ရွှေဥဒေါင်း - ဗုဒ္ဓဘာသာ၏ရှုထောင့်များ

ဗုဒ္ဓဝါဒရှုထောင့်

ကားလ်မာ့က်စ်နှင့် မဟတ္တမဂန္ဒီတို့၏ ဝါဒများကို

ဗုဒ္ဓဝါဒ “ပေတံ” ဖြင့် တိုင်းထွာခြင်း

အသက်အရွယ်ကြီးပြင်းလာပြီဖြစ်သော ဤနောက်ပိုင်းတွင် ကျွန်ုပ်သည် ပြဿနာအရပ်ရပ်ကိုဖြစ်စေ၊ ကမ္ဘာကျော် ပုဂ္ဂိုလ် ကြီးများ၏ အယူဝါဒနှင့် အပြုအမူများကိုဖြစ်စေ၊ ဗုဒ္ဓဝါဒရှုထောင့် မှ ဆန်းစစ်ဝေဖန်တတ်သော အလေ့အကျင့်ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့သည်။ ကျွန်ုပ်တို့လက်ထက်တွင် နည်းစနစ်တီထွင်ခြင်းနှင့် ပတ်သက် ၍ ကမ္ဘာ၌ ကျော်ကြားခဲ့သော ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးနှစ်ဦးမှာ ကားလ်မာ့က်စ် နှင့် မဟတ္တမဂန္ဒီ၏ အဟိံသဝါဒတို့မှာ သဘောကျလျှင်ကျသလို သဘောမကျလျှင် မကျသလို ဝေဖန်သူ အမြောက်အမြား ပေါ်ထွက်ခဲ့ကြ၏။ ကျွန်ုပ်တို့အဖို့ရာ၌မူ ကိုယ်တိုင်က သဘော ကျခြင်း မကျခြင်းကို အပထား၍ ထိုပုဂ္ဂိုလ်ကြီးများ၏ ရည်ရွယ် ချက်သည် ဗုဒ္ဓဝါဒတည်းဟူသော “ပေတံ နှင့် တိုင်းထွာပါက မည်မျှအထိ အောင်မြင်ထိုက်သည် မည်မျှထက် ပို၍ မအောင် မြင်နိုင်ဟူသည်ကို တင်ပြရန် ကြိုးစားလိုသည်။

ပရိယေသန မူလက ဒုက္ခ

ကားလ်မာ့က်စ်၏ ဆိုရှယ်လစ်စနစ်နှင့်ပတ်သက်၍ ကျွန်ုပ် သဘောမကျဘဲ မနေနိုင်သော ရည်ရွယ်ချက်ကြီးမှာ လူတိုင်း လူတိုင်း အလုပ်အကိုင် ကိုယ်စီရှိ၍ အလုပ်လက်မဲ့ မရှိစေရ၊ သားသမီးများ၏ ပညာရေးအတွက် မပူပန်ရ၊ နာဖျားရေးနှင့် အိုမင်းမစွမ်း ဖြစ်ရေးအတွက် မကြောင့်ကြရ။ အစိုးရက တာဝန် ယူသည်ဆိုသော အချက်ပင် ဖြစ်လေသည်။ ဂေါတမ ဗုဒ္ဓက ပရိယေသန မူလက ဒုက္ခဟု ဟောတော်မူရာ၊ အဓိပ္ပာယ်မှာ ဝမ်းရေးအတွက် ထိန်းကျောင်းရခြင်းတည်းဟူသော အလုပ်သည် ဒုက္ခကြီးတစ်ခု ဖြစ်သည်ဟု ဟောတော်မူ၏။ များစွာသော တိုင်းပြည်များ၌ ဝမ်းရေးအတွက် အလုပ်လုပ်ရသော ဒုက္ခအပြင် ထိုအလုပ်ကို ရအောင် ကြံစည်အားထုတ် ရခြင်းသည်လည်း ဒုက္ခကြီးတစ်ခုဖြစ်နေ၏။ များစွာသော တိုင်းသူပြည်သားတို့ အဖို့မှာ ဝမ်းစာအတွက် အလုပ်လုပ်ရသော ဒုက္ခထက်၊ အလုပ် ရအောင် ရှာကြံရသော ဒုက္ခကပင် ပိုမိုကြီးကျယ်၍ အလုပ် လက်မဲ့အဖြစ်နှင့် တလည်လည်ဖြစ်ကာ စားရမဲ့ သောက်ရမဲ့ ဖြစ်ကြရသော အလုပ်သမား ဆင်းရဲသား အရေအတွက်သည် မနည်းလှဟု ကြားသိရ၏။ ဆိုရှယ်လစ် တိုင်းပြည်များတွင် အစိုးရက အလကားကျွေးထား၍ ထိုင်စားကြသည် မဟုတ်သော် လည်း ထိုက်တန်သော အလုပ်တစ်ခုရဖို့အတွက် အစိုးရက တာဝန်ယူသည်ဆိုသောကြောင့် ဝမ်းရေးအတွက် အတော်စိတ် အေးရ၍ ဗုဒ္ဓဟောတော်မူသည့် ပရိယေသနမူလက ဒုက္ခမှ တော်တော်ကြီးသက်သာရာရသဖြင့် ကျွန်ုပ်သဘောကျမိသည်။

