ကလောင်စုံ - ဗညားဒလ

နိဒါန်း

          မြန်မာနိုင်ငံ စာပေပြန့်ပွားရေးအသင်းကို ၁၃၂၁ ခုနှစ်၊ နတ်တော် လဆန်း ၁ ရက်၊ စာဆိုတော်နေ့တွင် စတင်တည်ထောင်ခဲ့ရာ ယခုအခါ ၁၄-နှစ်တိုင်ခဲ့လေပြီ။

          ထိုတစ်ဆယ့်လေးနှစ်သော နှစ်ပရိစ္ဆေဒအတွင်း မြန်စာပြန့် သည် စာပေယဉ်ကျေးမှု အနုပညာဆိုင်ရာ အထိမ်းအမှတ် အခမ်း အနားကျင်းပခြင်း၊ စာအုပ်ထုတ်ဝေခြင်း၊ ဟောပြောပွဲများ ပြုလုပ်ခြင်း တို့ကို နှစ်စဉ်မပြတ် ဆောင်ရွက်ခဲ့ပေသည်။

          အသင်းစာစဉ်တစ်ခုဖြစ်သော အနုပညာလောကစာစဉ်ကို အမှတ် ၃ အထိ ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ လယ်တီပဏ္ဍိတ၊ ဝတို့ဌာနီ၊ မြဝတီ မင်းကြီး၊ ရှင်မဟာရဋ္ဌသာရ၊ ကျော်အောင်စံထား၊ စိန္တကျော်သူ ဟူသော စာပေကျမ်းတို့ကို ထုတ်ဝေခဲ့ပေသည်။ ယခုအခါ “ဗညားဒလ”မည် သော ဤကျမ်းကို ထုတ်ဝေနိုင်ပြန်ပေပြီ။

          အထိမ်းအမှတ် အခမ်းအနားနှင့် ဟောပြောပွဲတို့တွင် လယ်တီ ပဏ္ဍိတ ကွယ်လွန်သည့် ၂၅-နှစ်မြောက်၊ စိန်ဗေဒါ ကွယ်လွန်သည့် ၂၅-နှစ်မြောက်၊ အင်းဝမြို့တည် နှစ် ၆ဝဝ-ပြည့်၊ နန်းတော်ရှေ့ ဆရာတင်နှင့် ရွှေတိုင်ညွန့် ဂီတသရုပ်ဖော် ဟောပြောပွဲ၊ ဇာတ်သဘင် ဆွေးနွေးပွဲ၊ ဂီတဆွေးနွေးပွဲ၊ ပါရဂူ၏ ညီတော်မင်းနန် ဝတ္ထုဖတ်ပွဲ၊ ဆရာကြီး သခင်ကိုယ်တော်မှိုင်း၏ ဗျတ်ဝိဗျတ္တ ပြဇာတ်ဖတ်ပွဲ၊ ဘိုးဝဇီရအနှစ် ၁၂ဝ-မြောက်၊ မြဝတီမင်းကြီး အနှစ် ၂၀၀-မြောက်၊ ရှင်မဟာ ရဋ္ဌသာရ အနှစ် ၅ဝဝ မြောက်၊ ၂၅-နှစ်မြောက် စာဆိုတော်နေ့ ငွေရတု သဘင်၊ ဝေါဟာရတ္ထပကာသနီကျမ်းသက် နှစ် ၂၀၀- မြောက်၊ ကင်းဝန်မင်းကြီး နှစ် ၁၅၀-မြောက်ဟူသော အထိမ်းအမှတ် ဟော ပြောပွဲနှင့် ကဗျာရွတ်ပွဲများကို ပြုလုပ်ကျင်းပခဲ့၏။ မြဝတီမင်းကြီးပွဲ ကား အီနောင်အလံသန်လျက် စိုက်ခန်းကို စာရေးဆရာနန်းညွန့်ဆွေ က ဇာတ်ညွှန်းရေးသား၍ အလင်္ကာကျော်စွာ စာရေးဆရာ ဒါရိုက်တာ ဦးသုခ၏ သင်ကြားပြသမှုဖြင့် ရွာစားစိန်စတင်းဆိုင်းနှင့် တွဲဖက် ခင်းကျင်း ကပြခဲ့၏။ အီနောင်ဇာတ်တွင် မဟာဂီတများကို အလင်္ကာ

ကျော်စွာ ဒေါ်စောမြဧကြည်၊ အလင်္ကာကျော်စွာ ဆရာကြီးဦးဘမောင်၊ ဝဏ္ဏကျော်ထင် ဒေါ်အောင်ကြည် စသော အကျော်ဒေယျ မဟာဂီတ ပညာရှင်ကြီးများက သီကျူး၍ မြဝတီမင်းကြီးအား ပူဇော်ခဲ့ကြ၏။

          ဤနှစ်အဖို့ကား မွန်အမတ်ကြီး ဗညားဒလကို ထုတ်ဖော် ကျေးဇူးဆပ်ခွင့် ကြုံလေသည်။ မွန်အမျိုးသားပညာရှိကြီးဖြစ်၍ ထူးထူးကဲကဲ နှစ်လိုစွာ ချီးကျူးဂုဏ်ပြုရပေ၏။ စင်စစ် ၉၃၄-ခုနှစ်တွင် အမတ်ကြီး ကွယ်လွန်ရာ ၁၃၃၄-ခုနှစ်တွင် အနှစ် ၄ဝဝ ပြည့်မြောက်၍ ထိုနှစ်အတွင်း ပွဲလမ်းကျင်းပ စာအုပ်ထုတ်ဝေရန်ဖြစ်သည်။ သို့သော် လည်း ဒီးဒုတ်ဦးဘချို အတ္ထုပ္ပတ္တိစာတမ်းဖတ်ပွဲ၊ သတင်းစာဆရာ ဦးသိမ်းမောင် အတ္ထုပ္ပတ္တိ စာတမ်းဖတ်ပွဲများ ကျင်းပပြုလုပ်ရသည်နှင့် ၁၃၃၅ ခုနှစ်တွင် ချဉ်းနင်းကာ လအနည်းငယ် စွန်းခဲ့ရလေသည်။

