ဂျွန် - တရိပ်ရိပ်တိုးတက်နေသောအိန္ဒိယ

- နိဒါန်း -

           ၂၀၀၉ ခုနှစ်၊ နိုဝင်ဘာလအတွင်း “ရှရီဂါချာရန်ဒက်စ်” ဆိုတဲ့ နာမည်ဂုဏ် သတင်းကျော်ကြားတဲ့ စာရေးဆရာလည်းဖြစ် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းတစ်ခုရဲ့ အငြိမ်းစားအမှုဆောင်တစ်ယောက်လည်းဖြစ်တဲ့ ပုဂ္ဂိုလ်တစ်ယောက်ဟာ အိန္ဒိယနဲ့ပတ်သက်ပြီး လွတ်လပ်စွာ တွေးခေါ်ရှုမြင်မှုတွေနဲ့အတူ အောက်ပါ အပြုသဘောဆောင်တဲ့ တင်ပြချက်တစ်ခုကို ပြုလုပ်ပေးခဲ့ပါတယ်။

           “အိန္ဒိယဟာ လက်ရှိအခြေအနေအရ စတုတ္ထမြောက် ကမ္ဘာ့ စီးပွားရေး အင်အားအကြီးဆုံးနိုင်ငံ ဖြစ်နေပါပြီ...။

           ဖော်ကျူးန်ကုမ္ပဏီ ၅ဝဝ ထဲမှာ ၁၂၅ ခုသော ကုမ္ပဏီတွေက အခုလက်ရှိ အိန္ဒိယမှာ အခြေစိုက်ပါတယ်။ ဖော်ကျူန်းကုမ္ပဏီ ၅ဝဝ ထဲက ၃၉ဝ လောက်ဟာ အိန္ဒိယနိုင်ငံအတွင်း ဆော့ဝဲနည်းပညာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် ပြည်ပကနေ လိုအပ်တဲ့ အရင်းအမြစ် တွေရရှိအောင် ကုမ္ပဏီပြင်ပကနေ စီစဉ်ဆောင်ရွက်ပေးနေတာ တွေ့ရပါတယ်။

           အိန္ဒိယရဲ့ ဘဏ်များအတွက် ချေးငွေပြန်မရနိုင်တဲ့ အခြေအနေ ဟာ ၂% သာရှိနေပြီး တရုတ်နိုင်ငံအဖို့တော့ ၂၀% အထိ ရှိနေပါ တယ်။

           ဆင်းရဲမွဲတေမှုဟာ ၁၉၈၀ ခုနှစ်အတွင်း ၄၆% ရှိခဲ့ရာမှ ၂ဝဝဝ ခုနှစ်အတွင်းမှာ ၂၆% ထိ လျော့ကျသွားခဲ့ပါတယ်။ ၂၀၁၀ ခုနှစ် အရောက်မှာတော့ ၁၆% အထိ လျော့ကျသွားမယ်လို့ မျှော်လင့်ထားပါတယ်။

           အိန္ဒိယနိုင်ငံဟာ အရင်းရှင်စနစ်မတိုင်ခင်ကတည်းက ဒီမို ကရေစီစနစ်ကို ကျင့်သုံးနိုင်ခဲ့တဲ့ နိုင်ငံဖြစ်ပါတယ်။

           နောက်ပိုင်းမှာ အိန္ဒိယဟာ နှစ်အပိုင်းအခြားအလိုက် အဘက် ဘက်ကနေ ပြောင်းလဲတိုးတက်မှုတွေ ရှိလာခဲ့ပါတယ်။ သက္ကရာဇ် ၂၀၂၀ ခုနှစ်မှာ အိန္ဒိယနိုင်ငံအတွင်း “ကမ်ပါးအနောက်”ဘက်မှာ လူလတ်တန်းစား ၅၀% အထိ ရှိလာနိုင်ပြီး ၂၀၄၀ ခုနှစ်မှာတော့ “ကမ်ပါးအရှေ့ ဘက်မှာ လူလတ်တန်းစား ၅၀% ထိ ရှိလာမှာ ဖြစ်ပါတယ်။

           ကျွန်ုပ်တို့ အိန္ဒိယနိုင်ငံအတွက် ဒီလိုအခြေအနေရောက်ရှိ အောင် လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်း ၃ဝဝဝ ကတည်းက စောင့်မျှော် ကြိုးစား ခဲ့ရတာဖြစ်ပါတယ်။”

