ဥယျာဥ်မှူးသော်ဇင် - ကဗျာအတတ်သင်

ကဗျာအတတ်သင်

ကဗျာလင်္ကာ

ကဗျာလင်္ကာဟူသည်ကား လူတို့ နေ့စဉ်ပြောဆိုနေသော သာမန် စကားမျိုးကို တေးဂီတပမာပြေပြစ်ချောမောစွာ ချိုသာ ငြိမ့်ညောင်းအောင် စီကုံးရေးသားထားသော စာဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် ပဒဒေါသ၊ ဝါကျဒေါသ စသောဒေါသတို့မှ လွတ်ကင်း၍ ပသာဒဂုဏ် ဩဇာဂုဏ် စသောဂုဏ် တို့နှင့်ပြည့်စုံအောင် ဖွဲ့စည်းသီကုံးသမျှသော သက္ကတဘာသာ၊ မာဂဓ ဘာသာတွင် ဂါထာ၊ မြန်မာဘာသာတွင် လင်္ကာသီချင်းများကို ကဗျာ လင်္ကာဟု ခေါ်ဝေါ်ကြသည်။

ကဗျာလင်္ကာကို မြန်မာဘာသာစာပေသာမဟုတ်၊ ကမ္ဘာပေါ်ရှိ ဘာသာစာပေ အသီးသီးတို့၌လည်း တွေ့ရှိနိုင်သည်။ ထိုသို့ဖြစ်သော် ကဗျာလင်္ကာသည် မည်ကဲ့သို့ စတင်ပေါ်ပေါက်လာသနည်းဟု စဉ်းစား ဖွယ်ရှိသည်။ ကဗျာလင်္ကာကို မည်သူက စ၍ရေးလိုက်သည်ကို ကျွန်ုပ် တို့ အတိအကျမပြောနိုင်ချေ။ သို့သော် ကဗျာလင်္ကာမည်သို့ စတင် ပေါ်ပေါက်လာသည်ကိုမူ ခန့်မှန်းချိန်ဆနိုင်ပေသည်။ ကဗျာလင်္ကာ ဟူသည် တေးဂီတပမာ ချိုသာငြိမ့်ညောင်းအောင် စီကုံးထားသော စာဖြစ်သည်ဟု အထက်ကဆိုခဲ့ပြီ။ ထို့ကြောင့် ကဗျာလင်္ကာ၏ ရေ သောက်မြစ်ဖြစ်သော တေးဂီတများကို ပြန်လည်စဉ်းစားသင့်ပေသည်။ တေးဂီတများ မည်ကဲ့သို့ စတင်ပေါ်ပေါက်လာသနည်း။

ကမ္ဘာလောကကြီး၌ သာယာသော အသံသုဉ်းနေသည့်အချိန်ဟူ၍ မည်သည့်အခါကမျှ မရှိခဲ့ချေ။ သတ္တလောကကြီးမဖြစ်မီ လောက ဓာတ်ကြီးတစ်ခွင်လုံး ရေပြင်အတိ ဖုံးလွှမ်းနေသော ကမ္ဘာပျက်နေချိန် ၌ပင် ရေယာဉ်လှိုင်းတို့ခွပ်သံ၊ လျှပ်စစ်ပြက်၍ မိုးကြိုးထစ်ချုန်းသံစသော အသံများ ရှိခဲ့ပေသည်။ ထို့နောက် ရေများခန်းခြောက်၍ မြေပြင်ပေါ် ထွန်းလာသောအခါ လေဖြင့် တိုက်ခတ်အပ်သော ရေလှိုင်းသံသည် လည်းကောင်း၊ ပင်ထက်မှ သစ်ရွက် သစ်ခက်ကလေးများ လှုပ်ရှားသံ သည်လည်းကောင်း၊ ချောင်းမြောင်းအင်းအိုင်တို့မှ ရေပွက်သံတို့သည် လည်းကောင်း၊ ပိုးမွှားတိရစ္ဆာန်တို့၏ အော်မြည်သံသည်လည်းကောင်း၊ ကျေးငှက်သာရကာတို့၏ ရင့်ကျူးသံသည်လည်းကောင်း၊ အသီးသီး ရှိခဲ့ကြပေသည်။ ထိုအသံများမှာ စင်စစ်သဘာဝ၏တေးဂီတပင် ဖြစ်လေ သည်။

ဂီတသံနွယ်သည့် သာယာငြိမ့်ညောင်းသော ထိုသဘာဝသံကို ကမ္ဘာဦးသူတို့ အာရုံပြုမိကြသည်။ ကလေးသူငယ်များသည် အိမ်၌ မွေးထားသောကြောင်ကလေး ခွေးကလေးတို့၏အသံကို အတုယူအော် မြည်ကြသကဲ့သို့ ကမ္ဘာဦးသူတို့သည်လည်း ထိုသဘာဝဂီတသံများကို အတုယူကြကုန်သည်။ ဦးစွာ သူတို့အနီးပတ်ဝန်းကျင်၌ တိရစ္ဆာန်များအော်သံကိုအတုယူသည်။ အထူးသဖြင့် ငှက်ကလေးများ၏အသံကို မတူတူအောင် လေ့ကျင့်ကြည့်ကြ၏။ ငှက်အော်မြည်သံမှာ လူတို့အတု ယူရန် အလွယ်ဆုံးသော အသံဖြစ်လေသည်။

