ဇော်ဇော်အောင် - ထင်မိထင်ရာရေးချလိုက်တဲ့ဗြုတ်စဗျင်းတောင်းစာပေဆောင်းပါးများ

1. ရသ / AESTHETICS

ရသ ဆိုတာဘာလဲ။ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် စာပေဝေဖန်ရေးဆရာ ဘာညာနဲ့ ဆင်ဖမ်းမလို ကျားဖမ်းမလို လုပ်လာခဲ့တာ အခုမှ မြွေလည်ပင်း ဆုပ် မိလျက်သား ဖြစ်နေပြီ။ ဆုပ်မိမှတော့ တင်းတင်းသာ ဆက်ဆုပ်ပေရော့။ (ရသ) ဆိုတာဘာလဲ။

 

(ရသ)ဆိုတာ အလွယ်ဆုံးပြောရရင် နှစ်သက်ကြည်နူးမှု ပဲ။ တစ်နည်းပြောရင် သဘောကျသွားစေတာ မျိုးပါပဲ။

 

သိပ်ခက်ခဲ နက်နဲပါတယ်။ ကျွန်တော်လည်း အင်မတန် ကြိုးစားပြော နေရတာပါ။ အရပ်စကားနဲ့ အရပ်သား နားလည်ဖို့ ကြိုးစားရမှာပါ။ ဒီမှာ ကြားဖြတ်ပြောစရာကလေး ရှိလာပြန်တယ်။ ကျွန်တော်ကလည်း ဒီလိုကိစ္စမျိုးဆိုရင် နေကို မနေနိုင်ဘူး။ ပြောကို ပြောရမှ။ ဘာလဲဆိုတော့ ...။ အရပ်စကားနဲ့ အရပ်သား နားလည်အောင် ပြောတယ်ဆိုတာမျိုးရွာကလူတွေ ဆိုတဲ့ ကျွန်တော့် အသုံးအနှုန်းမျိုးကို မကြိုက်ကြလို့ ကွယ်ရာမှာ ခပ်ငေါ့ငေါ့ ပြောကြသတဲ့။ ေဗရော့ ..ပေါ့။ ကျွန်တော် အရေးမစိုက်ပါဘူး။ ကျွန်တော့် မူလရည်ရွယ်ရင်းက သာမန်စာဖတ် ပရိသတ် နားလည်ဖို့ ဖြစ်တယ်။ ပညာရပ်စကား ပြောရတဲ့အခါတွေလည်း ရှိတယ်။ တက္ကသိုလ်ပညာပဒေသာစာစောင်လို နေရာမျိုးမှာ ဆောင်းပါး ရေးခဲ့ဖူးတယ်။ ပညာရပ်စာတမ်းတွေ ဖတ်ခဲ့ဖူးတယ်။ အဲဒါကိုလည်းကြွားတယ်လို့ ပြောကြဦးမှာလား။ ပြောရော --- ပါပဲ။ ကျွန်တော် အရေးမစိုက်ပါ။ ဆိုချင်တာက အကြောင်းအရာကို လိုက်လို့ ပညာရပ် စကား ပြောတဲ့အခါ ခက်ခဲသွားတာတွေ၊ နားမလည်နိုင်အောင် ဖြစ်တာတွေ ရှိလာမှာပေါ့။ အဲဒါကို ချိန်ဖို့လိုပါတယ်။ အကုန်လုံးကိုလည်း လွယ်အောင် ရေးလို့ ရချင်မှ ရမယ်။ အကုန်လုံး ခက်ခဲနေပြန်ရင်လည်း အများနားလည် ဖို့ဆိုတဲ့ ဘက်က အားနည်းသွားလိမ့်မယ်။ တစ်ခုတော့ရှိတယ်ပေါ့။

