တင်မောင်သန်း - လမ်းတိုင်းကိုရွှေခင်းထားတယ်

          ကိုရီးယားစစ်ပွဲ အပျက်အစီးများနောက်ပိုင်း နတ္ထိဖြင့် စခဲ့သော ကင်ဝူချွန်းသည် ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ကော်ပိုရေးရှင်း များအနက် တစ်ခုကို တည်ထောင်ခဲ့၏။ ဒေဝူး တည်ထောင် သူလည်းဖြစ်၊ ဥက္ကဋ္ဌလည်းဖြစ်သော ကင်သည် စိတ်ကူး စိတ်သန်းနှင့် စေ့စော်မှုတို့၏ လူပုဂ္ဂိုလ်သာဓကလည်း ဖြစ်ပေ သည်။ ထိုစိတ်ကူးစိတ်သန်းနှင့် စေ့ဆော်မှုသည်ပင် အရှေ့ အာရှကို ကြီးထွားလာသော စီးပွားရေး၏ အားကောင်း မောင်းသန် ဗဟိုအချက်အချာအဖြစ် ပြောင်းလဲခဲ့ခြင်း ဖြစ်ပေ သည်။ ပြည်တွင်းမှာ အလုပ်မဖြစ် အခက်ကြုံနေသော ကုမ္ပဏီများကို အလုပ်ဖြစ်လာအောင် သူ ကြိုးစားလုပ်နိုင်ခဲ့ လေသည်။ အငြင်းပွားဖွယ်မရှိသည့် နိုင်ငံတကာ စွန့်ထွင် လုပ်ငန်းရှင်ကင်သည် အီရန်လို ဝိုင်းပယ်ထားသော ဈေးကွက် မှာ တောင် အမြတ်ရအောင် ရှာနိုင်ခဲ့လေ၏။ သူ၏ မပြတ်စတမ်း စေ့ဆော်စိတ်က အီလက်ထရောနစ်နှင့် အကြီးစား စက်မှုလုပ်ငန်းမှသည် ဟိုတယ်နှင့် စန္ဒရားထိ ကျယ်ပြန့်သော အဓိကကုမ္ပဏီကြီး ၂၂ ခုအုပ်စုကို ဖန်တီးခဲ့ပေသည်။ ဥက္ကဋ္ဌကင် ပြော၏။

           “နေရာတိုင်းမှာ ပိုက်ဆံအနှံ့ ကျွန်တော်ရနိုင်တယ်”

           အသက် ၅၅ နှစ်အရွယ်၊ ပါမောက္ခနှင့်တူ၍ မနား မနေ အလုပ်လုပ်နေသော ကင်သည် နယ်နိမိတ်မဲ့ ကမ္ဘာ့ အတိုင်းအတာအဆင့်သို့ ရောက်လုလုရှိလေပြီ။ တစ်နှစ်လျှင် ၆ လကျော် ကမ္ဘာအနှံ့သွားပြီး လုပ်ခင်းကိုင်ခင်း ရှာရင်း သူအချိန်ကုန်၏။ ကိုရီးယားကားများကို ချက်ကိုစလိုဗက် ကီးယား (ဤစာအုပ်ရေးစဉ်က မကွဲသေး) သို့တင်ပို့ သည်။ မြောက်ပိုင်းအိုင်ယာလန်မှာ ဗွီဒီယို ကက်ဆက်စက် များ ထုတ်သည်။ ကာလီဖိုးနီးယား၏ စီလီကွန် တောင်ကြား မှာ မိုက်ခရိုချစ်ပ် ဒီဇိုင်းပုံထုတ်လုပ်ငန်းကို ပိုင်သည်။ အနောက် ကမ္ဘာမှာ ကင့်ကို အိမ်တိုင်းက သိကောင်းမှ သိကြသည်။ သို့သော် အမေရိကန်တွေကို သူ့ထုတ်ကုန်ပစ္စည်းများ ဝန်းရံ ထားကြသည်။ ပွန်တီယက်လီမန်းကား၊ ကတာပီလာ ခက်ရင်းခွ ကုန်ထမ်းစက်၊ ဘိုအင်းဂျက်လေယာဉ်များ၏ အစိတ်အပိုင်းများ၊ ပြီးတော့ လီးဒင်းအက်ဒ်ဂျ် ကွန်ပျူတာ များ..။ ၁၉၉၁ ခုနှစ်တွင် ဒေဝူအုပ်စုသည် ဒေါ်လာ သန်း ၂၅ ဘီလီယံ ရောင်းအားရှိခဲ့ရာ အံ့စရာမဟုတ်တော့ပေ။ ယင်းကိန်းဂဏန်း သည် ဇီးရော့က်စ် (Xerox)၊ ကိုဒက် (Eastman Kodak)၊ အာရ်ဂျေအာရ်နာဘဗစ်ကို (RJR Nabisco) တို့ထက် သာ၏။

