စစ်ကိုင်းလှရွှေ - မဟာဂီတ

        ‌  နိဒါန်း

          မြန်မာတို့၏ သုခုမ  အနုပညာ တစ်ရပ်ဖြစ်၍ မြန်မာတို့၏ ယဉ်ကျေးမှုအချက်အချာဖြစ်သော ပျို့လင်္ကာ၊ ကဗျာ စာပေနှင့် မြန်မာတို့၏ ရှေးနှစ်ပေါင်းများစွာက အခြေခံ ခိုင်မြဲတည်တံ့ခဲ့သော ဂီတပညာရပ်တို့သည်ကား အံ့ချီးမကုန်နိုင်လောက်အောင် ဂုဏ်ယူဖွယ်ကောင်းလှပေ၏။

          ပျူတို့ကျောက်စာမှ အဆင့်ဆင့် တက်လှမ်းမြင့်မား လာခဲ့သော အခြေခံကျောက်စာများ၏ နှောင်းခေတ်ပိုင်။ ဖြစ်သည့် ပေစာ၊ ပုရပိုက်တို့ ခေတ်စားလာခဲ့သော အချိန်အခါကာလပိုင်းသို့ ရောက်ရှိလာရာတွင် စာပေအရေး အသား မည်မျှတိုးတက်လာကြောင်း ထင်ရှားပေသည်။

          ကျောက်စာခေတ်အတွင်း နဘေ၊ကာရန် အပါအဝင် လင်္ကာ၊ကဗျာဆန်ဆန် အရေးအဖွဲ့များကို များစွာ မတွေရသော်လည်း ပျူခေတ်၏နောက်ပိုင်း ပုဂံခေတ်၊ ပင်းယခေတ်တို့တွင်မူ ကဗျာလင်္ကာ အရေးအစပ်များနှင့် ပတ်သက်၍ ရတု၊ မော်ကွန်း၊ ဧချင်း ရေးဖွဲ့မှုများ ........

သီချင်းကဗျာနှင့်သက်ဆိုင်သော ပန်တျာအမှုကိစ္စများသည် ပုဂံခေတ်နှောင်းပိုင်းကာလတွင် ထိုးဖောက်ဝင် လာခဲ့လေပြီး ဂီတ၏ အခြေခံဖြစ်သော စည်းတစ်ချက် ၀ါးတစ်ချက်ဖြင့် စတင်သည့် ဝါးလတ်စည်း အစိတ်အပိုင်းဝင် ကြိုးသီချင်းများကို ယင်း ပုဂံခေတ်နှောင်းပိုင်းမှစတင်ထွန်းပေါက်လာခဲ့ပြီ။

          သို့သော် ဂူနီဘုရားကျောက်စာ၌ စည်း ပတ်သာ အစရှိ သော တူရိယာငါးပါးတို့ကို တီးခတ်သူများ ရှိခဲ့ကြောင်း ဖြင့်...... ။

           “ပဥ္စင်္ဂတုရ်မည်သော စည်ညှင်းဖြင့် နှိုးထထသော စည်းစိမ်လိုရကာ စည်ကြီးပန်တျာပြုသော စည်သည်ကား သူဇာ၊ ငါမတ်၊ ငါမရန်၊ ငါဖုန်ဆုမ်၊ ပသာသည်ကား၊ ငါ့သူရိမ်၊ ခွက်ခွင်းသည်ကားငါဖြူ ” ဟူသော အထောက် အထားကို ထောက်ရှုသိနိုင်၏၊ မြူမာ့တူရိယာ ဂီတသည် ရှေးခေတ်နှစ်ပေါင်း များကပင် အခြေတည်တံ့ခိုင် ခံခဲ့ကြောင်း ထင်ရှားသိသာပေသည်။ခေတ်ရှည်ညောင်းလာသည်နှင့်အမျှ အသုံးပြုသော တူရိယာပစ္စည်းများသည် လည်း တစ်စတစ်စပျောက်ကွယ်ကာ စည်ကြီး၊ ပသာ၊ခွက်ခွင်း တို့ကိုတွေ့ရန် မလွယ်ကူတော့ပေ။ သို့တည်းမဟုတ် တူရိယာပစ္စည်းခေါ်ဝေါ်မှု မှားယွင်းလာနိုင်သည်။

တေးသီချင်းများနှင့်ပတ်သက်၍မူ သက္ကရာဇ် ၆၇၄ ခုနှစ် ၊ အတွင်းနန်းတက်သူ  သီဟသူ့လက်ထက်တွင်. 