ကျေးဇူးရှင် လယ်တီဆရာတော်ဘုရားကြီး (၁၈၄၇ - ၁၉၂၃) တို့လို ပါရမီရှင်တွေကျတော့ အင်မတန် ခက်ခဲနက်နဲတဲ့ မြတ်ဗုဒ္ဓတရားတော် အဆီအနှစ်တွေကို သာမန်လူတွေ နားလည်အောင် ရေးနိုင်စွမ်းရှိတယ်။ (ပရမတ္ထသမုပ္ပါဒဒီပနီ၊ ဗောဓိပက္ခိယဒီပနီ၊ ဥတ္တမပုရိသဒီပနီ၊ ပုစ္ဆာ ဝိသဇ္ဇနာပါဌ်နိသျကျမ်း)--- ကျမ်းပေါင်း (ခြောက်ဆယ်) (၆၀) လောက် ပြုစုတော်မူခဲ့တယ်။ ပါရမီရှင်ကိုး။ ကျွန်တော်တို့လို ဂျာတိဂျာလည် ---တွေ အဖို့က သိပ်အားထုတ်ရပါတယ်။ အမှားအယွင်း အလိုအပိုရှိရင် ခွင့်လွှတ်ကြပါ။ ကိုယ်တိုင်က စာတစ်အုပ်၊ စာတစ်ပုဒ် မပြောနဲ့ စာတစ်ကြောင်းတောင် မရေးဖူးဘဲနဲ့၊ နေရာတကာ ဝင်ဝင်ပါတတ်တဲ့ (ဂျပလွတ်) --- တွေကြောင့် ကျွန်တော်တို့ စာပေလောကဆိုတဲ့ ရွာနာတယ်။ ဘေးရောက်တာ များသွားပြီ။ ခွင့်လွှတ်ကြပါ။ မူလကို ပြန်သွားပါမယ်။ (ရသ)ဆိုတာဘာလဲ။ ကျွန်တော့် အယူအဆ ---။

(ရသ)ဆိုတာ နှစ်သက်ကြည်နူးမှု ဖြစ်တယ်။ သဘောကျသွားစေတာမျိုးပါပဲ။

စာစကား၊ ပညာရပ်စကားနဲ့ ပြောရရင် (လက်ရင်း အဘိဓာန်အနက်မျိုး) ဆိုပါတော့။ ဒီလိုရှိတယ်။

aesthetics

the studyortheory of(beauty)& ofthe psychological responses to it; specif., the branch of philosophy dealing with arts, it's creative sources, its forms and it, effects.

 

Webster's New world Dictionary,

Prentice Hall, fourth printing, 1989, pp. 21, 22.

 

ဒီလိုလည်းရှိတယ်, ရသ (Aesthetics)ဆိုတာ ---

--- the study of the (beautiful ---)

Roger Fowler, saconsozê 338=8: P.4

 

Fowler က အလွယ်ဆုံးပဲ။ (အလှအပကို လေ့လာတာ) နောက်တော့ ဒီလိုလည်း ဖွင့်ကြတယ်။

The Philosophy of art; the study of the nature of |(beauty) in literature and the arts, and the development of criteria for judging beauty.

 

KATHLEEN MORNER/RALPH RAUCH

 NTC's Dictionary of Literary Terms, NTC Publishing Group, (National Textbook Company, Illinois, USA, 1998, P.3)

အနုပညာရဲ့ ဒဿနပါပဲ။ စာပေနဲ့ အနုပညာအရပ်ရပ်မှာ တွေ့ရတဲ့ (အလှ)ရဲ့ သဘာဝကို လေ့လာတာ၊ အလှကိုလှတယ်လို့ ဆုံးဖြတ်တဲ့ စံသတ်မှတ်ချက်တွေ ဖြစ်ပေါ်တိုးတက်မှု ဘယ်လို ဘယ်ပုံ ရှိတယ်ဆိုတာလေ့လာတာပါပဲ။ ဒီမှာလည်း (အလှ)ကို အဓိကထားဖော်ပြတယ်။ ဒီလိုလည်း ရှိပြန်တယ်။

 

-- Philosophical investigation into the nature of (beauty) and the perception of (beauty), especially in the arts; the theory of art or of artistic taste.

 

CHRIS BALDICK

Oxford Concise Dictionary of Literary Terms,

OUP, 2001, P. 4.

