွတ်လျက်ရှိသည်။ သူ၏မျက်လုံး များမူကား အရာတစ်ခုခုကို စူးစူးစိုက်စိုက် သတ်သတ်မှတ်မှတ် မကြည့် ဘဲ၊ အမှတ်မဲ့ ဟိုဟိုဒီဒီကို ပျာပျာသလဲ ကြည့်ရှုနေလေသည်။ အခြားသော ခရီးသည်များနှင့်လည်းမရောထွေး တစ်ယောက်တည်းသာလျှင် ထိုင်နေလေသည်။ ။
ထိုသူဝတ်ထားသော အင်္ကျီတို့မှာ အထက်တန်းစား အပ်ချုပ် သမားများ၏ လက်ရာပင်ဖြစ်လျက် ကော်လံနှင့်ကက်ဦးထုပ်တို့မှာ အလွန်မန်းဆန်ကာ အချိုးအစား ကျနလှသည်။ အပေါ်အင်္ကျီ၏အောက် တွင် ကြယ်သီးများပြုတ်နေသဖြင့် အတွင်းခံကိုယ်ကျပ်အင်္ကျီ ဝတ်ဆင် ထားသည်ကို တွေ့မြင်ရသည်သာမက ရှပ်အင်္ကျီမှာလည်း ပန်းထိုး အခန့်စားပင်ဖြစ်သည်။ သူသည် ရံဖန်ရံခါ ချောင်းဆိုးသကဲ့သို့လည်းကောင်း၊ ရယ်မောသကဲ့သို့လည်းကောင်း အသံကိုပြုတတ်သည်။ အတူ သွားခရီးသည်အဖော်များနှင့် မိတ်ဆွေမဖွဲ့ မိစေရန်ကိုလည်း အထူး သတိနှင့်ရှောင်နေပေတော့၏။ အဖော်ခရီးသည်များက မိတ်ဖွဲ့ စကား စတင်ပြောကြားလိုက်သော အခါများတွင်လည်း တိုတောင်းသောအဖြေ ကိုသာပေးလျက်၊ မိမိဘာသာ စာဖတ်၍လည်းကောင်း၊ တံခါးပေါက်မှ အပြင်ဘက်သို့ ငေးမောကြည့်ရှု၍လည်းကောင်း နေတော့၏။ သို့တည်း မဟုတ် ဟောင်းနွမ်းသော အိတ်တစ်ခုထဲမှ အစားအသောက်များကို ထုတ်ယူစားသောက်၍လည်းကောင်း၊ လက်ဖက်ရည်ဖျော်သောက်၍ လည်းကောင်း နေလေတော့သည်။ ဤကဲ့သို့ တစ်ကိုယ်တည်းနေရသဖြင့် များစွာစိတ်မချမ်းသာဖြစ်လျက်ရှိနေရှာသည်ဟူ၍လည်း ကျွန်တော် ထင်မိ၏။ ထို့ကြောင့် သူ့ အား စကားပြောရန် ကျွန်တော်သည် အကြိမ်ကြိမ်ကြိုးစားခဲ့၏။ သို့ရာတွင် ကျွန်တော်နှင့်သူ့မှာ မျက်နှာချင်း ဆိုင်၍ ထိုင်နေသူများ ဖြစ်သဖြင့် မျက်စိချင်း အခါပေါင်းများစွာတွေ့ဆုံစေကာမူ သူသည် မျက်နှာလွှဲ၍သာသွားလျက် သူ၏ စာအုပ် တွင် စူးစိုက် ဖတ်ရှု၍လည်းကောင်း၊ တံခါးပေါက်အပြင်သို့ ကြည့်ရှု၍ လည်းကောင်း နေပါတော့သည်။
