တက်တိုး - ဆောင်တော်ကူး

          “ဆောင်တော်ကူး”သည် ဘောလဇက်၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိ ဖြစ်၏။ သို့သော် ဝတ္ထုသဘောသွားဖြင့် ရေးထားသည်။ အတ္ထုပ္ပတ္တိ၌ ပါရှိအပ်သော အချက်အလက်များသည် ဝတ္ထုဇာတ်လမ်းထဲတွင် နစ်မြုပ်နေ သည်။ “ဆောင်တော်ကူး” အတ္ထုပ္ပတ္တိကို ဖတ်သူသည် ဘောလဇက်၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိ အကျဉ်းချုပ်ကို သိချင်ပေလိမ့်မည်။ သိလည်း သိသင့်ပေ သည်။ ဘောလဇက်သည် ပြင်သစ် စာပေနယ်တွင် “စာပေနပိုလီယံ”ဟု ခေါ်နိုင်လောက်အောင်ပင် ထူးခြားလှပေသည်။

          ဘောလဇက်၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိအကျဉ်းကို အောက်တွင် ဖော်ပြထား ပါသည်။

          ပြင်သစ် ဝတ္ထုရေးဆရာကြီး ဘောလဇက်သည် ရေးအားအသန် ဆုံး ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦး ဖြစ်သည်။ သူသည် ၁၈၃ဝ ပြည့်နှစ်အထိ ဆယ်နှစ် အတွင်းတွင် ဝတ္ထုရှည်၊ ဝတ္ထုတိုပေါင်း တစ်ရာနီးပါးကို “လူ့ဇာတ်လမ်း” ဟူသော အမည်ဖြင့် ရေးခဲ့သည်။ ထိုဝတ္ထုစုတွင် မပါဝင်သော ဝတ္ထုရှည်မှာလည်း ငါးဆယ်ကျော်သာ ရှိသေးသည်။ သူ သရုပ်ဖော်သော ဇာတ်ကောင် ဦးရေမှာ နှစ်ထောင်ကျော် ရှိသည်။ ဝတ္ထုများအပြင်လည်း မဂ္ဂဇင်း၊

          ဆောင်းပါးများကို မရေမတွက်နိုင်အောင် ရေးပေသေးသည်။ ပြဇာတ် အချို့ဆိုလည်း ရေးဖြစ်အောင် ရေးလိုက်သေး၏။ သူသည် စာရေးရာ၌ အလွန်အမင်း အပင်ပန်းခံသည်။ ဝတ္ထုကော်ပီများကိုလည်း ရေးပြီးလျှင် ထပ်တလဲလဲ ဖတ်၍ ပြင်သည်။ ဂယ်လီပရု(ဖ်)ခေါ် ပထမ ပုံနှိပ်စာကြမ်း မှသည် စက် ပရု(ဖ်) ခေါ် နောက်ဆုံး ပုံနှိပ်စာမျက်နှာအထိ သူကိုယ်တိုင် ဖတ်၍ အထပ်ထပ် ပြင်လေသေးသည်။ ပြင်လွန်းသဖြင့် စာစီသမား၊ စက်သမားတို့က သူ့ကို အကြီးအကျယ် ငြိုငြင်ကြသည်။