 

ဒါလည်း အလှရဲ့သဘာဝကို လေ့လာတဲ့ ဒဿနပါပဲ။ အလှအပ (အထူး သဖြင့်) အနုပညာရဲ့ အလှအပကို ဘယ်နည်းဘယ်ပုံ ခံစားသလဲ ဆိုတာကို လေ့လာတယ်။ အနုပညာသီဝရီ (သို့မဟုတ်) အနုပညာ အကြိုက်/နှစ်သက်မှု ကို လေ့လာတာလည်း ဖြစ်တယ်။ ချုပ်လိုက်ရရင်တော့ AESTHETICS ဆိုတာကို (ရသပညာ) လို့ အတည်ပြု သတ်မှတ်ထားကြပါတယ်။ ကျွန်တော်လည်း (ရသပညာ)လို့ သုံးသွားပါမယ်။ အခုတင်ပြခဲ့တဲ့ အဆို အမိန့် ကောက်နုတ်ချက်တွေက ထင်ရှားတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေ၊ Oxford လို တက္ကသိုလ်ကြီးက ပညာရှင်တွေရဲ့ အဆိုအမိန့်တွေ ဖြစ်တယ်။ လေးစား ရမယ့် ပုဂ္ဂိုလ်တွေချည်းပါပဲ။ ဒါပေမဲ့ ဒီမှာ စဉ်းစားစရာ ရှိလာပါတယ်။ ပြဿနာကြီးကြီးမားမား စဉ်းစားစရာ ဖြစ်ပါတယ်။ စဉ်းစားစရာ ပြဿ နာ တွေကို စမပြောခင် --- အရေးကြီးတာတစ်ခုက --- ကျွန်တော် တို့ရဲ့ --- အစဉ်အလာမှာရှိခဲ့တဲ့ ရသ လေ့လာမှု တွေကို အစဖော်ရ လိမ့်ဦးမယ်လို့ ယူဆမိတာပါပဲ။ အခြားသော (အနောက်တိုင်း) အယူအဆ တွေကိုလည်း ပြောရမှာပါပဲ။ ကျွန်တော်တို့ အစဉ်အလာရိုးရာရှိခဲ့တဲ့ အယူအဆတွေကိုလည်း ပြောရမှာပါပဲ။

 

ကျွန်တော်တို့မှာ --- အရှင်သင်္ဃရက္ခိတဆရာတော်ဘုရားကြီး ရဲ့ မူလ လက်ရင်းဖြစ်တဲ့ ကျွန်တော်တို့ အဦးအစ တန်ဖိုးထားရမယ့် သုဗောဓာ လင်္ကာရကျမ်းကြီး က အစပြုလို့ ကုန်းဘောင်ခေတ်နှောင်းမှာ ယောမင်း

ကြီး ရဲ့ နိသျသစ် ကျွန်တော်တို့ခေတ်မှာ ဆရာကြီးဇော်ဂျီဖွင့်ဆိုပြုစုတဲ့ ရသစာပေအဖွင့်နဲ့ နိဒါန်း စတဲ့ ကျမ်းကြီးကျမ်းခိုင်တွေ ရှိခဲ့တယ်။ တခြား ဆရာတွေ ပြုစုခဲ့ကြတဲ့ (ကဗျာဖွဲ့နည်းကျမ်း) တွေလည်း ရှိခဲ့ပါတယ်။

 

အဲသလို ကဗျာဖွဲ့နည်း ကျမ်းတွေမှာလည်း (ရသ)အကြောင်း (ဂုဏ်) အကြောင်း စသည်ဖြင့် ပါရှိခဲ့ပါတယ်။ အဘိုးမှိုင်းရဲ့ ကဗျာသာရတ္ထသင်္ဂြိုဟ် ဦးထွန်းရွှေ ရဲ့ ကဗျာစွယ်စုံ --- စသည်။ ကျွန်တော်တို့ အများနားယဉ်နေတဲ့ --- (ရသကိုးပါး) ဆိုတာလည်းဒီလိုရှိခဲ့တယ်။

