ဦးအုံးဖေ(တက်တိုး) - နိပွန်ပုံပြင်များ

နိပွန်ပုံပြင်များနှင့်ပတ်သက်၍

          ဂျပန်ခေတ်တွင် စာအုပ်ထုတ်ဝေရေးလောကမှာ စောစောပိုင်း၌ အဆင်ပြေပြေ ထုတ်ဝေနိုင်ခဲ့သည်။ ပထမဆုံး ထုတ်ဝေသောစာအုပ်မှာ နိပွန်ဗမာအမည်နှင့် ဂျပန်စကား သင်စာအုပ်ဖြစ်သည်။ ဂျပန်ဘာသာသင်ကျောင်းမှ ထုတ်ဝေ ခြင်း ဖြစ်သည်။

          ကြီးပွားရေးတိုက်မှ ဂျပန်စာရေးဆရာ အရှိဟေးဟီနိုတ် ၏ ဝတ္ထုများကို ကြီးပွားရေးဦးလှ ဘာသာပြန်သော ရွံ့နှင့် စစ်သား'၊ 'ပန်းနှင့်စစ်သား” စာအုပ်များထွက်လာသည်။ အခြားသောစာအုပ်တိုက်များမှလည်း စာအုပ်များ အသီးသီး ထုတ်ဝေခဲ့ကြသည်။

          စစ်အတွင်းကာလဖြစ်သည့်အလျောက် ပေါ်ပင် စစ် နှင့်ပတ်သက်သော၊ ဂျပန်နှင့်ပတ်သက်သော စာအုပ်များ လည်း ရေးသားထုတ်ဝေခဲ့ကြသည်။ ဦးဘသောင်းရေး “ဘူရှီဒို” ဦးအုန်းဖေတည်းဖြတ်သော ဂျပန်ပုံပြင်” ရန်အောင် ရေး “ချစ်မယားနှင့်စစ်သား” မဟာဆွေရေး “ရန်ကုန်နှင့်ဗုံးဒေါ်မမခင်ရေး လူမှုရေးရာ၊ ရွှေဘရေး “ခေတ်သစ်ရန်ကုန်ဆို တာ၊ မြဒေါင်းညိုရေး “ရဲဘော်သုံးကျိပ်”၊ “ရွှေတောင်တိုက်ပွဲ မင်းသားရေး ‘ရွှေတူ၊ သခင်ထွန်းအုပ်ရေး “ကျွန်ုပ်၏စွန့်စား ခန်းများ၊ သခင်ဗစိန်ရေး “ဗမာ့လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှု စသည်တို့ဖြစ်သည်။

          ဂျပန်ခေတ်တွင် စာရေးဆရာတို့သည် စာမူများကို ပုံမနှိပ်မီ ထုတ်ဝေခွင့်ပြုရန် ဆင်ဆာပညတ်ရေးရုံးသို့ တင်ပြ ရသည်။ ပုံနှိပ်တိုက် ထိုင် တစ်ရွက်ပြီးတစ်ရွက် ရေးလိုက်၊ စာစီလိုက်နှင့် အသားသေ နေရာကျခဲ့သော စာရေးဆရာ များသည် အောင့်အည်းကာစာမူများကို အစအဆုံး ပြီးစီး အောင် ရေးသားပေးခဲ့ရ၏။

          ဆရာမင်းဆွေရေး “ဓား” ဝတ္ထုသည် ဆင်ဆာ၌ အတန်ကြာမြင့် စွာ စောင့်စားပြီး ခွင့်ပြုချက်ရယူခဲ့ရသည်။ ပညတ်ရေးချုပ် ဦးခင်အောင် နှင့် ဆရာမင်းဆွေတို့မှာ ဆရာ ဦးဉာဏအုပ်စုဝင်ချင်းဖြစ်သဖြင့် အတော်ကလေး ရင်းနှီးခဲ့သော်လည်း “ဓား” ဝတ္ထုကို ဆင်ဆာအလိုကျ အထပ်ထပ် ပြင်ဆင်ပေးခဲ့ရလေသည်။ ပြီး ဂျပန်ခေတ်၏ တစ်နေ့သ၌ ဆရာဦးသိမ်းမောင်နှင့် ဆရာဇဝနတို့သည် ဆူးလေဘုရားနှင့် မျက်စောင်းထိုးမှာ ရှိသည့် ဗလီကြီးရှေ့က လက်ဖက်ရည်ဆိုင်တွင် လက်ဖက် ရည်သောက်နေကြစဉ် ကြီးပွားရေး ဦးလှနှင့် သိပ္ပံကျော်ထင် တို့ ရောက်လာကြသည်။