               “ခါးပတ်တော်မှာ ရွှေချည်စုံ၊ မှိုင်းလုံး ရွှေဝတ်လုံ၊ မလုံသာချမ်းဧ” အစချီသော ကာချင်းစုဟု ခေါ်ဆို အပ်သည့် ယင်းအခါ က ငွေကြေးတတ်နိုင်သူများ (သို့ မဟုတ်) ဘုရင်မျိုးနွယ်များ ၀ဘ်စားဆင်ယင်ပုံထိုကို ဖော်ကျူးသောသီချင်းစု ၊

သက္ကရာဇ် ၇၀၄ ခုနှစ်တွင် နန်းတက်သော မြင်စိုင်းငါးစီးရှင် သီဆိုကခုန်ခဲ့သည့်.....

“တာဝတိံသာ နတ်ရွာလော... နတ်ရွာလော” အစချီ ကာချင်းသည်လည်းကောင်း၊

"တမောင်းတမောင်း တို့ တမောင်းသည်တမောင်း၊ ဘကောင်းသားလော...”

“အုံ”ဘေမည်းကြည်းကာ ရိုက်ကြိုး ပျဉ်ထောင်မျိုး” စသော ကာချင်းမျိုးစုများသည် ယခု ယနေ့အခါ သီဆိုတီးခတ်နိုင်သူများ ပျောက်ကွယ်စပြုလေပြီ။ ဂီတမိခင်ကြီး အလင်္ကာကျော်စွာ ဒေါ်စောမြအေးကြည်နှင့် ဦးဘသက် (စိန်ပါတီ၏ ခင်ပွန်း) တို့ နုရွယ်စဉ်က သီဆိုကြသေး၏။ ယင်းတေးစုကို နည်းနိဿယ သင်ကြားမည့်သူမရှိ၍ ဂီတပညာကြီးများကတစ်ဆင့် ဖြန့်ဝေမှု မပြုနိုင်ရှာခဲ့ကြပေ။

ကဗျာလင်္က နှင့် သီချင်းတို့ကို မည်သူက စသည်ကို ဖော်ထုတ်ရန်ကား ခက်ခဲခြင်းမရှိပါချေ။ ကဗျာလင်္ကာတို့ ပေါ်ပြီးကာမှ တေးသီချင်းများခေတ်သို့ ရောက်ခဲ့ရသည်မှာ မည်သို့မျှ ငြင်းဆိုဖွယ်မရှိပေ။ မြန်မာတို့၏ ကိုယ့်ထီး၊ကိုယ့်နန်း၊ ကိုယ့်ကြငှန်းနှင့်နေထိုင်သည့်ဘဝမှ အရှိန်အဟုန်ကြီး မြင့်လာခဲ့သော မြန်မာ့စာပေအဖူး အညှောက်တို့မှ အသီးအပွင့် တင့်တယ်လာရသည့် အဆင့်ဆင့်တို့သည်ကား အဖိုးမဖြတ်နိုင်လောက်အောင် ခံ့ညားကြီးမားလှချေ၏တကား။

 စာပေများ စပ်ဆိုရေးဖွဲ့ခဲ့ကြကုန်သော စာဆိုရှင်ကြီးများ၏ ဂုဏ်ကျက်သရေတို့ကား ဆိုဖွယ်မရှိချေပြီ။