လောကနိဗ္ဗာန်တဲ့

မာ့က်စ်ဝါဒသမားများကမူ ဆိုရှယ်လစ်စနစ် (ထို့နောက် ကွန်မြူနစ်စနစ်)သည် လောကနိဗ္ဗာန် တည်ထောင်ခြင်းပင် ဖြစ် သည်ဆိုကာ အသားယူ၍ ပြောတတ်ကြ၏။ ကားလ်မာ့စ်က လည်း ဤအတိုင်းပင် ယူဆသည့် လက္ခဏာရှိ၏။ စားနေဝတ်” ဖူလုံလျှင် လူ့လောကသည် နိဗ္ဗာန်ချမ်းသာနှင့် နှိုင်းယှဉ်နိုင်သကဲ့ သို့ မှတ်ထင်ကြပုံရ၏။ နိဗ္ဗာန်ဟူသော စကားကို ဤနေရာမျိုး၌ သုံးထိုက်ခြင်း၊ မသုံးထိုက်ခြင်းကို အပထား၍ ကားလ်မာ့က်စ် ရည်မှန်းသော ဆိုရှယ်လစ်တိုင်းပြည်များသည်လည်းကောင်း၊ ထိုထက်တစ်ဆင့်တက်၍ ကွန်မြူနစ် စနစ် တိုင်းပြည်မျိုး ဖြစ် လာခဲ့လျှင်လည်းကောင်း “လောကနိဗ္ဗာန်” ခေါ်ရလောက်အောင် တကယ်ငြိမ်းချမ်းခြင်းမျိုး ရှိနိုင်လိမ့်မည် မဟုတ်ချေ။

ကွန်မြူနစ်နှင့် သာမန်အလုပ်သမား

ရှင်းဦးအံ့၊ ကားလ်မာ့က်စ်၏ ရည်ရွယ်ချက်အတိုင်း ဤ လက်ထက်တွင် ဖြစ်ပေါ်လျက်ရှိသော ဆိုရှယ်လစ်တိုင်းပြည်များ အနက် ဆိုဗီယက် ရုရှားပြည်သည် ရှေးဦးစွာ ပေါ်ပေါက်လာသော တိုင်းပြည်ဖြစ်၍ အကြီးကျယ်ဆုံးသော တိုင်းပြည်ဖြစ် သည်အလျောက် လောကနိဗ္ဗာန်” ခေါ်ဆိုလောက်အောင် ငြိမ်းချမ်း မှုရှိမရှိကို ဗုဒ္ဓဝါဒ၏ ‘ပေတံ” ဖြင့် တိုင်းထွာကြည့်ကြပါအံ့၊ ရုရှား ပြည်၌ တိုင်းပြည်အုပ်ချုပ်မှုတွင် ကြိုးကိုင်ကြသော မာ့က်စ် ဝါဒီခေါ် ကွန်မြူနစ်များနှင့် သာမန် အလုပ်သမားများဟူ၍ လူနှစ်စား ရှိသည်ဆို၏။ တိုင်းပြည်အုပ်ချုပ်သော မာ့က်ဆစ်ဝါဒီ များသည် အလုပ်သမားများအား ကိုယ်စားပြုသော လူများပင်ဖြစ်ပါသည်ဟု ဆိုကြပေလိမ့်မည်။ ဤအချက်ကို ကျွန်ုပ်ငြင်းလို သည်မဟုတ်၊ တိုင်းပြည်အုပ်ချုပ်သော မာ့က်ဆစ်ဝါဒီများသည် အခြားတိုင်းပြည်များမှာကဲ့သို့ အရင်းရှင်များအတွက် ကိုယ်စား ပြုသူများ မဟုတ်ခြင်းကိုလည်း ကျွန်ုပ်နားလည်၏။ မည်သို့ ဆိုစေ၊ ကရုဏူသည် သိုးကျောင်းသားမှ တက်လာသော ဝန်ကြီးချုပ်တစ်ယောက် မှန်သော်လည်း ယခုအချိန်၌ နှင်တံကို ကိုင်လျက် သိုးကျောင်းသော အလုပ်ကို လုပ်တော့သည် မဟုတ် ပါ။ ဤကဲ့သို့ မလုပ်ခြင်းအတွက်ကြောင့် စီးပိုးသည်” ဆိုကာ အပြစ်ပြောလိုခြင်းလည်း မဟုတ်ရပါ။ ကွန်မြူနစ်ခေါ် မာ့က်စ် ဝါဒီများနှင့် ကြွင်းကျန်သော တိုင်းသူပြည်သားများမှာ အလုပ် ခြင်းတစ်မျိုးစီဖြစ်ခြင်းကို ထင်ရှားစိမ့်သောငှာ ပိုင်းခြားသတ်မှတ် ခြင်းမျှသာ ဖြစ်ပါသည်။ ရုရှားပြည်တွင် လူဦးရေ သန်းပေါင်း နှစ်ရာကျော် ရှိသည့် အနက် ကွန်မြူနစ်များမှာ ရာခိုင်နှုန်း အနည်းငယ် (သုံးလေးသန်း) မျှသာရှိ၍ ကြွင်းကျန်သော ပြည်သူ ပြည်သားများမှာ အလုပ်သမားသက်သက်များသာ ဖြစ်သည်ဟု ကြားသိရ၏။ ကွန်မြူနစ်များသည် ဆိုရှယ်လစ် စီးပွားရေးစနစ် ကို တည်ဆောက်ကြသော ဗိသုကာများဖြစ်ကြသည်ဆိုရာ ကြွင်း ကျန်သော တိုင်းသူပြည်သားများမှာ ထိုစနစ်၏ အကျိုးကျေးဇူးကို ခံစားကြရသောလူများသာ ဖြစ်သည်ဟု ဆိုရပေမည်။ အလုပ် သမားတိုင်းပြည်ဟု ခေါ်ထားပါလျက် တိုင်းသူပြည်သားကို နှစ်မျိုးနှစ်စား ခွဲခြားရမည်လောဟု အပြစ်မပြောလိုက်ပါလေ နှင့်၊ ရည်ရွယ်ချက်ရှိသောကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ ကျွန်ုပ်၏ ရည်ရွယ်ချက်ကား ဆိုရှယ်လစ် စီးပွားရေးစနစ် တည်ထောင် ခဲ့ကြသော ဗိသုကာ (ကွန်မြူနစ်) များသည် လောကနိဗ္ဗာန်တည်း ဟူသော ငြိမ်းချမ်းမှုကို ခံစားလျက် ရှိကြသလော၊ သို့တည်း မဟုတ် သာမန်တိုင်းသူပြည်သား အလုပ်သမားများသည် လောကနိဗ္ဗာန်တည်းဟူသော ချမ်းသာသုခကို ခံစားလျက် ရှိကြ သလောဟူသည်ကို တခြားစီ ခွဲထုတ်စစ်ဆေးလိုသောကြောင့် မျှသာ ဖြစ်ပါသည်။

