ကျော်အောင် - အိုဂျေရုဆလမ်

အပိုင်း [၁]

 ဖလတ်ရှင်းမဲဒိုး ဆုံးဖြတ်ချက်

          အချိန်ကား ၁၉၄၇ နိုဝင်ဘာ ၂၉ စနေနေ့ ညနေခင်း။ နယူးယောက်မြို့ ဖလတ်ရှင်းမဲဒိုး (Flushing Meadow)ဒေသ။ တစ်ချိန်က ရေခဲလျှောစီးကွင်းညိုညိုမွဲမွဲလိပ်ခုံး အဆောက်အအုံကြီးတွင် ကမ္ဘာ့ကုလသ

မဂ္ဂလုံခြုံရေးကောင်စီ အထွေထွေညီလာခံအဖွဲ့ဝင် ငါးဆယ့်ခုနစ်နိုင်ငံတို့ စုဝေးရောက်ရှိလာကြသည်။ မြေထဲပင်လယ်ကမ်းခြေ အရှေ့ဘက် နှုတ်ခမ်းပေါ်ရှိ နယ်မြေအပိုင်းအစကလေး တစ်ခု၏ အနာဂတ်ကို ဆွေးနွေးဆုံးဖြတ်ရန် ရောက်ရှိလာကြခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုမြေအကျယ်မှာ ဒင်းမတ်နိုင်ငံ တစ်ဝက်မျှသာ ရှိသည်။ စကြဝဠာတွင် ရှေးဟောင်းမြေပုံ ရေးဆွဲလိုသူများ၏ အချက်အချာ ဒေသတစ်ခုဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာကြီး ငယ်ရွယ်စဉ်က လူတို့၏ပန်းတိုင်သို့ ရှေးရှုရာလမ်းများ လာရောက်ဆုံတွေ့ကြ သည့် ဒေသတစ်ခု ဖြစ်သည်။ ယင်းမှာ ပါတလိနတ်ပြည် ခေါ် ပါလက်စတိုင်းနိုင်ငံ ဖြစ်လေသည်။ 

          ဤမြေမှာ မိမိတို့ ဘာသာရေးအမွေအနှစ်များ စတင်ရာ ဇာတိဖြစ်သည်ဟူ၍ အငြင်းပွား အချင်းများခဲ့ရသည့်မြေဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂသမိုင်းတွင ်ဤမြေပိုင်ခွင့် အချေအတင် စကားစစ်

ထိုးပွဲများသည် စိတ်အားအထက်သန်ဆုံးဟု မှတ်တမ်းတင် ရမည် ဖြစ်သည်။ ဘယ်စကားစစ်ထိုးပွဲမျှ သူ့လောက် မပြင်းထန်ခဲ့ပေ။ အထွေထွေ ညီလာခံတွင် ရှေးဟောင်းနယ်မြေကို နှစ်ပိုင်းပိုင်းကာ အာရပ်နယ်မြေတစ်ခု၊ ဂျူးနယ်မြေတစ်ခုဖန်တီးရန် အစီအစဉ်တစ်ခုဖော်ပြထားသည်။ နှစ်ပေါင်းသုံးဆယ်

လုံးလုံး ဂျေရု ဆလမ်ကို သူပိုင်သည်၊ ငါပိုင်သည်ဟူ၍ ဂျူးနှင့်အာရပ်တို့ ရုန်းကန်တိုက်ပွဲဝင်ခဲ့ရာမှ ကုလသမဂ္ဂ၏ အထူးကော်မတီက နည်းလမ်းရှာကြံရန် အဆိုပြုခဲ့သည်တွင် ထွက်ပေါ် လာသည့် ရလဒ်အဖြေပင် ဖြစ်သည်။ ကုလသမဂ္ဂ၏ စုပေါင်းအကြံဉာဏ်ဖြစ်ပြီး အမြော် အမြင်ကြီးသည့် အကြံဉာဏ်ဟု လက်ခံကြသည်။ 

