တက္ကသိုလ်စိန်တင် - ကမ္ဘာငြိမ်းချမ်းရေးဗိသုကာ ဦးသန့် (၄)

၁၁။ ကုလသမဂ္ဂသို့ မြန်မာသံအမတ်ကြီး

ဦးသန့်သည် ဝန်ကြီးချုပ်အတွင်းဝန်ရာထူးဖြင့် နိုင်ငံတကာသို့ ရောက် ခဲ့သည်။ ဦးနုသွားသည့် နိုင်ငံတိုင်းသို့ပင် ဦးသန့် လိုက်ပါခဲ့ရသည်။၁၉၅၂ခုနှစ်က ကုလသမဂ္ဂ အထွေထွေညီလာခံကြီးသို့ ဦးသန့်သည် မြန်မာ ကိုယ် စားလှယ်အဖွဲ့ကိုခေါင်းဆောင်၍ တက်ရောက်ခဲ့ရသည်။ ဦးသန့်သည် ထိုစဉ် ကမှ အနောက်တိုင်း ဥရောပဝတ်စုံကို မဝတ်ဆင်ခဲ့ဘူးပေသည်။ ကုလသမဂ္ဂ သို့ ပထမဆုံး သွားရောက်ခဲ့ရသော ၁၉၅၂-ခုထိ ဥရောပဝတ်စုံကို တစ်ခါမျှ မဝတ်ဆင်ခဲ့ပေ။ ထိုနှစ်က နိုင်ငံခြားသို့ သွားရသောမည်ဆိုမှ အနောက် ဥရောပဝတ်စုံကို ဝတ်ဆင်ရန် အခွင့်ကြုံတော့သည်။ မလွှဲမရှောင်သာ ဝတ်ရ တော့သည်။

၁၉၅၅-ခုနှစ်တွင် ဦးသန့်သည် ဝင်ဒါမီယာရပ်ကွက်၌” အိမ်တစ်လုံး ဆောက်လုပ်ခဲ့ပေသည်။ သို့သော် အိမ်တွင် ဦးသန့်မနေခဲ့ပေ။ အိမ်မှာ လှပ တင့်မောသော တိုက်အိမ်တစ်လုံးပင်ဖြစ်သည်။ အဝါရောင်ဆေးသုတ်ထား

သဖြင့် နေချင့်စဖွယ် သပ်ယပ်သန့်ရှင်းသည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ထိုအိမ်ကို နိုင်ငံခြားသားတစ်ဦးအား အငှားတင်ခဲ့လေသည်။

၁၉၅၁-ခုနှစ်က ဦးသန့်သည် အင်္ဂလန်နိုင်ငံသို့ ရောက်ခဲ့ပြီး စာရေး ဆရာကြီး မောရစ်ကောလစ်နှင့် တွေ့ဆုံခွင့်ရခဲ့သည်။ မောရစ်ကောလစ်မှာ

နေဝင်ဘုရင်များ၊ ယိုးဒယားဂိုက်စသော စာအုပ်များကို ရေး၍ နာမည်ကြီးခဲ့သော စာရေးဆရာကြီးဖြစ်သည်။ မြန်မာ နိုင်ငံတွင် အရေးပိုင်အဖြစ် နှစ်ပေါင်းများစွာ ( အမှုထမ်းခဲ့ရာမှ ရရှိသော ဗဟု သုဘအထွေထွေဖြင့် ယင်းစာအုပ်များအပါအဝင် စာအုပ်များစွာ ရေးသားခဲ့သူ ဖြစ်သည်။ စာပေကို မြတ်နိုင်းခင်တွယ်သော ဦးသန့်သည် မောရစ်ကောလစ်ကို တွေ့ဆုံရခြင်းဖြင့် များစွာ ဝမ်းသာပီတိ ဖြစ်မိခဲ့၏။

ဦးသန့်သည် ဦးနု၏ခရီးစဉ်တွင် လိုက်ပါခဲ့ရခြင်းဖြင့် နိုင်ငံခေါင်းဆောင် အများနှင့်လည်း သိကျွမ်းခင်မင်ခဲ့ရပေသည်။ ဆိုဗီယက်ရုရှားသို့ ၁၉၅၄ခုနှစ်က ဦးသန့်ရောက်ခဲ့ပြီး ထိုစဉ်က ဝန်ကြီးချုပ်မဖြစ်သေးသော ခေါင်း

ဆောင်ကြီး ခရုရှက်နှင့် ခင်မင်ခဲ့ရသည်။ ခရုရှက်မှာ ဆိုဗီယက် ကွန်မြူနစ် ပါတီ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ်သာ ဖြစ်သည်။ ဦးသန့်သည် တစ်ချိန်တည်း မှာပင် ဆိုဗီယက်ကွန်မြူနစ်ပါတီ ခေါင်းဆောင်များဖြစ်သော လီယိုနစ် ဘရက်ဇညက်နှင့် အလက်ဇီကိုဆီဂင်တို့ကိုလည်း တွေ့ဆုံခဲ့ပြီး ရင်းနှီးခင်မင် မှု ရရှိခဲ့၏။

ဘရက်ဇညက်မှာ နောင်အခါတွင် ကွန်မြူနစ်ပါတီ အတွင်းရေးမှူးချုပ် ဖြစ်နေပြီး ကိုဆီဂင်မှာ ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်နေပေပြီး ဦးသန့်၏ တရုတ်ပြည် ခရီးစဉ်တွင် ဦးသန့်သည် တရုတ်ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံ ခေါင်းဆောင်များ ဖြစ်ကြသော မော်စီတုံးနှင့် ချူအင်လိုင်းတို့ကို တွေ့ဆုံသိကျွမ်းခဲ့ရ၏။ ထိုနှစ် (၁၉၅၄-ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ)တွင်ပင် ဦးသန့်သည် မြောက်ဗီယက်နမ်

