ဇော်ဇော်အောင် - စာကလေးများ

မရောက်မချင်း

သွားတော့မည်။ ဘယ်နေရာဟု မသိသော် လည်း ထိုနေရာသို့ ကျွန်တော် ရောက်အောင်သွားရ လိမ့်မည်။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် ထိုနေရာသို့ ကျွန်တော် သွားဖို့ရှိသောကြောင့် ဖြစ်၏။ ဘာ့ကြောင့် သွားရန်ရှိသလဲဟု မသိ။ တစ်စုံတစ်ယောက်က စေခိုင်း သည်ဟု ထင်စရာရှိသော်လည်း စဉ်းစားလို့ရသလောက် ဘယ်သူကမှ မစေခိုင်း၊ သွားပါဟုမပြော။ ဘယ်သူ ကမျှ မစေခိုင်းဘဲ ဘာ့ကြောင့် သွားသလဲ မေးရန်ရှိ။ မသိ။ စေခိုင်းမှုကို နာခံခြင်းမဟုတ်တာ သေချာသော် လည်း ဘာ့ကြောင့် သွားသလဲမသိ။ ဘာကြောင့်သွားရန်ရှိကြောင်း စဉ်းစားသောအခါတွင်လည်း သွားရန်ရှိကြောင်းကိုသာ သိ၏။ ထို့ကြောင့် ကျွန်တော်သွားနေ သည်။ ဒီဇင်ဘာလဖြစ်၍ ကရမက်ပန်းများ အဆုပ် အခဲ ပွင့်နေသည်။

လွဲခဲ့ရသော အချစ်ဦးနှင့် ဆက်စပ်ပတ်သက် နေသောကြောင့် ကရမက်ပန်းများပွင့်တိုင်း စိတ်လှုပ်ရှား ရစမြဲ။ ချိုအီလေးရဲ့ သော လေကို ရှူရှိုက်နေရ၏။တောင်စောင်းအပြည့် နေကြာပန်းကော်ဇော။ မနေ့ ညက မိုးသည်းသည်းရွာ၍ ကံ့ကော်ပန်းများ ကြွေခဲ့ သေးသည်။ ကျွန်တော်တို့အတူ ခရီးသွားကြ၏။ သဘောတူသူများနှင့် သဘောကွဲသူများပါသည်။ သဘောကွဲသူများပါသောကြောင့် ပျော်စရာကောင်း သည် မဆိုသာသော်လည်း စိတ်ဝင်စားစရာကောင်း သည်မှာ အမှန်ဖြစ်၏။ သဘောမတူ ငြင်းခုံခြင်းတွင် ပင်ကိုသဘာဝအရ အလှအပတွေ ရှိ၏။ ချစ်သူတစ်ယောက် ကောက်ရ၏။ သူ ကျွန်တော့်ထံမှာ ကြာကြာ မနေ။ ပျောက်သွားပြန်၏။ သူတစ်ပါးချစ်သူကို ချစ်မိ နေသည်။ မတတ်နိုင်ပါ။ စာအုပ်ထဲက စာတွေ မှုန်ဝါး ဝါး၊ အလင်းရောင်ကြောင့်လား။ ခရီးလည်း အတော်ညောင်းခဲ့ပြီ။ အမှန်တရားအတွက် အဆိပ်ခွက်ကို မဆိုင်းမတွ မော့သောက်လိုက်သည်ဆိုသော ဆိုကရေးတီးလား၊ အရစ်တော်တယ်လား ဖြစ်လိုက်ချင်သေး သည်။ ရယ်စရာပြက်လုံးဖြစ်နေမှန်း မသိကြ။ လူအချို့ ခြေသံပြင်းပြင်းနင်း၍ လမ်းလျှောက်တတ်သည်။ ကိုယ့်ခြေသံ ကိုယ်ပြန်ကြားနေ၍ တခြား ဘာသံမျှ (ကိုယ့်ခြေသံမှအပ) မကြားရ။ ထိုသို့ မကြားရသော အခါ ခြေသံပြင်းပြင်းနင်း၍ လမ်းလျှောက်နေသူသည် တခြား ဘာကိုမှ မသိတော့။ စင်စစ်တော့ ထိုလူစားမျိုး သည် ခြေသံပြင်းပြင်းနင်းသော အလုပ်မှတစ်ပါး အခြား ဘာမှမလုပ်တတ်၊ ဘာမှမသိ၊ သိစရာလည်း မလို။ သူ့ခြေသံနှင့်သူ ပြည့်စုံနေပြီလေ။ သွားကြပါ စေ။ သူတို့လည်း သူတို့သွားကြပါစေ။ လွှတ်ပေးလိုက်။ သူတို့နှင့် ကျွန်တော်တို့ လမ်းချင်းမတူ။ တတ်ယောင် ကားတွေ တွေ့ပြန်ပြီ။ သည်လောကမှာ သူတို့မကုန် နိုင်အောင် များကြပါလား။ မှုန်ဝါးဝါးလောကမှာ သူတို့နောက်လိုက်မည့်သူတွေ အများကြီး။ ငါတို့လမ်း မှာတော့ တစ်ခါတစ်ခါ မိုးခါးရွာသည်မှအပ လူရှင်း လှ၏။ ရေစီးထဲမှာ တလိမ့်လိမ့် မျောပါနေကြသည်။ အမျိုသမားတွေ။ ကမ်းဘက်ကိုကူးဖို့ စိတ်မကူးကြ။ သူတို့နှင့် ကျွန်တော်တို့မတူ။ ပညာရှိယောင်ဆောင် သူတွေ သည်ဘက်လာပြန်ပြီ။ ဝါးလုံးပြတ်နှင့် ရိုက် ထုတ်ကြ။