          ကင်က စီးပွားရေးအင်အားသည် အနောက်မှအာရှ သို့ ဘာကြောင့် ပြောင်းလဲသွားရသည်ကို ပြသသည်။ ဤ ပြောင်းလဲသွားပုံသည် နိုင်ငံအားလုံးအတွက် အကျိုးဖြစ်ထွန်း သည်။ သူကား အာရှ၏ အင်ဒရူးကာနယ်ဂျီ (သို့မဟုတ်) ရော့ကဲဖဲလား ဖြစ်လေသည်။ သူကား ကိုယ်ကျိုးစွန့်ရာတွင် လည်းကောင်း၊ ကျွမ်းကျင်လိမ္မာစွာ တီထွင်ရာတွင်လည်းကောင်း ထူးခြားထင်ရှားသော စိတ်ဓာတ်ရှိသူဖြစ်သည်။ လူတိုင်း ကင်ထံမှ အများကြီးသင်ယူနိုင်၏။ အထူးသဖြင့် လူတွေကို ထကြွလုပ်ကိုင်လာအောင် စွမ်းဆောင်ရာတွင် သူမတူသော ကျွမ်းကျင်မှုကို သင်ယူနိုင်၏။

          ကိုရီးယားဘာသာဖြင့် ရောင်းအကောင်းဆုံး ဤ စာအုပ်သည် မူလက သူ့တိုင်းပြည်လူငယ်များသို့ ရည်ညွှန်း ပြောဆိုသော လောကအမြင် အက်ဆေးတိုများ ပေါင်းချုပ် ဖြစ် သည်။ ဒါကို ချဲ့ထားသည်။ လိုက်လျောညီထွေ ပြောင်း ထားသည်။ ခရိုင်စလာ ကော်ပိုရေးရှင်း၏ ဥက္ကဋ္ဌလီးအိုင်ယာကော့ကာ၏ ထိရောက်အားကောင်းသော စာအုပ်ကို အမေရိကန်တွင် တုံ့ပြန်ကြသလိုပင် ကိုရီးယားမှာလည်း ပရိသတ်က ကင်ကို လက်ခံတုံ့ပြန်ကြ၏။ ကင်၏ပညာ အမြင်က ပိုပြီး ပြင်းထန်သည်။ သူက အလုပ်ကို ကစားတာ ထက် ပိုပြီးစိတ်လှုပ်ရှားဖွယ်ဟု မြင်သည်။ အပျော်အပါး လိုက်စားဖို့ ပိုက်ဆံဖြုန်းကြသည်ကို မမြင်လို။ မည်သို့ ဆိုစေ... သူ၏ ကွန်ဖြူးရှပ်အမြင်လက်သစ်သည် တောင် ကိုရီးယားကို စက်မှုအင်အားနိုင်ငံအဖြစ်သို့ပြောင်းလဲရာ၌ သော့ချက်ကျခဲ့ပေသည်။ ထိုမျှမက.. အခြား အရှေ့အာရှစီးပွားရေး အောင်မြင်ထင်ရှား ဆောင်ရွက်နိုင်မှုများအတွက် လည်း အရေးပါခဲ့လေ၏။

          သူ့စာအုပ်သည် အလွန်အောင်မြင်ခဲ့သော စီးပွားရေး သမားတစ်ယောက်၏ ကျင့်ဝတ်ဆိုင်ရာ သင်ကြားပို့ချချက်မျှ ထက် အများကြီးသာသွား၏။ ထိုသို့ဖြစ်ရခြင်းအကြောင်း တစ်ရပ်မှာ သူ၏သူရဲကောင်းဆန်ဆန် လက်တွေ့ဆောင်ရွက် နိုင်မှုကြောင့်လည်း ဖြစ်သည်။ ပြီးတော့ ကင်မှာ ပြဿနာများ ကို အခွင့်အလမ်းအဖြစ် ပြောင်းပစ်နိုင်သော ဘဝပေးအထုံ လည်း ရှိလေ၏။ ကိုဂျီးတောင်ပိုင်း ကုန်းပေါ်တွင်ရှိသော အောက်ပိုဒေဗူးသင်္ဘောကျင်းသပိတ်ကို ၁၉၈၉ ခုနှစ်တွင် ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းခဲ့ရသော နွေဦးကာလက ဤစာအုပ်ကို ညနက် သန်းခေါင်ယံတိုင် သူရေးခဲ့ပေသည်။