ဟနွိုင်းမြို့တော်သို့ ဦးနုနှင့်အတူ ရောက်ရှိခဲ့သေးသည်။ ခေါင်းဆောင်ကြီးဟိုချီမင်းကို ဦးသန့် ခင်မင်သိကျွမ်းခဲ့ရသည်။ ဦးသန့်သည် ၁၉၅၅-ခုနှစ်တွင် အစ္စရေးပြည်သူလူထုက မြန်မာနိုင်ငံမှ ဧည့်သည်များ၏ အဝတ် အစားများကို ကိုင်ကြည့်ရန် တိုးဝှေ့လာကြပုံ၊ ခင်မင်စွာနှုတ်ခွန်းဆက်ကြပုံ များကို ထိုနှစ် စက်တင်ဘာလ ဂါဒီယံမဂ္ဂဇင်းတွင် ဆောင်းပါးရေးခဲ့လေသည်။

နိုင်ငံတကာ ချစ်ကြည်ရေးအရ မြန်မာနိုင်ငံသို့ အပြန်အလှန်သဘော ဖြင့် ဆိုဗီယက်မှ ဘူဂနင်၊ ခရုရှက်စသော ခေါင်းဆောင်များ၊ တရုတ် ပြည်သူ့သမ္မတနိုင်ငံမှ ချူအင်လိုင်း၊ မြောက်ဗီယက်နမ်မှ ဟိုချီမင်း၊ အိန္ဒိယ မှ နေရူး၊ ယူဂိုဆလပ်နိုင်ငံမှ တီးတိုး၊ အမေရိကန်မှ ရစ်ချတ်နစ်ဆင်၊ ဒါးလက်စ်၊ စတီဗင်ဆင်စသော ခေါင်းဆောင်ကြီးများသည် လာရောက် လည်ပတ်ကြလေသည်။ ဦးသန့်အနေဖြင့် မိတ်ဆွေသင်္ဂဟများကို ခင်မင်ရင်းနှီး စွာဖြင့် ပြန်လည်ပြုစုဧည့်ခံခဲ့ရပေသည်။ ၁၉၅၆-ခုနှစ် အထွေထွေရွေးကောက် ပွဲကြီး ပြီးခဲ့သောအခါ ဦးနုသည် ဖဆပလဥက္ကဋ္ဌရာထူးတွင်နေပြီး ဦးဗဆွေကို ဝန်ကြီးချုပ်ရာထူး လွှဲပေးလေသည်။ ဝန်ကြီးချုပ်အပြောင်းအလဲဖြစ်သွားသော်လည်း ဦးသန့်သည် ဝန်ကြီးချုပ်အတွင်းဝန်အဖြစ်ပင် ဆက်လက်၍ လုပ်ကိုင်နေပေသည်။

ဦးဗဆွေသည် ဝန်ကြီးချုပ်အဖြစ်ဖြင့် အိန္ဒိယနိုင်ငံ ဘုံဘေမြို့၊ ဆိုရှယ်လစ်ကွန်ဖရင့်သို့ လည်းကောင်း၊ နယူးဒေလီမြို့ ကိုလံဘိုကွန်ဖရင့်သို့ လည်းကောင်း သွားရောက်ရသောအခါ ဦးသန့်သည် ဝန်ကြီးချုပ်၏ အတွင်းရန် အဖြစ် လိုက်ပါရပြန်လေသည်။ ၁၉၅၇-ခုနှစ်တွင် ဦးသန့်အား ကုလသမဂ္ဂ ဆိုင်ရာ အမြဲတန်းသံအမတ်ကြီးအဖြစ် ဦးနုက ခန့်ထားလိုက်လေသည်။ ဦးသန့်က ယင်းရာထူးကို မငြင်းမပယ်ဘဲလက်ခံခဲ့လေ၏။

ဦးသန့်၏ဇနီး ဒေါ်သိန်းတင်မှာ နိုင်ငံရပ်ခြားသို့ မသွားလိုလှပေ...။ သို့သော် ခင်ပွန်းဖြစ်သူသွားလျှင် ဘယ်သွားသွားလိုက်မည်ဟု စိတ်ပိုင်းဖြတ် ထားသူလည်း ဖြစ်ပေသည်။ ဦးသန့်အနေဖြင့် နိုင်ငံရပ်ခြားသို့ သွားရောက် တာဝန်ထမ်းရမည်ကို သဘောကျပေသည်။ ဒေါ်သိန်းတင်၏ ကျန်းမာရေး အခြေအနေမှာ များစွာမကောင်းလှ၊ အားနည်းလျက်ရှိသည်။ ထို့ကြောင့် ဒေါ်သိန်းတင်ကို နိုင်ငံခြားမှ သမားကောင်း ဆရာကောင်းများဖြင့် ကုသ မည်။ ထို့ပြင် နိုင်ငံခြားသို့ သွားနေခြင်းဖြင့် မိမိသားသမီးများ၏ ပညာရေး ကျန်းမာရေးတို့ကို ကိုယ်ဖိရင်ဖိပြုစုရန် အချိန်ရမည်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာကား ဦးနုခေါ်သံကို နာခံ၍ အချိန်မအား ဖြစ်နေခဲ့ရသည်မဟုတ်ပါလား...။

