ဆန်းလွင် - လူတို့ကိုးကွယ်ရာဘာသာကြီးများ

ဆန်းလွင်၏ အမြင်

၁၉၉၄ ခုနှစ် ဝါတွင်းမှာ အကျွန်ုပ်သည် တောင်ငူမြို့နှင့် ၁၂ မိုင်ခန့် ဝေးသော ကျောက်ဝိုင်း ကမ္မဋ္ဌာန်း

ကျောင်းမှာ ရဟန်း ဝတ်ပြီး တရား အားထုတ်ခဲ့လေသည်။ အကျွန်ုပ် ရဟန်း ဝတ်ပြီး တရား အားထုတ် နေသည် ဆိုသော သတင်းသည် တောင်ငူမြို့မှာ ဘယ်လို ဘယ်ပုံ ပြန့်ပွားသွားသလဲ မသိ၊ အကျွန်ုပ်၏ စာဖတ် ပရိသတ်များ ရောက်လာကြလေသည်။ သူတို့သည် အချစ် အလွမ်း စာပေ၊ စိတ်ကူးယဉ် ထွက် ပြေးရေး စာပေများကို ငြီးငွေ့ကြပြီးနောက် ဘာသာရေးနှင့် ဒဿန စာပေများကို လေးလေးနက်နက် လေ့လာနေကြသော လူငယ် စာဖတ်ပရိသတ် ဖြစ်လေသည်။ အကျွန်ုပ်ကို ရဟန်း အဖြစ် ဖူးတွေ့ခွင့် ရကြသော အခါ အလွန် ရိုသေ လေးစားစွာဖြင့် သူတို့ သိချင်နေသော၊ သူတို့ ရင်ထဲမှာ မရှင်းသော ဘာသာရေး မေးခွန်း များစွာကို တစ်နေကုန် မေးမြန်းကြလေသည်။

“မင်းတို့ လူငယ်တွေ ဒီလောက်တောင် လေးနက်တဲ့ စာပေတွေကို လေ့လာနေကြပြီလား” ဟု စာရေးသူက မေးသော အခါ သူတို့က “တပည့်တော်တို့ လူငယ်တွေဟာ အစကတော့ မဟာမြိုင် တော ကြီးထဲမှာ မျက်စိ လည်နေခဲ့ကြတဲ့ ခရီးသည်တွေပါ ဘုရား၊ ခု အရှင် ဘုရားရဲ့ စာတွေကို ဖတ်ပြီးမှ မျက်စိ လည်ရာနေက လမ်းတွေ့တဲ့ ခရီးသည်လို ဖြစ်နေပါတယ် ဘုရား” ဟု လျှောက်ထားကြလေသည်။

အကျွန်ုပ် တရား အားထုတ်ပြီး၍ ရန်ကုန် အိမ်သို့ ပြန်ရောက်သော အခါ တစ်နေ့သ၌ လူငယ် ဇနီး

မောင်နှံ နှစ်ဦး အကျွန်ုပ် အိမ်လိပ်စာကို ရှာဖွေ မေးမြန်းပြီး ရောက်လာကြပါသည်။ ကိုမြတ်ထွန်းနှင့် ဇနီး မစမ်းမြင့်အေးတို့ ဖြစ်ကြသည်။ သူတို့သည် ရတနာ ကုန်သည် လူချမ်းသာများ ဖြစ်ကြရုံသာမက ကိုမြတ်ထွန်းက စာ အလွန် ဖတ်ပြီးနောက် သူ ကိုးကွယ်သင့်သော ဘာသာ အယူဝါဒကို ရှာဖွေနေသူ ဖြစ်သည်ဟု ဝန်ခံပါသည်။

လောကမှာ မိမိ ကိုးကွယ်နေသော ဘာသာ အကြောင်းကို ဘာဆို ဘာမျှ မသိဘဲ မိရိုးဖလာ ကိုးကွယ်ကြပြီးနောက် ဘာကိုမျှ မည်မည်ရရ မသိပါဘဲလျက် မိမိ ကိုးကွယ်သော ဘာသာသာလျှင် မှန်ကန်သော ဘာသာဟု ပြောဆိုဝံ့ကြသော အံ့ဖွယ်ကောင်းသော လူများ ရှိသည်ကို တွေ့ရသည်။