          ဦးလှက သူ့ညီ ကိုဆောင်း (ရဲဘော်သုံးကျိပ်ဝင် ဗိုလ်ထိန်ဝင်း) နှင့်တွေ့ခဲ့ပုံ၊ အမှတ် (၁၅) ဂျပန်တပ်မတော်ဝါဒဖြန့်ချိရေးအဖွဲ့နှင့် ပါလာသူ ဂျပန်စာရေးဆရာ တကာမီ က မြန်မာစာရေးဆရာအသင်းဖွဲ့ ရန်လိုသည့် အကူအညီများ ကို ပေးမည်ဟု ကိုဆောင်းထံမှ သိရကြောင်း ပြောပြသည်။

          စာရေးဆရာအသင်း ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့လျှင် မဂ္ဂဇင်း ထုတ်ဝေခွင့်ရမည်ဖြစ်ရာ စာရေးဆရာများအဖို့ အသင့်အတင့် အကျိုးရှိမည်ဖြစ်ပြီး နောင်စာအုပ်များပါ ထုတ်ဝေနိုင်မည့် အလားအလာကို မြင်ကာ စာရေးဆရာအသင်းဖွဲ့ ရန် သဘောတူပြီး ၎င်းတို့လေးဦးလက်မှတ်ဖြင့် အစည်းအဝေး ခေါ်သည့် ဆော်သြချက်ကို သတင်းစာများမှာ ထည့်လိုက် လေသည်။

          ထို့နောက် စာရေးဆရာမဂ္ဂဇင်းထုတ်ဝေရန် စီစဉ်ရာ မစ္စတာ တကာမီကအရင် မတည်ငွေသုံးထောင်ကို ဂျပန်စစ် ဘက်မှ ထုတ်ပေးသည်။ မဂ္ဂဇင်းအတွက် စက္ကူကို သူရိယ တိုက်မှ ဈေးရင်းနှင့်ရအောင် ဦးသိမ်းမောင်က ပြောပေးသည်။ သူရိယသတင်းစာတိုက်တွင် စက္ကူများ လှိမ့်၍ မှာကြားတင် သွင်းထားရာ ၄၊ ၅ နှစ်စာအထိ စက္ကူလုံလောက်ရုံမက ပို၍ပင်နေသည်။

          ၁၉၄၂ ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလထုတ် စာရေးဆရာမဂ္ဂဇင်း အမှတ် (၁) ကို ဆင့် ၁ဝဝဖြင့် ထုတ်ဝေရောင်းချရာ များစွာ တွင်ကျယ်ခဲ့သည်။ စစ်ကြိုခေတ်က ရပ်စဲသွားသော သူရိယ မဂ္ဂဇင်းဆိုက် အရွယ်အတိုင်း လေးချိုး ၉ x ၁၂ လက်မ၊ စာမျက်နှာ ၈၄ မျက်နှာ (၂၁ ဖောင်) ကို နော်ဝေးစက္ကူဖြင့် ပုံနှိပ်ထုတ်ဝေခဲ့သည်။ စစ်အတွင်း ရေးစရာရှား၊ နေရာရှားချိန် ၌ စာရေးဆရာမဂ္ဂဇင်း ထုတ်ဝေနိုင်ခဲ့ခြင်းကြောင့် စာရေးဆရာအဖို့ အသက်ရှူပေါက်ရခဲ့သည်။ သို့ရာတွင် ဂျပန် စစ်ဘက်ပြန်ကြားရေးဌာနခွဲမှ စာရေးဆရာမဂ္ဂဇင်း ထုတ်ဝေ စေချင်သည်မှာ သူတို့ ဂျပန်စာပေနှင့် ဂျပန်ယဉ်ကျေးမှုများကို မြန်မာတို့နှင့် ထိတွေ့နီးစပ်စေရန်ဖြစ်သည်။ သူတို့ မျှော်လင့် သလို ဖြစ်မလာသောအခါ အသင်းအပေါ် စိတ်ဝင်စားမှုမရှိ တော့ မစ္စတာတကာမီက ဂျပန်သို့ပြန်သွားမည့်ရက်တွင် ထောက်ပံ့ကြေးကို ရပ်စဲပစ်လိုက်လေသည်။