ဦးသန့်အနေဖြင့် ရန်ကုန်တွင် ဆက်လက်နေထိုင်ရန်လည်း စိတ်ကုန် သလောက် ရှိနေပါချေပြီ။ ဖဆပလကြီး နှစ်ခြမ်းကွဲတော့မည်။ အဖွဲ့အတွင်း ပုတ်ခတ်ငြင်းခုံသံများမှာ နားကွဲလုမတတ်။ ဦးနုတို့က တစ်ဖက်၊ ဦးဗဆွေ တို့က တစ်ဖက်၊ အစိပ်စိပ်ကွဲအက်နေသော သည်အဖွဲ့ကြီးကို ဦးသန့် မကြည့်ရက်။ ဦးသန့်သည် ပါတီနိုင်ငံရေးကို မူလကတည်းကပင် စိတ်ဝင်စား သူတစ်ယောက် မဟုတ်ခဲ့ခြင်းကြောင့်လည်း ယခုကဲ့သို့ အာဏာလုရန် ဆော်ကြ တီးကြမည့်အဖြစ်ကို မရှုစိမ့် မရှုရက်ပါပေ။ ဖဆပလကြီးကွဲလျှင် လည်း ဘယ်ဘက်ကိုမှ လိုက်ပါရန် ဆန္ဒမရှိ၊ ဤသို့သောအခြေတွင် နိုင်ငံခြားသွားနေသည်ကမှ နားအေးပါးအေးရှိသည်။ စိတ်ချမ်းသာပေဦးမည်။

ဦးသန့်မရှိသောအခါမှပင် ဦးသန့်၏တန်ဖိုးကို ပိုမို၍သိရှိကြရလေ တော့သည်။ ဦးသန့်ထမ်းဆောင်ခဲ့သော ဝန်ကြီးချုပ်ဦးနု၏ အတွင်းဝန် ရာထူးအတွက် ပုဂ္ဂိုလ်သုံးဦးကို ခန့်ထားရန် ရွေးချယ်ခဲ့သည်။ ယင်းတို့တွင် ၂-ဦးမှာ ရာထူးကို ငြင်းပယ်သွား၏။ ကျန်တစ်ဦးမှာလည်း လအနည်း ငယ်သာ ထမ်းဆောင်ပြီး တာဝန်မှနှုတ်ထွက်သွားလေတော့သည်။

ဦးသန့်သည် ဇနီးဖြစ်သူ ဒေါ်သိန်းတင်၊ သမီး အေးအေးသန့်၊ သား တင်မောင်သန့် တို့နှင့်အတူ မင်္ဂလာဒုံလေဆိပ်မှ ပီအေအလေယာဉ်ဖြင့် အမေရိကန်နိုင်ငံ နယူးယောက်မြို့သို့ ထွက်လာခဲ့သည်။

လေယာဉ်ပေါ်သို့ အတက်တွင် မိမိအား အစဉ်အမြဲ အားကိုးချစ်ခင် ခဲ့ကြသော ဦးခန့်၊ ဦးသောင်း၊ ဦးတင်မောင်စသော ညီငယ်သုံးဦးနှင့် မိခင် ကြီး ဒေါ်နန်းသောင်၊ နိုင်ငံခြားရေးဌာနအရာရှိများ၊ ပြန်ကြားရေးဌာန၊ ဝန်ကြီးချုပ်ရုံး အမှုထမ်းအရာထမ်းများအား လက်ပြနှုတ်ဆက်ခဲ့၏။ အမိ မြေကိုခွာ၍ အလှမ်းကွာဝေးလှသော ခရီးစဉ်ကို စတင်ခဲ့ပေပြီ။ လမ်းခရီး တွင် လေယာဉ်ခရီးကို မနှစ်သက်သော ဒေါ်သိန်းတင်မှာ အိပ်၍မရပေ။ သားနှင့် သမီးတို့မှာလည်း စိတ်တက်ကြွလှုပ်ရှားနေကြ၏။ ဦးသန့် ကိုယ် တိုင်ပင် လေယာဉ်ခရီးသွားနေကျဖြစ်သော်လည်း ကောင်းစွာအိပ်နိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။

နယူးယောက်မြို့တော်မှာ လူဦးရေအလွန်ထူထပ်ပြီး ဆူညံသော မြို့တော်ကြီးဖြစ်သည်။ ဦးသန့်တို့ မိသားစုသည် နယူးယောက်မြို့တွင် များစွာ အခက်အခဲမရှိလှပေ။ သားနှင့် သမီး၊ ဦးသန့်တို့ သုံးဦးမှာ အင်္ဂလိပ် ဘာသာကို ကျွမ်းကျင်စွာ ပြောနိုင်ကြသည်ဖြစ်၍ ဘာသာစကား အပြော အဆိုလည်း မခက်ခဲလှ။

ဦးသန့်တို့ မိသားစုသည် နယူးရောက်မြို့တော် အရှေ့ ၇၂-လမ်းတွင် အိမ်ငှားနေကြသည်။ ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂရောက်မြန်မာအမြဲတမ်းကိုယ်စားလှယ် အဖွဲ့မှာ အမှုထမ်းအရာထမ်းနည်းသလောက်ပင် အလွန်လည်း အလုပ်များ သည်။ ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂအဖွဲ့ကြီး၏ အထွေထွေညီလာခံတွင် အဖွဲ့ကြီး ၇ဖွဲ့ ရှိလေသည်။ ထိုအဖွဲ့တိုင်းတွင် နိုင်ငံများ အလှည့်ကျပါဝင်ရလေသည်။ ဦးသန့်နှင့် ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့၏တာဝန်မှာ မြန်မာနိုင်ငံနှင့် အစိုးရအဖွဲ့၏ သဘောဆန္ဒကို ကုလသမဂ္ဂတွင် အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံ့များအား အသိပေး