ရသ ၂ ၊ သာယာသောခံစားမှု (ပါ၊ ရသ)

ရသစာပေ န ၊ ရသပေါ်အောင် ဖွဲ့နွဲ့ရေးသားထားသော လင်္ကာ၊ စကားပြေ

စသည်။ (မြန်မာအဘိဓာန်၊ မြန်မာစာအဖွဲ့၊ ၂၀၀၈ စာမျက်နှာ - ၃၀၃)

 

ရသကိုးပါး

ချစ်   သိင်္ဂါရ

ရွှင်    ဟဿ

သနား    ကရုဏာ

တည်ကြား       သန္တ

ကြမ်းကြုတ်     ရုဒ္ဒ

စက်ဆုပ်        ဝိဘစ္ဆ

ကြောက်ရွံ့       ဘယာနက

ရဲဝံ့          ဝီရ

အံ့သြ     အဗ္ဘုတ

နောအရသာ

ကျမ်းဝယ်လာ၏

 

 

ဒါဟာဖြင့် သာမန် စာဖတ်ပရိသတ်များ အလွယ်တကူ သိမှတ်နိုင်အောင် ရှေးဆရာကြီးများ စီမံရေးဖွဲ့ခဲ့တာ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ ရသကိုးပါး ကိုး မျိုးပေါ့။ အစဉ်အလာအလွယ်တကူ ဒီလိုပဲ သိမှတ်ခဲ့ကြတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီလိုလည်း ရှိတယ်။ ကျွန်တော်ကတော့ ကုန်စင်အောင် ဖော်ပြတာပါ။

 

 

ရသဆယ်ပါး ဌာယီဘာဝဆယ်မျိုး *

ရတိ           မိန်းမ ယောက်ျားတို့ ချစ်ကြိုက်ခြင်း

ဟာသ            ပြုံးရယ်ခြင်း

သောက          စိုးရိမ်ကြောင့်ကြ

ကောဓ              အမျက်ဒေါသကြမ်းကြုတ်ခြင်း      

ဥဿာဟ           ရဲရင့်ခြင်းဟူသော လုံ့လဝီရိယ

ဘယ               ကြောက်လန့်ခြင်း

ဇိဂုစ္ဆာ             စက်ဆုပ်ရွံရှာခြင်း

ဝိမှယ            အံ့သြခြင်း

သမ             ငြိမ်သက်တည်ကြည်ခြင်း

ဝလစ္ဆ          တဏှာရာဂမဟုတ်သော ချစ်ခြင်း

* ဆရာကြီးသခင်ကိုယ်တော်မှိုင်း၊ ကဗျာသာရတ္ထသင်္ဂြိုဟ်၊

ကျော်လင်းစာပေ၊ ND စာမျက်နှာ ၁၃၈, ၁၅၀။

 ဒီမှာ ပိုလာတဲ့ (ရသ)က ဝလစ္ဆရသ ဖြစ်တယ်။ အဲဒါကို ကျွန်တော်တို့ အဘိုးမှိုင်းက ဒီလို ရှင်းခဲ့တယ်။

ဝလစ္ဆရသ မှာ မောင်နှင့် နှမ၊ သားနှင့် အမိ၊

တပည့်နှင့် ဆရာတို့၏ ချစ်ခြင်း စသော ရိုးရိုး

ချစ်ခြင်းမျိုးကို ဆိုလိုသည်။

 --- မိဘနှင့်သားချစ်ခင်ခြင်းများသည် ရိုးသား

ဖြောင့်မတ်သော ချစ်ခြင်းမျိုးဖြစ်၍

ဝလစ္ဆရသနှင့် ပြည့်စုံသည်ဟူ၍ မှတ်ရမည်။

 