ကဗျာလင်္ကာများ စကားပြေများသည် မြန်မာတို့၏ ဂုဏ်ကို အလိုလိုမြှင့်တင်ပေးလျက်ရှိတော့သည်။ ကဗျာလင်္ကာများကို ဂီတအသံသွင်း၍ ၀စနာ လင်္ကာဖြစ်စေသည့်နည်းတူ စည်းဝါးနှင့်အံဝင်ခွင်ကျ အချိုးညီညီသွတ်သွင်းပြီး အတီးအမှုတ်တူရိယာတို့နှင့် တွဲဖက်သီဆိုနိုင်သော သောတာလင်္ကာ ရသဖြစ်သော သာသာယာယာ ညှင်းညှင်းတွေ့တဲ့ ဆိုရသီရသော ပ္လုတသံသို့သက်ဝင်သည် ကဗျာလင်္ကာတို့သည် ဂီတ အဖြစ်သို့ ရောက်ရှိလာခြင်း ဖြစ်ပေသည်။

   သီချင်းဟူသည်ကား အဘယ်နည်းဟု့ဆိုရချေသော် စာပေ၊ကဗျာ၊အလင်္ကာတို့ပေါင်းစည်း

၍အသံနှင့်စည်းဝါး စနစ်တကျ အမြင့်အနိမ့် အခုအခံ အဝိုက်တောတို့ ပြည့်စုံကုံလုံစွာ စုစည်းစပ်ဖွဲထားခြင်းသည်ပင် သီချင်းဂီတဖြစ်လာရသည်ဟု ဆိုရချေမည်။

သီချင်းခေါ်ဆိုမှုနှင့်ပတ်သက်၍ -

ရွှေဟင်္သာပျို့တွင် “ပဉ္စင်ငါးမည်၊ပတ်စည်းစောင်းငြင်း၊ သီချင်းစည်းဆုပ်၊လက်ခုပ်လင်းကွင်း”

မ‌နော်ဟရီပျို့တွင်...

 “လုလင်သမီး၊ မှုတ်ဘီးစောင်းငြင်း သီချင်း၊ အဲအန်၊ ပန်းမန်ကွမ်းစည်”

ကျေးဇူးတော်ပျို့ တွင် “ခရုသင်းရထား၊ ခြောက်ပါး အမျိုး၊ မုရိုးသံပြင်း၊

စောင်းသီချင်းနှင့်၊ ခွက်ခွင်းမောင်းကြေး” စသည်ဖြင့် အသီးသီးရှိ စပ်ဆိုစဉ်လာရှိခဲ့ကြပါ သည်။ ဤ သီချင်းပင်တည်း။ ။

ပုဂံခေတ် နိဂုံးပိုင်းမှစ၍ ညောင်ရမ်းခေတ်တွင် ကြိုး သီချင်းစုများ အပြိုင်းအရိုင်းပေါက်ဖွားလာခဲ့ရာမှ ဂီတသူ တေသီများ စုစည်းထုတ်ဝေသော မဟာဂီတကျမ်းများ၏ အဖွင့်၌ ယင်း ကြိုးချင်းစုများကိုသာလျှင် မြန်မာမဟာ ဂီတ၏ အခြေခံသီချင်းများအဖြစ် ဖွင့်ဆိုတင်ပြခဲ့ကြ၏။ ကြိုး သီချင်းစုသည် မဟာဂီတ ကျမ်းလာအရဆိုသော် ထိုကျမ်း များ၏ အစောဆုံးသောသီချင်းစုဖြစ်ကြောင်း တညီတညွတ်တည်း ဖွင့်ဆိုချက်မည်ပေ၏၊ ကြိုးသီချင်းစုများသည် ပုဂံ ခေတ်ကပင် ပေါ်ထွန်းလာပြီဖြစ်ကြောင်းအထောက်အထားတွေ့ရသည်မှာ ရှင်အဂ္ဂသမာဓိဆိုသော" နေမိဘုံခန်းပျို့” တွင် “မှုတ်တီး၊ ငြင်းစောင်း၊ ရွှေနိုင်းချောင်းနှင့် မိချောင်း ပြိုင်ဆော်၊ ပြည်တော်ပုလဲ။အောက်ပြန်လှဲလျက်၊ခွါ ရှဲစံပေါက်၊အောက်ကလပ်ကြီး၊ ကင်းပတ်ဆီးလည်း၊ သီးသီးမနိုင်၊သာ ကွင်းကိုင်လျက်၊ ကောက်ပြိုင်အဲအန်” .....စသဖြင့် ဖော်ပြထားရာ ကလပ်ကြီးကြီုး၊ ကင်းပတ်ကြီးကြိုး အမျိုးအစားတို့သည် ပုဂံခေတ်ကပင် ပေါ်ပေါက်နေပြီဖြစ်ကြောင်း ထင်ရှားကာ

