ဂျာနယ်ကျော်မမလေး - မုန်း၍မဟူ
ငါးမည်ရ “မုန်း၍မဟူ'
ဆရာမကြီး ဂျာနာကျော်မမလေး၏ မူရင်း “မုန်း၍မဟူ' မြန်မာဝတ္ထုကို ၁၉၅၅ ခု၊ မေလ ရှုမဝမဂ္ဂဇင်း အတွဲ(၈)၊ အမှတ်(၉၆)တွင် ဖော်ပြခြင်း ခံရပြီးနောက်ရှုမဝတိုက် ကပင် ပထအကြိမ် လုံးချင်း ထုတ်ဝေခဲ့ပါသည်။
နောက်ခံအကြောင်းမှာ ဗြိတိသျှ အုပ်စိုးစဉ်ကာလ ကဘိလပ်ယဉ်ကျေးမှုကို အလွန်အထင်ကြီးပြီးဘိလပ် သားလိုတွေးခေါ် နေထိုင်သူခင်ပွန်းယောက်ျားနှင့်မြန်မာ့ ယဉ်ကျေးမှုကို စံထားလိုက်နာသော မိသားစုမှပေါက်ဖွား သည့်ဇနီးသည် အမျိုးသမီးတို့၏ ယဉ်ကျေးမှု ဝိရောဓိကို စူးရှစွာ ဖော်ပြထားပေသည်။ ဤသို့ စရိုက်မတူသော အိမ်ထောင်ရေး တည်ဆောက်မှုနှင့် “မေတ္တာ လွန်ချော်မှု”ကြောင့် မွန်းကျပ်သည့် ဘဝသို့ ရောက်သွားရရှာသည့် ဇာတ်ကောင်တစ်ဦး၏ ရင်နင့်ဖွယ်ရာ အဖြစ်ကို၊ စာအုပ် မျက်နှာဖုံးတွင် ဖော်ပြထားသည့် ပေါင်းချောင်ကလပ် အတွင်းမှ နှင်းဆီပွင့်တစ်ပွင့်နှင့် အလွန် လိုက်ဖက်စွာဖော်ကျူးရေးသားထားပေသည်။ ယဉ်ကျေးမှု ပဋိပက္ခ (Cultural confict) နှင့် Ultra love ဟု ခေါ်နိုင်မည့် မေတ္တာလွန်ကဲမှုတို့၏ ဆိုးကျိုးသက်ရောက်မှု (negative reaction) သဘောတို့ကို ရသ မြောက်စွာ မြင်သိခံစား စေပါသည်။ တစ်ခါတွင် အင်္ဂလိပ် အနုပညာစာပေနှင့် မြန်မာ့အနုပညာစာပေ ဘာသာတို့ကို သင်ယူနေသော ကျိုက်လတ်မြို့သူ တက္ကသိုလ်ကျောင်းသူတစ်ဦးက ဆရာမ ကြီးအား ပြောလိုက်သည်မှာ ကျွန်မ”“မုန်း၍မဟူ ဝတ္ထုကို အကြိမ်လေးဆယ် ဖတ်ပြီးပါပြီ၊ နောင်လည်း ဖတ်နေဦး မှာပါ” ဟူသည်အထိပင် ဖြစ်သည်။ အမျိုး၊ ဘာသာ၊ ယဉ်ကျေးမှုနှင့် စိတ်စရိုက်တို့ကို လေးနက်စွာ အခြေခံထား
သော “မုန်း၍မဟူ'ဝတ္ထုသည် စာဖတ်သူ၏ ဦးနှောက်နှင့် နှလုံးသားတို့တွင် ပီပြင် ကြည်လင်သော အမြင်နှင့် စူးရှ စွဲသသော ဝေဒနာကို ခံစားစေမည်မှာ မလွဲပါ။ “မုန်း၍ မဟူ' ကို မြန်မာစာပေတိုက် အသီးသီးမှ ၁၉၅၅ ခုနှစ်မှ စ၍ ယနေ့တိုင် ရိုက်နှိပ် ထုတ်ဝေပြီးသော အကြိမ်မှာ (၉)ကြိမ် ရှိခဲ့ပါပြီ။ ယင်း “မုန်း၍မဟူ'ဝတ္ထုကို နိုင်ငံခြား ဘာသာစကားတို့ဖြင့် ထပ်ဆင့် ပြန်ဆိုခဲ့သည်များမှာ အောက်ပါအတိုင်း ဖြစ်ပါသည်။
