မောင်ခင်မင်(ဓနုဖြူ) - ပြည်သူ့အတွက်မြန်မာစကားပြေ
စာပေ၌ စကားပြေသည် အချက်အချာ မဏ္ဍိုင်ဖြစ်၏။ စကားကို လူတို့ နေ့စဉ်သုံးစွဲနေကြသည်မှန်၏။ သို့သော် စကားပြေကောင်းတို့သည် ရှားပါးလှသည်။ စကားပြေကောင်း ရေးတတ်သော လူမျိုးတို့၏စာပေသည် ကြီးပွားတိုးတက်၏။ စာပေတိုးတက်သည်နှင့်အမျှ လူမျိုးသည် ကြီးပွားတိုးတက်၏။ စကားပြေအရေးပါပုံနှင့်ပတ်သက်၍ မြန်မာ့စွယ်စုံကျမ်းတွင် ဖော်ပြထားချက်ဖြစ်ပါသည်။ ထို့အတူ “စကားပြေ စာပေအသက်” ဟုကြွေးကြော်ခဲ့ဖူးသော ဆရာ မင်းသုဝဏ်ကလည်းယခုအခါ ကြီးပွားနေသောလူမျိုးများ၏ စာပေကို ကြည့်ပြန်လျှင်လည်း စကားပြေက အထူးအရေးကြီးနေ သည်ကို တွေ့ရပါသည်။ ဝိဇ္ဇာဆိုင်ရာ ပညာရပ်များနှင့် သိပ္ပံ ဆိုင်ရာပညာရပ်များကို စကားပြေနှင့် ရေးသားထားကြသည်မှာစာအုပ်ပေါင်း သိန်းသန်းရှိပါသည်။ ထိုစကားပြေကျမ်း များကိုအားကိုး၍ လူမျိုးတို့ ကြီးပွားထွန်းကားနေသည်မှာ အထင်အရှား ဖြစ်ပါသည်။ဟု သက်သေထူဖူးပါသည်။ မှန်ပါသည်။ စကားပြေသည် ပြည်သူတို့ နေ့စဉ် အသုံးပြု နေရသော အသုံးအဆောင် ဖြစ်ပါသည်။ ပညာရပ်အမျိုးမျိုးကို ရေးသား သိုမှီးရာ အသုံးအဆောင်လည်း ဖြစ်ပါသည်။ မသုံးမဖြစ် အရေးပါသော အသုံးအဆောင်လည်း ဖြစ်ပါသည်။ ထိုအသုံးအဆောင်ကား လူအမျိုးမျိုး ဘဝအထွေထွေထဲတွင် ဝင်ရောက်နေရာယူနေသည်မှာ အမှန်ပင်ဖြစ်လေသည်။ စဉ်းစားကြည့်ပါ။ ကျောင်းသားဆိုလျှင်လည်း ကျောင်းသား အလျောက် စကားပြေကို အသုံးပြုရမြဲဖြစ်သည်။ အလုပ်သမားဆိုလျှင် လည်း အလုပ်သမားအလျောက် စကားပြေနှင့် ထိတွေ့ရမြဲ ဖြစ်သည်။ လယ်သမားဆိုလျှင်လည်း လယ်သမားအလျောက် စကားပြေနှင့် မကင်းနိုင်ပါ။ အဆုံးဆိုရလျှင် အိမ်ထဲကအိမ်ပြင်မထွက်သည့် အိမ်ရှင်မသည်ပင် အိမ်ရှင်မအလျောက် စကားပြေနှင့် ထိတွေ့ရသည် သာ ဖြစ်ပါသည်။
ကျောင်းသားဆိုလျှင် ကျောင်းနေပြီဆိုကတည်းက စကားပြေ နှင့် ထိတွေ့ရတော့သည်။ သင်ပုန်းကြီး ဖတ်စာကစပြီး စကားပြေဖြင့် ရေးထားသော ကျောင်းစာအမျိုးမျိုးကို အတန်းစဉ်အတိုင်း ကျက်ရ မှတ်ရသည်။ ပြင်ပဗဟုသုတ ရှာမှီးလိုလျှင်လည်း စကားပြေဖြင့်ပင် ရေးထားသော စာအုပ်စာတမ်းများကို ဖတ်ရရှုရသည်။ ကျောင်းတွင် ဆရာများ သင်ကြားပို့ချပေးသမျှကိုလည်း စကားပြေဖြင့်ပင် ရေးရ မှတ်ရသည်။ အတန်းတွင်း လေ့ကျင့်ခန်း အမျိုးမျိုးကိုလည်း စကားပြေ ဖြင့်ပင် ရေးသားဖြေဆိုရသည်။ စာမေးပွဲအသီးသီးကိုလည်း စကားပြေ ဖြင့်ပင် ရေးသားဖြေဆိုရသည်။ ဤသို့ဖြင့် စကားပြေသည် ကျောင်းသား ဘဝ သက်တမ်းတစ်လျှောက်လုံး ထိတွေ့ရင်းနှီးရသော မိတ်ဆွေကြီး ဖြစ်လာရတော့သည်။