          မြေပုံဆွဲသူ ဘီလူးစီးခံရသည့်ကိစ္စမျိုး ဖြစ်သည်။ စေ့စပ်ဆွေးနွေး၍ အဖြေရှာ ရလျှင် အကောင်းဆုံး ဖြစ်နိုင်သည်။ သို့မဟုတ်လျှင်ကား မကျေနပ်စရာတွေ ပွားများလာ နိုင်သည်။ ထိုမြေတွင် နေထိုင်သူဦးရေ သုံးပုံနှစ်ပုံမှာ အာရပ်များဖြစ်ပြီး၊ မြေတစ်ဝက်ကျော်ကျော်မှာ အာရပ်တို့ နေထိုင်ကြသည့်မြေများ ဖြစ်ငြားလည်း ပါလက်စတိုင်း၏ ငါးဆယ့်ခုနစ်ရာခိုင်နှုန်းကို ဂျူးလူမျိုးတို့အား ပေးလိုက်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဂျူနိုင်ငံပိုင်မြေ တွင် မြေအများအပြားကို အာရပ်တို့က ပိုင်သည်။ ဂျူးတို့ထက် ပို၍ပိုင်သည်။ ကိုယ်ပိုင် မြေများသို့ မရွှေ့ပြောင်းမီကဆိုလျှင် ဂျူးမြေတွင် ဂျူအများစုအဖြစ် တစ်ထောင်ခန့် သာ ရှိသည်။ ခွဲခြမ်းလိုက်သည့် နိုင်ငံတစ်ခုကို သုံးပိုင်းခွဲသည်။ ထို့နောက် နိုင်ငံတကာက ဖြတ်သန်းပိုင်ခွင့်လမ်းများ သတ်မှတ်သည်။ မည်မျှ ထိန်းချုပ်နိုင်မည်မှာ စီမံကိန်းတစ်ခု လုံး ရုပ်လုံးပေါ်ရေး အပေါ်တွင် တည်သည်။ နိုင်ငံနှစ်ခုစလုံးမှာ စစ်ရေးအရ ကိုယ့်နိုင်ငံ ကိုယ်ကာကွယ်နိုင်သည့် အခြေအနေ မရှိ**။** နောင် အနှစ် နှစ်ဆယ်ရှိပြီး ခြောက်ရက်စစ်ပွဲ ပြီးဆုံးသည့်အခါ အစ္စရေးသည် မူလက စီမံကိန်းပိုင်နက် ထက် သုံးဆပို၍ နယ်မြေပိုင်ဆိုင်လာပြီး ၁၉၄၇ ခုနှစ်က နယ်နိမိတ် အကျယ်ထက် ပို၍ ကျယ်လာသည်။

           အရေးကြီးသည့် ဆုံးဖြတ်ချက်တစ်ခုမှာ ကုလသမဂ္ဂက ဂျေရုဆလမ်မြို့တော် အား အစ္စရေးရော ပါလက်စတိုင်းတို့ကိုပါ ပိုင်ဆိုင်ခွင့်မပေးခြင်းပင် ဖြစ်သည်။ အမှန် စင်စစ် ဂျေရုဆလမ်သည် ရှေးအတီတေကတည်းက ပါလက်စတိုင်း၏ နိုင်ငံရေး၊ စီးပွား ရေးနှင့် ဘာသာရေး အချက်အချာမြို့ကြီးတစ်ခု ဖြစ်ခဲ့သည်။ ကုလသမဂ္ဂက ဂျေရုဆလမ် မြို့နှင့် ဆင်ခြေဖုံးတို့ကို နိုင်ငံတကာ ထိန်းချုပ်မှုအောက်တွင် ထားရန် ဆုံးဖြတ်ခဲ့သည်။ အာရပ် သို့မဟုတ် ဂျူးတို့အား ပိုင်ဆိုင်ခွင့်ပေးခဲ့လျှင် ပို၍ မကျေလည်မှုများ ရှိလာမည်ကို ကုလသမဂ္ဂက ဆင်ခြေမိသောကြောင့် ဖြစ်သည်။ 