ကမ္ဘာဦးသူတို့သည် တစ်နေ့လုံး အမဲလိုက် ငါးမျှားစသည်ဖြင့် အစာရှာဖွေခဲ့ရ၏။ ပင်ပန်းနွမ်းလျကြသည့်အလျောက် ညချမ်းအချိန်ဝယ် စုဝေးလျက် ကျေးငှက်အသံ၊ မိုးသံ၊ လေသံ၊ သစ်ပင်သစ်ရွက် လှုပ်ရှား သံစသော သဘာဝဂီတသံတို့ကို တစ်ယောက်တစ်လှည့်စီ အတုယူအော် မြည်ကြ၍ ဖျော်ဖြေကြပေလိမ့်မည်။ အချို့သော သူများကလည်း အနား ယူချိန်တွင် မိမိတို့ တစ်နေ့တာကြုံတွေ့ခဲ့ရသော အဖြစ်အပျက် ဗဟုသုတ တို့ကို တစ်ဆင့်စကား တစ်ဆင့်နားရောက်အောင် ပြောကြားကြပေမည်။

ယင်းသို့ပြောကြားရာတွင် ပတ်ဝန်းကျင် သဘာဝဂီတသံကို အား ကျ၍ ရိုးရိုးစကားနှင့်မပြောဘဲ ဂီတသံနှောသည့်စကားလုံးတို့ဖြင့် ကြံဖန် ပြောသည့်အလေ့ဖြစ်လာခဲ့ဟန်တူသည်။ ဝိုင်းဖွဲ့ စကားပြောကြရာတွင် ပျော်ရွှင်မြူးတူးကြသည့်အလျောက် လက်ခုပ်တီးခြင်း ခြေဆောင့်ခြင်း၊ စည်းလိုက်ခြင်း၊ လေချွန်ခြင်း စသော အမှုတို့ကို ပြုလျက် စကားပြောသူ ကလည်း ဂီတသံနွယ်သည့် ချိုသာသော စကားများကို ပြောပေလိမ့်မည်။ ဤသို့စကားရိုးရိုးမှ ဂီတသံကို မှီလျက် သာယာနာပျော်ဖွယ်ရှိအောင် စီကာပတ်ကုံးပြောခြင်းသည်ပင်လျှင် ကဗျာလင်္ကာ သန္ဓေစွဲလာနေပြီဟု ဆိုရပေမည်။

သို့ သော် ဤသည်ကား နှုတ်ကဗျာသာလျှင် ဖြစ်သေး၏။ စာအက္ခရာမပေါ်ပေါက်မီကပင်လျှင် လူတို့သည် မိမိစိတ်နှလုံး၌ တွေ့ကြုံ ခံစားမှုတို့ကို ထုတ်ဖော်ပြောဆိုကြသော ကဗျာတေးများရှိခဲ့ကြသည်။ ထို့ကြောင့် အက္ခရာစာများ ပေါ်ပေါက်လာသောအခါ ကဗျာလင်္ကာ အရေးအသားဟူ၍ ပေါ်ထွန်းလာမည်မှာ ကျိုးကြောင်းဆက်စပ်ကြည့် က သိနိုင်ပေသည်။

မိမိစိတ်၌ ခံစားမှု၊ လှုပ်ရှားမှု၊ တွေ့ကြုံမှုတို့ကို သူတစ်ပါးစိတ်၌ ထိုနည်းနှင်နှင် တွေ့ကြုံခံစားလှုပ်ရှားလာနိုင်အောင် ကူးဆက်ပေးသော အရာကား ကဗျာလင်္ကာပင် ဖြစ်သည်။ ယင်းသို့ခံစားမှုကို သူတစ်ပါးကိုယ်တွေ့ခံစားမှုဖြစ်သွားအောင် ကူးပြောင်းပေးသည်မှာ မလွယ်ကူချေ။ မိမိသိသလို သူတစ်ပါးသိအောင်၊ မိမိမြင်သလို သူတစ်ပါးမြင်အောင် ပြသဖို့ လက်နက်ကောင်းလိုပေသည်။ ထိုလက်နက်ကောင်းကား ကဗျာ လင်္ကာတည်းဟူသော အဆင်တန်ဆာဖြစ်မြောက်အောင် ထောက်မ ကူညီပေးသော အသံကာရန်၊ စပ်ပုံ၊ ဟပ်ပုံ၊ စပုံ၊ ချပုံ အနက် အဓိပ္ပာယ်စသည်တို့ဖြစ်ကြ၏။