ဆောင်ရွက်ရခြင်း ဖြစ်သည်။ ထို့ပြင် မြန်မာနိုင်ငံအကြောင်းကို အမေရိကန် နိုင်ငံသားများ ပိုမိုနားလည်ကြပါ စေရန်လည်း ကြိုးစားရသေးသည်။ ဦးသန့် သည် ကုလသမဂ္ဂရောက် မြန်မာသံအမတ်ကြီးတစ်ယောက်အဖြစ်ဖြင့် အမေ ရိကန် တက္ကသိုလ်များသို့သွားရောက်၍ မိန့်ခွန်းပြောရင်း မြန်မာအကြောင်း ကို သိကြားစေခဲ့သည်။ ကုလသမဂ္ဂရောက် မြန်မာကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့မှာ အမြဲတမ်း မြန်မာနိုင်ငံနှင့် ဆက်သွယ်၍ ညွှန်ကြားလွှာများလို တောင်းခံခြင်း အားဖြင့်လည်းကောင်း၊ တစ်ခါတရံတွင် ဦးသန့်သည် ကိုယ်ပိုင်စဉ်းစား ဆုံး ဖြတ်ချက်ဖြင့်လည်းကောင်း၊ ဆောင်ရွက်လိုက်ရသည်များလည်း ရှိပေသည်။

`၁၉၅၈-ခုနှစ်တွင် ဖဆပလနှစ်ခြမ်းကွဲပြီးနောက် တိုင်းပြည်အခြေ အနေကို ထိန်းသိမ်းရန် ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်း၏ အိမ်စောင့်အစိုးရအဖွဲ့ တက်

ရောက်လာ၏။ ဗိုလ်ချုပ်ကြီးနေဝင်းသည် ကုလသမဂ္ဂ မြန်မာကိုယ်စားလှယ် အဖွဲ့ကို ပြောင်းလဲခြင်းမပြုပေ။ မူလအတိုင်း ဆက်လက်ခန့်ထားလေသည်။ ဦးသန့်သည် ကုလသမဂ္ဂနိုင်ငံအသီးသီး၏ ခေါင်းဆောင်အတော်များများနှင့် ဆက်ဆံရသောအခါ မလိုလား မနှစ်မြို့ဖွယ်သောလူများကို တွေ့ရလေ သည်။ ဦးသန့်ငယ်စဉ်က နိုင်ငံရေးသမားဆိုသော လူတစ်စုကို ကြည့်၍မရ ဖြစ်ခဲ့ဖူးသည်။ ယခု ကုလသမဂ္ဂတွင် နိုင်ငံခေါင်းဆောင်ဆိုသော လူတစ်စု ၏ ပြုမူနေထိုင်ပြောဆိုပုံများကို ကြည့်ပြီး အားမရ၊ မကျေနပ်ဖြစ်မိခဲ့သည်။ ၁၉၅၈-ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလက နယူးယောက်မြို့တော်၌ ကျင်းပသော ဟောပြောပွဲတစ်ခုတွင် ဦးသန့်က ပါးစပ်ပြောပြီး လက်ကမပါသော နိုင်ငံ ခေါင်းဆောင်အချို့၏ မလိုလားဘွယ်ရာ ပြုမူဆောင်ရွက်မှုများအား ပြစ်တင် စကားပြောခဲ့ပေသည်။

ဦးသန့်မှာ ကျောင်းဆရာတစ်ဦးအဖြစ်ဖြင့် ဘဝခရီးကို အချိန် တော်တော်ကြာ လျှောက်ခဲ့ရသူဖြစ်လေသည်။ သည်ခရီး၌ မိမိ ပြောချင်သည်ကို လွတ်လပ်စွာပြောခဲ့သည်။ မိမိရေးချင်သည်ကို စိတ်တိုင်းကျ ရေးသားခွင့် ရခဲ့သည်။ သို့သော် ယခုကား ယခင်နှင့်မတူတော့ပေ။ ဦးသန့်မှာ ကမ္ဘာ့ ကုလသဂ္ဂအဖွဲ့ချုပ်ရောက် သံတမန်တစ်ဦး ဖြစ်နေပေပြီ။ စကားပြောရာတွင် သံတမန်တို့ ထုံးစံ၊ အရိပ်သုံးပါးကို ဆင်ခြင်ညှိနှိုင်း၍ ပြောရသည့်အခါ ရောက်နေခဲ့သည်။ ၁၉၆၀-ပြည့်နှစ် ဦးနု၏ ပထစအစိုးရအဖွဲ့ တက်ရောက် လာပြန်သော် ဦးသန့်ကိုပင် ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီးအဖြစ် ဆက်လက်၍ ခန့်ထားခဲ့လေသည်။ ယခုအခါတွင် ဦးသန့်သည် အာရှ အာဖရိက အုပ်စုအဖွဲ့ဝင်တစ်ဦး ဖြစ်နေသည်။ ကုလသမဂ္ဂရန်ပုံငွေ တိုးပွားရေး အဖွဲ့ ၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်လည်း ဆောင်ရွက်နေရသည်။ အယ်လ်ဂျီးရီးယား လွတ်လပ်ရေး ကော်မီတီဝင်အဖြစ်လည်း ဆောင်ရွက်လျက်ရှိ၏။ ဦးသန့်ကို ကုလသမဂ္ဂရောက် နိုင်ငံပေါင်းစုံမှ ကိုယ်စားလှယ်အများကပင် ခင်မင်လေးစားကြ သည်။ ဦးသန့်ကို ချစ်ခင်လေးစား လူသိများနေကြခြင်းအတွက် အဓိက အကြောင်းရင်းကိုရှာသော် ဦးသန့်၏ ဖော်ရွေသောအပြုံးနှင့် ခင်မင်နှစ်လို ဖွယ်သော အမူအရာသည် အကြောင်းတစ်ချက်ဖြစ်လေသည်။