မြန်မာ့ဂီတကျမ်းများ၏ ဖော်ထုတ်ချက်အရ ရှေးအကျဆုံး သီချင်းစုများဖြစ်သည်ကိုလည်း

မငြင်းသာသဖြင့် မဟာဂီတကျမ်းများ အဆိုကိုလည်း ဟုတ်မှန်သင့်သလောက် ဟုတ်မှန်ကြောင်း တစ်နည်းအားဖြင့် ဝန်ခံရပေလိမ့်မည်။

  နေမိဘုံခန်းပျို့ပါ    "ပြည်တော်ပုလဲ၊ အောက်ပြန်လွှဲလျက်” ဟူသော ရေးချက်အရဆိုသော်

မြန်မာတို့၏  စောင်းကောက်တူရိယာသည် ထိုအချိန်ကပင် ခေတ်စားလျက်ရှိပြီး ကြိုးညှိ - နည်းတို့သည်လည်း မလွဲမသွေ ပေါ်ပေါက်စပြုနေပြီဖြစ်ကြောင်း ထင်ဟပ်လျက်ရှိလေပြီ

တည်း...။

မဟာဂီတကျမ်းလာ တေးသီချင်းစုတို့ကို ဖတ်ရှုလျက် မြန်မာလူမျိုးတို့၏ ပေါင်းစည်း ညီညွတ်မှု ချစ်ခင်စုံမက်မှု၊ သစ္စာတည်ကြည်မှု၊ ရာသီဥတုအမျိုးမျိုး၏ဒဏ်ကို ခံနိုင်ရည်ရှိမှု၊နွေမိုးဆောင်း  စသော  ဥတုသုံးပါးစလုံးနှင့် ရင်ဆိုင်ရခိုက် ရသခံစားမှုအမျိုးမျိုး ကြုံတွေခံစားနိုင်မှု၊ မြတ်စွာဘုရား၏ တရားတော်ကို ယုံကြည်သက်ဝင်ကိုးစားမှု၊  မိမိတို့၏ ဘုရင်အရှင်သခင်အား လေးစားမှု၊ စာပေရသကို ခံစားတတ်မှု၊ ရေမြေဒေသအလိုက်  နေထိုင်တတ်မှု၊  စိတ်ထားခိုင်မာတည်ကြည်မှု  စသည်တို့ကို  ထင်ရှားစွာ  တွေ့ မြင်နိုင်ပေသည်။

ဤမျှနှင့်ပင် မြန်မာတို့၏ကိုယ့်တိုင်းနိုင်ငံနှင့် ကိုယ့်လူမျိုးတို့ အပေါ် မည်မှ သံယောဇဉ် ကြီးမားခြင်းနှင့် ခင်တွယ်ခြင်း တို့မှာ ပေါ်လွင်နေပြီဖြစ်၏။ ခံ့ညား ထည်ဝါလှသော  လှေပွဲသဘင်၊ မြင်းခင်းသဘင်နှင့်  ပတ်သက်၍  မဟာဂီတ ကျမ်းလာ လှေတော်သံနှင့် မြင်းခင်းတော်တေးချင်းစုများကို လေ့လာ ဖတ်ရှုခြင်းဖြင့် မြန်မာတို့၏ ရိုးရာဓလေ့ စရိုက်ဖြစ်သော လှေပွဲသဘင်၊ မြင်းခင်းသဘင်  စသည်တို့သည် မည်မျှခင်တွယ် မြတ်နိုးဖွယ်ကောင်းကြောင်း ထင်ရှားနေ၏။

