လူထုစိန်ဝင်း - အလင်းတန်းဆောင်းပါးများ

စာနယ်ဇင်းသမားဖြစ်ဖို့ ဘာအရေးကြီးဆုံးလဲ

          “စာနယ်ဇင်းသမားတစ်ယောက်အတွက် အရေးကြီးဆုံး လိုအပ်ချက် က ဘာလဲ”

           သတင်းစာသမားဟောင်း တစ်ယောက်အဖို့ ဒီမေးခွန်းဟာ အမေးခံ ရဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ စာနယ်ဇင်းလုပ်ငန်းကို စိတ်ဝင်စားနေတဲ့ လူငယ်များက ဒီမေးခွန်းကို မေးလေ့ရှိသလို စာနယ်ဇင်းလုပ်ငန်းကို လက်တွေ့ဝင်လုပ်နေပြီ ဖြစ်တဲ့ လူငယ်များကလည်း ဒီမေးခွန်းကိုပဲ မေးလေ့ရှိပါတယ်။

          ကိုယ်တိုင် သတင်းစာလောကထဲကို ဝင်ရောက်ခါစ အချိန်ကလည်း ဒီအချက်ကို သိချင်ခဲ့တာပါပဲ။ စာအုပ်စာတမ်းတွေလည်း ရှာဖွေဖတ်ရှုခဲ့တာ ပါပဲ။ သတင်းဆိုတာဘာလဲ။ သတင်းကို ဘယ်လိုရှာရမလဲ။ ဘယ်လိုလိုက် ရမလဲ။ ဘယ်လိုရေးရမလဲ။ ဘယ်လိုခေါင်းတပ်ပေးရမလဲ ဆိုတာမျိုးကအစ သတင်းကို ဘယ်လိုဘာသာပြန်ရမလဲ။ ဆောင်းပါးကျတော့ ဘယ်လို ဘာသာပြန်သလဲ။ ဝေဖန်ချက်တို့ ၊ ခေါင်းကြီးတို့ ဘယ်လိုရေးရသလဲ ဆိုတာတွေအထိ ဖတ်ရှုလေ့လာမှတ်သားခဲ့ရပါတယ်။

          သတင်းစာပညာ သင်တန်းကျောင်းဆိုတာ မရှိလေတော့ လူကြီး သူမတွေ ပြောဆိုဆုံးမတာကို မှတ်သားနာယူတာ၊ စာအုပ်တွေ ရှာဖတ်တာပဲ လုပ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။ သတင်းစာပညာဆိုတာ စနစ်တကျ သင်ယူတတ်မြောက်နိုင်တယ်လို့ ယူဆထားတာ ဖြစ်လေတော့ ကိုယ့်ဟာကိုယ် လက်တွေ့ လုပ်ရင်း လေ့လာသင်ယူရတာကို အားမရနိုင်ခဲ့ပါဘူး။ အမေရိကန်သတင်းစာဆရာ ကြီး ဂျိုးဇက်ပူလစ်ဇာ ပြောခဲ့တဲ့စကားတစ်ခွန်းကိုလည်း မှတ်သားနာယူ ခဲ့ဖူးတာကိုး။