          ထိုအဆိုပြုချက်သည် ဂျူးတို့၏ မျှော်လင့်ချက်ကို ရိုက်ချိုးသည့် ဆုံးဖြတ်ချက် ဖြစ်သည်။ ဂျေရုဆလမ် မပါဘဲ ပါလက်စတိုင်းနယ်မြေတွင် ဂျူနိုင်ငံ ဖန်တီးထူထောင် ခွင့်ပြုခြင်းမှာ ဂျူးတို့ ကျိန်ဆဲစရာ ဖြစ်လာသည်။ ခန္ဓာကိုယ် ပြန်လည်ရှင်သန်လာသော် လည်း ဝိညာဉ်မပါသည်နှင့် တူလေသည်။ 

          နှစ်ပေါင်းနှစ်ထောင်ကျော် ဂျူးလူမျိုးတို့ ဇာတိမြေမှ လွင့်စဉ်ထွက်သွားခဲ့ကြရ သည်။ ယင်းကို “သင့်ကို ငါတို့ မေ့လျော့ခဲ့ရင်၊ အို... ဂျေရုဆလမ်ရယ်” ဟူသော စကားလုံးများဖြင့် ဖော်ပြခဲ့ကြသည်။ ပြန့်ကျဲနေသော ဂျူးတို့၏ ဘုရားကျောင်း၏ အဓိကနံရံများသည် ဂျေရုဆလမ်မြို့ရှိရာ အရှေ့ဘက်သို့ မျက်နှာမူတည်ဆောက်ခဲ့ကြ 

 သည်။ ရှေးရိုးအစွဲအလမ်းကြီးသော သူများ၏ အိမ်နံရံတစ်ကွက်ကို ဂျေရုဆလမ်နာမည် နှင့် ခေါ်ထားလျှင် ဝတ်မပြုကြတော့ပေ။ ဂျူးသတို့သားသည် မင်္ဂလာအခမ်းအနားတွင် ဖန်ခွက်ကို ခြေထောက်နှင့် နင်းခြေခြင်းဖြင့် သူတို့၏ဘုရားကျောင်း ဖျက်ဆီးခံရခြင်းကို ဝမ်းနည်းသည့် အထိမ်းအမှတ်ပြုလေ့ရှိသည်။ သူ့မင်္ဂလာဆောင် အထိမ်းအမှတ်အဖြစ် “ဂျေရုဆလမ် မြို့တော်လမ်းမများတွင် ပျော်ရွှင်စွာ ကခုန်ရပါစေ”ဟု ဆုတောင်းလေ့ ရှိသည်။ ဂျေရုဆလမ်မြို့တော်တွင် အဓိကရ တောင်ကုန်းတစ်ခုရှိသည်။ ယင်းမှာ ဇီယွန် (Zion) တောင်ကုန်းဖြစ်သည်။ ဂျူးလူမျိုးများ ဇာတိမြေ၌ ပြန်လည်စုစည်းကြရန် နှိုးဆော်သည့် ဝေါဟာရတစ်ခု ဖြစ်လေသည်။

          သိုးသားငယ် ပူဇော်ပွဲဖြစ်သည့် နွေဦးပွဲတော်တွင် ဂျူဒီယာတောင်ကုန်းကို ကြည့်ကာ နောင်နှစ်တွင် “ဂျေရုဆလမ်တွင် ဆုံကြပါစို့” ဟု ကတိစကား ထားလေ့ ရှိကြသည်။

          ဘာသာရေး အစွဲအလမ်းအပြင် အခြား မဟာဗျူဟာအချက်များ ရှိသေးသည်။ ဂျေရုဆလမ်မြို့သား သုံးယောက်အနက် နှစ်ယောက်မှာ ဂျူးလူမျိုးဖြစ်သည်။ ဂျူနိုင်ငံ မှာ ပင်လယ်ကမ်းခြေနှင့် အလှမ်းဝေးသည်။ ဂျေရုဆလမ် မပါသည့် ဂျူနိုင်ငံသည် မြေထဲပင်လယ်ကို မပေါက်ရောက်သည့် ကမ်းရိုးတန်းနိုင်ငံတစ်ခု ဖြစ်သွားနိုင်သည်။

          ဗာတီကန် ပုပ်ရဟန်းမင်း၏ တိုက်တွန်းချက်အရ တောင်အမေရိက ကက် သလစ် နိုင်ငံများအား တစ်ခု အသိပေးသည်။ ယင်းမှာ အကယ်၍ ပါလက်စတိုင်း ခွဲခြမ်းခြင်းကို ထောက်ခံခဲ့လျှင် ဂျေရုဆလမ်ကို နိုင်ငံတကာ ထိန်းသိမ်းမှုအောက်တွင် ထားရှိရမည် ဟူသော အချက်ပင် ဖြစ်သည်။