ခင်မေခိုင်လား။ မနှင်းဆီလား၊ မကြည်ပြာ လား။ ရှမ်းတင်လှိုင်နဲ့ ဘစုလား။ ဘသန်းတင်နဲ့ ငှက် ကျားလား။ ကျော်မောင်နဲ့ ဘိုကင်လား။ ကိုယ်တစ်ယောက်တည်းရယ်ပါ။ အလွန် ရယ်စရာကောင်းသော စာသားဖြစ်၏။ ဘယ်သူမှမပါ။ ကျွန်တော်တစ်ယောက်ထီးတည်းသာ။ သူတို့ ပါလာစေချင်၍ ပါလာ သည်ထင်၏။ ပါလာစေချင်၏။ ပါသည်ဟုထင်၏။ အထင်ကြောင့် ဝိပ္ပလ္လာသဖြစ်၏။ ဝိပ္ပလ္လာသသည် ဟုတ်ယောင်ထင်မှုဖြစ်၏။ အထင်၏ အရောင်သည် ဖြိုးပြက်တောက်ပ၏။ ကျွန်တော် အမုန်းဆုံးအရောင် မှာ အနီရောင်။ အကြိုက်ဆုံးအရောင်မှာ ဝင်ခါနီးလ၏ မှိန်ပျပျ အလင်းရောင်။ လဝင်လုပြီ။ လောကသည် မကြည်လင်။ မှုန်ရီဝေဝေ။ သစ္စာမဲ့သူများ၊ စကားများ လွန်းသူများ၊ တတ်ယောင်ကားများ မလိုက်ခဲ့နှင့်။ သူ တို့နှင့်ကျွန်တော် အဖက်မတန်၊ အတူခရီးမသွားချင်။ ထိုနေရာကို ကျွန်တော် အရောက် သွားရမည်။ အဘယ့်ကြောင့်ဆိုသော် ထိုနေရာသို့ ကျွန်တော် အမှန်တကယ် နောက်ဆုံးရောက်ရမည်ကို သိနေသောကြောင့် ဖြစ် ၏။ မရောက်မချင်း သွားရပေဦးမည်။