သို့သော် ကိုမြတ်ထွန်းကား ထိုသို့ လုံးဝ မဟုတ်။ သူ့သဘောထားက ရှင်းသည်။ အမှန်အတိုင်း ပြောရရင်တော့ ဆရာရယ်၊ ကျွန်တော့် အဖေကတော့ ကွန်မြူနစ် ဆန်တယ်၊ သေရင် မြေကြီး ကိစ္စပြီး ပဲလို့ သူက ယုံကြည်နေတယ်၊ ကျွန်တော်ကတော့ အဲဒီလို မဟုတ်ဘူး၊ ဘာသာ တရား အားလုံးကို လေ့လာကြည့်ချင်တယ်၊ ဥပမာ ခရစ်ယာန် ကောင်းတယ် မှန်တယ်လို့ ကျွန်တော် ယုံကြည်ရင် ခရစ် ယာန် ဘာသာကို ကိုးကွယ်မယ်၊ အစ္စလာမ် ဘာသာကို လေ့လာကြည့်လို့ အစ္စလာမ် ဘာသာပ် ကောင်း ကောင်း၊ ဟိန္ဒူဘာသာပဲ ကောင်းကောင်း ကောင်းတယ်လို့ ကျွန်တော် ယုံကြည်တဲ့ ဘာသာကိုပဲ ကိုးကွယ်မယ်လို့ ကျွန်တော်က ဆုံးဖြတ်ထားတယ်၊ အဲဒီလို ကျွန်တော် ဘာလုပ်ရမှန်း ဝေခွဲလို့မရ ဖြစ် နေတဲ့ အချိန်မှာ ဆရာ ရေးတဲ့ ရတနာ သုံးပါးကို ယုံကြည် ကိုးကွယ် ဆည်းကပ်လာသူ တစ်ယောက် အကြောင်း ကို ဖတ်လိုက်ရတော့ ကျွန်တော့် စိတ်ထဲမှာ ငါ ကံကောင်းလိုက်တာ၊ ငါ ရှာနေတာ ချက်ချင်း တွေ့ပြီ ဆိုပြီး သိပ်ပြီး ဘဝင်ကျသွားတယ်၊ အဲဒါကြောင့် ဆရာ့ကို ကျေးဇူး တင်ကြောင်း ပြောဖို့ ကျွန်တော် မရမက လိုက်ရှာပြီး လာတွေ့တာပါ ဆရာ” ဟု ဆိုသည်။

လူငယ်တွေရဲ့ အတွေးအခေါ်တွေ တစ်ခေတ် ပြောင်းလာပါပေါ့လားဟု အကျွန်ုပ် စိတ်မှာ ထင်မြင်လာပါသည်။ အချစ်၊ အလွမ်း စာတွေကို ဖတ်ပြီး စိတ်ကူး ယဉ်နေတတ်ကြသော လူငယ်တွေ သည် လူ့ဘဝ၏ အဓိပ္ပာယ်နှင့် အနှစ်သာရကို ရှာဖွေချင်လာကြပြီ ဆိုသည်ကား ထူးခြားမှု တစ်ခုပင် ဖြစ်၏။ တိုးတက်သော နိုင်ငံက လူငယ်တွေ၏ စိတ်ဓာတ် ပြင်းထန်မှု (seriousness) မျိုး ကိုယ့် တိုင်း ပြည်မှာလည်း ဖြစ်ပေါ်လာနေပြီကို သိရသဖြင့်လည်း များစွာ အားတက်မိ၏။

ကိုမြတ်ထွန်းက ဉာဏ်လည်း ထက်သည်၊ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်ကြီး တစ်ဦးလည်း ဖြစ်၍ အတွေးအခေါ်လည်း တော်တော် ကောင်းသည်။