          လက်တင်အမေရိကနိုင်ငံများ၏ မဲဆန္ဒမပါဘဲ ဂျူးတို့အဖို့ ခွဲခြမ်းနိုင်ငံ တည် ထောင်ရန် မဖြစ်နိုင်။ ဂျူးတို့ အလျှော့ပေးလိုက်သည်။ ဂျေရုဆလမ်ကို သူတို့ အဆုံးရှုံး ခံလိုက်သည်။ 

          ဂျေရုဆလမ်ကို ဆုံးရှုံးရသော်လည်း ကုလသမဂ္ဂ၏ ပါလက်စတိုင်းပြည် ခွဲခြမ်း ရေးသည် ပါလက်စတိုင်းရှိ ဂျူး ၆ဝဝ,ဝ၀ဝ တို့အတွက် လွန်ခဲ့သည့် နှစ်ပေါင်းနှစ်ထောင် က အိပ်မက်တစ်ခုကို အကောင်အထည် ပေါ်စေခဲ့သည်။ ဂျူးတို့သည် သမ္မာကျမ်းစာပါ သူတို့နိုင်ငံကို ဖက်တွယ်ထားကြသည်။ အေဒီ ၇၀ က သူတို့ ထွက်ခွာခဲ့ကြသည် မဟုတ်လား။ ယခုမူ ဘုရားသခင်က အဗရာဟမ်နှင့် သူ၏ သားမြေးအား ပေးမည်ဟု ကတိပြုထားသည့် ခါနန်ပြည်ကို ပြန်လာခွင့် ရတော့မည်။ 

          သူတို့၏ ဘေးဘိုးဘီဘင်တို့သည် လှည့်လည်သွားလာသည့် ဟီဘရူးများအဖြစ် မီဆိုပိုရေးမီးယားမှ ထွက်ပြေးခဲ့ကြသည်။ နောက်ဆုံးတွင် မိုးဇက် ခေါင်းဆောင်ပြီး အီဂျစ်ပြည်မှ နှစ်လေးဆယ် ခရီးနှင်ခဲ့ကာ ဂျူဒီယာ တောင်ကုန်းများဆီသို့ ပြန်လာ ကြသည်။ ယခုမူ ပထမဆုံး အချုပ်အခြာအာဏာပိုင် နိုင်ငံတစ်ခု ထူထောင်ခွင့်ရကြပြီ။ 

           ဒေးဗစ်နှင့် ဆော်လမွန်ဘုရင်ကြီးတို့ လက်ထက်တွင် နှစ်ပေါင်းတစ်ရာ ဂျူနိုင်ငံ ထူထောင်ခွင့် ရခဲ့သည်။ ဥရောပ၊ အာရှနှင့် အာဖရိကတို့၏ ကုန်သည်များ ဖြတ်သန်း ရာ လမ်းဆုံလမ်းခွဲဖြစ်သည့် ထိုဒေသကို အနီးဝန်းကျင်က ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်ကြသည်။ ဟီဘရူးတို့မှာ နှစ်ပေါင်းတစ်ထောင်နီးပါး အတိုက်အခိုက် ခံခဲ့ရသည်။ အဆီးရီးယား၊ ဘေဘီလုံ၊ အီဂျစ်၊ ဂရိ၊ ရောမတို့၏ စစ်သည်များသည် ဂျူးတို့ မြေကို တစ်ဦးပြီးတစ်ဦး ဝင်ရောက် တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြသည်။ ၅၈၆ ဘီစီနှင့်အေဒီ ၇၀ တို့တွင် စစ်နိုင်သူတို့သည် ဂျူးတို့အား နှင်ထုတ်ခဲ့ကြသည်။ ဂျေရုဆလမ်၏ တောင်ကုန်းပေါ်တွင် တည်ဆောက် ထားသည့် ဘုရားကျောင်းကို ဖျက်ဆီးခဲ့ကြသည်။ ထိုသို့ ဇာတိမြေမှ ထွက်ပြေးကြရ သဖြင့် ရှေးဟောင်းမြေကို ပို၍ ခင်တွယ်လာကြသည်။