                                    မုဒိတာမဂ္ဂဇင်း၊ အမှတ် ၁၅၊ ၂၀၀၅ ခုနှစ်။

             စာအုပ်ခေတ် မကုန်သေးပါ

             ဒီနေ့ ပို့စ်မော်ဒန်ခေတ်ကို အီလက်ထရောနစ် ခေတ်လို့လည်း ခေါ်ကြတယ်။ နည်းပညာတွေ၊ သတင်း အချက်အလက် နည်းပညာတွေ တရိပ်ရိပ် ထွန်းကား နေတယ်။ ကွန်ပျူတာရဲ့ ခြယ်လှယ်နိုင်မှုကိုပဲ ကြည့် ဦးတော့။ အဲဒီအခါမှာ ကျွန်တော်တို့ ယဉ်ကျေးမှုအနု ပညာနယ်က ယဉ်ကျေးမှုထုတ်လုပ်ရေး (Cultural Productions)တွေဟာလည်း ပြောင်းလဲလာပါတယ်။

တော်တော် စောစောက အမေရိကန်မှာပါပဲ။ ဝတ္ထုတွေကို တိပ်ခွေသွင်းပြီး နာမည်ကြီး ရုပ်ရှင် မင်းသား၊ မင်းသမီးတွေ အသံနဲ့ထုတ်ကြတယ်။ အသံ ထွက်ဝတ္ထုပေါ့။ ကျွန်တော်တို့ဆီမှာလည်း အဲသလို တိပ်ခွေ ဝတ္ထုတွေ၊ နာမည်ကြီး အဆိုတော်တွေ အသံနဲ့ ထုတ်တယ်လို့ ကြားလိုက်မိတယ်။ ကျွန်တော်တော့ နားမထောင်ဖူးပါဘူး။ ဝတ္ထုအနုပညာကို တခြား Media osôąı oss: Channel osôąmo$ opos လုပ်တာပါပဲ။ ကျွန်တော် သိသလောက် အဲဒီအသံ ထွက်ဝတ္ထုဟာ ကမ္ဘာမှာလည်း ခေတ်မစားဘူး၊ ကျွန်

တော်တို့ဆီမှာလည်း မအောင်မြင်ဘူး။ မအောင်မြင် ရတဲ့အကြောင်းတွေ အများကြီးရှိနိုင်ပါတယ်။ အဲဒီထဲ က အကြောင်းတစ်ကြောင်းကတော့ (ကျွန်တော့် အထင်) ဝတ္ထုစာအုပ်ကို စာအုပ်အဖြစ်နဲ့ပဲ ဖတ်ချင် တဲ့အကြောင်း ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ ဝတ္ထုကို နားသက် သက်နဲ့ အာရုံခံစားလို့ မရတာကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင် တယ်။ ဝတ္ထုကို ရုပ်ရှင်လို၊ ဗီဒီယိုလို မျက်မြင် Visual Media နဲ့ ခံစားလို့မရတာကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင် တယ်။ အလွယ်ဆုံးပြောရရင် စာအုပ်ကို စာအုပ်လိုပဲ ဖတ်ချင်ကြတာပါပဲ။

အထက်ကပြောခဲ့တဲ့ စကားအရ အီလက် ထရောနစ်ခေတ်မှာ ယဉ်ကျေးမှုထုတ်လုပ်ရေး အသစ် တွေ ပေါ်ထွန်းလာဖို့ စာအုပ်ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍက ရွေ့ သွားပြီ၊ စာအုပ်အရေးပါမှု လျော့သွားပြီ၊ စာအုပ်တွေ ခေတ်ကုန်သွားပြီလို့ ပြောကြဆိုကြတာတွေ ရှိလာ ပါတယ်။ လုံးဝမမှန်သလို လုံးဝလည်း မမှားပါဘူး။

ပြောဆို ဆွေးနွေးငြင်းခုံရမယ့်ကိစ္စ ဖြစ်တယ်။ စာအုပ်ကို စာအုပ်အဖြစ်နဲ့ ဖတ်ချင်တဲ့လူတွေ ကမ္ဘာပေါ်မှာ အများကြီးရှိသေးတယ်လို့ ပြောလာကြတယ်။

