ဒဂုန်တာရာ - ကဗျာကိုတွေ့ရှိခြင်း

          တကယ်ကတော့ ဆိပ်ဖလူးရနံ့က စလိုက်ခြင်း ဖြစ်ပေသည်။

           လွန်ခဲ့သော ၁၂ နှစ်ကျော်က ကျွန်တော့်အဆောင်ခန်းထောင့်နေရာသို့ ဆိပ်ဖလူး ရနံ့သည် တက်လာသည်။ ထမင်းစားပြီး တက်လာသောအချိန်။ ပတ်ဝန်းကျင်က အုတ်နံရံ၊ သံတိုင်၊ သစ်သားတန်း။ သို့သော် ဆည်းဆာခရမ်းနုရောင်များက ပိန္နဲပင်၊ သရက်ပင်များ အကြားမှ ဖြာကျနေသည်။ အဝေးရှိ ရွာမလမ်းပေါ်မှ ကုက္ကိုပင်တန်းများမှာ မှိုင်းညို့နေ သည်။ မဟူရာဇာများက လွင့်ကျလာနေ၏။ ဆိပ်ဖလူးရနံ့က သင်းမြလာ၏။

          ကျွန်တော်တို့က စာပေဆည်းဆာ”ဟု အမည် ပေးထားခဲ့ကြသည်။ သံတိုင်နား၌ ၃-၄ ယောက် စုဝေးကာ ဖတ်ထားကြသော ဝတ္ထု၊ ကဗျာ၊ စာပေရသ ခံစားမှုများကို ပြောပြနေကြသည်။ ဝတ္ထုတစ်ပုဒ်ဖတ်ပြီး သို့မဟုတ် ကဗျာတစ်ပုဒ်ဖတ်ပြီး မိမိတို့ ခံစားရပုံ ကို တစ်ယောက်စီ ပြောကြရသည်။ ပြောပြီးလျှင် ဝေဖန်သုံးသပ်ကြသည်။ အမြင်ချင်း ဖလှယ်ကြသည်။ ကြိုက်လျှင် ဘာကြောင့်၊ မကြိုက်လျှင် ဘာကြောင့်။ ကဗျာဆိုလျှင် ပို၍ အငြင်းပွားကြသည်။ စာလုံးအဓိပ္ပာယ်ကို အဆုံးအထိ နှိုက်ကြည့်ကြသည်။ သည်တော့မှ ကျွန်တော်သည် စာလုံးကလေးများ သီရက်ကာ ဖွဲ့စည်းရေးသားထားသော စာပေကို တစ်ယောက်တစ်မျိုး ရသခံစားကြသည်ကို လက်တွေ့သိလာကြ၍ ပို၍စိတ်ဝင်စားလာမိ သည်။ တစ်ယောက်နှင့် တစ်ယောက် အကြိုက်ကလည်း တစ်မျိုးစီ၊ အဓိပ္ပာယ်ကောက်ကြပုံ လည်း ထပ်တူထပ်မျှ မဟုတ်ကြ။

          ဘာကြောင့် အကြိုက်မတူကြသလဲ၊ ဘာကြောင့် ရသခံစားပုံမတူကြသလဲ၊ ဘာ ကြောင့် အဓိပ္ပာယ်ကောက်ပုံ မတူကြသလဲ။

          ကျွန်တော်တို့အထဲတွင် အသက်နည်းနည်းကွာခြားသည်။ မွေးဖွားရာဇာတိ ပတ်ဝန်းကျင် ကွာခြားကြသည်။ စာပေလေ့လာမှု အတွေ့အကြုံ ကွာခြားကြသည်။ ဖြတ် သန်းလာသော ဘဝနှင့် နိုင်ငံရေး ခေတ်ကွာခြားသည်။