ပြဿနာတိုင်းကိုပင် ကိုယ်ဖိရင်ဖိဆောင်ရွက်ဖြေရှင်းလေ့ရှိသော ဦးသန့်၏ အမူအကျင့်သည်လည်း သူ့ကို လူချစ်လူခင်ပေါစေသည့် ဒုတိယအကြောင်း ရင်း ဖြစ်ပေ၏။ ဦးသန့်သည် အလွန်လည်း အာဝဇ္ဇန်းရွှင်သူဖြစ်၏ ။ နိုင်ငံ တကာရေးရာများကို ဖြေရှင်းဆွေးနွေးနေသည့်အခါတွင် ကြားနာရသူ ပျင်းရိနွမ်းငွေ့ စေမည့် မိန့်ခွန်းရှည်ကြီးတွေကို သူမပြော။ ဟာသဉာဏ် ရွှင်ရွှင်ဖြင့်ပင် တိုတိုနှင့် ပြတ်ပြတ် စကားပြောလေ့ရှိသည်။ ဤသည်ကပင် မြန်မာနိုင်ငံမှ ကုလသမဂ္ဂသံအမတ်ကြီး ဦးသန့်သည် လူသိများ၍ ထင်ရှား လာခြင်းအတွက် အကြောင်းရင်းတစ်ရပ် ဖြစ်ပေလိမ့်မည်။

၁၉၆၁-ခုနှစ်တွင် ဦးသန့်သည် ထိုစဉ်က ဝန်ကြီးချုပ်ဖြစ်သူ ဦးနုနှင့်အတူ ယူဂိုဆလပ်နိုင်ငံ ဘဲဂရိတ်မြို့တော်၌ကျင်းပသည့် ဘက်မလိုက်နိုင်ငံများ အစည်းအဝေးသို့ တက်ရောက်ခဲ့ရသည်။ ထိုအချိန်တွင် ဦးသန့် ရေးသားသော ပြည်တော်သာခရီးအမည်ရှိ စာအုပ်မှာ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ထုတ် ဝေနေပြီဖြစ်၍ ယင်းစာအုပ်ကို မြန်မာနိုင်ငံရှိ တက္ကသိုလ်များ၊ ကျောင်းများ သို့ မြန်မာနိုင်ငံ ဘာသာပြန်စာပေအသင်း (စာပေဗိမာန်)မှ ဖြန့်ဝေခဲ့ပြီး ဖြစ်နေပေပြီ။

 

၁၂။ ဦးသန့်၏ ပြည်တော်သာခရီး

ပြည်တော်သာခရီးစာအုပ်ကို ပြုစုရာတွင် ဦးသန့်၏ အာသီသမှာ မြန်မာနိုင်ငံ၏ လွတ်လပ်ရေးနှင့် အမျိုးသားစည်းလုံးမှု ကြိုးပမ်းချက်ကို မပို မလိုပင် မြန်မာလူထုထံ တင်ပြရန် ဖြစ်ပေသည်။ အမှန်ဆိုလျှင် ပြည်ထောင်စု မြန်မာနိုင်ငံသည် ၁၉၄၈-ခု၊ ဇန်နဝါရီလ ၄-ရက်နေ့မှစ၍ အချုပ် အချာ အာဏာပိုင်နိုင်ငံ ဖြစ်ခဲ့သော်လည်း လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှု သမိုင်းကို ပြုစုရေးသားထားသော စာအုပ်မရှိခဲ့သေးပေ။ ယင်းအဖြစ်ကို ဦးသန့်က သတိပြုမိသည်။ ဦးသန့်သည် လိုအပ်နေသော စာအုပ်တစ်အုပ်ကို ပြုစုလိုစိတ် ရှိနေ၏။ ထိုသို့ ဆန္ဒဖြစ်ပေါ်နေချိန်တွင် ထိုစဉ်က ဝန်ကြီးချုပ် ဖြစ်ခဲ့သူ ဦးသန့်မိတ်ဆွေ ဦးနုက ပစ္စုပ္ပန်မြန်မာနိုင်ငံသမိုင်းသဘော သက်ရောက်သောမြန်မာ့ကြိုးပမ်းမှုမှတ်တမ်း ကျမ်းတစ်စောင် ရေးသားပြုစုရန် အကြံပေး ညွှန်ကြားခဲ့လေသည်။

ဦးသန့်သည် ဤစာအုပ်ကို ပြုစုရန်အတွက် ကိုးကားဖွယ် စာရွက် စာတမ်းများ၊ ပုံနှိပ်ပြီးစာအုပ်များ၊ မိန့်ခွန်းများ၊ အစီရင်ခံစာများကို ရနိုင် သမျှ စုဆောင်းပြီးလျှင် အလုပ်မှအားလပ်ချိန်များတွင် ပြည်တော်သာခရီး အမည်ရှိ ထိုစာအုပ်ကို အပတ်တကုတ် “ကြိုးစားရေးသားလာခဲ့ပေသည်။ ၁၉၅၄ ခုနှစ် အလယ်ခန့်တွင် ဦးသန့်သည် ယင်းစာအုပ် ပထမတွဲကို ရေးသားပြီးစီးခဲ့၏။ လွတ်လပ်ရေးကြိုးပမ်းမှုနှင့် တော်လှန်ရေးဆောင်ရွက်မှု လုပ်ငန်းကြီးတွင် ပါဝင်ဆောင်ရွက်ခဲ့သော နိုင်ငံခေါင်းဆောင်အချို့တို့အား စာမူကိုတင်ပြခဲ့သည်။ ၁၉၅၄ ခုနှစ် နောက်ပိုင်းများတွင် ဦးသန့်သည် အစိုးရ တာဝန်ဖြင့် နိုင်ငံတကာသို့ လှည့်လည်ခဲ့ပြီးနောက် မြန်မာပြည်သို့ ပြန်ရောက်