တရုတ်ဘာသာပြန်
“ဘူရှီဟဲန်(Ba shihen)အမည်ဖြင့် တရုတ်ဘာသာပြန်ကို
ဘေဂျင်းတက္ကသိုလ် အရှေ့တိုင်းဘာသာဌာနက ၁၉၈၅ ခု စက်တင်ဘာလတွင် ထုတ်ဝေပါသည်။ စာရေးဆရာ များမှာ လျှံဖန် (မြန်မာအမည် ဒေါ်သန်းသန်း) နှင့်ယောင်ပင်ယံ (မြန်မာအမည် ဦးမောင်ရှိန်) တို့ ဖြစ်ကြ ပါသည်။ အုပ်ရေ ၉, ၁ဝဝ (ကိုးထောင့်တစ်ရာ) ဖြစ်၍ စာအုပ်တန်ဖိုးမှာ တရုတ်ယမ်ငွေ ၁. ၃ ဖြစ်ပါသည်။အမှာ စာတွင် ထူးခြားစွာ ဖော်ပြထားသော အချက်မှာ•• အနောက်တိုင်း ယဉ်ကျေးမှုရဲ့ ဓားစာခံဖြစ်၍ နောင်တ ရပုံ နှင့် “အနောက်တိုင်းကို အထင်ကြီးချင်တာတွေ၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် နိမ့်ကျတယ်လို့ ထင်တဲ့ လူငယ်တွေ အတွက် သတိပေးတဲ့ ခေါင်းလောင်းသံ” ဟု သုံးသပ် ဖော်ပြထားပါသည်။
အင်္ဂလိပ်ဘာသာပြန်
"NOT OUT OF HATE" sosye sades ဘာသာပြန်ကို အမေရိကန်နိုင်ငံ အိုဟိုင်အိုတက္ကသိုလ် (Ohio University) ၏ နိုင်ငံတကာ လေ့လာရေးစင်တာ (Centre for International Studies) က ၁၉၉၁ ခုနှစ် တွင် ထုတ်ဝေပါသည်။
ဘာသာပြန်ဆိုသူမှာ Margaret Aung Thwin ဖြစ်ပြီး၊ အိုင်ဟိုအိုတက္ကသိုလ် သမိုင်းဌာန တွဲဖက် ပါမောက္ခ ဖြစ်သူ R111am H. Ferederik က တည်းဖြတ်ကာ အင်္ဂလန်နိုင်ငံရှိလန်ဒန်တက္ကသိုလ် အရှေ့တိုင်းနှင့်အာဖရိ က လေ့လာရေးကျောင်း မြန်မာစာ ဆရာမ Anna Allot က အမှာစာ ရေးပါသည်။ ဝါရှင်တန်တက္ကသိုလ်တွင် Glopoiwas despose$con Robert B. Vore က 'Afterword" ကို ရေးသားထားပါသည်။ ဘာသာပြန် စာအုပ်တွင် မြေပုံနှင့်တကွ ရှင်းလင်းချက်၊ ဖြည့်စွက်ချက်၊မှတ်စုများ ပါဝင်သည်။ မြန်မာပြည် ပြင်ပတွင် ပထမ ဦးဆုံး အကြိမ်အဖြစ် မြန်မာဝတ္ထုတစ်ပုဒ်ကို အင်္ဂလိပ် ဘာသာဖြင့် ပြန်ဆိုခံရခြင်း ဖြစ်ကြောင်း ဖော်ပြထားပါ သည်။ မြန်မာစာပေသမိုင်းတွင် ဆရာမကြီး ဂျာနယ်ကျော် မမလေး၏ကဏ္ဍနှင့် မြန်မာစာပေလော့လာသူများ၊ ကိုလိုနီ ခေတ်သမိုင်းကို လေ့လာသူများအတွက်အနောက်နိုင်ငံနှင့် မြန်မာ့ယဉ်ကျေးမှုတို့၏ ပဋိပက္ခ အသွင်ကို ထင်ရှား ထူခြား မှတ်သားစွာ ဖော်ပြနိုင်သော ဝတ္ထုဟု သုံးသပ် ထားပါ၏။ ထုတ်ဝေသော အုပ်ရေ မသိရပါ။ တန်ဖိုးမှာ US $ 20 ဖြစ်ပါသည်။