ဒုတိယနေ့ ညနေခင်းတွင် ကျွန်တော်တို့၏ မီးရထားမှာ ဘူတာ ကြီးတစ်ခုသို့ ဆိုက်သဖြင့် တုန်တုန်ယင်ယင်ရှိလှသော ထိုသူသည် လက်ဖက်ရည်ဖျော်ရန် ရေနွေးယူဖို့ ရထားပေါ်မှ ဆင်းသွားပါသည်။ အဝတ်အစားသစ်နှင့်လူမှာ သူ၏ အဖော် မိန်းမကြီးနှင့်အတူ ပျော်ပွဲစား ခန်းသို့ လက်ဖက်ရည်သောက်ရန် ဆင်းသွားပါသည်။ ထိုသူမှာကား ရှေ့နေတစ်ဦးဖြစ်သည်ကို ကျွန်တော် နောက်မှသိရပါသည်။ ထိုလူများ ရထားပေါ်မှ ဆင်းသွားကြသောအခါ၌ ခရီးသည်အများပင် ကျွန်တော် တို့၏တွဲထဲသို့ တက်ရောက်လာကြပါသည်။ ၎င်းခရီးသည်များအနက် တစ်ယောက်မှာ မုတ်ဆိတ်များကို ကောင်းစွာရိတ်ထားလျက် ကုန်သည် အဘိုးကြီးတစ်ဦးနှင့် သဏ္ဌာန်တူပါသည်။ နဖူးရေတို့မှာ တွန့်လျက် ဝတ်ထားသော သားမွေးအကျီရှည်ကြီးမှာလည်း ခံ့ညားလှပါသည်။ ခေါင်းတွင်ဆောင်းထားသော အဝတ်, ကက်ဦးထုပ်၌လည်း ကြီးမားသော ဦးစွန်းကို တပ်ထားပါသည်။ သူသည် ရှေ့နေနှင့် အဖော်မိန်းမတို့ ထိုင်သောခုံနှင့် မျက်နှာချင်းဆိုင်ခုံတွင် ဝင်၍ထိုင်ပြီးလျှင် နောက်မှ တက်လာသော ကုန်တိုက်စာရေးနှင့်ပင် အသွင်တူသည့် လူပျိုကလေး တစ်ဦးနှင့် စကားစတင် ပြောဆိုနေပါသည်။
ကျွန်တော့်မှာ ၎င်းတို့နှင့်မျက်နှာချင်းဆိုင် တွဲ၏ ထောင့်ခပ်လှမ်း လှမ်းတွင် ထိုင်နေပါသည်။ ထိုအချိန်၌ ရထားမှာ ရပ်တန့်နေသဖြင့် လူသွားလမ်းကလေးတွင် လျှောက်သွားနေသူ မရှိသောအခါများ၌ ၎င်းတို့ ပြောဆိုနေကြသော စကားများကို နားစွန်နားဖျားကြားရပါ သည်။ ကုန်သည်ကြီးက သူသည် ရှေ့ဆိုက်မည့် ဘူတာကြီးအနီးရှိသူပိုင်လယ်မြေများရှိရာသို့ သွားမည့်အကြောင်း စတင်သတင်းလွှင့် လိုက်ပါသည်။ ထို့နောက် ထိုသတင်းမျိုးနှင့်ပင် ဆက်စပ်ပြောဆိုလေ့ရှိ ကြသည့် ကောက်ပဲသီးနှံဈေး၊ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးများနှင့် မော်စကို မြို့တွင် ဖြစ်ပျက်လျက်ရှိနေသော လုပ်ငန်းများအကြောင်းတို့ကို ဆွေး နွေးကြပါသည်။ ၎င်းမှ စကားဆက်၍ နီနီနိုဂိုရော့ဈေးအကြောင်းကို ပြောဆိုကြပြန်သည်။ ကုန်တိုက်စာရေးသည် အရက်သောက်ပွဲများနှင့် ထိုဈေးတွင် ဖြစ်ပျက်ဖူးသော ပိုက်ဆံရှိလျက် လူအများသိသော ကုန်သည်ကြီးတစ်ဦး၏ ရမ်းကားမှုအကြောင်းကို စတင်ပြောဆိုလေရာ ကုန်သည်လူကြီးသည် ထိုသူငယ် စကားဆုံးအောင် ပြောခွင့်မပေးဘဲ ရှေးရှေးက ကူနာဗန်ဈေးတွင် သူကိုယ်တိုင်ပါဝင်သည့် သောက်စားမူး ယစ်မှုများအကြောင်းကို ကြားဖြတ်၍ပြောပါသည်။ ထိုအဖြစ်အပျက် များတွင် သူပါဝင်ခဲ့သည်ကိုလည်း