ချစ်မြတ်နိုးဖွယ်ရာအတိပြီးသော မဟာဂီတကျမ်းလာ သီချင်းစုများသည် မြန်မာနိုင်ငံသားများ

အဖို့  လက်ကိုင်လက်စွဲပြုရမည့် သီချင်းစုများဖြစ်သည်နှင့်အညီ ယင်းသီချင်းစုများ စုပေါင်းရိုက်နှိပ်ထားအပ်သော မဟာဂီတကျမ်းတစ်စောင်ဖြစ်စေ။ နှစ်စောင်ဖြစ်စေ၊ ထွက်သမျှ ကျမ်း တိုင်းဖြစ်စေ၊ သို့တည်းမဟုတ် မိမိကြိုက်နှစ်သက် မြတ်နိုးရာ ကျမ်းတစ်စောင်ကိုမူ လက်စွဲထား၍ လေ့လာသင့်ပါဘိ။

ယင်းမဟာဂီတကျမ်း အစောင်စောင်နှင့် ပုံနှိပ်စာမူ အဖြစ်သို့မရောက်ရှိသေးသော ပေမူပုရပိုက်တို့၏ မူလဇာစ်မြစ် အကြောင်း ချင်း စသည်တို့ကား မြန်မာတို့၏ ရိုးရာဓလေ့ စစ်စစ်ဟုခေါ်ဆိုရမည့် စာပေအနုပညာရပ်တို့ကို ဖော်ကျူး ခြင်းဖြစ်သဖြင့် အမျိုးကိုချစ်သူတိုင်း  သိရှိအပ်သည်ဟု ယူဆမိသည်အလျှောက် မဟာဂီတကျမ်း အသီးသီးတို့၏ ဖြစ်ပေါ် လာသည့်ဇာစ်မြစ်ရာဇ

ဝင်သာမကဘဲ  ရှေးနှစ်ပေါင်းအတီတေကာလမှ ထိန်းသိမ်းခဲ့ကြသော မဟာဂီတ ပညာရှင်ကြီး တို့၏ မဟာဂီတသီချင်းစုများကို ရင်ဝယ်ပိုက်ထိန်းသိမ်းထား ခဲ့ကြရာမှ နှောင်းလူများသို့ လက်ဆင့်ကမ်းသယ်ဆောင်ပို့ချပေးခဲ့ကြပုံ အဖုံဖုံအဝဝတို့ကို လေ့လာမိခဲ့သမျှ တင်ပြ ရခြင်း ဖြစ်ပေသည်။

နှုတ်တိုက်အာဂုံဆောင်ခဲ့ကြသော တေးချင်းစုများဖြစ်သည့်အလျောက် စာသားများ ကွဲလွဲခြင်း၊ ကျမ်းတစ်စောင် နှင့်တစ်စောင် မူအနည်းငယ် တူညီမှုမရှိခြင်း၊ တေးသွား စည်းဝါး အကျဉ်းအကျယ် သံကျသံရောက် အနည်းအကျဉ်း ကွာဟနေခြင်း စသည်တို့ ရှိနေခြင်းသည် ဂီတပညာရှင် အပေါင်းတို့အား မည်သို့မျှ အပြစ်ဆိုနိုင်ဖွယ် မရှိချေ။

မဟာဂီတ သီချင်း တို့သည် စာပေ အဆင့်သာမက တီးလုံးတီးကွက် ဆိုဟန်ဆိုပေါက် အဆင့်သည်လည်း မည်မျှ မြင့်မား ခံ့ထည်ကြောင်းကို မဟာဂီတကို  လေ့လာလိုက်စားသူတိုင်း သိပြီးဖြစ်၏ ။

၁၂၄၇ ခုနှစ်မှ အစပြု၍ ကျွန်သပေါက်ဘ၀သို့ ရောက်ရှိလာခဲ့ကြရသောအခါ မဟာဂီတမှာ ပိုမိုမျက်နှာငယ်လာရပြီး တစ်ပါးသူတို့၏ မွှေနှောက် ရောစပ်မှုတို့ တရကြမ်းဝင်လာကာ မြန်မာစာပေအဆီအနှစ်နှင့် မြန်မာ့တေးသံမူရင်းတို့ ကွယ်ပျောက်လာရခြင်းက အလွန်ဆိုးဝါးလှချေ၏။