“ဆရာ့ စာကို ဖတ်ပြီး ငါ အပင်ပန်းခံ ရှာနေစရာ မလိုတော့ဘူး၊ ဆရာ ဆန်းလွင်ဟာ ဘာသာ ပေါင်းစုံကို လေ့လာပြီးမှ ဗုဒ္ဓဘာသာကို ကိုးကွယ်လာတာ ဆိုတော့ ငါ ဘာမှ စောဒက တက်နေစရာ မလိုတော့ဘူး၊ ဗုဒ္ဓဘာသာကိုပဲ ကိုးကွယ်တော့မယ်လို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်ပါတယ် ဆရာ” ဟု သူက ဆို သည်။

ထိုအခါ အကျွန်ုပ်က “ကိုမြတ်ထွန်း ဆုံးဖြတ်တာကို ဆရာက အပြစ် မဆိုဘူး၊ ဒါပေမဲ့ အဲဒီ လောက် သိရုံ အဲဒီလောက် နားလည်ရုံနှင့် ဗုဒ္ဓဘာသာ အစစ် မဖြစ်သေးဘူး”

“ဒါဆို ကျွန်တော် ဘာလုပ်ရဦးမလဲ ဆရာ”

“ခင်ဗျားမှာ ကံ ကံ၏ အကျိုးကို ယုံကြည်တဲ့ ကမ္မသကတဉာဏ် လောက်တော့ ရပြီပဲ ထား၊ မလုံလောက်သေးဘူး၊ ခင်ဗျား အသက်အရွယ်၊ ခင်ဗျားရဲ ရင့်ကျက်တဲ့  က္က  သစ္စာ အနုလောမိက ဉာဏ်ကို ဒီဘဝတွင် ရအောင် လုပ်ရမယ်၊ ဒါမှ စိတ်ချရတဲ့ ဗုဒ္ဓဘာသာ တစ်ယောက် ဖြစ်လိမ့်မယ်”

“ဟုတ်လား ဆရာ၊ ဒါဆို ကျွန်တော် သစ္စာ အနုလောမိကဉာဏ် ရအောင် ဘာလုပ်ရမလဲ” ဟု မေးပါသည်။

“ဒီလို လုပ်၊ ခု မကြာခင်မှာ မုံလယ် တောရ ဆရာတော် ဘုရားကြီး ရန်ကုန်ကို ကြွလာမယ်၊ ကျွန်တော်တို့ ဝိပဿနာ ဆယ်ရက်စခန်း ဖွင့်မယ်၊ အဲဒီ စခန်းဟာ သင်တန်း ပေးတဲ့ သဘောပဲ၊ အဲဒါ ကို တက်ကြည့်၊ ခင်ဗျား အသိဉာဏ်တွေ ပြောင်းပြီး သစ္စာ အနုလောမိက ဉာဏ်ကို ရပြီး လောကဓံ နှင့် ကြုံရတိုင်းမှာ ခန္ဓာကို ဉာဏ်လှည့်ပြီး ရှုတတ်သွားလိမ့်မယ်” ဟု အကျွန်ုပ်က ရဲရဲပင် ဝန်ခံ ကတိ ပေးလိုက်ပါသည်။

ထိုအခါ ကိုမြတ်ထွန်းက `စကားမစပ် ဆရာ့ကို ကျွန်တော် တစ်ခုတော့ မေးချင်သေးတယ်။ ကျွန်တော်က စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင် တစ်ဦးပါ၊ အချိန်ဟာ ကျွန်တော့် အတွက် ပိုက်ဆံပဲ၊ တန်ဖိုးပဲ နော်၊ ဒီတော့ ကျွန်တော် သိချင်တာက ကျွန်တော် ရိပ်သာမှာ သွားပြီး တရား အားထုတ်လို့ ရလာမယ့် တန်ဖိုးဟာ ဒီဘက်မှာ လောကီဘက်မှာ ကျွန်တော် လက်လွတ် ဆုံးရှုံးသွားတဲ့ တန်ဖိုးနှင့် နှိုင်းစာရင် ကာမိနိုင်ပါ့မလား” ဟု မကွယ်မဝှက် မေးပါသည်။