           မစ္စတာ ဒက်စ်”က အိန္ဒိယနိုင်ငံရဲ့ အဘက်ဘက်က တိုးတက်လာမှု အခြေပြဇယားနဲ့ ရုပ်ပုံကားချပ်တွေကို ထောက်ပြရင်း ကျွန်ုပ်တို့ အိန္ဒိယနိုင်ငံ ရဲ့ ကြွယ်ဝမှုတွေကို ပြည်သူအားလုံး စားသုံးနိုင်ဖို့အတွက် ဘယ်လို ရင် ဆိုင်ဖြတ်သန်းပြီး နောက်ဆုံးမှာ ဒီအဆင့်ရောက်လာအောင် ဘယ်လိုလုပ်ခဲ့ ရတယ်ဆိုတာတွေကိုပါ ရှင်းပြခဲ့ပါတယ်။

           ယခင်က အိန္ဒိယရဲ့ အစိုးရကျောင်းတွေအတွက် ကျောင်းဆရာ လေး ယောက်ရှိရမယ့်နေရာမှာ ဆရာတစ်ယောက်ပဲရှိတာတွေ၊ ကျန်းမာရေးစင်တာ တွေအတွက် ဆရာဝန် ငါးယောက်ရှိရမယ့်နေရာမှာ နှစ်ယောက်ပဲရှိတာတွေကြောင့် ပညာရေးနဲ့ ကျန်းမာရေးမှာ အတော်အတန် နိမ့်ကျခဲ့ရပါတယ်။ အခြား လိုအပ်ချက်တွေကလည်း ကဏ္ဍတိုင်းလိုလိုမှာ ရှိနေခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီ လို အဆင်မပြေမှုတွေဟာ စိန်ခေါ်မှုတွေဖြစ်လာခဲ့ပြီး အမျိုးမျိုးသော ပေး ဆပ်၊ ရုန်းကန်မှုတွေကြားကနေ တိုးတက်အောင်မြင်လိုစိတ်တွေက အိန္ဒိယ ပြည်သူတွေအားလုံးကို ရင့်သန်လာစေခဲ့ပါတယ်။

           တစ်ချိန်က အိန္ဒိယဟာ အားနည်းချက်အမျိုးမျိုးကြောင့် ဘက်ပေါင်းစုံ က ဖိနှိပ်ခံခဲ့ရပေမဲ့ ယနေ့ကာလမှာတော့ ခေတ်သစ်သမိုင်းကို ပြောင်းလဲ တိုးတက်မှုတွေ အစချီပြီး ရေးသားမှတ်တမ်းတင်နိုင်ပြီဖြစ်ပါတယ်။ ဒီတော့ယနေ့ကာလမှာ တရိပ်ရိပ်တိုးတက်မှုတွေနဲ့ ရှေ့ဆက်သွားနိုင်စေဖို့ အိန္ဒိယရဲ့ ခြေ လှမ်းတိုင်းကို မျှော်လင့်ချက်ထားနိုင်ပြီဖြစ်ပါတယ်။

           အိန္ဒိယရဲ့ နှစ်ပေါင်း ၂၀ အတွင်း အရင်းရှင်စနစ် ရှင်သန်ထွန်းကားခဲ့ခြင်း ရဲ့ အကျိုးဆက်အဖြစ် အိန္ဒိယ လူ့အဖွဲ့ အစည်းဟာ အရှိန်အဟုန်ကောင်းစွာနဲ့ တိုးတက်ခဲ့ပါတယ်။ | အိန္ဒိယကို ပြောင်းလဲတိုးတက်စေတဲ့ တစ်ခုနဲ့တစ်ခု ဆက်စပ်နေတဲ့ အစိတ်အပိုင်း လေးရပ်ရှိပါတယ်။

           အဲဒါတွေကတော့ - အိန္ဒိယနိုင်ငံရဲ့ မူလအခြေအနေမှ တိုးတက်မှု - အိန္ဒိယနိုင်ငံရဲ့ လူ့အဖွဲ့အစည်းတိုးတက်မှု - အိန္ဒိယနိုင်ငံရဲ့ တရားစီရင်ရေးဆိုင်ရာ တိုးတက်မှု - အိန္ဒိယနိုင်ငံရဲ့ မီဒီယာဆိုင်ရာ တိုးတက်မှုတို့ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