ပြင်သစ်ဘာသာပြန်
“မုန်း၍မဟူ' ပြင်သစ်ဘာသာပြန်ကို ပါမောက္ခ ဂျွန်ကလိုဒ် အို (Jean Claude Ange) နှင့် ဒေါက်တာခင်လေးမြင့် တို့က ပြန်ဆိုကာ အာရှစာပေဌာန(မြန်မာစာ)၏ လာမာ တန် (L' Harmatian) တိုက်မှ ၁၉၉၄ ခုတွင် ထုတ်ဝေပါ သည်။ မြန်မာဘာသာမှ ပြင်သစ်ဘာသာသို့ ပထမဆုံး ပြန်ဆိုသော ဝတ္ထု ဖြစ်ကြောင်း၊ ကဗျာဆရာ Rudyard Kipling of The Road To Mandalay (1887) mope “သစ်ရွက်တွေကြား ဖြတ်တိုက်လာသော လေထဲမှခေါင်းလောင်းသံသည် ဗြိတိသျှစစ်သည်အား မန္တလေးကို ပြန်လာခဲ့ပါဟု ဖိတ်ခေါ်နေသည်'ဟူသော အပိုဒ်နှင့်မြန်မာ့ စိန်ခေါ်သံ(၁၉၄၀) စာအုပ်မှ “ကျွန်ုပ်တို့သည် ဗြိတိသျှ အုပ်ချုပ်မှု ယန္တရားကြီးအား တော်လှန်ချိုးဖျက်ရန်စီမံကိန်း ရှိသည်” ဟူသော စကားပိုဒ်ကိုပါ ဖော်ပြထားပါသည်။တည်းဖြတ်သူမှာ GP: Popow ဖြစ်ပါသည်။ အုပ်ရေ ၃ဝ,ဝဝဝ ထုတ်ဝေပြီး တန်ဖိုးမှာ ၃၅ ကိုဖက် ဖြစ်သည်။
အမှာစာတွင် “မုန်း၍မဟူ' ဇာတ်လမ်း အကျဉ်းချုပ် ကို ဖော်ပြပြီး၊ အနောက်တိုင်းယဉ်ကျေးမှု လွှမ်းမိုးခြင်းနှင့် တိုင်းရင်းသား ယဉ်ကျေးမှုတို့၏ ပဋိပက္ခဖြစ်မှုကို ဆန်းစစ် ဖော်ပြပါသည်။ အသွင်မတူသူတို့၏ အိမ်ထောင်ရေးကြောင့် ပေါ်ပေါက်လာသော ပြဿနာများကိုသုံးသပ်ထား ပြီး၊ နယ်ချဲ့စနစ်နှင့် အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေး ကြိုးပမ်းမှုတို့ အကြောင်းပါဖေါ်ပြထားသည်။
ဥဇဘတ် သာသာပြန်
ယင်းဘာသာပြန် စာအုပ်ကို မရှိပါ။ သို့သော် ဆရာမကြီး၏ ၂၈-၉-၁၉၈၁ ရကိစွဲပါ စာပေဗိမာန် အုပ်ချုပ်ရေးရုံး ညွန်ကြားရေးမူးသို့ပေးစာတွင် ဥဇဘတ်နိူင်ငံက ၎င်းတို့ဘာသာြဖင့် ဘာသာပြန်အုပ်ရေ ၈၀၀၀၀ ( ရှစ်သောင်း) ထုပ်ဝေခဲ့ကြောင်းဖေါ်ပြထားသည်။
မိုးဟိန်း ( သားဂျာနယ်)