          စာရေးဆရာအသင်းမှ စာရေးဆရာမဂ္ဂဇင်းကို လစဉ် ပုံမှန် ထုတ်ဝေရန် ရည်မှန်းထားသော်လည်း အမှတ် (၄) အထိသာ အချိန်မှန်ထုတ်ဝေနိုင်ခဲ့ပြီး အမှတ် (၅) မှစ၍ လကျော်သာ ထုတ်ဝေနိုင်ခဲ့သည်။

          စာရေးဆရာမဂ္ဂဇင်းသည် ပုံစံမပျက်ကြိုးစားကာ ထုတ်ဝေနေရာမှ သူရိယတိုက်မှ စက္ကူဝယ်ယူမရရှိသောကြောင့် စက္ကူကောင်းဖြင့် မထုတ်နိုင်တော့ဘဲ ရုံးသုံးစက္ကူ တစ်ဖက်လွတ်၊ စက္ကူပြာဖြင့် ထုတ်ဝေခဲ့ရသည်။

           ဆင်ဆာပညတ်ရေးရုံးမှလည်း အသင်းမဂ္ဂဇင်းအဖြစ် ရုံးသုံးတစ်ဖက်လွတ်ဖြင့် ထုတ်ဝေခွင့်ပြုခဲ့သော်လည်း ဆင်ဆာ ဖြတ်တောက်ခြင်းကို လျှော့ပေါ့မပေးခဲ့ပေ။ သူတို့မကြိုက် သောဆောင်းပါးနှင့် စာပိုဒ်များကို ဖြုတ်ခိုင်းပြီးမှ ထုတ်ဝေ ခွင့်ပြုခဲ့သည်။ တွင် ဂျပန်ခေတ်၌ နောက်ဆုံးထုတ်ဝေခဲ့သော စာရေးဆရာ မဂ္ဂဇင်း အမှတ် (၁၃) တွင် ဆင်ဆာဖြတ်တောက်ရာတွင် စာစောင်အလိုက် ဖြုတ်ပစ်ခဲ့လေသည်။ ထိုစာစောင်တွင် မင်းသုန္ဒရရေး ထောင့်ငါးရာစာမူကို ဖြုတ်ထားသည်။

          မျက်နှာဖုံးမာတိကာတွင်ပါရှိသော စာမူမှာ အမည်သာပါရှိပြီး မဂ္ဂဇင်းတွင် လုံးဝမရှိခဲ့ပေ။

          ယခုဖော်ပြထားသည်မှာ ဂျပန်ခေတ်က စာအုပ် ထုတ်ဝေရေး အခြေအနေများပင်ဖြစ်သည်။

          ဂျပန်ခေတ်က ဗမာနိုင်ငံတော်အစိုးရ၊ စာပေနှင့် စာကြည့်တိုက်ဌာနခွဲ၊ ပညာရေးဌာနက စာအုပ်များ ထုတ်ဝေ ခဲ့သည်။ ထိုသို့ထုတ်ဝေခဲ့သော စာအုပ်များမှာ

          ၁။ နိပွန်ပုံပြင်များ

           ၂။ ဗမာ့သမိုင်းပုံပြင်များ

          ၃။ သိပ္ပံကြေးမုံ

          ၄။ ကစားနည်းညွန့်ပေါင်း

          ၅။ ဗမာနိုင်ငံသမိုင်း အခြေပြ

          စသည်တို့ဖြစ်သည်။

          နိပွန်ပုံပြင်များကို ဦးအုန်းဖေ (ဆရာတက်တိုး) က တည်းဖြတ်ခဲ့သည်။ ထိုပုံပြင်စာအုပ်တွင် ပုံပြင်ပေါင်း ၁၆ ပုဒ် ပါဝင်ခဲ့ပြီး ရေးသားသူများမှာ ဦးဟိန်(မြို့မဆရာဟိန်)၊ ဦးအုန်းဖေ (ဆရာတက်တိုး)၊ ဦးသိန်းဟန် (ဆရာဇော်ဂျီ)၊ ဦးသိန်း (ဇဝန) တို့ ဖြစ်သည်။

          နိပွန်ပုံပြင်များစာအုပ်နှင့်အတူ စာရေးဆရာစာစောင်မှ ဦးအုန်းဖေ (ဆရာတက်တိုး) ဘာသာပြန်သည့် ကြေးမုံမယ်” နှင့် တက္ကသိုလ်နေနတ်နွယ်၏ ‘ခင်နှင်းမေ” တို့ ကိုပါ ဖြည့်စွက်ဖော်ပြလိုက်ပါသည်။

မြင့် ဆွေဦး