          အသိပညာ ကင်းမဲ့သူတို့အား ခရစ်ယာန်ဘာသာသို့ ကူးပြောင်းပေးရန် ကြိုးပမ်း ကြသည့် ရှေးဦး ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်းသည် ဂျူးလူမျိုးတို့အား ဘာသာရေး ကိုးကွယ် မှု မတူသူများအဖြစ် ခွဲခြား ဖိနှိပ်ခဲ့သည်။ ရောမဘုရင် ဒုတိယ သီအိုဒိုဆီးယတ်သည် ဥပဒေတစ်ခု ထုတ်ပြန်ကာ ဂျူးတို့ ကိုးကွယ်သည့် ဂျူဒါဝါဒကို ဖိနှိပ်ခဲ့သည်။ ဂျူးလူမျိုး များကို ခွဲခြားအုပ်ချုပ်ခဲ့သည်။ 

          ဖရင့်ဘုရင် ဒါဂိုဘတ်သည် ဂေါနိုင်ငံမှ ဂျူးတို့အား မောင်းထုတ်သည်။ စပိန် ဘုရင် ဗီဇီဂေါ့သည် ဂျူးတို့မှ မွေးဖွားသည့် သားသမီးမယားကို ခရစ်ယာန်ဘာသာသို့ သွတ်သွင်းခဲ့သည်။ ဘိုင်ဇန်တိုင်ဘုရင်ဟိရာက

လိယတ်သည် ဂျူးတို့ ကိုးကွယ်သည့် ဂျူဒါဝါဒကို ပိတ်ပင်ခဲ့သည်။ ကရူးဆိတ် စစ်ပွဲတွင် ဂျူဒါဝါဒကို စနစ်တကျ

သုတ်သင် ခဲ့သည်။ 

          နိုင်ငံအများအပြားက ဂျူးလူမျိုးတို့အား မြေပိုင်ဆိုင်ခွင့် မပေး။ အလယ်ခေတ် လက်မှုပညာသည် အဖွဲ့ နှင့် ကုန်သည်အဖွဲ့ များသို့ ဂျူးများကို အဝင်မခံ။ 

          ထိုခေတ်များကို ဂျူးတို့က အမှောင်ခေတ်ဟု သတ်မှတ်သည်။ အမှောင်ခေတ် တွင် ဂျူးလူမျိုးများ အေးချမ်းစွာ  ရပ်တည်ခွင့်ကို ပေးသူမှာ စပိန်နိုင်ငံ မဟာမေဒင် အကြီးအကဲများ ဖြစ်သည်။ အာရပ်လူမျိုးတို့ အုပ်ချုပ်ရေးလက်အောက်တွင် ဂျူးတို့မှာ ကြီးပွားချမ်းသာလာကြသည်။ ထို့နောက် စပိန်ကို ခရစ်ယာန်တို့ သိမ်းပိုက်သည်တွင် ဂျူးတို့ အဖိနှိပ်ခံရသည်။ ၁၉၄၂ တွင် ဖာဒီနန်နှင့် အစ္စဘဲလား လက်ထက်၌ စပိန်နိုင်ငံမှ ဂျူးတို့အား နှင်ထုတ်သည်။

          ဂျာမနီတွင် ဂျူးတို့အား ရထားတွဲများတွင် စီးခွင့်မပြု။ မြို့သို့ ဝင်လျှင်လည်း မြို့ဝင်ကြေး ပေးရသည်။ ဗင်းနစ်သမ္မတနိုင်ငံတွင် ဂတ်တိုနူအိုဗိုဟူသောဝေါဟာရတစ်ခုတီထွင်သည်။ဂတ်တိုဟူသည်ဂျူးရပ်ကွက်ဖြစ်သည်။ ယင်းတွင် ဂျူးတို့ သီးခြားနေထိုင် ရသည်။ ပိုလန်နိုင်ငံတွင် ကော့ဆက်တို့၏ တော်လှန်ရေး၌ ဂျူးတို့ များစွာ ဖိနှိပ်သုတ်သင်ခံရသည်။ ဆယ်နှစ်အတွင်း၁ဝဝ,ဝဝဝကျော်သေဆုံးခဲ့သည်။ ဇာဘုရင်တို့ပိုလန်ကို သိမ်းပိုက်သည့်