           အထက်ဖော်ပြပါ တစ်ခုနဲ့တစ်ခု ဆက်စပ်မှုရှိတဲ့ အစိတ်အပိုင်းတွေရဲ့ တိုးတက်မှုဟာ လက်ရှိအခြေအနေ အဆင့်အတန်းရောက်လာတဲ့အထိ တစိုက်မတ်မတ် ကြိုးစားခဲ့ရပါတယ်။

           အဘက်ဘက်ကတိုးတက်နေတဲ့ အိန္ဒိယဟာ မြို့တော် နယူးဒေလီ” တစ်ခုလုံးကို လုံးဝဥသုံပြောင်းလဲပေးလိုက်ပါတယ်။

           ယနေ့ကာလ မြို့တော် နယူးဒေလီဟာ ပိုကောင်းမွန်တဲ့လမ်းတွေ၊ ပိုမို လင်းလက်တဲ့ မီးတိုင်တွေနဲ့ တင့်တယ်နေတဲ့ မြို့တော်ဖြစ်သလို မြို့ပြ အဆောက်အအုံတွေအတွက် လိုအပ်တဲ့ စက်လှေကားတွေ၊ သွားလာရေး အတွက် ယာဉ်ရထားတွေ၊ မြစ်ကူးတံတားသစ်တွေ၊ ခေတ်မီဘတ်စ်ကားတွေနဲ့ အဆင့်မြင့်နေတဲ့ မြို့တော်တစ်ခုဖြစ်နေပါပြီ။

 

မီဒီယာကဏ္ဍ၏ အရေးပါပုံကို ကောင်းစွာသိရှိနားလည်ခြင်း

           မီဒီယာကဏ္ဍရဲ့ အနည်းငယ်သော လိုအပ်ချက်တွေက ကိစ္စရပ်တစ်ခု ကို အကြီးအကျယ် နစ်နာဆုံးရှုံးစေနိုင်တဲ့ သဘောကို အိန္ဒိယက ကောင်းစွာ နားလည်ခဲ့ပါတယ်။ မီဒီယာကဏ္ဍရဲ့ အရေးပါတဲ့ အခန်းကဏ္ဍနဲ့ပတ်သက် ပြီး မစ္စတာအယ်လ်ဂိုးက စွဲချက်တင်ခဲ့ဖူးတာကို တစ်ဆင့်ပြန်လည် အသိပေးလိုပါတယ်။

           “အီရတ်စစ်ပွဲ အကြိုကာလမှာကတည်းက ဆီးနိတ်လွှတ် တော်တစ်ခုလုံး ပါးစပ်တွေပိတ်ပြီး တိတ်နေခဲ့တယ်။ ဒါ ဘာကြောင့်လဲ၊ အဖြေကတော့ ရှင်းပါတယ်။ သတင်းမီဒီယာတွေက စစ်ပွဲနဲ့ပတ်သက်ပြီး မဲခွဲဆုံးဖြတ်တဲ့ကိစ္စကို သတင်းထုတ်ပြန်ခြင်း တွေနဲ့ ပံ့ပိုးမှုမရှိခဲ့လို့သာ ဖြစ်ပါတယ်” ။ သတင်းမီဒီယာတွေရဲ့ အခန်းကဏ္ဍဟာ ဘယ်လိုနိုင်ငံတွေအတွက်ပဲ ဖြစ်ဖြစ် မရှိမဖြစ်လိုအပ်တဲ့ အရေးပါတဲ့ကဏ္ဍဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ မီဒီယာ တွေကြောင့် ကောင်းကျိုးအမျိုးမျိုးကို ရနိုင်သလို ဆိုးကျိုးတွေကိုလည်း ဖြစ် ပေါ်စေပါတယ်။ အိန္ဒိယအနေနဲ့ မီဒီယာရဲ့ ကောင်းခြင်း၊ ဆိုးခြင်းနှစ်ခု အကြားမှာ လိုက်လျောညီထွေစွာ ဖြတ်သန်းနိုင်လို့သာ တိုးတက်မှုကို ရရှိခဲ့ တာဖြစ်ပါတယ်။

           ၁၉၉၁ ခုနှစ်က စတင်ပြီး အိန္ဒိယဟာ သတင်းလွတ်လပ်ခွင့်ရရှိတဲ့ မီဒီယာအခန်းကဏ္ဍသစ်ကို ဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့ပါတယ်။