အလုပ်သမားဘဝ ရောက်သည့်အခါတွင်လည်း စကားပြေဆို သော မိတ်ဆွေကြီးက တမ်းတမ်းစွဲ ဖက်တွယ်လိုက်ပါလာပြန်သည်။ အပေါင်းအသင်း မလုပ်ချင်ပါဟု ငြင်းဆန်၍လည်း မရ။ လုပ်ငန်းခွင် တွင် စကားပြေဖြင့် ရေးထားသော ရုံးစာအမျိုးမျိုးကို ဖတ်လိုက်၊ စကားပြေဖြင့်ပင် အစီရင်ခံစာအမျိုးမျိုးကို ရေးလိုက်၊ ရာထူးအဆင့်မြင့် လာသောအခါ စကားပြေဖြင့်ပင် ညွှန်ကြားချက်များ၊ အမိန့်စာများ ရေးလိုက်၊ စကားပြေဖြင့်ပင် မိန့်ခွန်းများရေးပြီး အခမ်းအနားများတွင် ဟောလိုက်၊ ပြောလိုက်နှင့် တစ်ချိန်လုံး စကားပြေနှင့် လုံးလားထွေး လား ဖြစ်နေရတော့သည်။
တောင်သူလယ်သမား ဆိုလျှင်ရော။ စကားပြေနှင့် သူ့အလုပ် ဘာမှ မပတ်သက်သလို ထင်ရသော်လည်း တကယ်တမ်း သူလည်းစကားပြေနှင့် မကင်းနိုင်ပါ။ သတင်းစာတွင် စကားပြေဖြင့် ရေးထားသော မိုးလေဝသ သတိပေးချက်၊ စပါးရောင်းချရန် ကြေညာချက်များ ကအစ ဘယ်ဓာတ်မြေသြဇာ အမျိုးအစားကို ဘယ်ရွေ့ဘယ်မျှထည့်ပြီး ဘယ်လိုဘယ်ပုံ အသုံးပြုရမည် စသည်ဖြင့် ပညာပေးထားသော စာရွက် စာတမ်းများအထိ ဖတ်ရရှုရသည်။
အိမ်ထဲက အိမ်ပြင်မထွက်သည့် အိမ်ရှင်မ ဆိုလျှင်လည်း ထို့ အတူပင်။ ဈေးစာရင်းကလေး မှတ်သည်ကအစ စကားကို သုံးရ သည်။ ရပ်ဝေးရှိ ဆွေမျိုးသားချင်းများထံ စာရေးလျှင်လည်း စကားပြေ ကို သုံးစွဲရသည်။ စိတ်အပန်းဖြေသည့်အနေနှင့် ရုပ်ပြဇာတ်လမ်း ကလေးအစ၊ ဝတ္ထုကလေးအစ ဖတ်လျှင်လည်း စကားပြေနှင့်ထိတွေ့ရ သည်ပင် ဖြစ်သည်။
ဤသို့ဖြင့် ဘဝအထွေထွေမှ ပြည်သူတို့သည် နေ့စဉ်နှင့်အမျှ စကားပြေ ရေးနေကြရသည်။ စကားပြေ ဖတ်နေကြရသည်။ ရေးသည့် သားသည့် ကိစ္စတွင် အိမ်ရှင်မတစ်ယောက် နေ့စဉ် ဈေးစာရင်းမှတ် သည့် ကိစ္စကလေးမျိုးကအစ မိတ်ဆွေသူငယ်ချင်းထံ စာရေးသည့် ကိစ္စမျိုးအလယ် စာပေကျမ်းဂန်ပြုစုသည့် ကိစ္စမျိုးအဆုံး စကားပြေကို အသုံးပြုကာ ရေးရသားရကြောင်း ထင်ရှားလောက်ပါပြီ။ ဖတ်သည့် ရှုသည့် ကိစ္စတွင်လည်း နေ့စဉ် သတင်းစာကအစ ကျောင်းစာ၊ ရုံးစာ အလယ် ဂန္ထဝင်ဝတ္ထုကြီးများအဆုံး စကားပြေဖြင့် ရေးသားထားသည် တို့ကို ဖတ်ရရှုရကြောင်း ထင်ရှားလောက်ပါပြီ။ သို့ဖြစ်လျှင် ပြည်သူထဲတွင် ထိုမျှအသုံးတွင်ကျယ်သော စကားပြေကို ပြည်သူ့အသုံးအဆောင် ဟု မခေါ်ထိုက်ပါသလော။ ခေါ်ထိုက်ကြောင်း ထင်ရှားလောက်ပါပြီ။
