တင့်တယ် - မတ်(ခ်)တွိုင်း၏ကလေးဘဝ

          ရှေးအထက်ကျော်ကာရီ အချိန်တစ်ချိန်က ကလီးမင်းမိသားစု တို့သည် တယ်နယ်ဆီးနယ်အရှေ့ပိုင်း၊ ဝံပုလွေမြစ်ကမ်းရှိ“ပေါ်မော်” ခေါ် မထင်မရှားမြို့ ကလေးမှ မရှူရီပြည်နယ်အရှေ့ပိုင်း ဆားမြစ်ကမ်း ပေါ်ရှိ“ဖလော်ရီဒါ”အမည်ရှိ မထင်မရှားမြို့ကလေးသို့ ပြောင်းလာခဲ့ကြ လေသည်။ သက္ကရာဇ်မှာ ၁၈၃၅ ခုနှစ်ဖြစ်ရာ မီးရထားလမ်းများ မပေါက်သေး၍ ခရီးရှည်ကြီးကို မြင်းနှစ်ကောင်ဆွဲလှည်းဖြင့်လာခဲ့ ကြ၏။ မိသားစုခေါင်းဆောင် ဂျွန်ကလီးမင်းနှင့် သူ့ဇနီးသားသမီးများ သည် မြင်းရထားစီးကြ၏။ အပိုပါလာသော မြင်းနှစ်ကောင်တွင် တစ်ကောင်ကို သားအကြီးဆုံး ၁၀ နှစ်အရွယ် အိုရီယွန် ကလီးမင်းကစီး ၍ ကျန်တစ်ကောင်ကို ဂျင်နီအမည်ရှိ ငွေဝယ်ကျွန်မကလေးက စီးလေသည်။

          ရထားထဲတွင် အသက် ၈ နှစ်အရွယ် သမီးကလေးပမီလာ၊ ၅ နှစ်အရွယ်သမီး မာဂရက်နှင့် ၃ နှစ်အရွယ်သားကလေး ဘင်ဂျမင်တို့ ပါကြ၏။ အချိန်မှာ နွေရာသီဖြစ်ရာ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ သာယာ၍နေလေ သည်။

          တယ်နယ်ဆီး၌ နေခဲ့စဉ်က ကလီးမင်းမိသားစုသည် အလွန် ဆင်းရဲ၏။ ဖခင်ဖြစ်သူ ဂျွန်မာရှယ်ကလီးမင်းသည် ပညာတတ် ရှေ့နေ တစ်ဦးဖြစ်၏။ အကြံကြီးသောသူဖြစ်၍ စီးပွားပျက်နေသူဖြစ်လေသည်။ ဂျွန်ကလီးမင်းသည် ဗာဂျီးနီးယားနယ်တွင် မွေး၍ ကင်တာကီနယ်တွင် ကြီးပြင်းလာ၏။ ထိုနယ်တွင်ပင် မိန်းမချော ဂျိန်းလင်ပတန်နှင့် အိမ်ထောင် ကျခဲ့၏။ ကင်တာကီနယ်မှ တယ်နယ်ဆီးနယ်သို့ တစ်မြို့ကြီးတစ်မြို့ ပြောင်းရွှေ့ ကာ စီးပွားရှာခဲ့ရာ ရှေ့နေအလုပ်လည်း မထွန်းကားသောကြောင့် ကုန်စုံဆိုင်ဖွင့်ရ၏။ သို့သော် စီးပွားမဖြစ်ချေ။ မိဘများထံမှ အမွေရလိုက်သော ငွေဝယ်ကျွန်များမှာလည်း တဖြည်းဖြည်း လက်လွတ် ကုန်ရာ၊ ဂျင်နီတစ်ယောက်သာ ကျန်တော့၏။ အပိုင် ပစ္စည်းဆို၍ ဂျင်နီ အပြင် မြင်းလေးကောင်နှင့်ရထား၊ ငွေအနည်းငယ်နှင့် တယ်နယ်ဆီးနယ်ရှိ မြေယာအချို့ ဖြစ်လေသည်။ ထိုမြေများမှာ မြေရိုင်းများဖြစ်ကြ၏။ သို့သော် မကြာမီ ယာတောကြီးများ ဖြစ်လာလိမ့်မည်ဟု ဂျွန်ကလီးမင်း က စိတ်ကူးယဉ်ထားလေသည်။