အဘိုးမှိုင်း၊ ကဗျာသာရတ္ထသင်္ဂြိုဟ်၊ စာ၊ ၁၃၈, ၁၅၅။

အဲဒီတော့ ကျွန်တော့်သဘောအရ ရသဆယ်ပါး ကိုပဲ အတည်ပြု အခြေခံ လေ့လာတင်ပြပါ့မယ်။ သိပ်ခက်ခဲ နက်နဲတဲ့ အကြောင်းအရာတွေကိုတော့(မနိုင်ဝန် ထမ်းသလို ဖြစ်မှာစိုးလို့) ချန်လှပ်ခဲ့ပါတယ်။ ဆောင်းပါးရဲ့ လိုအပ်ချက်ကို မထိခိုက်ပါဘူး။ ပမာအားဖြင့် (ဘာဝ၊ ဝိဘာဝ၊ အနုဘာဝ၊ ဗျဘိစာရီဘာဝ စတာတွေ အနုဘာဝလေးဆယ်ရှိတာတွေ စသည်တို့ကို မဖော်ပြခဲ့ပါဘူး) အဲဒါတွေက သိပ်အသေးစိတ်လွန်းပါတယ်။ စကား အလျဉ်းသင့်လို့ ပြောရရင် --- အနုဘာဝ(၄၀) ဆိုတာကို အသီတိနိပါတ်၊ မဟာကုဏာလဇာတ်မှာ မြတ်စွာဘုရားရှင်ဟောတော်မူခဲ့တာ ဖြစ်တယ်။ အဲဒီ အနုဘာဝ (၄၀)ကို နိသျ ရေးတော်မူကြတဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တွေဟာ ထိပ်တန်း က ထိပ်ဆုံးက ပညာရှင်တွေ ဖြစ်ပါတယ်။

 (၁) ညောင်ကန်ဆရာတော်၊

(၂) ဒုတိယမောင်းထောင်ဆရာတော်၊

(၃) ယောမင်းကြီး၊

(၄) တောင်တွင်းဆရာတော် ခင်ကြီးပျော်.. စဉ်းစား သာကြည့်ကြပါတော့။ ကျွန်တော့်လို အမှုန်အမွှားကလေးက ခပ်ဝေး ဝေး တော်ရာမှာ သွားနေပါ့မယ်။ အခု ပြောလက်စကို ပြန်သွားပါမယ်။ ရှေ့မှာတုန်းက။ အဘိဓာန်အနက်ကို ပြခဲ့ပါတယ်။ ကျွန်တော့်သဘော အလွယ်ဆုံးပြောရရင်.....

 

ရသဆိုတာ နှစ်သက်ကြည်နူးမှု ပဲ။ တစ်နည်းပြောရင် သဘောကျသွားစေတာ မျိုးပါပဲ။

 

လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။ အခု အဲဒီအစကို ပြန်ကိုင်ရမှာပါပဲ။ ဘယ်က စမလဲ။

 

                                   ရသခံစားခြင်း

ဒီလိုပြောကြည့်ရအောင်။ ကျွန်တော်တို့ ထမင်းစားကြတဲ့အခါ ဟင်းအမည်စုံနဲ့ (ချိုချဉ်ငန်စပ်) အရသာစုံအောင် စားကြတယ်။ (လျှာ) ပေါ် မှာရလိုက်တဲ့ (အရသာ) စုံကို ကျွန်တော်တို့ (ခံစား) ကြတယ်။ လျှာ ပေါ်ကလို့ပဲ ဆိုကြပါစို့။ အဲဒီလျှာပေါ်က အရသာကို နှစ်သက်ကြတယ်။ သဘောကျကြတယ်။ အဓိကပြောချင်တာကတော့ နှစ်သက်တယ်။ သဘောကျသွားတယ်။ အဲဒါ (အရသာခံစား)လိုက်တာပါပဲ။ ထပ်ပြောရရင် အဲဒါဟာ --- အရသာ ခံစားလိုက်တာပါပဲ။ အဲဒီတော့ --- ကျွန်တော်တို့လက်ရင်းမူလပြောခဲ့ကြတဲ့ စာပေ / Literature ကို အခြားသော အနုပညာရပ်များ / Arts နဲ့ တစ်ပေါင်းတည်းထားပြီး စဉ်းစားကြမယ်။ ပြောဆိုကြမယ်။ လေ့လာကြမယ်။ စာပေကို ပြောရင် အခြားအနုပညာများ အပါအဝင်လို့ နားလည်မှတ်ယူဖို့ပါပဲ။ ဒါပေမဲ့ စာပေက လက်ရင်းမူလ အဓိက ဖြစ်ပါတယ်။ ပြောရာဆိုရာမှာ သူ့ကို (စာပေ) ကို အဓိကထား ပြောဆိုသွားမယ်ဆိုတာလည်း နားလည်မှတ်ယူဖို့ပါပဲ။ အခု ဆက်ရ မှာက ---