သူ၏ ရိုးသား ဖြောင့်မတ်သော စိတ်ကို အကျွန်ုပ် များစွာ နှစ်သက်မိသည်။ ယုံကြည် ကျန်းမာ ဖြောင့်စင်းစွာဖြင့်၊ လွန်စွာ အားထုတ်၊ နာမ်နှင့် ရုပ်ကို၊ ဖြစ်ချုပ် သိမြင် ဤငါးအင်၊ အမှန်ပင် မဂ် ရကြောင်း ဆိုသော စကား အရ အကျွန်ုပ်က `ဘဝမှာ သေချာပေါက် မုချ ပြောနိုင်တာ ဘာမှ မရှိဘူး၊ သိပ္ပံပညာမှာတောင် မရှိဘူး၊ uncertainty theory ဆိုတာ ကြားဖူးမှာပေါ့၊ လုပ်ကြည့်၊ လုပ်ကြည့်မှ သိလိမ့်မယ်” ဟုသာ အားပေးလိုက်ပါသည်။

ကိုမြတ်ထွန်းကား ပြောသည့်အတိုင်း လုပ်တတ်သူ ဖြစ်သည်။ သူ ၁၀ ရက် စခန်းမှာ ဝင်ပြီး အားထုတ်သည်။ ထို့နောက် မကြာမီ သူ လာပြောသော စကားမှာ “ကျေးဇူး တင်လိုက်တာ ဆရာရယ်။ ခု ကျွန်တော် ဘယ်လို လောကဓံနှင့်ပဲ ဖြစ်ဖြစ် ရင်ဆိုင်ရဲသွားပြီ၊ ခု သေမယ် ဆိုရင်တောင် ကျွန်တော် အပြုံးမပျက် သေသွားမယ်၊ ကျွန်တော် ဘယ် သံယောဇဉ်ကိုမှ သတိ ရတော့မှာ မဟုတ်ဘူး၊ ခန္ဓာကို ဉာဏ်လှည့်တတ်သွားပြီ” ဟု ဆိုလေသည်။

အကျွန်ုပ် အားရ ကျေနပ်ပါ၏။

သို့သော် အကျွန်ုပ် စိတ်မရှင်းသော အချက် တစ်ချက် ရှိသည်။ “ရတနာသုံးပါးကို ယုံကြည် ကိုးကွယ် လာသူ တစ်ယောက် အကြောင်း” စာအုပ်သည် အကျွန်ုပ်၏ ငယ်စဉ် ဘဝက အကြောင်းတွေ ဖြစ်သည်။ ဗုဒ္ဓဘာသာကိုလည်း စုံစုံစေ့စေ့ မသိသေး၊ အခြား ဘာသာတွေ အကြောင်းကို ရေးသားခဲ့သည်များမှာ လည်း ခရေစေ့တွင်းကျ သိ၍ ရေးခဲ့ခြင်း မဟုတ်ပါ။ မိမိ အတွေ့အကြုံ လက်လှမ်းမီရာလောက်ကိုသာ သူ့အရွယ်နှင့်သူ တန်အောင် ရေးခဲ့ခြင်းသာ ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် အကျွန်ုပ်မှာ “ကမ္ဘာ့ လူသားများ ကိုးကွယ်နေကြသော ဘာသာ အယူဝါဒ” အားလုံးကို ပြည့်ပြည့်စုံစုံ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် လူငယ်များ သိအောင် စာအုပ် တစ်အုပ် ရေးသားသင့်သေးသည်ဟု အစွဲအလမ်း ဖြစ်ခဲ့ပါသည်။

ထိုသို့ ပြုမှသာ လူငယ်များသည် သူတို့၏ သံသရာ လမ်းကြောင်းမှန်ကို သူတို့ဘာသာ ရွေး ချယ်နိုင်ကြလိမ့်မည် ဖြစ်ပါသည်။ ထို ရင်တွင်းက ချင်ခြင်းကို ဖြေရန် ဤကျမ်းကို အကျွန်ုပ် ရေးသား ပါသည်။