အခါ ကမ္ဘာတွင် ဂျူးလူမျိုး တစ်ဝက်ခန့် အမှောင်ခေတ်မှာ နစ်မွန်းရသည်။ ဂျူးလူမျိုးယောက်ျားလေး ဆယ့်နှစ်နှစ်ပြည့်လျှင်နှစ်ဆယ့်ငါးနှစ်စစ်မှုထမ်းရသည်။ဂျူးတို့စားသည့်သန့်ရှင်းသောတို့ကိုလည်းအခွန်

ကောက်သည်။ မြို့ကြီးများတွင် တက္ကသိုလ်ရပ်ကွက်များ၌ ဂျူးအမျိုးသမီးများ နေထိုင်ခွင့် မပြု။ နေထိုင်

ချင်လျှင် ပြည့်တန်ဆာ အမှတ်အသားဖြစ်သည့် ကြယ်ဝါတံဆိပ်ကို ရင်မှာ ချိတ်ထားရသည်။ ၁၈၈ဝ တွင် ဒုတိယအလက်ဇင်းဒါး အသတ်ခံရသဖြင့် ဇာဘုရင် စစ်သားများအားပေးအားမြှောက်ပြုသည့်လူရမ်းကား

အုပ်စုသည် ဂျူးရပ်ကွက် တစ်ခုပြီးတစ်ခုသို့ ဝင်ရောက် ဖျက်ဆီးမီးရှို့သည်။ သတ်ဖြတ်သည်။ ဤသို့ဖြင့် စနစ်တကျ လူသတ်ပွဲဆိုသော ဝေါဟာရ တစ်ခု ပေါ်ပေါက်လာသည်။

          ဟစ်တလာ၏ လူသတ်ဓာတ်ငွေ့ ခန်းဆီသို့ ဂျူးအမြောက်အမြား ပို့ဆောင် သတ်ဖြတ်သည်မှာ ခေတ်သစ်သမိုင်းတွင် သွေးစွန်းသည့် ထူးခြားသော သမိုင်းမှတ်တိုင် များ ဖြစ်လာသည်။

          ၁၈၉၅ တွင် ပြင်သစ်စစ်တပ်မှ ဂျူးအရာရှိတစ်ယောက်ဖြစ်သည့် ကပ္ပတိန် အဲလ်ဖရက်ဒရေးဖက်အား ပဲရစ်မြို့တွင် စစ်အခမ်းအနားဖြင့် ရှုတ်ချသည်။ ပြစ်မှုမှာ စစ်ရေးလျှို့ဝှက်ချက်များကို ဂျာမနီအား ပေးသောကြောင့် ဖြစ်သည်။ 

          ထိုအခမ်းအနားကို ဗီယင်နာသတင်းစာဆရာတစ်ယောက် ကြည့်ရှုခဲ့ရသည်။ သူကားသီယိုဒိုဟာဇယ်ဖြစ်ပြီး ဒရေးဖက်လိုပင် ဂျူးလူမျိုးတစ်ယောက် ဖြစ်လေသည်။ သူသည် ဥရောပအဖွဲ့အစည်းတွင် သက်သောင့်သက်သာ နေထိုင်ခဲ့သူဖြစ်သည်။ သူ့ လူမျိုး ဘာသာတရားကို လျစ်လျူရှုခဲ့သည်။ ထိုနေ့က “သစ္စာဖောက်ကို သတ်ပါ၊ ဂျူးကို သတ်ပါ”ဆိုသော အော်သံများကို သူကြားရသည်။ သူ့မှာ တုန်လှုပ်ခဲ့ရသည်။   ကြက်သီးမွေးညင်းများ ထ လာသည်။ ချက်ချင်းပင်သူနားလည်လိုက်သည်။ လူအုပ်ကြီးသည် အဲလ်ဖရက်ဒရေးဖက်၏ သွေးကိုသောက်