ကဗျာလင်္ကာဟူသည် ကာရန်ကလေးများ ဟပ်ထားရုံနှင့် ကဗျာ လင်္ကာဖြစ်မြောက်ပြီဟု မဆိုသာချေ။ သဒ္ဒါလင်္ကာရ၊ အတ္ထာလင်္ကာရ စသော တန်ဆာများဖြင့် ဝေဝေဆာဆာ ဆင်မြန်းပေးဖို့ လိုသေးသည်။ မည်သည့်ဘာသာစာပေ၌မဆို ကာရန်ချိတ်ဆက်ပုံ၊ အသံနေအသံထား ယူပုံ၊ အလင်္ကာရသပေါ်အောင် ဖွဲ့ဆိုပုံစသော ကဗျာဥပဒေစည်းကမ်းများ ရှိပေသည်။ ထိုစည်းကမ်းများဖြင့် စနစ်တကျ ကုံလုံပြည့်စုံအောင် ဖွဲ့စည်း သီကုံးတတ်မှသာ ကဗျာလင်္ကာဖြစ်ပေမည်။ ကဗျာစာဆိုသည် ထိုထို လက်နက်ကိရိယာများကို မှန်ကန်အောင် သုံးတတ်ပါမှ စာဆိုကိုယ်တိုင် သိရှိခံစားရသော အရသာကို စာဖတ်သူသည် တင်းပြည့်ကျပ်ပြည့်ခံစား နိုင်ပေမည်။ ကာရန်သာညီ၍ ကဗျာအရသာ မထိမိသောကဗျာကလေး တစ်ပုဒ်ကို ပုံစံပြလိုသည်။

တို့အိမ်ထောင်က စိန်ပန်းတော၊

အပျိုလေးတွေ လက်နဲ့ခေါလို့၊

ရွှေမုဋ္ဌောတဲ့ တင်ကြရှာ။

ဤ၌ ကာရန်ကိုသာ ညီအောင်စပ်ထား၍ အနက်အဓိပ္ပာယ် လုံးဝ မပေါ်ခဲ့ချေ။ တော-ခေါနှင့် ဓောတို့မှာ ကာရန်ဟပ်မိသော်လည်း လက်နဲ့ခေါ်ဆိုသောစကားများ အဓိပ္ပာယ်မရှိချေ။ အတ္ထာလင်္ကာရ မပေါ်သော စာဖြစ်၏။ ဤသို့ အဓိပ္ပာယ်မရှိသောစကားလုံးကို သုံးခြင်းဖြင့် ဘာသာ စကားကို များစွာထိခိုက်ပေသည်။ ကဗျာလင်္ကာသို့လည်း မကျရောက် သည်ကို သတိပြုဖွယ်ဖြစ်သည်။ ကာရန်လည်းမိ သဒ္ဒါလင်္ကာရ အတ္တာ လင်္ကာရတို့နှင့်လည်းပြည်စုံ၊ ကဗျာအရသာဂုဏ်လည်း မြောက်လှသော ကဗျာတစ်ပုဒ်ကို ပုံစံပြဦးအံ့။

လနေအစွန်၊ မြမြေမွန်ဝယ်၊

လေသွန်ပင့်မှုတ်၊ ရွက်ရင့်ပြုတ်က

ကျေးနှုတ်ဖူးဆင့်၊ လွှတ်ကျူးတင့်သည်။

နူးခွင့်ခါမီ၊ သရဖီလည်း၊

ရာသီသိဆုံး၊ စီသိကဲ့သို့ ၊

တောလုံးလျှမ်းမောက်၊ ပန်းပိတောက်မူ။

နွမ်းခြောက်ကြွေရော်၊ မချွေသော်လည်း၊

မြေပေါ်အတိ၊ ပုံလျက်ရှိ၏။

ဤသို့ ကာရန်များမှာ နှစ်ချက်သုံးချက်ပင်မိအောင် စပ်ဆိုထား ၏။ လနှင့်မြ၊ နေနှင့်မြေ၊ စွန်နှင့်မွန် သုံးချက် စလုံးမိ၏။ အနက်အဓိပ္ပာယ် ကားရှင်းလှ၏။ အခါရာသီအလျောက် လူက မခြွေရဘဲနှင့် အလိုလိုပင် ထက်မှ နွမ်းခြောက်ကြွေကျလာသော သရဖီပန်းနှင့် ပိတောက်ပန်းပွင့် တို့မှာ မြေပြင်ပေါ်ဝယ် တစ်ပုံတစ်ခေါင်းကြီး ပုံလျက်သားဖြစ်နေသည်ကို ကွက်ကွက်ကွင်းကွင်း သိမြင်နိုင်ပေသည်။ ဤ၌ စာဆိုပြသလိုသော သူ၏ပန်းကမ္ပလာမြေမွေ့ရာကို စာဖတ်သူသည် စာဆို၏ လက်နက် ကောင်းဖြစ်သော ကဗျာအရာမြောက်သည့် စာလုံးကလေးများကို