           ဒီအခါ သတင်းမီဒီယာ လုပ်ငန်းဟာ နိုင်ငံရေးသမားများ၊ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းရှင်များ၊ ကြော်ငြာများ၊ နာမည်ကျော် သရုပ်ဆောင်နှင့် ထင်ပေါ်

           ကျော်ကြားသူများ၊ စတော့မားကက် များအတွက် လက်တွေ့ အသုံးတည့်တဲ့ လက်နက်တစ်ခုဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ သို့သော်လည်း သတင်းမီဒီယာလုပ်ငန်း ဟာ နာမည်ကျော် အနုပညာရှင်တွေနဲ့ စာရေးဆရာတို့ကို တွေ့ဆုံမေးမြန်း ခြင်းတွေနဲ့ အချိန်ကုန်နေပေမဲ့ သာမန်ပြည်သူတွေနဲ့ စာဖတ်ပရိသတ်တို့ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍအတွက်တော့ လုံးဝ နေရာမရှိခဲ့ပါဘူး။ ဒီတော့ မျှတမှုမရှိဘဲ အားသာတဲ့ဘက်က ရပ်တည်တဲ့ အကျိုးအမြတ်ကို ရှေးရှုတဲ့ မီဒီယာလောက ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။

           ဒီလိုအခြေအနေနဲ့ပတ်သက်ပြီး ၂၀၁၃ ခုနှစ်၊ မေလ ၆ ရက်က ပြုလုပ် တဲ့ ရုပ်သံအင်တာဗျူးတစ်ခုမှာ နိုဘယ်ဆုရှင် “ရှရီအမာတ်ယာဆမ်” က သူမရဲ့ ထင်မြင်သုံးသပ်ချက်တစ်ခုကို ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့ပါတယ်။

           သူမ ပြောခဲ့တာက သတင်းမီဒီယာလောကဟာ လက်ရှိမှာ အထက်တန်း လွှာတွေနဲ့ ထင်ပေါ်ကျော်ကြားသူတို့အတွက်သာ အခန်းကဏ္ဍတွေ ကျယ်ဝန်းနေပြီး ပြည်သူတွေကို ကိုယ်စားပြုတဲ့ ပြည်သူ့ဘက်က ဝေဖန်ပြောဆို၊ လွတ်လပ်စွာ ထုတ်ဖော်ခွင့်တွေအတွက်ကတော့ ကျဉ်းမြောင်းနေပါသေး တယ်လို့ ပြောခဲ့တာပါ။ တကယ်တော့ တိုးတက်မှုရဲ့ နောက်ကနေ ဆိုးကျိုး တွေက တစ်ခါတည်း ကပ်ပါလာတဲ့ သဘောကို သိမြင်ပြီး အပြစ်အနာ အဆာကင်းတဲ့ တိုးတက်မှုဆီရောက်အောင် လျှောက်လှမ်းနိုင်ဖို့ လိုပါတယ်။

           ဓနသဟာယအဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံများ အားကစားပြိုင်ပွဲ

           ၂၀၁၀ ခုနှစ်၊ အောက်တိုဘာလ ၃ ရက်နေ့ဟာ ကျွန်တော့်ဘဝရဲ့ အပျော် ရွှင်ဆုံးနေ့ရက် ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ အဲဒီနေ့ဟာ ကျွန်တော်တို့ မြေအောက်ရထား စတင်ပြေးဆွဲတဲ့နေ့ပေါ့။ မြေအောက်ရထားက “ဖာရီဒါဘက်ဒ်” ကနေ “ဂျေ အယ်လ်အန်” အားကစားရုံအထိ ပြေးဆွဲပေးမှာပါ။

           ဂျေအယ်လ်အန် အားကစားရုံကို အထင်ကြီးလောက်အောင် ပြန်လည် ပြုပြင်ထားပါတယ်။ အားကစားပွဲတွေဆီ လာရောက်တဲ့ လူထုပရိသတ်ကို ကူညီနိုင်ဖို့ လုံခြုံရေးတွေ၊ လမ်းပြတွေ စီစဉ်ထားရှိပေးထားတယ်။ | အားကစားရုံကို ရောက်ရှိလာတဲ့ ပရိသတ် ၇၅ဝဝဝ လောက်က အထဲ မှာ ငါးပိငါးချဉ်သိပ် ပြည့်ကျပ်နေခဲ့တယ်။