လိုခြင်းမဟုတ်။ သူ့သွေးကိုပါသောက်လိုကြခြင်းဖြစ်သည်ဟု နားလည်လိုက်သည်။ ဟာဇယ်ချောက်ချောက်

ချားချားဖြစ်ကာ ထိုမြင်ကွင်းမှ ထွက်လာခဲ့သည်။ စိတ်ချောက်ချားရာမှ အမြင်တစ်ခု ကြည်ကြည်လင်လင် ရလာသည်။ သူ့လူမျိုး၏ ရည်မှန်းချက် ပန်းတိုင်ကို ဖော်ဆောင်ကာ နှစ်ဆယ်ရာစု သမိုင်းသစ်ကို ရေးမည့် အမြင်သစ်တစ်ခု ဖြစ်သည်။ 

          ယင်းမှာ ဇီယွန်ဝါဒ ဖြစ်လေသည်။ ဟာဇယ်သည် စာမျက်နှာတစ်ရာရှိ စက္ကူပြာ စာတမ်းတစ်ခု ပြုစုသည်။ နာမည်မှာ “ဂျူနိုင်ငံတော်” ဖြစ်လေသည်။

          နောင် နှစ်နှစ်ကြာသည့်အခါတွင် ဆွစ်ဇာလန်နိုင်ငံ ဘေဆယ်မြို့ လောင်းကစား ကက်စီနိုတစ်ခု၌ ပထမဆုံး ကမ္ဘာ့ဇီယွန်ကွန်ဂရက်ကို ဟာဇယ် ခေါင်းဆောင်ကာ ကျင်းပ ခဲ့သည်။ ဟာဇယ်၏ ကွန်ဂရက်တွင် နိုင်ငံတကာ ဂျူးအမှုဆောင်အဖွဲ့ ဖွဲ့စည်းကာ ဂျူနိုင်ငံတော်ကိုအကောင်အထည်ဖော်ရာ၌လမ်းညွှန်မှုပေး

စေသည်။ ဂျူးအမျိုးသား ရန်ပုံငွေတစ်ခုကို ထူထောင်သည်။ ဟာဇယ် ဂျူးနိုင်ငံတော်ထူထောင်မည့် ပါလက်

စတိုင်းနိုင်ငံတွင် မြေများ ဝယ်ရန် မြေယာဘဏ်တစ်ခုလည်း ထူထောင်သည်။ ထို့ပြင် နိုင်ငံ တော် အလံနှင့် နိုင်ငံတော်သီချင်းကိုလည်း ရွေးချယ်သည်။

          ဂျူးတို့ ဘုရားဆုတောင်းရာတွင် အသုံးပြုသော ရှာစောင်၏ အရောင်ဖြစ်သည့် အဖြူနှင့်အပြာကို ဂျူနိုင်ငံတော်အလံအဖြစ် သတ်မှတ်ရွေးချယ်သည်။ ဟီဘရူးသီချင်း နာမည်မှာ ပို၍ အဓိပ္ပာယ်ရှိသည်။ ယင်းမှာ မျှော်လင့်ချက် ဖြစ်သည်။

          ဟာဇယ်၏ နောက်လိုက်များသည် ပါလက်စတိုင်းသို့ ပြန်ကြရန် စိတ်အားထက် သန်လာကြသည်။ ဂျူးတို့ အကွဲကွဲအပြားပြား ဖြစ်သွားသည်။ အမှောင်ခေတ်မှာပင် အာဖဂန်နစ္စတန်၌ ပါကစ္စတန်နယ်စပ် ဆာဖက် (Safed)၊ မြောက်ပါလက်စတိုင်းရှိ တိုင်းဘားရီးယတ် (Tiberias) နှင့် မြောက်အစ္စရေးရှိ ဂယ်လီလီ (Galilee) တို့တွင် ဂျူးကိုလိုနီလေးများ ထူထောင်နိုင်ခဲ့သည်။ ခရစ်ယာန်တို့ အုပ်စိုးစဉ်ကာလတွင် ဂျူးတို့ အား ဂျေရုဆလမ်သို့ ဝင်ခွင့်မပြု။ ကရူးဆိတ် စစ်သားတို့သည် ဂျူးတို့အား ဂျူးဘုရား ကျောင်းထဲမှာပင် အရှင်လတ်လတ် မီးရှို့ သတ်ခဲ့ကြသည်။