သောအခါ၌ ပြည်တော်သာခရီး ဒုတိယပိုင်းစာအုပ်ကို ဆက်လက်၍ ရေးသား ခဲ့လေသည်။

ယင်းစာအုပ် ဒုတိယတွဲကို ၁၉၅၆-ခုနှစ်တွင် ရေးသား၍ ပြီးစီးခဲ့၏။ တတိယတွဲကို ဦးသန့်ဆက်လက်ရေးသားနေစဉ်မှာပင် နယူးရောက်မြို့တော်ရှိ ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂဆိုင်ရာ မြန်မာသံအမတ်ကြီးအဖြစ် ခန့်ထားခြင်း ခံရသော

ကြောင့် ကုလသမဂ္ဂလုပ်ငန်းများကိုလည်းကောင်း၊ မြန်မာနိုင်ငံအကြောင်းကို လည်းကောင်း၊ ဟောပြောအသံလွှင့်ခြင်းများ လုပ်ဆောင်နေခိုက်တွင် အားလျှင် အားသလို ထိုစာအုပ် တတိယတွဲကို ရေးသားခဲ့၏။ ၁၉၅၈-ခုနှစ် မကုန်မီ တတိယတွဲကို ရေးသားပြီးစီးခဲ့ပေ၏။ ဦးသန့်၏ “ပြည်တော်သာခရီး” စာအုပ်၏ စကားပလ္လင်၌ ဤသို့ ဖော်ပြထား၏။

“ဤပြည်တော်သာခရီး အမည်ရှိသောကျမ်းကို ပြုစု ရေးသားရာ၌ ဗမာ့ကြိုးပမ်းမှု လုပ်ငန်းကြီးတစ်ရပ်လုံးကို တိတိ ကျကျ ပြည့်ပြည့်စုံစုံ တင်ပြရန် မဖြစ်နိုင်သည်ကို ဝန်ခံပါသည်။

“ထိုသို့ ပြည့်စုံစွာ ပြုစုနိုင်ရန်အောက် နိုင်ငံကြီးများတွင် တွေ့နိုင်သော စာပေစုဆောင်းမှုဌာနများ၊ မာတိကာတပ်၍ ရှာဖွေရန် လွယ်ကူသည့် ခေတ်စာကြည့်တိုက် စသည်များ၊ ဌာနအသီးသီးနှင့် မပြတ်ဆက်သွယ်၍ အချက်အလက်ဖလှယ် မှုများ၊ ဝိုင်းဝန်းကူညီရှာဖွေပေးမည့် သုတေသီများ အပြည့် အစုံနှင့် ဆောင်ရွက်မှသာလျှင် ပြီးမြောက်အောင်မြင်နိုင်မည်ဟု ရိုးသားစွာ ယုံကြည်ပါသည်။

“ထို့ကြောင့် ဤကျမ်းတွင် အကြောင်းအရာများ အပို အလိုရှိခဲ့သော် အချက်အလက်များအပေါ်၌ မှီ၍ အဓိပ္ပာယ်

ကောက်ရာ၌ ချွတ်ယွင်းခဲ့သော် စာရေးသူ၏ တာဝန်လုံးလုံး သာ ဖြစ်ပါသည်” စသဖြင့် ရေးသားထားခဲ့၏။ စာရေးသူ၏ အာသီသကို ဖော်ပြရာ၌ ယင်းစကားပလ္လင်၌ပင် ဦးသန့်က ဤသို့ ရေးသားခဲ့၏။ “ဤကျမ်းကို ပြုစုရာ၌ တစ်ခုတည်း

သော အာသိသမှာ ဗမာ့ကြိုးပမ်းမှု လုပ်ငန်းကြီးကို မပိုမလို မြန်မာပြည်သူလူထုကြီး ရှေ့မှောက်သို့ တင်ပြရန် ဖြစ်ပါ သည်။ ထိုသို့ ကြိုးပမ်းမှုကြီး၏ အာနိသင်ကို ကောင်းစွာ သဘောကျလျက် ဗမာ့ပန်းတိုင်ကိုလည်း မျက်ခြည်မပြတ် ကြည့်ရှုနိုင်ကြပါရန် ရည်ရွယ်ချက်ရှိပါသည်။ ။

ထိုသို့ ကြိုးပမ်းမှု၏ အာနိသင်ကိုလည်းကောင်း၊ ပန်းတိုင်၏ သဘာဝကိုလည်းကောင်း၊ ကောင်းစွာ သဘော ပေါက်နိုင်ကြလျှင် စည်းလုံးမှု၏ အင်အားနှင့် မှန်ကန်သော ဝါဒ၏ ဆွဲဆောင်မှုအင်အားတို့ကို သဘောပေါက်နိုင်ကြပေ မည်။ ဤကျမ်းကို ဖတ်ရှုသူတို့သည် ထိုကဲ့သို့ သဘောပေါက် လာကြလျှင် စာရေးသူ၏ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်သည် ပြည့်ဝ

အောင်မြင်မည် ဖြစ်ပါသည်။” ဦးသန့်၏ ပြည်တော်သာခရီး စာအုပ်ကြီးမှာ ပထမတွဲ၊ ဒုတိယတွဲ၊ တတိယတွဲဟု သုံးတွဲရှိသည့်အနက် ပထမတွဲတွင် မြန်မာ့လွတ်လပ်ရေး ဆုံးရှုံးသည်မှ လွတ်လပ်ရေးပြန်ရရှိသော ၁၉၄၈-ခုနှစ်အထိ ဆက်စပ်ရေး ထားသည်ကို တွေ့ရ၏။ .