*စာပေအနုပညာ / Literary Art မှာ ရှိတဲ့ ရသ တွေကို ကျွန်တော်တို့ ဘယ်နည်း ဘယ်ပုံ ခံစားသလဲ။ ရသပါတဲ့ စာတွေ ဖတ်လိုက်ရလို့ (ဝါ) စာထဲမှာပါတဲ့ ရသတွေကို ဖတ်လိုက်ရလို့ ကျွန်တော်တို့ ဘယ်လိုခံစားလိုက် ရသလဲ။ အထက်က စာပိုဒ်မှာ --- အရသာခံစားလိုက်တာပါပဲ --- လို့ ပြောခဲ့ပါတယ်။ ဒီလို စဉ်းစားကြည့်ပါမယ်။

 

*ကျွန်တော်တို့ ဖတ်လိုက်တဲ့ စာတစ်ပုဒ် (ဝတ္ထုတစ်ပုဒ်) မှာ ယောက်ျား လေးနဲ့ မိန်းကလေး၊ လူပျို ကလေးနဲ့ အပျို ကလေးတို့ (ဝါ) ကျားနဲ့ မ တို့ရဲ့ ချစ်ကြိုက်ကြတဲ့ အခန်းတွေ၊ ချစ်ကြိုက်ကြတဲ့ အမူအရာတွေ၊ ချစ်ကြိုက်ကြတဲ့ အပြောအဆိုတွေကို သရုပ်ပါပါ၊ ပြောင်ပြောင် မြောက် မြောက် ရေးသားဖွဲ့နွဲ့ ထားတယ်။ ရသသီဝရီ/ ရသတရားကိုယ်သဘော အရ အဲဒီဝတ္ထု၊ အဲဒီအခန်း၊ အဲဒီအရေးအသား အဖွဲ့အနွဲ့တွေဟာ သိင်္ဂါရ ရသမြောက်တယ် လို့ ပြောရပါမယ်။ ဖတ်လိုက်တဲ့ ပရိသတ်ကလည်း ဒီလူပျိုလေးနဲ့ အပျိုလေးတို့ ပြုမူလှုပ်ရှားပုံတွေ၊ အပြောအဆိုတွေကို (နှစ်သက်ကြည်နူးပြီးတော့ သဘောကျသွားတယ်) အဲဒါ အထက်မှာပြောခဲ့တဲ့အတိုင်း သိင်္ဂါရရသကို ခံစားလိုက်တာပဲ။ နောက်တစ်ခု စဉ်းစားကြည့်တာပေါ့။ ရုပ်ရှင်ဇာတ်ကားတစ်ကား ဆိုပါတော့၊ ဒါရိုက်တာ၊ မင်းသား၊ မင်းသမီး၊ ဇာတ်ပို့၊ ဇာတ်ရန် အကုန် အကောင်းတွေချည်းပဲ ဆိုပါစို့။ သိပ်အရေးကြီးတဲ့ ဇာတ်ညွှန်းကလည်း ပထမတန်း ဇာတ်ညွှန်းရေးဆရာရဲ့ ဇာတ်ညွှန်းပဲ။ ဇာတ်က အလွမ်းဇာတ် မင်းသမီးက လင်သေ၊ သားသေ၊ စီးပွားပျက်၊ လူတွေက ဝိုင်းအပြစ်တင်၊အပေါင်းအသင်းတွေက ရှောင်ကြဉ်ကြ၊ တကယ်တော့ မင်းသမီးမှာ ဘာမှ အပြစ်မရှိဘူး။ တစ်လောကလုံးက သူ့အပေါ် မကောင်းကြတာ၊ မင်းသမီး မျက်ရည်မစ်၊ ပရိသတ်ကလည်း မျက်ရည်မစ်၊ ရုပ်ရှင်ရုံ တစ်ရုံလုံး မျက်ရည်နဲ့ မျက်ခွက်ဖြစ်နေတယ်။ အဲဒါ ကရုဏာရသ ခံစား ရတာဖြစ်တယ်။ ဌာယီဘာဝ အနေနဲ့ပြောရင် သောကဌာယီဘာဝ ဖြစ် တယ်။