          “သတင်းစာ ပညာသင်တန်းကျောင်းဖွင့်ဖို့ ပြောတော့ လူတွေက ပြုံးကြတယ်။ သတင်းစာဆရာဖြစ်အောင် သင်ပေးလို့မရဘူး။ မွေးရာပါ ဖြစ်တယ်လို့ ပြောကြတယ်။ လက်တွေ့ လုပ်ရင်းနဲ့ တတ်သွားလိမ့်မယ်လို့ လည်း ပြောကြတယ်။ သတင်းစာသမားတစ်ယောက်အတွက် အကောင်းဆုံး စာသင်ခန်းဟာ သူ့သတင်းစာတိုက်ဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့ အယူအဆကို သဘော တူပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ မလုံလောက်သေးပါဘူး။ သတင်းစာသမားတိုင်းမှာ မွေးရာပါ သိချင်စိတ်၊ စပ်စုချင်စိတ် ပါလာကြတယ်ဆိုတာ ဟုတ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီလောက်နဲ့ မပြီးသေးပါဘူး။ ကိုယ်ပြောချင်တာတွေကို လူ တစ်ဖက်သား နားလည်အောင် ရှင်းရှင်းလင်းလင်းရေးတတ်ဖို့၊ သတင်းနဲ့ အဖျင်းကို ခွဲတတ်ဖို့၊ အဖျင်းနဲ့ အတင်းကို ခွဲတတ်ဖို့ ၊ စာမျက်နှာတစ်ခုက စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းပြီး တခြားစာမျက်နှာတစ်ခုက ပျင်းစရာကြီးဖြစ်နေ တာ ဘာကြောင့်လဲ ခွဲခြားသိဖို့၊ စနစ်တကျ သင်ကြားပေးဖို့ လိုပါတယ်။ လူတစ်ယောက်က သမိုင်းအကြောင်း၊ ပထဝီအကြောင်း၊ သိပ္ပံအကြောင်း၊ ကဗျာအကြောင်း၊ ဒဿနအကြောင်း၊ အနုပညာအကြောင်း စတဲ့ အကြောင်း အရာမျိုးစုံမသိဘဲနဲ့ သတင်းစာတစ်စောင်ရဲ့ အသည်းနှလုံးဖြစ်တဲ့ ခေါင်းကြီး မျိုး ဘယ်လိုလုပ်ရေးနိုင်မှာလဲ။ သတင်းစာပညာကျောင်းက ဒါတွေကို သင်ပေးမှာပါ။ ဒါပေမဲ့လို့ ဒါတွေက အဓိကမကျပါဘူး။ သတင်းစာပညာ သင်တန်းကျောင်းရဲ့ အဓိကရည်ရွယ်ချက်ကြီးက ဘာလဲဆိုတော့ လူငယ် လုံမငယ်တွေကို တွေးတတ်အောင်”သင်ပေးဖို့ ဖြစ်ပါတယ်”

          နာမည်ကျော် ပူလစ်ဇာဆုများရဲ့ ဖခင်ကြီးဂျိုးဇက်ပူလစ်ဇာက သူ မသေခင်လေးမှာတင် ပြောခဲ့တဲ့စကားဖြစ်ပါတယ်။ သူမသေခင် သေတမ်းစာ ရေးတော့ ဒေါ်လာနှစ်သန်းကို ကိုလံဘီယာတက္ကသိုလ်မှာ သတင်းစာပညာ သင်တန်းကျောင်းတစ်ခုဖွင့်လှစ်ဖို့ လှူဒါန်းခဲ့ပါတယ်။ ပူလစ်ဇာကွယ်လွန် ခဲ့တဲ့ ၁၉၁၁ ခုနှစ်လောက်အထိ သတင်းစာပညာသင်တန်းကျောင်းဆိုတာဘယ်မှာမှ မရှိခဲ့ဖူးပါဘူး။ သတင်းစာပညာဆိုတာ သင်ပေးလို့မရဘူးဆိုတဲ့ အစွဲကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။ ပူလစ်ဇာဆီက ဒေါ်လာနှစ်သန်းရရှိခဲ့တဲ့ ကိုလံ ဘီယာ တက္ကသိုလ်ကလည်း သတင်းစာပညာ သင်တန်းကျောင်းဖွင့်ဖို့ စိတ်အားထက်သန်မှု မရှိခဲ့ပါဘူး။ ပူလစ်ဇာရဲ့ ငွေကြောင့်သာ ဝတ္တရားကျေ

အောင် ဖွင့်ပေးခဲ့ရတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ခုတော့လည်း ကိုလံဘီယာတက္ကသိုလ်ရဲ့ သတင်းစာပညာ သင်တန်းကျောင်းဟာ ကမ္ဘာပေါ်မှာ အကောင်းဆုံး ကျောင်း တစ်ကျောင်းအဖြစ် ဂုဏ်သတင်းပျံ့နှံ့လျက် ရှိနေပါတော့တယ်။