ပြည်တော်သာခရီး ပထမတွဲတွင် လွတ်လပ်ရေး ဆုံးရှုံးမှုနှင့် ပတ်သက် ၍ မျိုးချစ်မြန်မာတို့ ဦးဆွေးဆံမြေ တော်လှန်ခုခံကြသည်ကိုလည်းကောင်း၊ လှေခွက်သာကျန်စေ အလံမလှဲစေရဆိုသော စိတ်ဓာတ်ကို ထင်ရှားစွာ ပြခဲ့ ကြပုံကိုလည်းကောင်း ဦးသန့်သည် အောက်ပါအတိုင်း စာဖတ်သူများ စိတ်ဓာတ်အားမာန် တက်ကြွဖွယ်ရာ ရေးသားထားသည်ကို တွေ့ရ၏။

ပါတော်မူနှင့် တော်လှန်ရေးများ, ( ၁၈၈၅-ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလ ၃၀-ရက်နေ့၊ မြန်မာ သက္ကရာဇ် ၁၂၄၇-ခုနှစ် တန်ဆောင်မုန်းလပြည့်ကျော် ၈ရက် နေ့တွင် အင်္ဂလိပ် အရာရှိတို့သည် သီပေါမင်း၊ မိဖုရားနှစ်ပါး နှင့် အချို့ မှူးကြီးမတ်ကြီးများကိုပါ ဖမ်းယူသွား၍ ရန်ကုန်မှ တဆင့် မဒရပ်၊ ယင်းမှ ဘုံဘိုင်နယ် ရတနာဂီရိသို့ ဆောင်ယူ သွားကြလေသည်။ ဤသို့သော အဖြစ်အပျက်များဖြင့် မြန်မာ နိုင်ငံ တဝှမ်းလုံးသည် ဗြိတိသျှအစိုးရ လက်အောက်သို့ ကျရောက်ခဲ့ရလေသည်။ ထိုနေ့မှစ၍ မြန်မာတို့သည် ထီးသုဉ်း၊ နန်းသုဉ်း၊ မြို့သုဉ်းသုည၊ သုဉ်းသုံးဝခေတ်ကြီးနှင့် ရင်ဆိုင် ခဲ့ရ၏။ ထိုနှစ်တွင် မြန်မာနိုင်ငံသည် “အသျှင်ဧကရီ ဘုရင်မ ကြီး၏ အလိုတော်အရ အိန္ဒိယဘုရင်ခံချုပ်နှင့် ဂေါဝနာ ဂျင်နရယ်မင်းကြီးက အခါအားလျော်စွာ အထူးခန့်အပ်သော အမှုထမ်း အရာထမ်းတို့ဖြင့် စီစဉ်အုပ်ချုပ်မည့်” အသျှင် ဧကရီဘုရင်မကြီး၏ အာဏာစက်ကျရောက်ရာ နယ်ပယ်များ တွင် အကျုံးဝင်သော နယ်ပယ်တစ်ခုအဖြစ် ပြောင်းလဲ ကျရောက်ရလေတော့သည်။

ထိုစဉ်အခါက ဗြိတိသျှနိုင်ငံတွင် ဝိတိုရိယဘုရင်မ အုပ်စိုးလျက်ရှိ၏။ လက်နက်အင်အားချင်းမမျှသဖြင့် အရှုံး ပေးလိုက်ကြရသော်လည်း မြန်မာတို့သည် အံကြိတ်၍သာ ခံကြရာ စိတ်တွင်ကား အနိုင်မခံ အရှုံးမပေးကြချေ။ ဆုံးရှုံး သွားသော လွတ်လပ်ရေးကိုသာ ပြန်လည်၍ အရယူရန် အမျိုးမျိုး အဖုံဖုံ ကြိုးစားခဲ့ကြရလေသည်။

နိုင်ငံအနှံ့အပြားပင် တော်လှန်ရေး တိုက်ပွဲများကို ဆင်နွှဲခဲ့ကြရ၏။ သို့ရာတွင် အခြေအနေ စည်းကမ်းတကျ ဖွဲ့စည်းသော တော်လှန်ရေးမှာ မဖြစ်နိုင်ခဲ့ချေ။ နိုင်ငံနှင့်အဝှမ်း တကွဲတပြားစီ တော်လှန်နေသော တော်လှန်ရေးအင်အားစု တို့ကို စုစည်းပေးနိုင်မည့် ခေါင်းဆောင်ကိုလည်း မရရှာကြ၊ သို့တိုင်အောင် မြန်မာနိုင်ငံ မျိုးချစ်ပုဂ္ဂိုလ်တို့သည် သင့်ရာ သင့်ရာ အဖွဲ့အစည်းငယ်များဖွဲ့စည်း၍ အသီးသီး တစ်တပ် တစ်ဗိုလ်ပြုကာ မကြောက်မရွံ့ မတွန့်မဆုတ် ကြီးစွာသော သူရသတ္တိဖြင့် တော်လှန်တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြလေသည်။ထိုတော်လှန်ရေးစစ်ပွဲကို နှစ်ပရိစ္ဆေဒ ကြာရှည်စွာပင် ဆက်လက်ကြိုးပမ်းတိုက်ခိုက်ကြရ၏။ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့ များ သည် ဗြိတိသျှတပ်စခန်းများကို မကြာခဏ တိုက်ခိုက်မောင်းနှင် ပစ်လိုက်ပြီးနောက် အချို့မြို့များကိုပင် စီမံအုပ်ချုပ်နိုင်ခဲ့ကြ၏။ လူထုကြီးကလည်း မြန်မာသူရဲကောင်းတို့ အား ဝမ်းသာအားရ ကြိုဆိုကြ၏။ ရက်ရောစွာ အကူအညီပေးကြ၏။ တော်လှန် ရေးတွင် အခက်အခဲကြုံကြိုက်သည့်အခါများ၌ လူထုကြီးသည် ပြောက်ကျားသူရဲကောင်းတို့အား လျှို့ဝှက်ထားကြ၏။