          စာပေလုပ်ငန်း၌သာမက စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများတွင်လည်း ဝင် ၍ လုပ်လိုက်သေးချေသည်။ သူသည် တကယ့် စီးပွားရေးသမား မဟုတ် သဖြင့် လုပ်လိုက်တိုင်း ကပေါက်ကချာဖြစ်ကာ အရင်းမြုပ် အကြွေးတင် သည့် အခြေကိုချည်း ဆိုက်ရလေသည်။ သူ့လို မနားမနေ အလုပ်လုပ် သူမှာ ရှာမှရှားဆိုသလို ဖြစ်သည်။ ဘောလဇက်သည် အသက် ငါးဆယ့် တစ်နှစ်သာ လူ့ပြည်၌ နေသွားသည်။ တစ်နေ့လျှင် နှစ်ဆယ့်လေးနာရီ နီးပါး အလုပ်လုပ်သော ထိုပုဂ္ဂိုလ်သည် အသက်ငါးဆယ်အရွယ်တွင် အခြားရောဂါကြောင့် မဟုတ်စေဦးတော့ အမောဆို့၍ သေနိုင်ဖွယ် ရှိ သည်။ ကိုယ်ကာယ ကြံ့ခိုင်၍ နဂိုအားဖြင့် ကျန်းမာရေး ကောင်းသော ကြောင့်သာ ထိုမျှ အသက်အရွယ်အထိ နေသွားနိုင်ပေသည်။

          ဘောလဇက်၏ခေတ်သည် ပြင်သစ်စာပေ၌ ကြီးမားကြံ ခိုင်သော ပဂေးကြီးများ ထွန်းကားသောခေတ် ဖြစ်၏။ သူနှင့် အသက်အရွယ်၊ စာစွမ်းရည်အားဖြင့် တန်းတူဟု ဆိုအပ်သော ဗစ်တာဟူးဂိုး၊ အယ်လိတ် ဇင်းဒါးဒူးမား စသည့် စာရေးဆရာကြီးများ ရှိကြပေသည်။ သူတို့ သည်လည်း စာရေးအား အတော်ကောင်းကြပေ၏။ သို့သော် သူတို့အထဲတွင် ဘောလဇက်သည် အရေးနိုင်ဆုံးပုဂ္ဂိုလ် ဖြစ်သည်ဟု ဆိုရပေ လိမ့်မည်။

          ဘောလဇက်သည် မျိုးကြီးဆွေကြီးထဲမှ မဟုတ်ချေ။ သူ့ဖခင် သည် ပြင်သစ်နိုင်ငံ တောင်ပိုင်းဒေသမှ တောင်သူကြီး တစ်ဦး၏ သားမျှသာ ဖြစ်သော်လည်း မင်းစိုးရာဇာ အနွယ်ဆန်ဆန် နာမည်တွင် “ဒီ” ဟူသော ဝိသေသပုဒ်ကလေး ထည့်၍ သူ့သားကို လှည့်ပေးခဲ့သည်။ တကယ့် မင်းစိုးရာဇာအနွယ် ဘောလဇက်တို့သည်လည်း ရှိ၏။ သို့သော် သူတို့အထဲမှ ထင်ရှားသူဟူ၍ မရှိခဲ့ချေ။ ဘောလဇက်၏ နာမည် အပြည့်အစုံမှာ အော်နာဒီဘောလဇက် ဖြစ်သည်။ သူ့ဖခင်က စာပေ အနုပညာ၌ ဝါသနာ လုံးဝ မရှိသော်လည်း သူ့မိခင်၌ ထိုဝါသနာ ပါရှိသည်ဟု ဆိုသည်။ ဘောလဇက်သည် သူ့မိခင်ကို အလွန် ချစ်ပေ သည်။ သူ့မိခင်ကလည်း သူ သေသွားသည့် အချိန်အခါအထိ သူ့ကို ကလေးငယ်ဟု ထင်မှတ်ကာ ဆက်ဆံလေသည်။ သူ့အမေက သူ့ထက် အသက်ပို၍ ရှည်သည်။