သို့သော် မြန်မာ့ဂီတကို မြတ်နိုးခင်တွယ်သူ မျိုးချစ်မဟာဂီတ ပညာရှင်အပေါင်းတို့၏ အမာခံ စောင့်ရှောက် ထိန်းသိမ်းမှုတို့ကြောင့် လုံးဝကွယ်ပျောက်သွားခြင်းမရှိခဲ့ဘဲ ယနေ့တိုင် ရှင်သန်ဆဲ ရှိနေသေးကြောင်းကား ထင်ရှား လှပေသည်။ နောင် အစဉ်အဆက်မပြတ် ထိန်းသိမ်း စောင့် ရှောက်ရန် အရေးကြီးလှပေ၏။

ရှေးပညာရှင်ကြီးများ တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦးမည်မျှလေးစား ချစ်ခင်ကြကြောင်း ဤကျမ်းကို အစမှအဆုံး ဖတ်ရှုပြီးသင်ခန်းစာယူသင့်ကြသည်။ မဟာဂီတကိုမြတ်နိုးလျှင် ပုဂ္ဂိုလ် ချင်းလည်း ချစ်ခင်ရပေမည်။ သို့မှသာ မြန်မာတို့၏ခေတ်အဆက်ဆက်မှ ထွန်းပေါ်ခဲ့သော  မဟာဂီတပညာရပ်နှင့်  မိမိလူမျိုး၏ ယဉ်ကျေးမှု မပျောက်ပျက်အောင် ထိန်းသိမ်း ကာကွယ်ရာ ရောက်ပေလိမ့်မည်။ ပညာသည် အချင်းချင်း တစ်ဦးနှင့်တစ်ဦး လေးစားစွာဖြင့်  တိုင်ပင်ရင်းနှီးမှုရှိလေလေ မဟာဂီတပညာရပ် ပိုမိုအဓွန့်ရှည် ခိုင်မြဲလေလေ ရှိရမည်မှာ မုချပင်တည်း။ ။

ဤကျမ်း၌ ပါရှိသော မဟာဂီတ  သုတေသနပညာရပ်တို့သည်ကား ကုန်ဆုံးပြီးဟု လုံးဝမဆိုနိုင်ပါချေ။ နှောင်းခေတ်၌ အတွေးအခေါ် ပညာပိုင်းဆိုင်ရာတွင် အလွန်စူးထက်မြက်သော သုတေသီတို့ သုတေသန ပြုရမည့် အချက်များ မည်မျှကျန်ရှိ လိုအပ်နေသေးကြောင်း စသည်တို့ကားသေချာဃနစွာ  ဖတ်ရှုလေ့လာပါလျှင် သဘောပေါက် ပေါ်လွင်လာပေလိမ့်မည်။

 ကျွန်ုပ်ပြုစုသော ဤကျမ်းသည် မဟာဂီတ သုတေသနပိုင်းဆိုင်ရာ အခြေခံမျှသာ ဖြစ်သည်ဟု ဆိုလိုပါ သည်။

မြန်မာ့မဟာဂီတကို လေ့လာလိုက်စား၍လိုအပ် ချက်များကို ဖြည့်ဆည်း သုတေသနပြုကြပါစို့။ မြန်မာ့မဟာဂီတကို သီဆိုတီးမှုတ်၍ မိမိအမျိုး သားယဉ်ကျေးမှု အနုပညာကို ဆက်လက် ထိန်း သိမ်းစောင့်ရှောက်ကြပါစို့၊ မြန်မာ့မဟာဂီတကို ထိန်းသိမ်း စောင့်ရှောက်၍ မိမိတို့၏ ရိုးရာတေးဂီတဖြင့် မြန်မာ့ဂုဏ်ကို မြှင့် တင်ကြပါစို့။