မာ့က်ဆစ်များ၏ အထင်ကြီးချက်

- ဆက်၍ရှင်းဦးအံ့ ဤကဲ့သို့ နိဒါန်းပျိုးလိုက်သည်ဆိုလျှင် “ဗိသုကာ” များသည်သာလျှင် လောကနိဗ္ဗာန်တည်းဟူသော ချမ်းသာသုခကို ခံစားလျက်ရှိကြသည်ဟု ကျွန်ုပ်က စွပ်စွဲတော့ မည် ထင်ကြပါက မှားပေလိမ့်မည်။ ကျွန်ုပ်သည် မည်သူအားမျှ နှိပ်နယ်လိုသော စေတနာမရှိဘဲ၊ ဗုဒ္ဓဝါဒ ပေတံဖြင့် တည့်တည့် ကျကျ တိုင်းထွာကာ တင်ပြလိမ့်မည်သာ ဖြစ်ပါသည်။ ရှေးဦးစွာ “ဗိသုကာ' ဆိုသူများ၏ လောကနိဗ္ဗာန်ကို စစ်ဆေးကြပါစို့၊ ကမ္ဘာ ၌ အနှံ့အပြားရှိနေကြသော မာ့က်ဆစ်ဝါဒီများ၏ ထင်မြင်ချက် မှာ မာ့က်ဆစ်ဆိုသူများသည် အချင်းချင်းလည်း ဝေဖန်ပြ၍ မိမိတို့ကိုယ်ကိုလည်း ဝေဖန်သော အလေ့အကျင့်ရှိကြရသောကြောင့်၊ အဟုတ်တကယ် နှလုံးရည်နှင့်ပြည့်စုံသည့် လူတော်လူ ကောင်းကြီးများသာလျှင် ပါတီ၏ အထွတ်အထိပ်သို့ ရောက်နိုင် ကြသည်ဟု ယုံကြည်ကြ၏။ ပထမ၌ ကျွန်ုပ်သည် ၎င်းတို့၏ ယုံကြည်ချက်ကို ငြင်းဆိုခြင်းမပြုဘဲ ၎င်းတို့ဆိုလိုသော “လူတော် လူကောင်း” ဟူသည်မှာ မည်သို့သော အနက်အဓိပ္ပာယ်မျိုး ရှိလေ သနည်းဟု စဉ်းစားဆင်ခြင်မိ၏။ ယင်းတို့ရှိစဉ် ရုရှားပြည်၌ ဘယ်ရီယာကိစ္စ ပေါ်ပေါက်လာ၏။ ဘယ်ရီယာသည် ရုရှား ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ စွပ်စွဲချက်အရ၊ “သစ္စာဖောက်”တစ်ယောက် ဖြစ်သည်ဆိုလျှင် ထိုသူသည် ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ ထိပ်ဆုံးတန်း ခေါင်းဆောင်တစ်ယောက် ဖြစ်ပေသောကြောင့် အထွတ်အထိပ်