          ဆိပ်ဖလူးရနံ့” ဟူသော စကားလုံးကိုပဲ ကြည့်။ ကျွန်တော်တို့နှင့် သုံးနှစ်ကျော် အတူနေခဲ့ကြသူများသည် ဆိပ်ဖလူးရနံ့ကို အမှတ်ရနေပေလိမ့်မည်။ အမှတ်မရ၍ မဖြစ်။ မိမိတို့ဘဝတွင် မှတ်သားစရာကာလ၊ ထူးခြားသော ကာလ နေ့ရက်များနှင့် ဆိပ်ဖလူးရနံ့ သည် ဆက်စပ်၍ နေသည်။ ထိုအခါ ကဗျာတစ်ပုဒ်တွင် ကျွန်တော်က ဆိပ်ဖလူးရနံ့ ကို ရေးဖွဲ့လိုက်သောအခါ သူလည်း ခံစားလာသည်။ အခြားတစ်ယောက်က ဖတ်လျှင်ခံစား မည် မဟုတ်။ ဆိပ်ဖလူးရနံ့၏ သင်္ကေတအမှတ်အသားကိုလည်း နားလည်မည်မဟုတ်။

          လူတိုင်းအတွက် ဆိပ်ဖလူးရနံ့နှင့် ကျွန်တော်တို့အတွက် ဆိပ်ဖလူးရနံ့သည် မတူ။ တကယ်ကတော့ ကျွန်တော်တို့သည် ငယ်စဉ်ကတည်းကပင် ဆိပ်ဖလူးရနံ့ကို သိ နေခဲ့သည်။ သို့သော် ထူး၍ အမှတ်ရသည်မရှိ၊ ကြိုက်လှသည်လည်း မရှိ။ ကြိုက်သူလည်း ရှိချင်ရှိမည်။ သို့သော် ယခု ဆိပ်ဖလူးရနံ့ကား၊ အုတ်နံရံ၊ သံတိုင်၊ သစ်သားတန်းနှင့် ဆက်စပ်စွဲလမ်းသော ရနံ့။ ထိုအခါ ဆိပ်ဖလူးရနံ့ဟူသော စကားလုံးသည် စာဖပ်သူအပေါ် ခံစားမှုသက်ရောက်ပုံချင်း မတူနိုင်တော့။ ဒါကတော့ သီးခြားဘဝအတွေ့အကြုံနှင့် ပတ်သက် သော ခံစားမှု။

          ကဗျာတစ်ပုဒ်။ လယ်ယာအကြောင်း နောက်ခံကား ထား၍ ဖွဲ့ထားသော ကဗျာ။ စာဖတ်သူ ၂ ယောက်။ တစ်ယောက်က မြို့ပြတွင် နေသူ၊ မြို့ပြတွင်ပင် ကြီးပြင်းလာသူ။ နောက်တစ်ယောက်ကတော့ ကျေးလက်တွင် မွေးဖွားပြီး အရွယ်တော်တော်ရောက်မှ မြို့ပြ ရောက်သူ။ ၂ ယောက်စလုံး မြို့စွန် မြို့နေ ဆင်းရဲသားရပ်ကွက်အနီးနေသူ။ မြို့ပြနေသူက ယင်းကဗျာကို အပြစ်မမြင်၊ နှစ်သက်သည်။ ကျေးတောလက်က ကြီးပြင်းလာသူက အမှား တစ်ခုကို ထောက်ပြသည်။ ကျေးတောလက် အတွေ့အကြုံ၊ လယ်ယာစိုက်ခင်း အတွေ့ အကြုံမရှိဘဲ ကဗျာရေးသူဟု ဝေဖန်သည်။ ဤကား လူတန်းစားအတွေ့အကြုံနှင့် ဆိုင်နေ သည်။