        တတိယကမ္ဘာမှာ သတ္တိရှိရှိစွန့်စားရဲသော ကင်သည် လစ်ဗျားနိုင်ငံတွင် ဒေါ်လာ ၁၀ ဘီလီယံကျော် ဆောက်လုပ် ရေး ကန်ထရိုက်တစ်ခုကို ရခဲ့လေ၏။ အီရတ်နှင့် စစ်ရှိန် အမြင့်ဆုံး အချိန်အတွင်း အီရန်မှာ ရထားလမ်းများ သူစခင်းခဲ့ သည်။ သူက ပြောသည်။

        “စွန့်ရမယ့် နေရာတစ်နေရာကို ခင်ဗျားသွားတဲ့အခါ အရာရာကို ပိုသတိထားရတာပေါ့၊ ဒါကြောင့် တကယ်မှာ စွန့်ရတယ် မဟုတ်တော့ဘူး”

          ထိုမျှမက လုပ်ငန်းရွေးရာတွင်လည်း ထိုတိုင်းပြည်က ပြည်သူ လူထုကို အကျိုးရှိစေမည့် လုပ်ငန်းစီမံကိန်းမျိုးကို သာ သူရွေးသည်။ ထိုနိုင်ငံသည် အပြောင်းအလဲဖြစ်ဦး ကျန်နေမည့် လုပ်ငန်းစီမံကိန်းမျိုး ဖြစ်သည်။ အစိုးရသစ်ကအဆိုပါစီမံကိန်းကို ဆက်လုပ်လား၊ မလုပ်ဘူးလားဟူသည် ကင်အတွက် မှတ်ကျောက်ဖြစ်သလို စီးပွား ရေး အမြင်အရ လည်း မှတ်ကျောက်တင် စစ်ကြည့်ခြင်းပင် ဖြစ်ပေ၏။

         ကင့်ကို စေ့ဆော်သည်မှာ လောဘမဟုတ်ချေ။ ကမ္ဘာ မြေပေါ်တွင် အဆင့် ၄၅ ရှိ အကြီးဆုံး ကော်ပိုရေးရှင်းကို တည်ထောင်ခဲ့ပေရာ ကင်မှာ စီးပွားရေးဥစ္စာရှိပေသည်။ သို့သော် ထိုစီးပွားအများစုကို ဆေးဝါးကုသရေး၊ အခြေခံ သိပ္ပံသုတေသနနှင့် ပညာရေးရာ လုပ်ငန်းများသို့ လှူဒါန်း ခဲ့လေ၏။ တစ်ခါက သူပြောသည်။

          “ကျွန်တော် ငွေကို ဂရုမစိုက်ဘူး၊ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဘယ် အချိန်မဆို ကျွန်တော် ရှာနိုင်လို့ပဲ”တောင်ကိုရီးယားကို ဆင်းရဲတွင်းမှ မတင်နိုင်မည့် လုပ်ငန်းကြီးတစ်ရပ် ဖန်တီးဖို့ လိုအပ်သောအကြောင်းက တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း အားဖြင့် သူ့အားစေ့ဆော်ခဲ့သည်ဟု ကင်က အတိအလင်းပြောပေသည်။ သူ့စာအုပ်ထဲမှာ ကင်သည်အောင်မြင်ပြီးမြောက်ဆောင်ရွက်နိုင်ရာမှ ရရှိသော ကျေနပ်မှု အကြောင်း စိတ်အားထက်သန်စွာ လက်တွေ့ ပြောခဲ့လေ၏။ သူက ပြောသည်။

          “ပိုက်ဆံလေး နည်းနည်းရဖို့ အရူးတစ်ယောက်လို ကျွန်တော် အလုပ်လုပ်ခဲ့တာ မဟုတ်ဘူး”

          တစ်ဖန် “လူတိုင်းပြောနေတဲ့အလုပ်မျိုး လုပ်ပြီး ရတဲ့ပျော်ရွှင် မှုဆိုတာ မဖြစ်နိုင်ဘူး” ဟု ဆိုခဲ့၏။

         ကိုရီးယားစီးပွားရေးလောကတွင် သူ့လိုလူ တစ် ယောက်တည်းဆိုသော အနေအထားကို ကင်က ယူထား