* * *

                     ၁၉၉၈၊ ဧပြီလ ၂၃ ရက်နေ့ထုတ် The Guardian သတင်းစာကြီးရဲ့ . (World Book Day) အထိမ်းအမှတ် အချပ်ပိုမှာ ဆောင်းပါး တစ်စောင်ပါတယ်။ အဲဒီဆောင်းပါးအလိုအရနှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း စာအုပ်တွေ ပိုထုတ်လာ ကြတယ်။ ဘယ်တုန်းကမှနဲ့မတူ စာအုပ် တွေ ပိုပိုဝယ်လာကြတယ်။ ကျွန်ုပ်တို့ဟာ ၂၁ ရာစုအစွန်ကို ရောက်နေပြီ။ ဒါပေမဲ့ လူ့ အသိပညာရဲ့ ၉၈ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ဟာ စာအုပ်တွေကပဲ ရနေသေးတယ်။

(Gail Rebuck; "Why we still want to read all about it" အထက်မှာညွှန်းပြီး) (မူရင်း Perhaps 98 percent of human knowledge is still acquired through reading books)

ကျွန်တော်ပြောချင်တာက စာအုပ်ကို စာအုပ် လိုပဲ ဖတ်ချင်သူတွေ ရှိပါသေးတယ်။ ဖြစ်နိုင်မယ် ဆိုရင် ပက်လက်ကုလားထိုင်လေးတစ်လုံးနဲ့ အေးအေး သက်သာ (ဖြစ်နိုင်မယ်ဆိုရင်) ကိုယ်ကြိုက်ရာ စာအုပ် တစ်အုပ်ဖတ်နေရရင် လောကရဲ့ အပူအလောင်၊ ဘဝ ရဲ့ အပူအလောင်ကို မေ့ထားလို့ရနိုင်ရဲ့ ။ ဓနိဈေး၊ ဝါး ဈေးလည်း မသိချင်ဘူး။ ငါးပိ၊ ဆားဈေးလည်း မသိချင်ဘူး။ ဆန်အိုးထဲမှာ ဆန်ဘယ်နှစေ့ ကျန်သေး တယ်ဆိုတာလည်း မသိချင်ဘူး။ (ဖြစ်နိုင်မယ်ဆိုရင်) လက်ညှိုးကို တံတွေးဆွတ်ပြီး စာမျက်နှာတစ်ရွက်ချင်း လှန်ပြီး အေးအေးသက်သာ (ဖြစ်နိုင်မယ်ဆိုရင်) ဖတ် နေချင်ပါတယ်။ နည်းပညာတွေ ဘယ်လောက်ပဲ တိုး တက်တိုးတက်၊ ဘဝနေထိုင်မှုပုံစံတွေ ဘယ်လောက်ပဲပြောင်းပြောင်း စာအုပ်ကို စာအုပ်အဖြစ်နဲ့ ဖတ်ချင်ပါ တယ်။ စာအုပ်ခေတ် ကုန်သေးမယ် မထင်ပါဘူး။

ဖတ်စရာဂျာနယ်၊ အမှတ် ၄၈၊ ဒီဇင်ဘာလ ၁၃ ရက်၊ ၂၀၀၅ ခုနှစ်။

                              အရမ်းဘာသာမပြန်နဲ့ တဲ့

             ကွယ်လွန်သူ ဆရာကြီးဦးအုန်းဖေ (စာရေး ဆရာကြီး တက်တိုး) ပြောခဲ့တဲ့ အရမ်းဘာသာမပြန် နဲ့ ဆိုတဲ့ စကားတစ်ခွန်း ကျွန်တော်တို့ ငယ်စဉ်ကကြားခဲ့ဖူးပါတယ်။ အဲဒီတုန်းက အတော်ဂယက်ရိုက် ခဲ့တဲ့ စကားပါ။ တချို့ကလည်း ဆရာကြီးတက်တိုးကို အပြစ်တင်ကြတယ်။ ဘုကန့်လန့်၊ တဲ့တိုး ပြောချလိုက် တဲ့စကားမို့ နားမဝင်သာသူတွေရှိတာ သဘာဝကျပါ တယ်။ ဒါပေမဲ့ အသေအချာ ပြန်စဉ်းစားတော့ ဆရာ ကြီး တက်တိုးပြောခဲ့တာ မလွန်ဘူး။