          တစ်ယောက်က ပါဠိပေါရာဏများကို နှစ်သက်သည်။ သူက ဟောင်း မြန်မာ စာပေကို လေ့လာသူ။ တစ်ယောက်က ပါဠိ၊ ပေါရာဏစကားလုံးများကို သူ ကောင်းစွာနားမလည်ဟု ဆိုသည်။ ဒါကတော့ စာပေပညာ လေ့လာမှု အတွေ့အကြုံ။ တစ်ယောက် က အိမ်ထောင်သည်၊ သူ အထိန်းအသိမ်းခံရစဉ်က သူ့ဇနီးမှာ ကိုယ်ဝန်နှင့် ကျန်ရစ်သည်။ ထောင်ထဲသို့ ကလေးဓာတ်ပုံ ပို့လိုက်သည်။ တစ်ယောက်ကတော့ လူပျို။ နောက်တစ် ယောက်ကတော့ ရည်းစားသည်ကို စိတ်နာနေသူ။ ထိုအခါ အချစ်ဝတ္ထုများကို ဖတ်သော အခါ ခံစားမှုချင်း မတူနိုင်တော့။

          အာရုံခံစားမှုမှာလည်း တစ်ယောက်နှင့် တစ်ယောက် မတူကြ။ တစ်ယောက်က လသာလျှင် သံတိုင်ကြားမှ ကြည့်နေသည်။ တစ်ယောက်က မွှေးရနံ့ကို သိပ်မခွဲခြား တတ်။ တစ်ယောက်က ငှက်မြည်ကျူးသံကို သာယာသည်။ ထိုအခါ စာပေ၏အလှအပ များကို ခံစားကြရာ၌ အတိုင်းအတာ မတူနိုင်တော့။

          ယင်းသို့လျှင် အကြိုက်တစ်ယောက်တစ်မျိုးဖြင့် စာပေကို ခံစားနေကြသည်ကို ဆိပ်ဖလူးရနံ့ မွှေးရင်း တွေ့လာရသည်။ ယင်းသည်ပင် အနုပညာသဘာဝ။ အကယ်၍ အကြိုက်တစ်မျိုးတည်းသာ တူနေပါကလည်း စာပေသည် တစ်ရောင်တည်းထွက်နေသော အရာသာ ဖြစ်နေပေလိမ့်မည်။ စာရေးဆရာ တစ်ယောက်တည်းကိုသာ ဖတ်ရမည်ကဲ့သို့ ရှိနေပေမည်။

         စာပေရသ ခံစားရာ၌ တစ်ယောက်တစ်မျိုး၊ အကြိုက်တစ်မျိုးစီဖြင့် ခြားနားနေသည် မှာ သဘာဝကျသည်။ သို့သော် စာပေအနုပညာများ၏ သဘောတရား၌ကား အခြေခံ တူရပေလိမ့်မည်။ ဤကား သိပ္ပံသဘော။ ယင်းကို ကျွန်တော်က စာပေဗေဒ” ဟု ခေါ် ချင်သည်။

          လွန်ခဲ့သော နှစ်များက စာဖတ်သူများနှင့် တွေ့ဆုံခဲ့ရသည်။ သူတို့၏ စာပေခံစား မှုများကို ကြားခဲ့ရသည်။ ဒုဋ္ဌဝတီမြစ်ကမ်းနဖူး၊ အင်းစိန်စာကြည့်တိုက်၊ ကြေးမုံသတင်း စာတိုက်၊ ယဉ်ကျေးမှု ခန်းမ၊ အုတ်ကျင်း အလုပ်သမားရပ်ကွက်၊ မီးရထားသံလမ်းအနီး အလွတ်ပညာသင်ကျောင်း ဝါးကြမ်းပေါ်၊ ရွှေမော်ဓောမြေ၊ ဖြူဆွတ်လွ ပန်းရုံအနီး၊ ယူ ကလစ်တပ်ရနံ့ သင်းသော ဝရန်တာ၊ ပုပ္ပားတောရိပ်၊ လမ်းဘေးအကြော်ဆိုင်၊ ပေါင်းလောင်းမြစ်ယာတဲ၊ သာဓုကျောင်း ပရိဝုဏ်ဝင်း၊ ပင်းဒယ တောင်ရိပ်၊ စာပေမွေ့သူများ၏ မေးခွန်းများကို ကြားခဲ့ရသည်။ သူတို့၏ စာပေခံစားမှုကို လေ့လာခဲ့ရသည်။