အမှန်မှာ ဤမျှ ကြီးကျယ်သော စာအုပ် တစ်အုပ်ကို အကျွန်ုပ်သာ ရှာဖွေ ရေးရမည် ဆိုလျှင် တစ်သက်လုံး လေ့လာ ဆည်းပူးပြီး ရေးတောင် ပြီးဆုံးခြင်းသို့ ရောက်နိုင်မည် မဟုတ်ပါ။ ထိုစာအုပ်ကို မူရင်း ရေးသားသူမှာ ပါမောက္ခ ဂျွန်၊ ဘီ၊ မော့စ် (Prof: John B.Noss) ဖြစ်ပါသည်။

ထိုသို့ ပြုမှသာ လူငယ်များသည် သူတို့၏ သံသရာ လမ်းကြောင်းမှန်ကို သူတို့ဘာသာ ရွေး ချယ်နိုင်ကြလိမ့်မည် ဖြစ်ပါသည်။ ထို ရင်တွင်းက ချင်ခြင်းကို ဖြေရန် ဤကျမ်းကို အကျွန်ုပ် ရေးသား ပါသည်။

အမှန်မှာ ဤမျှ ကြီးကျယ်သော စာအုပ် တစ်အုပ်ကို အကျွန်ုပ်သာ ရှာဖွေ ရေးရမည် ဆိုလျှင် တစ်သက်လုံး လေ့လာ ဆည်းပူးပြီး ရေးတောင် ပြီးဆုံးခြင်းသို့ ရောက်နိုင်မည် မဟုတ်ပါ။ ထိုစာအုပ်ကို မူရင်း ရေးသားသူမှာ ပါမောက္ခ ဂျွန်၊ ဘီ၊ မော့စ် (Prof: John B.Noss) ဖြစ်ပါသည်။

သူ့စာအုပ် အမည်က MAN’s RELIGIONS ဖြစ်ပါသည်။ ဤကျမ်းထဲမှာ ယနေ့ခေတ် လူငယ်တွေ သိချင်သော၊ သိသင့်သော ဘာသာရေး အတွေးအခေါ်များ အပြင် ဘာသာများ ဖြစ်ထွန်းပြီး ပျံ့နှံ့သွားပုံ သမိုင်းကြောင်းများပါ ပါပါသည်။ အတော်ပင် ပြည့်စုံပါသည်။

တစ်နည်း ပြောရသော် ဤစာအုပ်ထဲမှာ ပါသော အကြောင်းများမှာ ဟိန္ဒူတိုင်း မသိသော ဟိန္ဒူဘာသာ အကြောင်း၊ ဂျိမ်းတိုင်း မသိသော ဂျိမ်း ဘာသာ အကြောင်း၊ ဗုဒ္ဓဘာသာတိုင်း မသိသော ဗုဒ္ဓ ဘာသာ အကြောင်း၊ အစ္စလာမ်တိုင်း မသိသော အစ္စလာမ် ဘာသာ အကြောင်းတွေ ဖြစ်ပါသည်။

ဤကဲ့သို့ ဘာသာပေါင်းစုံ အကြောင်းကို သမိုင်းနှင့် ချီပြီး ဒဿန အမြင် များစွာ ပြောင်းလဲ လာပုံကို ဖော်ပြထားသော ကျမ်းမျိုး တစ်ကျမ်း မြန်မာ စာပေလောကမှာ ရှိပြီ ဆိုလျှင် ဤကျမ်းကို ပင်ပန်းစွာ ဘာသာပြန် ရေးသားခဲ့ရသော အကျွန်ုပ် အဖို့ လူဖြစ်စဉ် ခဏဝယ် ပီတိငယ် တစ်ခု ရရှိပြီဟု ဆိုနိုင်ပါပြီ။ ဘယ်ဘာသာကိုပဲ ယူယူ ကိုယ့်ဘာသာ အကြောင်းကို ကောင်းကောင်း သိမှသာ ကိုးကွယ် ရကျိုး နပ်ပါမည်။ ဤ စာအုပ်တွင် ဘာသာကြီးများ အကြောင်း ပြည့်ပြည့်စုံစုံ ပါသည်။ ပညာရှင်၏ ဘက်မလိုက်သော အမြင်ဖြင့် ရေးသားထားသော ကျမ်းဖြစ်၍ ဓမ္မဒိဋ္ဌာန် အမြင်ကို ရရှိစေနိုင်ပါသည်။

ဆန်းလွင်