ဘာကြောင့် လဲဆို တော့ ကျွန်တော်တို့လောကမှာ မကြာခဏ (ဟို တော်တော်စောစော ကတည်းက)ဆိုသလို ဘာသာပြန် လွဲကြတာတွေ၊ မှားကြတာတွေ တွေ့တဲ့လူက ဖော်ထုတ်ရေးကြတာ တွေ ကြားနေရတယ်၊ ဖတ်နေရတယ်။ တချို့လည်း သိုးကာသီကာလွဲတယ်။ တချို့လည်း ခွက်ခွက်လန်

အောင် လွဲတယ်။ လွဲတာတော့ လွဲတာပဲ။ ပိုဆိုးတာက ကိုယ်မပြန်နိုင်တဲ့ နေရာရှိရင် မူရင်းစာသားကို ပြန်မနေ တော့ဘဲ ချန်ပစ်ခဲ့တာပါပဲ။ ထားပါတော့။

ဒါနဲ့ပတ်သက်လို့ စိတ်ဝင်စားစရာ သတင်း တစ်ပုဒ် ဖတ်လိုက်ရတယ်။ တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတ နိုင်ငံမှာ အရည်အသွေးမြှင့်တင်မှုအသင်းဆိုတာ Gossi China society for the promotion of quality လို့ခေါ်တယ်။ အဲဒီက တာဝန်ရှိတဲ့ ကျွမ်း ကျင်သူ ပညာရှင်တစ်ဦးက ဘာသာပြန်ကုမ္ပဏီတွေ ကို ငှားရမ်းဘာသာပြန်ရင် သတိထားကြဖို့ ဆော်သြ လိုက်တယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ကျွမ်းကျင်မှုမရှိဘဲ ဘာသာပြန်ကြရင် စောစောကပြောသလို အလွဲလွဲ အမှားမှားတွေ ဖြစ်မှာစိုးတဲ့အတွက် သတိပေးတားမြစ် တယ်။

တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံမှာ ဘာသာပြန် ကုမ္ပဏီပေါင်း ၃ဝဝဝ ကျော်ရှိတယ်။ ဘာသာပြန်အတိုင်ပင်ခံ အဖွဲ့ အစည်းဆိုတာတွေလည်း ရှိသတဲ့။ အတော်များများမှာတော့ ကျွမ်းကျင်တဲ့ ဘာသာပြန် ပညာရှင်မဟုတ်တဲ့သူတွေက ဒီလိုပဲ ဘာသာပြန်နေ ကြလို့ သက်ဆိုင်ရာတာဝန်ရှိသူများက သတိပေးလိုက် တာပဲ ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ (ညွှန်း-ဆင်”၊ MNA မြန်မာ့အလင်း၊ အင်္ဂလိပ် ၁၀-၈-၂၀၀၄)

ကျွန်တော်တို့ဆီမှာလည်း စာပေဗိမာန် တည်ဦးစကတည်းက ဘာသာပြန်လုပ်ငန်း ကိစ္စအဝဝ ကို အားပေးဆောင်ရွက်လာခဲ့တာ အခုလည်း အားပေး ဆောင်ရွက်ကြဆဲပါပဲ။

ကျွန်တော့် စိတ်ကူးယဉ်အိပ်မက်ထဲမှာတော့ ဘာသာပြန် တက္ကသိုလ်ကြီး တသီးတခြား ထီးထီး မားမား တည်ရှိနေပါတယ်။ ဘာသာပြန်ဘွဲ့ တွေ ပေး လို့၊ ဘာသာပြန် နှီးနှောဖလှယ်ပွဲတွေ ကျင်းပလို့၊ ဘာ သာပြန် အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲတွေလုပ်လို့။ အလွန်တရာ စည်ကားဝင့်ကြွားနေတဲ့ ဘာသာပြန်တက္ကသိုလ် ကြီးရဲ့ မုခ်ဝမှာတော့ ဆရာကြီးတက်တိုးရဲ့ သတိပေးစကား ကို ရွှေစာလုံးနဲ့ ထွင်းထုဖော်ပြထားပါတယ်။

ဖတ်စရာဂျာနယ်၊ အမှတ် ၁၊ ဇန်နဝါရီလ ၄ ရက်၊ ၂၀၀၅ ခုနှစ်။