          ဗညားဒလ နှစ် ၄ဝဝ ပြည့် အထိမ်းအမှတ်ဟောပြောပွဲနှင့် ကဗျာရွတ်ပွဲကို ၁၃၃၅ ခုနှစ် ဝါဆိုလပြည့်ကျော် ၇ ရက်နေ့တွင် ရန်ကုန်မြို့၊ ဗိုလ်တထောင်ဘုရားလမ်း၊ ရာမာကရစ်ရှနာအသင်းတိုက် ခန်းမဆောင်တွင် ကျင်းပလျက် မွန်ယဉ်ကျေးမှုနှင့် စာပေပညာရှင် ဆရာ နိုင်ပန်းလှက ဗညားဒလနှင့် ရာဇာဓိရာဇ်အရေးတော်ပုံကျမ်း အကြောင်းကို ဟောပြောလေသည်။ မွန်ယဉ်ကျေးမှု ဂီတပညာရှင်များ က မွန်ဂီတတို့ဖြင့် မွန်အမတ်ကြီး ဗညားဒလအား အလေးအမြတ်ပြုခဲ့ ကြလေသည်။ ဆရာရန်နိုင်ဆွေက ဗညားဒလ ဂုဏ်ပြုသီချင်းကို ရေး သား၍ မင်းထာပိုင်က မွန်ဘာသာ ပြန်ဆိုလေသည်။ ထိုထိုပုဂ္ဂိုလ်များအားလည်း လွန်စွာပင် ကျေးဇူးတင်ရှိရပေကြောင်း။

          ဤ “ဗညားဒလ” စာပေကျမ်းထွက်ပေါ်နိုင်ရေးအတွက် မေတ္တာ စေတနာရှေ့ထား၍ စာမူများ ရေးသားချီးမြှင့်ကြကုန်သော စာရေးဆရာကြီးများအားလည်းကောင်း၊ စာမူ မှသည် စာအုပ်အဖြစ်သို့ ရောက်ရှိရေးနှင့် ပြည်လုံးကျွတ်ဖြန့်ချိရေး စာအုပ်လုပ်ငန်းအဝဝကို တာဝန်ယူဆောင်ရွက်ပေးသော တွင်းသင်းတိုက်အားလည်းကောင်း၊ မြန်စာပြန့်က အထူးတလည် ကျေးဇူးဥပကာရ တင်ရှိပါကြောင်း မမေ့ မလျော့ ဖော်ပြမှတ်တမ်းတင်ရပါသတည်း။

          စာအုပ်ထုတ်ဝေရေးအဖွဲ့

ပြနိုင်ခဲ့ကြခြင်း မြန်မာနိုင်ငံ စာပေပြန့်ပွားရေးအသင်း

ရာဇာဓိရာဇ်မှ မင်းကြီးစွာသို့

          ကျွန်ုပ်တို့ ဟံသာဝတီပြည့်ရှင် ရာဇာဓိရာဇ်သည် နှစ်ဖက်သော ဗိုလ်ပါ တို့ ၏ ဒုက္ခဆင်းရဲခြင်းကိုမြင်သဖြင့် အတိတ် အနာဂတ် ပစ္စုပ္ပန် သုံးတန်စလုံး ဆင်ခြင်ပါသည်။ အကယ်၍ ဧကရာဇ်မင်းနှစ်ပါးစလုံး က ဘဝင်မြင့်၍ မာနထောင်လွှားပြီး အရှုံးအနိုင်ကို အပြိုင်အဆိုင် လုနေကြလျှင် ဗိုလ်ပါနှစ်ဖက်စလုံး ပျက်စီးကြမည်။ မြို့သူမြို့သား၊ ရွာသူရွာသား၊ ရဟန်းသံဃာများသည် ဒါန သီလ ဘာဝနာတရား တို့နှင့် ကင်းကွာကြရမည်။ သည်အပြစ်အားလုံးတို့သည် ဧကရာဇ် နှစ်ပါးတို့၌သာ တည်ရှိပါတကားဟု ရာဇာဓိရာဇ် မြင်ပါသည်။ သို့ မြင်မိ၍ သဗ္ဗညုတဉာဏ်အတွက် ပါရမီဖြည့်နေသော မင်း ယောက်ျား ဗညားနွဲ့ သည် အပြစ်ကိုကြောက်ရွံ့သဖြင့် မာနကို ပျော့ အောင်ဖျော့၍ မာန်ကို နိမ့်အောင် နှိမ့်ချ၍ သည်စစ်အရေးအခင်းတို့ ကို နှုတ်ရေးဖြင့် ဖြေရှင်းရန် ကျွန်ုပ်တို့အမတ်ကြီး လေးပါးအား အာဏာအပ်နှင်း၍ တာဝန်ပေးထားပါသည်။

(ဗညားဒလ-၁၀၈)