          ဘောလဇက်သည် ပညာတော်သူ မဟုတ်ချေ။ သူသည် ကျောင်း ၌ သော်လည်းကောင်း၊ တက္ကသိုလ်၌သော် လည်းကောင်း ပညာတော် သည်ဟု ဆိုနိုင်လောက်အောင် အရိပ်အယောင်မျှပင် မပြချေ။ သာမန်ကျောင်းသားတစ်ဦးမျှသာ ဖြစ်သည်။ သူ့ကို အများက အသိအမှတ်ပြု ကြသည်ဆိုလျှင် ပညာတော်၍ မဟုတ်ဘဲ ရှုပ်ပွေရာတွင် တော်၍သာ ဖြစ်သည်ဟု ဆိုရာပေမည်။ ကျောင်းတွင် သူ ရေးသော ဝတ္ထုများ၊ ကဗျာများသည် ဘယ်သို့မျှ မထူးခြားချေ။ ဤနေရာတွင် သူနှင့် ခေတ်ပြိုင် စာရေးဆရာကြီး ဗစ်တာဟူးဂိုးနှင့် နှိုင်းယှဉ်လိုက်လျှင် အပြတ် အသတ် ကွာလှသည်။ ဟူးဂိုးသည် အသက် ဆယ့်ခုနစ်နှစ် အရွယ် ကတည်းက နာမည်ရ စာရေးဆရာ ဖြစ်နေပေပြီ။

          သူသည် ပထမ၌ ရှေ့နေလုပ်ဖို့ ကြိုးစားသည်။ သို့သော် ရှေ့နေ အဖြစ်ဖြင့်လည်း ထွန်းထွန်းကားကား မရှိချေ။ ထို့ကြောင့် နှစ်နှစ်ခန့် အကူရှေ့ နေလုပ်နေရာမှ ရှေ့နေလောကကို ထွက်ခွာလာခဲ့ပြီးလျှင် စာပေ နယ်ထဲသို့ ဝင်လာသည်။ ဝင်စ၌ ဘာမျှ ထူးထူးခြားခြား ရေးထုတ်မပေး နိုင်ချေ။ အင်္ဂလန်နိုင်ငံ ခေါင်းဆောင်ကြီး ကရွန်းဝဲ(လ်)၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိကို လင်္ကာဖြင့်ရေး၍ ထုတ်လိုက်ခြင်းဖြင့် သူ၏ စာပေဘဝကို စတင်လိုက် လေသည်။ ထိုလင်္ကာမှာလည်း လူကြိုက်မများချေ။ သူ့အဖို့ နာမည်ရရန် ကြိုးစားရချေဦးမည်။ ကြိုးပမ်းခိုက်တွင် မိဘထံမှ ရသမျှ ငွေကြေး ကလေးဖြင့် မသေရုံသာသာ နေရလေသည်။

          ကရွန်းဝဲ(လ်)၏ အတ္ထုပ္ပတ္တိ ကဗျာကို ရေးထုတ်ပြီးသည့်နောက် ဘောလဇက်သည် ဝတ္ထုများကို စ၍ ရေးလေတော့သည်။ “လေး”၍ ချည်းနေလေသောကြောင့် စာဖတ်ပရိသတ်က မနှစ်သက်ချေ။ ဘောလဇက် သည် သူ့ဝတ္ထုများ မစွဲခြင်း အကြောင်းအရင်းမှာ ပရိသတ်အကြိုက်ကို လိုက်၍ မရေးဘဲ စာပေအရာ မြောက်အောင်သာ ကြိုးပမ်းနေခြင်း ဖြစ် သည်ကို တွေ့ရှိသဖြင့် “စွဲတာသာ ပဓာန” ဝါဒကို စွဲကိုင်၍ ပရိသတ် အကြိုက် ဟုတ်ဟုတ်၊ မဟုတ်ဟုတ် အရမ်း ထုတ်လေတော့သည်။