          ထိုအခါ စာပေနှင့် ပတ်သက်သော သဘောတရားများကို လူငယ်များက လေ့ လာနေကြသည်ကို တွေ့ရသည်။ ရသမျှ စာအုပ်များကို ရှာဖွေဖတ်ရှုနေကြသည်။ သူတို့၏ စိတ်ဝင်စားမှုကား မသေးငယ်။ သို့သော် စာပေသဘောတရားနှင့် ပတ်သက်သော စာအုပ် များကား နည်းလှပေသေးသည်။

          ယင်းသို့ စာပေသဘောတရားများကို လေ့လာသောအခါ စာပေဝေါဟာရများဖြင့် တင်ပြကြရသည်။ သရုပ်ဖော်စာပေ၊ သရုပ်ပြစာပေ၊ သရုပ်မှန်စာပေ။ တကယ်တော့ အတူတူ။ သို့သော် တချို့က တစ်မျိုးစီ ထင်မှတ်နေကြသည်။ စိတ်ကူးယဉ်စာပေ၊ ယင်းကို လည်း အဓိပ္ပာယ်ကောက်ရာ၌ မရှင်းကြ။ စိတ်ကူးစာပေနှင့် စိတ်ကူးယဉ်စာပေ ရောနေ သည်။ ရသပညာ၊ အလှဗေဒ၊ အတူတူ။ ခေါ်ဝေါ်ပုံချင်း ခြားနားနေကြသည်။ ယင်းသို့လျှင် အခေါ်အဝေါ် ဝေါဟာရများ၌ ကွဲပြားနေသောအခါ မရှုပ်တန်တာ ရှုပ်နေတတ်တော့သည်။ စာပေသဘောတရားများမှာလည်း အနောက်နိုင်ငံအဘိဓမ္မာကျမ်းများမှ ယူကြရာ စကားလုံး ဘာသာပြန်ကွဲပြားပြီး ရောထွေးနေသည်လည်း ရှိသည်။ အဘိဓမ္မာကို ဒဿနဟု သုံးနေကြ ပြန်ပြီ။ သေနင်္ဂဗျူဟာကို မဟာဗျူဟာဟု သုံးနေကြပြန်ပြီ။

          စာပေဟူသော အနုပညာမှာ တီထွင်ခြင်းဖြစ်၍ အမြဲတမ်း ဆန်းသစ်နေစမြဲ။ ထို့ကြောင့် အကြိုက်တစ်မျိုးစီ၊ ခံစားသူ တစ်မျိုးစီ။ သို့သော် စာပေ၏အခြေခံကား ကွဲပြား ရမည်မဟုတ်ပေ။ ယင်းသို့ စာပေ၏သဘာဝတ္တကို လေ့လာသော ပညာကို “စာပေဗေဒ” ဟု သိပ္ပံပညာရပ်၌ ထည့်သွင်းရပေမည်။ စာပေရသခံစားခြင်းသည် အနုပညာသဘော ဖြစ်၍ ယင်းသို့ လူတို့ခံစားပုံကို အကျိုးအကြောင်း စူးစမ်းလေ့လာကာ ဥပဒေသဓမ္မတရား များ ထုတ်ယူခြင်းသည် သိပ္ပံသဘောဖြစ်ပေသည်။ စာပေသမိုင်း၊ စာပေဝေဖန်ရေး၊ စာပေသုတေသန၊ စကားလုံး၏အသံကို လေ့လာသော သဒ္ဒဗေဒ၊ စကားလုံး ဖွဲ့စည်းတည် ရှိပုံ သဘာဝတ္တကို လေ့လာသော ဘာသာဗေဒ စသည်တို့သည် စာပေသိပ္ပံသဘောဖြစ်ပေ သည်။     ကျွန်တော်သည် ဆိပ်ဖလူးရနံ့မွှေးရင်း စာပေဗေဒသဘောကို တွေးနေမိပေသည်။

မိုးဝေမဂ္ဂဇင်း၊ သြဂုတ်၊ ၁၉၇၆