* မေးစရာ ရှိလာတယ်။ (ရသ)ကို အဘိဓာန်က (သာယာသောခံစားမှု) လို့ ဖွင့်တယ် (မြန်မာအဘိဓာန်၊ မြန်မာစာအဖွဲ့၊ ၂ဝဝ၈ စာမျက်နှာ ၃ဝ၃) လို့ ဖွင့်တယ်။ ကျွန်တော်က (နှစ်သက်ကြည်နူးမှု၊ သဘောကျသွားတာ) လို့ ဖွင့်ခဲ့တယ်။ ဒါပေမဲ့ (ကရုဏာရသ)နဲ့ (သောကဌာယီဘာဝ) ခံစားရာ မှာ၊ မျက်ရည်မစဲ ငိုပွဲဆင်ရတယ်လို့ ပြောခဲ့တယ်။ ငိုကြွေးရတာ (သာယာသောခံစားမှု) လားလို့ မေးစရာဖြစ်လာတယ်။ မှန်ပါတယ်။ မျက်ရည်မစ် ငိုပွဲဆင်နေရတဲ့ အဖြစ်အပျက်၊ ဇာတ်မင်းသမီးရဲ့ ပြောပုံ၊ ငိုပုံတွေကို မိမိကိုယ်တိုင် မသိလိုက်ဘဲ၊ နှစ်သက် သဘောကျနေတယ်။ မင်းသမီးငိုသလို ကိုယ်ပါလိုက်ပြီး ငိုနေရတာကို ကျေနပ်သဘောကျနေတယ်။ အဲဒါ (ရသ) ခံစားတာပဲ။

* နောက်တစ်မျိုး စဉ်းစားကြည့်စို့။ စကားပမာ ပုံဆောင်တာပါ။ ကျွန်တော် တို့ နိုင်ငံတွင်းက သစ်တောတွေ၊ သစ်ပင်တွေကို စည်းမဲ့ ကမ်းမဲ့ အရမ်း (ခုတ်)ပြီး တိုင်းတစ်ပါး (တရုတ်ဆိုပါတော့) ကို ရောင်းတယ်။ တိုင်း တစ်ပါးကလည်း ဝယ်တယ်။ ကြာတော့ သစ်ပင်တွေခုတ်လို့ကုန်၊ သစ် တောတွေ ပြုန်းတော့ --- ဆိုးကျိုးက --- (ရေတွေ လျှံတယ်၊ ရေတွေကြီးတယ်၊ လယ်တွေနစ်မြုပ်ကုန်တယ်) ဒီသတင်းကို ကြားရ၊ ဖတ်ရတော့ (ဒေါသဖြစ်) လာတယ်။ (ရသ) အနေနဲ့ ပြောရင် (ရုဒ္ဒရသ) သစ်ခုတ်ရောင်းသူတွေကို (စက်ဆုပ်တဲ့ ဝိဘစ္ဆရသ) ဖြစ်ပေါ်လာတယ်။ (ဌာယီဘာဝ) အနေနဲ့ (ကောဓအမျက်ထွက်)လာတယ်။ စိတ်ဆိုးလာတယ်။ ခုတ်ရောင်းတဲ့ တာဝန်ရှိသူတွေ၊ ဝယ်တဲ့ တရုတ်တွေ (စကားပမာပြော တာပါ) ကို (ဇိဂုစ္ဆာ) (စက်ဆုပ်ရွံရှာ) လာတယ်။ အဲဒီလို ဒေါသထွက်