          ဘောလဇက်သည် စာပေအဆင့်အတန်းအားဖြင့် အောက်ဆုံး တွင် ရှိသော်လည်း စုံသည့်ဘက်တွင် ထိပ်တန်းရောက်နေသော စာရေး ဆရာ တစ်ယောက်ကို စံထား၍ ကလောင်အမည် အမျိုးမျိုးဖြင့် စက်ဖြင့် လှည့်ထုတ်လိုက်သလို ဝတ္ထုများကို ရေးထုတ်လေသည်။ ပရိသတ် အကြိုက်ကိုချည်း ရေးထုတ်သောအခါ ဘောလဇက်၏ ဝတ္ထုများသည် သိသိသာသာ ဇွဲလာကြပေသည်။ ဘောလဇက်သည် ပရိသတ်လည်း ကြိုက်၊ ဘဝနှင့်လည်း သက်ဆိုင်သော စာများကို ရေးလျှင် ပို၍ ကောင်း မည်ဟု သိမြင်လာသဖြင့် ခေတ်အဖြစ်အပျက်များကို ကြေးမုံထင်ဟပ်သည့် နည်းမျိုးဖြင့် ရေးလေသည်။ ထိုစာမျိုးသည် တကယ်ပင် ဝံလေ သည်။ စာဖတ်ပရိသတ်က သူတို့၏ ရုပ်သွင်များ စာထဲတွင် ပေါ်လာ သည်ကို ကျေနပ်ကြသည့်အလျောက် ထိုစာမျိုးကို နှစ်သက်ကြသည်။ဘောလဇက်သည်လည်း ရုပ်ပုံများ ပီသစေလိုသောဇောဖြင့် အစစအရာ ရာတွင် အသေးစိတ် ဖော်ပြလေ့ ရှိသည်။ အသေးစိတ် ခြယ်မှုန်းလွန်း သဖြင့် ဘောလဇက်၏ စာကို မနှစ်သက်ကြချေ။

          ငွေရလျှင် ဂုဏ်ရှိသည်၊ လွတ်လပ်သည်။ ထိုဝါဒကို စွဲကိုင်ထား သော ဘောလဇက်သည် စာပေလုပ်ငန်းဖြင့် ငွေရအောင် အပင်ပန်းခံ၍ ရှာလေသည်။ သူ့စာအုပ်များက ရွံသဖြင့် သူ တောင့်တသော ငွေသည် တသောသော ဝင်လာ၏။ သို့သော်လည်း သူ့လောဘသည် ငွေဝင်များ သည်နှင့်အမျှ ကြီးထွားလာချေသည်။ ထို့ကြောင့် သူသည် စာရေးရင်း စီးပွားရေး လုပ်ငန်းများကို စတင် လုပ်လေသည်။ ပထမတွင် ထုတ်ဝေသူ အဖြစ် စီးပွားရှာရာ သူ ထုတ်ဝေသော စာအုပ်များမှာ နာမည်ကြီး စာရေးဆရာ၊ ပြဇာတ်ဆရာကြီးများ ဖြစ်သော်လည်း စီးပွားရေး၌ နား မလည်သဖြင့် ဖြန့်ချိမှု ညံ့သောကြောင့် စာအုပ်များ မရောင်းရဘဲ ပုံ၍ နေလေသည်။ သူက လှေမျောလျှင် လှေနှင့်လိုက် ဆိုသလို ရှုံးလျှင် အကြွေးယူ၍ ငွေထပ်မြှုပ်ကာ ပုံနှိပ်စက်ဝယ်ပြီးလျှင် ဆက်၍ ကျယ်ကျယ် ပြန့်ပြန့် လုပ်လေသည်။ ယင်းသို့ လုပ်လေရာတိုင်း ရှုံးလေရာ ကြွေးတင် သည်ထက် တင်ကျန်ခဲ့လေသည်။ သူ့အကြွေးများကို မိဘဆွေမျိုးနှင့် သူ့မယားတို့က ဝိုင်း၍ ဆပ်သော်လည်း သူ့အကြွေးမှာ ဖရင့် ကိုးသောင်း ကျော်နေသဖြင့် သူအဖို့ စာရေးရ၊ စီးပွားရေးလုပ်ငန်း လုပ်ရသာမက ကြွေးရှင်များနှင့် မတွေ့အောင် ပုန်းရသည်မှာလည်း အမောသားပင်ဖြစ်ချေသည်။