          “ရွှေချထားသောခေတ်”ဟူသော မတ်(ခ်)တွိန်းစာအုပ်ကို ဖတ်မိ သူတိုင်း စာအုပ်ထဲ၌ပါသော ဟော်ကင်းမိသားစု တယ်နယ်ဆီးမှ မရှူရီနယ်သို့ ပြောင်းရွှေ့ကြပုံဇာတ်လမ်းမှာ ဂျွန်ကလီးမင်းမိသားစု

ပြောင်းရွှေ့ခဲ့ကြပုံ တကယ့်ဖြစ်ရပ်များပေါ်၌ အခြေပြု၍ ရေးသားခဲ့ ခြင်းဖြစ်သည်ကို သတိပြုမိကြပေသည်။ စာအုပ်ထဲတွင်ပါသော ကာနယ်ဆဲလားဆိုသူမှာလည်း အခြားလူမဟုတ်။ တကယ့်ဖြစ်ရပ်တွင်ဂျွန်ကလီးမင်း၏ ဇနီးမစ္စကလီးမင်း၏ မောင်တော်သူ ဂျိမ်း(စ်) လင်ပတန်ဆိုသူ ဖြစ်လေသည်။ ထိုသူမှာ မရီနယ်တွင် အခြေတကျ နေထိုင်ပြီး ထိုနယ်ကြီးပွားသည်နှင့်အမျှ မိမိတို့လည်း ကြီးပွားလိမ့်မည် ဟု ယုံကြည်ထား၏။ ထို့ကြောင့် နှမဖြစ်သူနှင့် ယောက်ဖဖြစ်သူ ဂျွန်ကလီးမင်းတို့အား မဂျူရီနယ်သို့ ပြောင်းရွှေ့ လာရန် ခေါ်ယူခြင်း ဖြစ်လေသည်။

          ဇွန်လ၏ နေ့တစ်နေ့ ညနေပိုင်းတွင် ကလီးမင်းမိသားစုသည် ဖလော်ရီဒါမြို့ကလေးသို့ ရောက်ခဲ့ကြ၏။ ဆွေမျိုးများက ဆီး၍ ကြလေသည်။ ဆွေမျိုးများအနက်တွင် ဂျွန်ကားဆိုသူလည်းပါ၏။ ထို သူသည် ကုန်စုံဆိုင်ပိုင်ရှင် ဖြစ်လေသည်။ သူ့အယူအဆ၌ ဖလော်ရီဒါ မြို့ကလေးသည် မြို့ကြီးဖြစ်လာပြီး ဆားမြစ်သည်လည်း ရေတံခါးများ နှင့် စီစဉ်ပြီးပါက သင်္ဘောကြီးများဝင်နိုင်လိမ့်မည်ဟု ယုံကြည်၏။ ဂျွန်ကားသည် သူ၏ ကုန်စုံဆိုင်လုပ်ငန်းတွင် ဂျွန်ကလီးမင်းအား အစု ရှယ်ယာပါဝင်စေလေသည်။

          ထိုခေတ်အချိန်အခါအရ ဂျွန်ကားမှာ လူချမ်းသာတစ်ယောက် ဖြစ်၏။ ကုန်စုံဆိုင်အပြင် ယာတောတစ်ခုနှင့် ငွေဝယ်ကျွန် ၃၀ ကိုလည်း ပိုင်ဆိုင်လေသည်။ ဂျွန်ကားသည် ဂျွန်ကလီးမင်းနှင့် မယားညီအစ်ကိုတော်စပ်ကြလေသည်။ ဤနည်းဖြင့် ဂျွန်ကလီးမင်းသည် နယ်သစ်သို့ ရောက်သည်နှင့်တစ်ပြိုင်နက်ပင် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းနှင့်အသင့်ဖြစ်၍ သွား၏။