          သတင်းစာပညာဆိုတာ စနစ်တကျ သင်ယူတတ်မြောက်ထားဖို့ လိုအပ်တယ်ဆိုတာကို ရှေးက ယုံကြည်ခဲ့သလို အခု အသက် ၆၀ ကျော် အရွယ်ရောက်လာတဲ့အထိလည်း ယုံကြည်နေဆဲဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့လို့ နည်းနည်းတော့ ပြောင်းလဲသွားပါတယ်။ ခပ်ငယ်ငယ်ကတော့ သတင်းစာ ဆရာတစ်ယောက်အတွက် အတတ်ပညာဟာ အရေးကြီးဆုံးဖြစ်တယ်လို့ ယုံကြည်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် အတတ်ပညာကို အငမ်းမရ ရှာဖွေလေ့လာ ဆည်းပူးခဲ့ပါတယ်။ ပြီးသတင်းစာလောကထဲမှာ နှစ်ပေါင်းများစွာ လုပ်ကိုင်လာခဲ့ပြီးတဲ့ အခါကျတော့ အတတ်ပညာထက် ပိုပြီးအရေးကြီးတဲ့ အရာတစ်ခု ရှိနေပါ လားဆိုတာကို သိခဲ့ရပါတယ်။ အဲဒီအရာကတော့ “ရိုးသားမှု ဆိုတဲ့အရာ ဖြစ်ပါတယ်။

          သတင်းစာသမားဆိုတာ စာရေးဆရာ၊ ကဗျာဆရာတွေလို၊ နိုင်ငံရေး သမားတွေလို သမိုင်းတစ်ခုကို ဖန်တီးသူမဟုတ်ပါဘူး။ စာတွေရေးနေတာ၊ နိုင်ငံရေးတွေထဲမှာ ပါဝင်လှုပ်ရှားနေတာ တူနေပေမဲ့ သတင်းစာသမားက ကိုယ်တိုင်ပါဝင်ကပြသူ မဟုတ်ပါဘူး။ ပါဝင်ကပြနေတဲ့သူတွေရဲ့ အကြောင်း ကို မှတ်တမ်းတင်ပေးသူသာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီလို လူ့လောကဇာတ်ခုံပေါ်က နာမည်ကျော်တွေအကြောင်း ရေးသားရင်းက လူသာလျှင်ဖြစ်တဲ့ သတင်းစာ သမားလည်း ရံဖန်ရံခါဆိုသလို ကိုယ်တိုင် နာမည်ကျော်ဖြစ်ချင်စိတ် ပေါက်လာတတ်ပါတယ်။ အဲဒီမှာ “ရိုးသားမှု” ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍက ပါဝင် ပတ်သက်လာရပါတယ်။

          သတင်းစာသမားရဲ့ လုပ်ငန်းက နာမည်ကျော်စရာ ဘာတစ်ခုမှမရှိပါဘူး။ နောက်ကွယ်က အယ်ဒီတာအခန်းလေးထဲကနေပြီး သတင်းတွေကို ရေးသားပေးနေရုံမျှသာ ရှိပါတယ်။ အဲဒီတော့ တချို့ သတင်းစာသမားများ သီလကျိုးပေါက်ပြီဆိုရင် အတော်ကြီး ကြောက်စရာကောင်းတာများကိုလည်း တွေ့ခဲ့ဖူးပါတယ်။

          အသက် ၆ဝ တန်းကို ကျော်ဝင်လာခဲ့ပြီဆိုတော့ သတင်းစာသမားရဲ့ သီလကိုချိုးဖောက်ပြီး နာမည်ကြီးအောင်လုပ်ခဲ့သူတွေ၊ စတန့်အမျိုးမျိုး ထွင်ခဲ့သူတွေဟာ နောက်ဆုံးတော့ ဇာတ်သိမ်းမလှ ဖြစ်ခဲ့ရပုံများကိုလည်း အတော်များများ တွေ့မြင်ခဲ့ရဖူးပြီဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒါကြောင့် ထမင်းသက် ၆၀ ကျော်၊ စာသက် ၄ဝ ကျော်မှာ သိလာခဲ့ရတဲ့အချက်က ဘာလဲဆိုတော့.....

          စာနယ်ဇင်းသမားတစ်ယောက်အတွက် အရေးကြီးဆုံး လိုအပ်ချက် က “ရိုးသားမှု” သာလျှင် ဖြစ်တယ်ဆိုတဲ့အချက် ဖြစ်နေပါတော့တယ်။

အလင်းတန်းဂျာနယ် အမှတ် (၁၉၁) 

၂၀၀၂ ခုနှစ်၊ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၅ ရက်။