          ပါလက်စတိုင်း၏ မွတ်စလင် အုပ်ချုပ်သူများမှာ သည်းခံသက်ညှာသည်။ အိုမာကလစ်က ဂျူးတို့ကို မဖိနှိပ်။ ဆာလာဒင်သည် မွတ်စလင်ဘာသာဝင်တို့နှင့်အတူ ဂျူးတို့အား ဂျေရုဆလမ်သို့ ခေါ်ဆောင်ခဲ့သည်။ အော်တိုမင်တူရကီတို့လက်ထက်တွင် ဂျူးတို့မှာ ပါလက်စတိုင်းသို့ ပြန်လာရန် ပထမဆုံး အခွင့်သာခဲ့သည်။ ၁၈၆၀ တွင် အင်္ဂလိပ် လူသားချင်း စာနာသူ ဆာမိုးဇက်မွန်တီဖီယိုးရီသည် ဂျေရုဆလမ် မြို့ရိုးပြင် ဘက်တွင် ပထမဆုံး ဂျူးရပ်ကွက်တည်ဆောက်ပေး ခဲ့သည်။ တစ်ညလျှင် တစ်ပေါင်(စတာလင်) သုံးစွဲရန်ပေးခဲ့သည်။ အဲလ်ဖရက်ဒရေးဖက် ရှုတ်ချခံရပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ၁၈၉ဝ ဂျေရုဆလမ်၏ လူဦးရေ ငါးသောင်းအနက် ဂျူးသုံးသောင်းရှိလာသည်။

          ရုရှားတွင် ဂျူးတို့ အစုလိုက် အသတ်ခံရသဖြင့် နှစ်ဆယ်ရာစုအကူး၌ ပါလက် စတိုင်းသို့ ဂျူးများ ပြောင်းရွှေ့လာကြသည်။ ယင်းတို့မှာ ဟာဇယ်လှုပ်ရှားမှု၏ ပထမဆုံး အသီးအပွင့်များ ဖြစ်သည်။ ထို့နောက် ကရိုင်မီယာမှရှေ့နေ ရီယူဗင်ရှာရီသည် ဇီယွန် လှုပ်ရှားမှု၏ ခေါင်းဆောင်တစ်ယောက်ဖြစ်လာပြီး ပါလက်စတိုင်းသို့ ပြောင်းရွှေ့ လာ သည်။ သူ့ဇနီးမှာ ဂီကတီးဝိုင်းတွင် စန္ဒရားတီးသူဖြစ်သည်။ “ဥပဒေဘွဲ့ ယူပြီး အခု မြေတူးနေရတယ်။ ကျွန်တော့်ဇနီးက ဘရာဟမ်နဲ့ မိုးဇက်တို့ရဲ့ ဂီတကို စန္ဒရားတီးပြီး ဖြေဖျော်တယ်။ အခု သူ့လက်တွေဟာ စန္ဒရားမတီးတော့ဘဲ နွားနို့ ညှစ်နေပြီ။ ဒါမှ ဒီမြေကို ဖွံ့ဖြိုးစေနိုင်မယ် မဟုတ်လား” ဟု ရှာရီက ဆိုသည်။

          ပါလက်စတိုင်းသို့ ပြန်လာကြသူထဲတွင် ပိုလန်နိုင်ငံ ဝါဆောမြို့ အနောက် မြောက်ဘက် သုံးဆယ့်ရှစ်မိုင်ဝေးသည့် ပမှ ..မင်း” လည်း ပါသည်။ သူသည် ၁၉နှစ်သာရှိပြီး ရှေ့နေတစ်ယောက်၏သား ဖြစ်သည်။ သူ့အဖေ၏ အိမ်ထဲသို့ တိတ်တဆိတ် ဝင်ရောက်လာသည့် ဇီယွန်ဝါဒကို သဘောကျသည်။ သူ့ အဖေ၏ စာကြည့်ခန်းသည် ပလွန့်မှ ဇီယွန်ဝါဒီတို့ စုဝေးရာ နေရာတစ်ခုဖြစ်သည်။ ဒေးဗစ်ဂရင်း