          ယင်းသို့ ငွေကြေးဒုက္ခရောက်နေသည့်အထဲမှပင် သူ၏ အကောင်းဆုံး စာပေများသည် ထွက်လာကြရသည်။ အစက သူသည် သူ့စာအုပ်များဇွဲလျှင် စည်းစိမ်ဖြင့်နေမည်ဟု မျှော်မှန်းခဲ့သော်လည်း အိပ်မက်အတိုင်း မဖြစ်ဘဲ ဒုက္ခတွေသာ ပင်လယ်ဝေလေတော့သည်။

          ယင်းသို့ စီးပွားရေးဘက်မှ ပျက်စီးသည့် အချိန်သည်ပင်လျှင် ဘောလဇက်၏ စာပေစွမ်းရည်သည် ရင့်မှည့်လာချိန် ဖြစ်ပေတော့သည်။ ငွေကြေးဟူ၍ မရှိတော့သည့် အခြေအနေသို့ ရောက်နေသောကြောင့် မိတ်ဆွေတစ်ဦးထံ ဖိတ်ကြားချက်ကို လက်ခံပြီးလျှင် တောင်ပိုင်းတွင် ခေတ္တ အပန်းဖြေနေသည်။ ထိုအခိုက်မှာပင် သဘာဝ၏ ကြည်နူးဖွယ် အခြေအနေနှင့် ဆင်းရဲသား လူတန်းစားတို့၏ လှုပ်ရှားမှုတို့ကို ကောင်းစွာ သတိပြုမိသည့်အလျောက် စာပေဆိုသည်မှာ ထိုတကယ့်ဘဝကို ထင်ဟပ် မှသာ စာပေမည်သည် ဟူသော အချက်၌ သဘောပေါက်လေသည်။

          ဘောလဇက်သည် စိတ်ကူးယဉ် အကြောင်းအရာတို့ကို ပစ်ပယ်ပြီးလျှင် မျက်မြင်ကိုယ်တွေ့ ဖြစ်သော လူအများ အကြောင်းတို့ကို ခရေစေ့တွင်းကျ ဖော်ပြသော ဝတ္ထုကြီးများကို တစ်ပုဒ်ပြီး တစ်ပုဒ် ရေးလေတော့သည်။ ထိုဝတ္ထုများကို “လူ့ဇာတ်လမ်း” စာစဉ်ထဲတွင် ထည့်သွင်းလိုက်သည်။

          ဘောလဇက်၏ ဇာတ်ကောင်များသည် လူထဲက လူများ ဖြစ်ကြ ပေသည်။ လူဆိုးလည်း ပါသည်။ လူကောင်းလည်း ပါသည်။ လူတော် လူထက်လည်း ပါသည်။ လူနုံလူအလည်း ပါသည်။ လူအမျိုးမျိုးကို မျက်မြင်ကိုယ်တွေ့ လေ့လာပြီးလျှင် အရင်းတိုင်း သရုပ်ဖော်သောကြောင့် သူ့ဇာတ်ကောင်များကို လူများက နှစ်သက်လက်ခံကြသည်။ စင်စစ်သော် မူ ယင်းဇာတ်ကောင်များသည် အခြားပုဂ္ဂိုလ်များ မဟုတ်၊ ပရိသတ်ထဲမှ သူသူငါငါတို့ပင် ဖြစ်ကြပေသည်။ “လူ့ဇာတ်လမ်း” စာစဉ်တွင် ပါဝင်သော ဝတ္ထုများကို အမျိုးအစား ခွဲခြား၍ ပြသည်။ ထိုအမျိုးအစားတို့မှာ အတွင်းရေးဝတ္ထုများ၊ တောင်ပိုင်းဒေသဝတ္ထုများ၊ ပါရီမြို့တော်ဝတ္ထုများ၊ တပ်မတော်ဝတ္ထုများ၊ လောကအမြင် ဝေဖန်သုံးသပ်ချက်များ စသည်ဖြင့် ဖြစ်သည်။