ဂုဏ်ယူ၍ ပြောဆိုနေပါသည်။ တစ်ခါက ကူနာဗန်ဈေး၌ ဖော်ပြခဲ့ပြီးသော ကုန်သည်လူရမ်းကားကြီး နှင့်ပင် သူသည် တွဲဖက်၍ ရှုပ်ပွေခဲ့ကြပုံများမှာ လူကြားလျှင် မသင့် လျော်သဖြင့် နှစ်ကိုယ်ကြားသာလျှင် ပြောရကြောင်းကို မြိန်ရေရှက်ရေ ပြောဆိုပါသည်။ ထိုစကားကိုကြားလျှင် ကုန်တိုက်စာရေးသည် ဟက် ဟက်ပက်ပက် ရယ်မောလိုက်ရာ မီးရထားတွဲတစ်ခုလုံးမှာ ဆူညံ၍ သွားပါသည်။ ကုန်သည်လူကြီးသည်လည်း အားပါးတရရယ်လေသည်။ ထိုသူတို့ပြောစကားထဲမှ တစ်စုံတစ်ရာ စိတ်ဝင်စားဖွယ်ရာ ကြားရလိမ့် မည်ဟု မမျှော်လင့်သဖြင့် ကျွန်တော်သည် နေရာမှထပြီးလျှင် မီးရထား ပလက်ဖောင်းတွင် ရထားထွက်ချိန်ထိအောင် အညောင်းပြေလျှောက် ရန်အကြံနှင့် တံခါးဆီသို့ လျှောက်သွားရာ တံခါးဝတွင် တွဲထဲသို့ပြန် တက်လာနေသော ရှေ့နေနှင့်အဖော်မိန်းမကြီးတို့ကို တွေ့ရပါသည်။ ၎င်းတို့ကား စိတ်ပါဝင်စားစွာ စကားပြောဆိုလျက် ရှိကြတော့၏။
“ခင်ဗျား အချိန်ရမယ်မဟုတ်ဘူး။ ဒုတိယခေါင်းလောင်းထိုး တော့မယ်”ဟု စကားများသောရှေ့နေက ကျွန်တော့်အား ပြောလိုက်ပါ သည်။
သူပြောသည်မှာ မှန်ပါသည်။ ကျွန်တော်သည် မီးရထားတွဲ များ အဆုံးသို့ရောက်လျှင်ပင် ဒုတိယခေါင်းလောင်း ထိုးပါတော့သည်။ ကျွန်တော်သည်လည်း မိမိတွဲသို့ပြန်လာခဲ့ရာ ရှေ့နေနှင့်အဖော်မိန်းမ ကြီးတို့မှာ မူလလက်စရှိသော အကြောင်းကိုပင် ဆက်လက်ကာ စိတ်ပါ လက်ပါ ပြောဆိုနေကြသည်ကို တွေ့ရပါသည်။ ကုန်သည်လူကြီးမူကား သူတို့နှင့် မျက်နှာချင်းဆိုင်ထိုင်လျက် ရှေ့တည့်တည့်ကိုကြည့်ကာ သဘော မကျသဖြင့် သူ၏ပါးစပ်ကို မကြာခဏ ရှုံ့မဲ့၍နေပါသည်။
“ထို့နောက် မိန်းမလုပ်သူက သူ့ယောက်ျားကို ခပ်ပြောင်ပြောင်ပဲ ရှင်နဲ့ကျုပ် ရှေ့ဆက်ပြီး အတူမနေနိုင်တော့ဘူး။ မနေလိုတော့ဘူး ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့” ဟူ၍ ရှေ့နေက ပြုံးချိုသောမျက်နှာထားနှင့် ပြောနေစဉ်အခါ၌ ကျွန်တော့်မှာ ၎င်းရှေ့မှ ဖြတ်ကျော်၍သွားနေပါ တော့သည်။