           ဖွင့်ပွဲအခမ်းအနားကို နိုင်ငံရဲ့ ကျက်သရေဆောင် သံစုံတီးဝိုင်းက ဖျော်ဖြေ ရေးအစီအစဉ်တွေနဲ့ ဖွင့်လှစ်ပေးမှာဖြစ်ပါတယ်။ ထိုကာလမှာ အိန္ဒိယက အိုလံပစ်ပြိုင်ပွဲတွေကို အိမ်ရှင်အဖြစ် လက်ခံကျင်းပနိုင်ဖို့ အဆင်သင့်ဖြစ်နေခဲ့ ပါတယ်။ သို့သော်လည်း ထိုကာလတစ်လျှောက်မှာ အိန္ဒိယရဲ့ မီဒီယာ လုပ်ငန်းပိုင်းတွေအားလုံး အားနည်းချက်တွေရှိနေခဲ့ပါတယ်။

မီဒီယာလွတ်လပ်ခွင့်အကြောင်း တစေ့တစောင်း

           အိန္ဒိယနိုင်ငံ “မွမ်ဘိုင်း” မြို့ရဲ့ အဆောက်အအုံခေါင်မိုးပေါ်သို့ ရဟတ် ယာဉ်ပေါ်မှ ကွန်မန်ဒိုတပ်ဖွဲ့ ဆင်းလာတဲ့ပုံကို ဗွီဒီယိုရိုက်ထားခြင်းနှင့်ပတ် သက်ပြီး ဒါဟာ အကြမ်းဖက်သမားတွေကို တပ်လှန့်သွားစေတဲ့ သဘော သက်ရောက်စေတာကြောင့် အိန္ဒိယအစိုးရက မီဒီယာတွေကို ထိန်းချုပ်နိုင် မယ့် ဥပဒေမူကြမ်း ရေးဆွဲခဲ့ပါတယ်။ သို့သော်လည်း ဒေါက်တာ “မန်မိုဟန်ဆင်း”က အဲဒီမူကြမ်းကို ချေဖျက်ပေးခဲ့ပါတယ်။ တကယ်တော့ မီဒီယာ တွေရဲ့ တာဝန်ပေါ့လျော့ခြင်းနဲ့ ကျင့်ဝတ်ကြောင့်ပါ။ တကယ်တော့ အိန္ဒိယရဲ့ တရိပ်ရိပ်ပြောင်းလဲတိုးတက်နေခြင်းအပေါ် ငြင်းချက်ထုတ်စရာမရှိလှပေမဲ့ မီဒီယာလွတ်လပ်ခွင့်ရရှိခြင်းကြောင့် ကောင်းကျိုးချည်းသက်သက်သာ မဟုတ်ဘဲ ဆိုးကျိုးတွေပါ ရှိနေတာကို တွေ့ရပါတယ်။

           စာရေးသူနှင့်ပတ်သက်သော အကြောင်းအရာများအား ခုနှစ်အလိုက် မိတ်ဆက်ခြင်း ၊

          ၁၉၄၂ > ကျွန်တော်ဟာ ကင်းထောက်လူငယ်အဖွဲ့ထဲမှာ ရှိစဉ်က “ချန်ဘာ” ဒေသရဲ့ ကြီးမားတဲ့ အစိမ်းရောင်မြက်ခင်းပြင်ပေါ်မှာ ယာယီရွက်ဖျင်တဲထိုးပြီး စခန်းချခဲ့ဖူးပါတယ်။ ထိုအချိန်က အသံတစ်ခုကြောင့် ကျွန်တော် နောက်ကို လှည့်ကြည့်မိလိုက်တယ်။ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ကင်းထောက်လူငယ်ခေါင်းဆောင်က ကျွန်တော့်ကို အော်နေတာ တွေ့လိုက်ရတယ်။ “ဆာလာချား.. သွားလေ၊ မင်းက ဘာလို့ရပ်နေရတာလဲ”

           ကျွန်တော်က ခေါင်းဆောင်ရဲ့ စကားမဆုံးခင် သူသွားခိုင်းတဲ့နေရာကို ရောက်အောင် အပြေးသွားလိုက်တယ်။

           “မဟာရာဂျာလက်စ်ရမန်ဆင်း” က နှစ်ပတ်လည် မိန့်ခွန်းပြောတာကို နားထောင်ဖို့ သွားရတာဖြစ်ပါတယ်။