          ကလီးမင်းမိသားစုသည် နေစရာအိမ်ရှာရ၏။ ဖလော်ရီဒါတွင် သေးငယ်သော အိမ်ကလေးနှစ်ဆယ့်တစ်လုံးသာ ရှိလေသည်။ ကလေး မင်းမိသားစုတို့ ငှားရသောအိမ်မှာ အခန်းနှစ်ခန်းနှင့် အဖီချ၍လုပ်ထား သော မီးဖိုပါသည့်အိမ်ကလေးဖြစ်၏။ ထိုအိမ်တွင် ၁၃၈၅ ခုနှစ်နိုဝင်ဘာလ ၃၀ ရက်နေ့၌ ကမ္ဘာ့ဟဒယနှလုံးကို ရွှင်ပြုံးလာအောင် အပြုံးဆေးတိုက်ကျွေးမည့် စာရေးဆရာကြီး မတ်(ခ်)တွန်းကို မွေးဖွား ခဲ့လေသည်။ မတ်(ခ်)ဘွန်းမှာ ဖွားစက အလွန်ပင်ချူချာ၏။ မတ်(ခ်) တွန်းလောင်းကလေးဖြစ်သော ထိုကလေးငယ်အား ဆယ်မြူရယ်လောင်းဟွန်းကလီးမင်းဟု အမည်ပေးကြ၏။ သို့သော် အများအား ဖြင့် ဆယ်မြူရယ်ကလေး၊ သို့ မဟုတ် ဆယ်မီဟု ကလေးဘဝ တစ်လျှောက်တွင် အခေါ်များခဲ့လေသည်။

          မရီနယ်မှာ ငွေဝယ်ကျွန်များသုံးသောနယ်ဖြစ်ရာ ဆယ်မီ၏ ကစားဘက်များမှာ အသားဖြူအသားမည်း နှစ်မျိုးစလုံးရှိ၏။ မျက်နှာ ဖြူကလေးများကို ထိန်းကျောင်းရသောသူများမှာလည်း နီဂရိုးကလေး ထိန်းများသာ များသည်။ မျက်နှာဖြူကလေးများသည် နီဂရိုး ကလေးထိန်းများကို အလွန်ချစ်ခင်ကြသည်။ နီဂရိုးကလေးငယ်များက လည်း အလွန်အဆော့သန်ကြလေသည်။

          ဂျွန်ကလီးမင်းသည် စီးပွားတက်၍လာ၏။ ထို့ကြောင့် “ ဦးလေးနက် အမည်ရှိ ငွေဝယ်ကျွန်တစ်ယောက်ကို ဝယ်လိုက်လေ သည်။ ဦးလေးနက်မှာ အလွန်အလုပ်ကောင်းသူဖြစ်ရာ လက်ရှိအိမ် ထက်ပို၍ကြီးသော အိမ်တစ်အိမ်ကို ဆောက်ပေး၏။ မီးဖိုခန်းမှာ အတော်ပင် ကြီးမားကျယ်ဝန်း၏။ ထိုအခန်းသည် အနွေးဆုံးအခန်း ဖြစ်ရာ ကလေးငယ်များ စုဝေးရာအခန်းဖြစ်နေ၏။ ဦးလေးနက်သည် ကလေးငယ်များအား တစ္ဆေသရဲပုံပြင်များ၊ နီဂရိုးများ၏အတိဒုက္ခပုံပြင် များကို ပြောပြတတ်၏။ ထိုပုံပြင်များကို စိတ်တွင်စွဲနေသဖြင့် ဆယ်မြူရယ်ကလီးမင်းသည် စာရေးဆရာမတ်(ခ်)တွန်း ဖြစ်လာသော အခါ၌ “တွမ်ဆာယား”အစရှိသောဝတ္ထုများကို ရေးခဲ့နိုင်ခြင်း ဖြစ်လေသည်။

          ဂျွန်ကလီးမင်းသည် ပို၍ ကြီးပွားချင်လာ၏။ ထို့ကြောင့် သေးငယ်သော ဖလော်ရီဒါမြို့ကလေးမှ အခြေကိုဖြုတ်ပစ်ခါ၊ မစ္စစ္စပီ မြစ်ကမ်းပေါ်ရှိ ဟန်နီဘော်မြို့သို့ ပြောင်းပြန်လေသည်။ ဤအချိန်တွင် သမီးကလေးမာဂရက်မှာ သေဆုံးသွားပြီဖြစ်ပြီး သားကလေး ဟင်နရီ ထပ်တိုးနေ၏။ ထို့ကြောင့် သမီးပမီလာနှင့် သားလေးယောက်ရှိနေပြီ ဖြစ်၏။