ကျန်အခြားစကားများကိုမူ ကျွန်တော်မကြားလိုက်ရတော့ပါ။ ကျွန်တော်သည် ကျွန်တော့်နေရာသို့ ရောက်သောအခါ၌ အခြားသော ခရီးသွားများ တက်လာနေကြပါသည်။ ထို့နောက် ဂါတ်ဗိုလ်တို့နောက် ဝန်စည်စလယ်များနှင့်ကူလီတစ်ယောက် တက်ရောက်လာပါသည်။ ၎င်းတို့၏အသံများမှာ အချိန်အတော်ကြာကြာ ဆူညံနေသဖြင့် သူတို့ နှစ်ဦး ဘာပြောနေကြသည်ကို ကောင်းစွာ ကျွန်တော်မကြားရတော့ပါ။
ဆူသံညံသံများ တိတ်ဆိတ်သွားသဖြင့် ရှေ့နေပြောသော စကားကို ကြားရသောအခါတွင် သူတို့ပြောနေသောအကြောင်းမှာ လူ တစ်ဦးတစ်ယောက်နှင့်ဆိုင်သော ကိစ္စများမှ အများနှင့်သက်ဆိုင်သောအရေးအကြောင်းများသို့ ကူးပြောင်းသွားသည်ကို သိရှိရပါသည်။ လင်မယားကွာရှင်းမှုများနှင့် သက်ဆိုင်သောအကြောင်းမှာ ယခုအချိန် တွင် ဥရောပတစ်တိုက်လုံးရှိ လူအများက အလေးပြု အရေးယူကာ စဉ်းစားနေကြပြီဖြစ်ကြောင်း ရုရှားပြည်၌ပင် လင်မယားကွာရှင်းခွင့် ကို ရှေးကထက် ပိုမိုများပြားစွာ ခွင့်ပြုနေပြီဖြစ်ကြောင်း စသည်တို့ကို ရှေ့နေက ပြောဆိုလျက်ရှိပါသည်။ တစ်ခဏမျှကြာလျှင် မီးရထား တစ်တွဲလုံးမှာ သူတစ်ဦးတည်းသာလျှင် ကျယ်လောင်စွာ စကားပြော လျက်ရှိသည်ကို သတိရ၍သွားသဖြင့် စကားပြောရပ်၍သွားပြီးနောက် လူကြီးဘက်သို့လှည့်လျက် ...
“ရှေးကဆိုရင် သည်ကဲ့သို့ မဟုတ်ဘူးဆိုတာ ကျွန်တော် အသေအချာ သိရပါတယ်။ ဟုတ်ကဲ့ မဟုတ်လား” ဟူ၍ ခပ်ပြုံးပြုံး ပြောလိုက်ပါသည်။
ကုန်သည်လူကြီးလည်း ပြန်၍ဖြေကြားမည်ပြုပြီးမှ မီးရထား ထွက်စပြုသောကြောင့် ခေါင်းမှ ကက်ဦးထုပ်ကိုချွတ်ကာ လက်ဖြင့် လက်ဝါးကပ်သဏ္ဌာန်ပြုပြီးလျှင် တီးတိုးဆုတောင်းလိုက်ပါသည်။ ရှေ့ နေသည်လည်း တခြားသို့ မျက်နှာလှည့်လိုက်လိုက်ပြီးလျှင် လူကြီး ဆုတောင်းဆုယူ ပြုပြီးသည့်တိုင်အောင် ယဉ်ကျေးစွာ စောင့်ဆိုင်းနေပါ သည်။ ဆုတောင်းပြီးသောအဆုံး၌ လူကြီးသည် သုံးကြိမ်တိုင်တိုင် လက်ဝါးကပ်ပုံသဏ္ဌာန်ပြုပြီးလျှင် ကက်ဦးထုပ်ကိုယူကာ ခေါင်းပေါ်၌ကောင်းစွာဖိနှိပ်၍ ဆောင်းလိုက်ပြီးလျှင် နေရာတွင်ပြင်၍ထိုင်လိုက်ပြီး ဆက်၍ စကားပြောပြန်ပါသည်။
“ရှေးရှေးကလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။ ယခုအခါမှာလောက်တော့ဖြင့် မများပါဘူး။ သို့ပေတဲ့ ယခုအခါမှာတော့ တခြားနည်းလမ်းမရှိနိုင်တော့ ဘူး။ လူတွေဟာက အင်မတန် အသိဉာဏ်တွေ တိုးပွားလာကြပြီကပဲ”