          ၁၉၄၃  ကျွန်တော်တို့အဖွဲ့မှာ ပါဝင်တဲ့ ယောက်ျားကလေးတွေရော၊ မိန်းကလေးတွေပါ လက်ခုပ်တွေ ညီညာစွာတီးပြီး တပ်မတော် ဘင်ခရာ အဖွဲ့ ရဲ့ စစ်ချီတေးသွားအတိုင်း စမတ်ကျကျ ချီတက်ခဲ့ရပါတယ်။

           မကြာခင်မှာပဲ ကျွန်တော်တို့အဖွဲ့ ဟာ “ချန်ဘာ” မြို့ ဂိတ်ဝ မုခ်ဦး အောက်ကို ဖြတ်ပြီး မတ်စောက်တဲ့ တောင်ကုန်းတွေရှိရာ နေရာဘက်သို့ ဦးတည်ပြီး မကြာခင်မှာပဲ မြင်ကွင်းကနေ ပျောက်ကွယ်သွားခဲ့ကြပါတယ်။

           ၁၉၄၅ > တစ်ညနေခင်းမှာတော့ ကျွန်တော်တို့အားလုံး မဟာရာဂျာရဲ့ နန်းတော်ရှေ့ မြေကွက်လပ်မှာ (V) ပုံသဏ္ဌာန်နဲ့ လျှပ်စစ်မီးသီးတွေ ထွန်း ထားတာကို သွားရောက်ကြည့်ရှုခဲ့ကြပါတယ်။ (V)ရဲ့ ဆိုလိုရင်းကတော့စစ်ပွဲမှာ အောင်မြင်တယ် (Victory) ဆိုတဲ့ အဓိပ္ပာယ်ပါတဲ့ အင်္ဂလိပ်လို ဝေါဟာရကို အတိုချုပ်ရေးထားပေးတာ ဖြစ်ပါတယ်။

           နောက်တစ်နေ့ နံနက်မှာ ကျွန်တော်တို့အားလုံး အခြားလူတွေနဲ့ ရော ပြီး အတန်းလိုက်ထိုင်ကြတယ်။ ကျွန်တော်တို့ ထိုင်နေတဲ့နေရာရဲ့ ရှေ့တည့် တည့်မှာတော့ ကြေးဝါရောင် တလက်လက်တောက်ပနေတဲ့ အမြောက်ကြီး တစ်ခုက နေရာယူထားတယ်။ မဟာရာဂျာရဲ့ တပ်ဖွဲ့ဝင်တွေက ခဏအကြာ မှာ ဂုဏ်ပြုတပ်ဖွဲ့ ကို စစ်ဆေးလိုက်တယ်။ မဟာရာဂျာဟာ ဘုရင်ခံချုပ်ရဲ့ ကိုယ်စားလှယ်ဖြစ်ပြီး အမြောက်ကြီးက မဟာရာဂျာကိုပေးမယ့် လက်ဆောင် လို့ သိလိုက်ရပါတယ်။

           ၁၉၅၄ ) ကျွန်တော် “ပန်ဂျယ်အင်ဂျင်နီယာကောလိပ်” မှာရှိစဉ်က အာဖရိကန်နွယ်ဖွား ကျောင်းသားတစ်ယောက်က ကျွန်တော်တို့နဲ့အတူ ပညာ သင်ဘက်ဖြစ်ခဲ့တယ်။ သူက အပြောအဆို၊ အပြုအမူ၊ အနေအထိုင်တွေ အားလုံး ကောင်းသလို စာလည်းကြိုးစားတဲ့သူဖြစ်တယ်။

           ကျွန်တော်တို့အဖွဲ့ထဲက အချို့သော အဖွဲ့ဝင်တွေက အာဖရိကန်ကျောင်း သားကို နီဂရိုးလို့ ခေါ်ကြတယ်။ ကျွန်တော်အပါအဝင် အခြားသော သူငယ် ချင်းတွေက အဲဒီလို မခေါ်ကြဖို့ ဝိုင်းပြီးပြောပေးပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ မထူးခဲ့ပါ ဘူး၊