ဤနည်းဖြင့် နိုင်ငံကို သိမ်းယူထားသော စစ်တပ်များ မှာ နေ့မအား ညမအား တစိုးရိမ်ရိမ်-တကြောင့်ကျကျ ရှိနေ ကြ၏။ တစ်ခါက တော်လှန်ရေး မြန်မာသူရဲကောင်းတို့အား ယှဉ်ပြိုင်တိုက်ခိုက်ရန် မေဂျာ ဂျင်နရယ် ၂-ယောက်၊ ဗရီးဒီးယား ဂျင်နရယ် ခြောက်ယောက်တို့ ကွပ်ကဲအုပ်ချုပ် လာသော စစ်သား သုံးသောင်းနှစ်ထောင်ပါ တပ်ကြီးများ ကိုပင် စစ်မြေပြင်သို့ စေလွှတ်ခဲ့ရဖူးလေသည်။ ထိုကဲ့သို့ ရင်မြေကတုပ်လုပ်၍” အရိုးကျေကျေ အရေစုတ်စုတ် အနိုင် မခံ အရှုံးမပေးဟူသော သန္နိဋ္ဌာန်ဖြင့် အဆက်မပြတ် တော်လှန် ခုခံနေကြသော ခေတ်ကြီးတွင် ဗိုလ်မင်းရောင် အစရှိသည့်

တော်လှန်ရေးဗိုလ်ချုပ်ကြီးများသည် ထင်ရှားကျော်ကြားလာ ခဲ့ကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံအလယ်ပိုင်းတွင် ဗြိတိသျှတပ်များ သည် ဗိုလ်မင်းရောင်၏အမည်ကို အထူးကြောက်ရွံ့ခဲ့ကြ လေသည်။

ဒုတိယကမ္ဘာစစ်ကြီးနှင့် လည်းကောင်း၊ ပြည်ထောင်စု လွတ်လပ်ရေးနှင့်လည်းကောင်း၊ ဆက်စပ်လျက်ရှိသည့် မြန်မာ့ အမျိုးသားခေါင်းဆောင်ကြီး ဗိုလ်ချုပ်အောင်ဆန်းသည်ကား အထက်ဖော်ပြပါ မြန်မာ့သူရဲကောင်း ဗိုလ်မင်းရောင်မှ ဆင်းသက် လာသော ပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်သည်မှာ မြန်မာ့သမိုင်းတွင် မှတ်သား ဖွယ်ရာကောင်းသော အခြင်းအရာတစ်ရပ် ဖြစ်လေသည်။ ဗြိတိသျှတို့သည် မြန်မာနိုင်ငံကိုသိမ်းပိုက်ပြီးနောက် ၁၈၈၆ခု၊ ဇန်နဝါရီလ ၁-ရက်နေ့ထုတ် ဗြိတိသျှအမိန့်ပြန်တမ်းတွင် “မြန်မာပြည်၌ ငြိမ်းချမ်းသာယာပါပြီ။ မူလနဂိုနေအတိုင်း ငြိမ်ဝပ်ပိပြားပါပြီ”ဟု ထည့်သွင်းကြေညာခဲ့သော်လည်း ဖုံးဖိ ၍မရနိုင်သော အရုပ်ဆိုးကွက်ကြီးများ ပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်ကို ဗြိတိသျှလူမျိုးများ၏ မှတ်တမ်းစာအုပ်များ၌ပင် တွေ့ရလေ သည်။

သက်သေတစ်ခုကိုပြရလျှင် မန္တလေးရွှေမြို့တော်သို့ ဘုရင်ခံချုပ်ရောက်လာသည့်အခါ မြန်မာနိုင်ငံလွှတ်တော် မှုထမ်းရာထမ်း ပုဂ္ဂိုလ်ကြီးတို့ သည် တင်းမာခက်ထန်သော မျက်နှာဖြင့်နေကြ၍ ဩဘာစာလည်းမဆက်၊ အခမ်းအနားတွင် လည်း မပါဝင်၊ ဘုရင်ခံချုပ်မျက်မှောက်၌ ဖိနပ်မချွတ်ဘဲ နေကြသည်။ ထိုကဲ့သို့ မြန်မာတို့ ၏ အပြုအမူသည် အဓိပ္ပာယ် ပေါ်လွင်လှ၏။ နိုင်ငံကို အဓမ္မသိမ်းယူသူတို့အား “လှေခွက် သာကျန်စေ၊ အလံမလဲစေရ”ဟူသော မြန်မာ့စိတ်ဓါတ်ကို ထင်ရှားစွာ ပြသလိုက်ခြင်းဖြစ်ပေသည်။ ထိုစဉ်အခါက မြန်မာ့

တော်လှန်ရေးခေါင်းဆောင်ကြီးတို့သည် ရှိသမျှသော လက် နက်တို့ကို စုဆောင်း၍ ရသမျှသော လူအင်အားနှင့် တိုက်ပွဲ များ ဆင်နွှဲကြသော်လည်း တစ်စုတရုံးတည်း စုဆောင်းပေး နိုင်မည့် ခေါင်းဆောင်လည်းမရှိ။

တော်လှန်ရေးစိတ်ဓါတ်များ တဖွားဖွား ပေါ်ပေါက်လာ အောင် ဗဟိုမှ လှုံ့ဆော်ပေးမည့်သူလည်း မရှိ။ မျှော်လင့်ချက် 'ပန်းတိုင်လည်း မရှိ စိုးမိုးအုပ်ချုပ် မင်းလုပ်လျက်ရှိကြသော ဗြိတိသျှတို့၏ လက်နက်အင်အားကလည်း ကြီးမားလှသဖြင့် ၅-နှစ်ကျော်၊ ၆-နှစ်တွင်းသို့ ရောက်သောအခါ တိုင်းပြည် သည် ငြိမ်ဝပ်ပိပြားမှု ရှိလာသည်ကို တွေ့နိုင်ပေသည်။