          ဟန်နီဘော်မြို့မှာ အလုပ်အကိုင်ကောင်းသော မြို့ဖြစ်၏။ ဂျွန် ကလီးမင်းသည် သားအကြီးဆုံး အိုရီယွန်ကလီးမင်းအား စာရေးခန့် ၍ ကုန်စုံဆိုင်ဖွင့်ပြန်၏။ မြို့ကလေးမှာ နေချင့်စဖွယ်ဖြစ်ပြီး စိမ်းစိုသောတောင်ကုန်းများကို ကျောပေးတည်ရှိလေသည်။ မြစ်ကမ်းပါး ထိပ်တွင် ကုန်းမြင့်များရှိ၍ မြို့မှထွက်၍ မြစ်အတိုင်း စုန်သွားလိုက်ပါလျှင် ဂူကြီး တစ်ဂူရှိလေသည်။ ထိုဂူကြီးမှာ မတ်(ခ်)ဘွန်းရေးစာအုပ်တွင် ပါသော ဂူကြီးအတိုင်းပင် ဖြစ်လေသည်။

          မစ္စစ္စပီမြစ်ကြီးသည် စိတ်ဝင်စားဖွယ်ကောင်း၏။ ဤမြစ်ကြီး သည် အမေရိကန်ပြည်အတွင်းပိုင်းမှ ပြင်ပကမ္ဘာသို့ထွက်ရာလမ်းမကြီး ဖြစ်နေလေသည်။ ဖောင်များချသည်ကိုလည်း မြင်ရ၏။ ရေနွေးငွေ့ သင်္ဘောများ အစုန်အဆန်ခုတ်မောင်းနေကြ၏။ ထိုခေတ်က ကြေးနန်း နှင့်မီးရထားမရောက်သေးသော ဟန်နီဘော်မြို့မှာ သင်္ဘော အဝင် အထွက်တို့ကြောင့် စည်ကားလာပေသည်။

          ဆယ်မြူရယ်ကလေးသည် ချူချာဆဲပင် ဖြစ်၏ ။ ညအချိန်တွင် အိပ်ရာမှ ယောင်၍ထပြီး လမ်းလျှောက်တတ်လေသည်။ သူ ၏ ကျန်းမာရေးအတွက် သူ့မိခင်သည် နွေရာသီသို့ ရောက်ပြီဆိုလျှင် ဖလော်ရီဒါရှိ ခဲအိုဖြစ်သူ ဂျွန်ကား၏ယာတောသို့ နှစ်စဉ်ခေါ်သွားလေ့ ရှိပေသည်။

          ဂျွန်ကား၏ယာတောမှာ အတော်ပင်ကြီးမား၏။ ယာတောအိမ် ကြီးမှာလည်း ကြီးမားသော သစ်လုံးအိမ်ကြီးဖြစ်၏။ နွေရာသီသို့ ရောက်ပြီဆိုလျှင် နီဂရိုးများချက်ပြုတ်သော စားကောင်းသောက်ဖွယ် များကို စားရလေ့ရှိပေသည်။ ကြက်သားကြော်၊ ဝက်သားကင်၊ ကြက်ဆင်၊ ဘဲ၊ ငါး၊ သမင်သား၊ ရှဉ့်၊ ယုန်၊ ခို၊ ချိုး၊ ပြောင်းဖူး၊ ဖရဲသီးစသော အစားအသောက်များကို လှိုင်လှိုင်ကြီး စားရသောကြောင့် ဆယ်မြူရယ် ကလေးသည် အင်အားပြည့်လာ၏။ ယာတောထဲတွင် ပြေးလွှားဆော့ ကစားနေရာများစွာ ရှိနေ၏။ ယာတော၏ အပြင်ဘက်တွင် တောင်ကုန်း တစ်ခုနှင့်စမ်းကလေးတစ်ခုတို့လည်း ရှိ၏။