          သူသည် ဇတ်ကောင်များ၏ သရုပ်သဏ္ဌာန်ကို ဖော်ြပရာ၌အလွန်ပင် ပေါ်လွင်ပီသပေသည်ဟု စာပေပညာရှင်ကြီးများက ချီးကျူး ပြောဆိုကြသည်။

          သူ့၌ လယ်သမား တစ်ယောက်ကို မြို့ပေါ်က ဆိုင်ရောင်းသမား နည်းတူပင် ခရေစေ့တွင်းကျ ဖော်ပြနိုင်စွမ်း ရှိပေသည်။ လူ့သဘာဝနှင့် လူ့စရိုက် အသွယ်သွယ်တို့ကို ပီပီပြင်ပြင် သရုပ်ဖော်နိုင်စွမ်း ရှိသည်။ တစ်ခါက ရုရှား စာရေးဆရာကြီး မက္ကဇင်းဂေါ်ဂီက သူသည် ဘောလဇက် ၏ “ပီယေဂျီးရီးယို” ဝတ္ထုကို ဖတ်ကြည့်မှ နှမြောတွန့်တိုသော လူ့ သဘာဝကို အပြည့်အဝ မြင်တွေ့ရတော့သည်ဟု ဆိုဖူးလေသည်။

          ဘောလဇက်သည် ညနေ ခြောက်နာရီလောက်မှစ၍ ညသန်းခေါင် အထိ အိပ်ပြီးလျှင် သန်းခေါင်ကျော်မှ နောက်နေ့ မွန်းတည့်အထိ မရပ် မနား စာရေးလေသည်။ စာရေးခိုက်တွင် ကော်ဖီကို တွင်တွင် သောက် သည်။ သူ့ လုံ့လဝီရိယကြောင့် စာများကို စက်ဖြင့် လှည့်ထုတ်လိုက် သလို ထွက်သည်နှင့်အမျှ အလွန်ပင် အရောင်းရ တွင်ကျယ်လေသည်။ ငွေတသောသော ဝင်လာသလောက် ရက်ရက်စက်စက် ဖြုန်းလေသော ကြောင့် တစ်သက်လုံး ကြွေးလည်ခိုက်မျှ ရှိနေလေတော့သည်။

          သူသည် မျိုးကြီးဆွေကြီးထဲမှ အမျိုးသမီး သုံးယောက်ကို တစ်ယောက်ပြီး တစ်ယောက် မယားငယ် ပြုထားသည်။ ပထမ အမျိုး သမီးသည် သူ့ထက် အသက်ကြီးသည်။ သူ့ကို ချစ်ခင်လှသဖြင့် သူ့ အကြွေးများကို ဝိုင်း၍ ဆပ်ပေးသည်။ အမေ့လောက်အရွယ် ဖြစ်သဖြင့်ဘောလဇက်အဖို့ မှီစရာရလေသည်။ ဒုတိယမှာလည်း မျက်နှာကြီးထဲ ကပင် ဖြစ်၏။ ထိုအမျိုးသမီးမှာ ဘောလဇက်ကို လူကို ကြိုက်၍ ယူသည် မဟုတ်၊ ကျော်စောမှုကိုကြိုက်၍ ယူသူ ဖြစ်သည်။ ဘောလဇက် ကလည်း သူ့ကို စံထားပြီးလျှင် မျက်နှာကြီးလိုက်သော အထက်တန်းလွှာအမျိုးသား ဇာတ်ကောင်များကို ဖန်ဆင်းခြင်းဖြင့် သူ့ကို လက်စားချေလေ သည်။ တတိယမှာမူ ပိုလန်သူ အထက်တန်းလွှာ အမျိုးသမီး မဒပ်ဟပ် စကားယားပင် ဖြစ်သည်။ “ဆောင်တော်ကူး” ဇာတ်လိုက် မင်းသမီးပေ တည်း။