           ဒါကြောင့်လည်း ကျွန်တော်က အဲဒီကျောင်းသားကို အရမ်းအားနာခဲ့ ရဖူးပါတယ်။

           ၁၉၅၇ > ကျွန်တော်တို့အဖွဲ့ ရုရှားလူမျိုးပိုင်တဲ့ အဆောင်မှာနေခဲ့စဉ်တုန်း က တစ်ညနေမှာ ကျွန်တော်က တာဘိုင်အင်ဂျင်နီယာတစ်ယောက်နဲ့ စကားပြောနေခဲ့မိတယ်။ တာဘိုင်အင်ဂျင်နီယာက ရုရှားဖြစ်ပြန်တော့ သူ့ဘာသာ စကားနဲ့ ပြောတာပေါ့။ အဲဒီမှာ ကျွန်တော် သတိထားမိတာက ရုရှားစကား လုံးအတော်များများနဲ့ ဟင်ဒီဘာသာစကားရဲ့ စကားလုံးတွေ များစွာ တူညီ နေတာကို သတိထားမိလိုက်တယ်။

           ၁၉၆၀ > လန်ဒန်ကနေ ဘုံဘေမြို့ကိုသွားမယ့် 'ပီအန်အို” ပင်လယ်ကူးသင်္ဘောကြီးရဲ့ ကုန်းပတ်ပေါ်မှာ ကျွန်တော်တို့အားလုံး နေဆာလှုံခဲ့ကြတယ်။ ထိုအချိန်မှာ အီဂျစ်လူမျိုး သူငယ်ချင်းတစ်ယောက်က အံ့သြတဲ့ အမူအရာ နဲ့ ခုလိုမေးခဲ့တယ်။

           “အိန္ဒိယအမျိုးသမီးတွေက ဘာကြောင့် ကျောကုန်းကို ဖော်ထားပြီး အပေါ်ကနေ ဆာရီ” ခြုံထားရတာလဲ။ ဒါက ရိုးသားပွင့်လင်းတာတော့ မဖြစ်နိုင်ဘူး” လို့ပြောတော့ အင်္ဂလိပ်လူမျိုးဖြစ်တဲ့ သူငယ်ချင်းက ခုလိုပြန် ဖြေတယ်။

           “ဒါကတော့ ရှင်းပါတယ် သူငယ်ချင်းရာ ... မင်းတို့နိုင်ငံမှာ စက်ချုပ် သမားတွေ ရှားပါးလွန်းတော့ အမျိုးသမီးတွေက ဆာရီကို မချုပ်တော့ဘဲ ဒီအတိုင်း ခြုံလိုက်ကြတာပေါ့ ကွာ။ မဟုတ်ဘူးလား”

           ဒီအပြောအဆိုလေးတွေက သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ ထပ်တူ အမှတ်တရဖြစ် စေခဲ့ပါတယ်။

           ၁၉၇၇ » ၁၉၇၇ ခုနှစ်၊ တနင်္ဂနွေနေ့ မွန်းလွဲပိုင်းမှာ ကျွန်တော်တို့ သူငယ် ချင်းနှစ်ယောက် ဒုတိယကော်မရှင်နာမင်းကြီးနေထိုင်တဲ့ ဘန်ဂလိုဆီ ရောက် လာခဲ့ကြပါတယ်။ ထိုအချိန်က စက်ရုံပိုင်ရှင်နဲ့ အလုပ်သမားတွေအကြား ဘောနပ်စ် (ဆုကြေး)ကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ပြီး ပြဿနာတက်နေချိန်ဖြစ်ပါတယ်။

           ၁၉၈၉ > အလုပ်သမားများအား လေ့ကျင့်သင်ကြားပေးရေးကိစ္စအတွက် သဘောတူလက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့ပါတယ်။

           ၂၀၁၁ > ကျွန်တော်က တမီးလ်ဘာသာစကားနဲ့ ဒေသခံ ဧည့်လမ်းညွှန် တစ်ယောက်ကို မေးလိုက်တယ်။ အရွယ်ရောက်သူတိုင်း စာတတ်မြောက် ရေးအစီအစဉ်အတွက် ဖွင့်ထားတဲ့ စင်တာတွေမှာ အသက် ၅၀ အရွယ် အမျိုးသမီးတွေ ဘာကြောင့်များနေရတာလဲလို့။ ဒီအခါ ဧည့်လမ်းညွှန်က ပြန်ဖြေတယ်။

           “ကျွန်မလည်း အရင်က သူတို့လိုပါပဲ။ အခုတော့ ဘတ်စ်ကား ဘယ်မှာ သွားစီးရမယ်ဆိုတာကို ရေးလည်းရေးနိုင်၊ ပြောလည်း ပြောနိုင်ပါပြီ” တဲ့။