ကဗျာဟူသည် ပညာရှိတို့၏ဥစ္စာဖြစ်သည်ဟူသော အဆိုတစ်ရပ် ရှိပါသည်။ ကဗျာကို ပညာရှိတို့သာ ဖွဲ့ဆိုကျက်စားနိုင်သည်ဟူသော အဓိပ္ပာယ်ဖြင့် ဆိုထားပုံရပါသည်။ ကဗျာသည် ပညာရှိဥစ္စာ ဖြစ်သည် ဟုဆိုလျှင် စကားပြေသည် ပြည်သူ့ဥစ္စာ (တစ်နည်း) ပြည်သူ့အသုံး အဆောင်ဖြစ်သည်ဟု မုချဆိုသင့်ပါသည်။ အကြောင်းမူ စကားပြေကို ပညာရှိများသာမကဘဲ ပြည်သူတစ်ရပ်လုံး ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်အသုံး ပြုနေကြသောကြောင့် ဖြစ်ပါသည်။ သို့ဖြစ်လျှင် ပညာရှိဥစ္စာဖြစ်သော ကဗျာထက် ပြည်သူ့ဥစ္စာဖြစ်သော စကားပြေက ပို၍အသုံးတွင်ကျယ် ကြောင်း ယုံမှားဖွယ်မရှိနိုင်ပါ။
သို့သော် တစ်ချိန်က မြန်မာစာပေ လေ့လာမှု နယ်ပယ်တွင် စကားပြေသည် ကဗျာလောက် နေရာမရခဲ့ပေ။ လေ့လာသူတို့က စကားပြေကို ကဗျာလောက် အလေးထား လေ့လာခြင်း မပြုခဲ့ပါ။
ထို့ကြောင့်မြန်မာလူမျိုးတို့ကား ကဗျာနှင့် စကားပြေနှစ်ခုအနက် ကဗျာကိုအထူးနှစ်သက်ဟန် ရှိသည်။ အထူးလေ့လာ လိုက်စား ကြ၏။ စကားပြေကိုကား ဝတ္ထုအကြောင်းအရာအတွက်မှတစ်ပါး စကားသုံးနှုန်းပုံ၊ ဝါကျစီစဉ်ပုံ၊ ဝတ္ထုအကြောင်း ဆင်ယင် ပုံတို့ကို လေ့လာမှတ်သားဖို့ရန် ဂရုမပြုသယောင် ရှိလေသည်။ ဤသည်ကား စာပေအတွက် ချွတ်ယွင်းချက်ကြီးတစ်ခုဖြစ်လေတော့၏။
ဟူ၍ ဆရာကြီး ဦးဖေမောင်တင်က အားမလို အားမရ မှတ်ချက်ချခဲ့ဖူးပါသည်။
ယခုခေတ်တွင်ကား စကားပြေသည် နေရာမှန်ကို ရနေပြီဟု ဆိုရပါလိမ့်မည်။ စကားပြေ အရေးကြီးသည်ဟူသော ပြောသံ ဆိုသံ များကို ကြားနေရပါပြီ။ ကျောင်းများ၊ တက္ကသိုလ်များတွင် စကားပြေကို အလေးထားသင်ကြားပို့ချနေကြပေပြီ။ စာပေလောကတွင် စကားပြေ သဘောတရားများ လေ့လာဆည်းပူးနေကြပါပြီ။ စကားပြေရေးနည်း သားနည်း အတတ်အပညာများကို စူးစမ်းဖော်ထုတ်နေကြပါပြီ။ စကားပြေ အရေးအသားများကို ဆန်းစစ်နေကြပါပြီ။ ပြည်သူထဲတွင်ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် နေရာယူလျက်ရှိသော စကားပြေ၏ အာနိသင်ကို တလေးတစား ဂရုပြုမိနေကြပါပြီ။ ခြုံ၍ဆိုရသော် စကားပြေကို မသုံးမဖြစ် အရေးပါသော ပြည်သူ့အသုံးအဆောင်အဖြစ် ထိုက်ထိုက် တန်တန် နေရာပေးနေကြပြီဟု ဆိုရမည်ဖြစ်ပါသတည်း။