          ယာတောတွင် ဆယ်မြူရယ်ကလေးနှင့်ရွယ်တူကစားဘက်မှာ ဂျွန်ကား၏သမီး တီးဘီးသာဖြစ်၏။ သူတို့နှစ်ဦးအား သူတို့ထက် အသက် ၆ နှစ်ကြီးသော မေရီအမည်ရှိ ငွေဝယ်ကျွန်မကလေးက ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရလေသည်။ မေရီသည် သူတို့အား ဒါန်းလွှဲ ကစားစေ၏။ ယာတောမှာ လေးညှင်းနံ့သင်း၍ နေ၏။ လိပ်ပြာများ လည်းပေါ၏။ ပုရစ်သံများလည်း ညံ၍နေတတ်ပေသည်။ သစ်တော့သီး များလည်း ပေါလှ၏။ ဖရဲသီးများလည်း ပေါ၏။ တစ်ခါတွင် ဆယ်မြူရယ်ကလေးသည် မမှည့်သေးသော ဖရဲသီးများကို တဝစား သဖြင့် သေလုမြောပါး ခံလိုက်ရလေသည်။ ငယ်စဉ်ကတည်းကပင် ဆယ်မြူရယ်သည် ထူးဆန်းသောကလေး ဖြစ်ခဲ့၏။ တစ်ခါတစ်ခါတွင် စိတ်ကူးယဉ်ကာ ငြိမ်သက်နေတတ်ပြီး တစ်ခါတစ်ခါတွင်မူ အကြောင်း မရှိ ခုန်ပေါက်အော်ဟစ်နေတတ်၏။ တစ်ခါတစ်ရံတွင် တစ်ယောက် တည်း အူနှိပ်၍ ရယ်ကာ မြက်ပေါ်တွင် ဘယ်ပြန်ညာပြန် လူးလှိမ့်တတ် လေသည်။

          ယာတောရှိ နီဂရိုးတန်းလျားမှာလည်း စိတ်ဝင်စားဖွယ်ကောင်း၏။ အိပ်ရာထဲတွင် လဲ၍နေသော နီဂရိုးအမယ်ကြီးအိုတစ်ယောက် ရှိ၏။ ထိုအမယ်အိုကြီးသည် အသက်တစ်ထောင်ရှိပြီဟု ပြောသူတို့ကပြောကြလေသည်။ ထိုတန်းလျားတွင်ပင် “တွမ်ဆာယား”စာအုပ်၌ ပါသည့်နစ်ဂါးဂျင်နှင့်တူသော ဦးလေးဒယ်နီယယ်ဆိုသူ နီဂရိုးကြီး တစ်ယောက်လည်း ရှိလေသည်။

          တစ်နေ့လုံးလိုပင် ဆယ်မြူရယ်ကလေးသည် ဂျွန်ကား၏ယာတော တွင် ဆော့ကစားရင်း ကျန်းမာကြီးထွားခဲ့ရသည်။ ဆောင်းဦးပေါက်သို့ ရောက်၍ အေးလာမှ ဟန်နီဘော်သို့ မိခင်ကပြန်ခေါ်သည်။ စာရေး ဆရာဖြစ်လာသောအခါ၌ ဆယ်မြူရယ်ကလီးမင်းက “နှစ်ပေါင်းခြောက်ဆယ်ကြာသော်လည်း ကျွန်ုပ်သည် ဦးလေးဂျွန်ကား၏ အိမ်က မီးဖိုခန်းမကြီးကို အသေအချာမှတ်မိနေပါသေးသည်။ အခန်းထောင့် တစ်ထောင့်တွင် ခုတင်တစ်လုံးရှိလျက်၊ အခြားထောင့်တွင်ကား ဗိုင်းငင်သော ရစ်တစ်ခုရှိလေသည်။

          “ထိုရစ်၏ နိမ့်ချည်မြင့်ချည်အသံသည် ကျွန်ုပ်၏နားထဲတွင် ဝမ်းနည်းစရာအကောင်းဆုံး အသံတစ်မျိုးဖြစ်၍နေ၏။ ထိုရစ်သံကို ကြားလျှင် ကျွန်ုပ်သည် အမေ့ထံသို့ ပြန်လိုစိတ်ပေါ်လာရပေသည်။ အခန်းရှိ မီးလင်းဖိုကြီးမှာကား ကြီးမားလှပေသည်။ သစ်တုံးကြီးများ လည်း မီးဟုန်းဟုန်းတောက်၍နေသည်။ ပျင်းရိသော ကြောင်သည် မီးလင်းဖိုရှေ့တွင် အိပ်၍နေ၏။ ခွေးများမှာလည်း ထို့အတူပင် ဖြစ်လေ သည်။ ကျွန်ုပ်၏အဒေါ်သည် မီးခိုးခေါင်းတိုင်အနား၌ ထိုင်နေပြီး ဦးလေးဖြစ်သူကမူ ဆေးတံကို မှိန်း၍နေသည်”အစရှိသဖြင့် ရေးသားခဲ့ ပေသည်။