ခင်၀မ်း - စိတ္တဇပန်းချီ

ကနေ့ ပန်းချီမှာ အရေးကြီးတဲ့ ပြဿနာတစ်ရပ် ရှိပါတယ်။ ပြဿနာကတော့ တာဝန်ရှိသူပန်းချီရှေ့ဆောင်လူကြီးပိုင်းက ခေတ်သစ် ပန်းချီကို လေ့လာ မှု မရှိဘဲ၊ ဒူးထမ်းမှုမရှိဘဲ၊ ဂဃနဏမသိဘဲ ငြင်းဖယ်ရှုတ်ပြီး ဆံပင် တားဆီး နေတဲ့ မြသနာပါ။

အကြောင်းအရာ တစ်ခုကို အထင်သောက်နဲ့ လှမ်းပြီး ဆောင်ရွက်တဲ့အခါ အထူးသဖြင့် တိုင်းပြည်နဲ့ ချီပြီး မစဉ်းစားတတ်ရင် လူမျိုးတစ်မျိုးလုံးကို ထိခိုက်နိုင် ပါတယ်။ က+ aဏ်သစ် ပန်းချီ (modernism) ဟာ ၂၁ ရာစုရဲ့ ပညာရပ်များ၊ သိပ္ပံပညာရပ်များနဲ့ အတူ တစ်ရှိန်ထိုး တိုးတက်လာတယ်။ ဒါကို လေ့လာမှုမရှိတဲ့လူတွေ၊ ကိုက်မှုကို နားမလည်တဲ့ လူတွေကတော့ မြင်လိုက် မသိလိုက်ဘူး။ ဒါပမယ့် တို့တွေ မသိပါလားလို့ မတွေးဘူး။ ဒါတွေဟာ အဓိပ္ပာယ်မရှိ၊ အရူးချေးပန်း သရုပ်ပျက်တွေပါလို့ ရှုတ်ချလိုက်ကြတယ်။

သူတို့ဟာ ပန်းချီကဝင်တွေ ဖြစ်တဲ့အတွက် သူတို့ရဲ့အတွေးအခေါ် အောင်းနွမ်းမှု၊ သူတို့ရဲ့ ခေတ်နောက်ကျမှုဟာ ပန်းချီလာကတစ်ခုလုံးကို ကျiew သွားတယ်။ တိုင်းပြည်နဲ့ လူမျိုးကိုပါ ကူးစက်သွားတယ်။ လေ့လာမှု မရှိဘဲ မတိုးတက်တဲ့ ခေတ်နောက်ပြန်ဆွဲသမားတွေဟာ တိုင်းပြည်ရဲ့ အန္တရာယ်တွေပါ။

ဆတ်ဟာ ပြောင်းလဲနေတယ်။ သမိုင်းဟာ တိုးတက်နေတယ်။ လူသားတိုင်းနဲ့ ၉ နှစ်တွေဟာ နော်နဲ့အတူ သမိုင်းနဲ့အတူ ပြောင်းလဲ တိုးတက်ရမယ်။ ဒါမှ သမိုင်းနဲ့ စိတ်နဲ့ အံဝင်ခွင်ကျ ဖြစ်မယ်။ နိုင်ငံတကာနဲ့ ရင်ပေါင် တန်းနိုင်မယ် သူတို့တွေကတော့ ရာစုနှစ်ဝက်ကျော် ဟောင်းနွမ်းနေတဲ့ (Semi-Raisi) သရုပ်မှန်အန် ပန်းချီနည်းကို အသေဖက်တွယ်ထားတယ်။ ပါဠိထဲက ပိုက်ဆံလျှော်' ထမ်းသမားလို

တော်က ယူဆောင်လာသမျှ သမိုင်းက ယူဆောင်လသမျှ အသစ်အသစ် အနှစ်တွေကို ခေတ်ဟောင်း စနစ်ဟောင်းမှာ ဟောင်းနွမ်းကုန်ခဲ့သူတွေပါ။ဒါပေမယ့် သူတို့က ရှေ့တန်းရောက်နေတဲ့အခါ ယုတ္တိဗေဒနည်းအတိုင်း အနှစ်ဟောင်းတွေကလည်း အသစ်ဖြစ်ရပြန်ရော။ စနစ်ဟောင်းတွေ ကျယ်ပြန့် လွန်နေပြန်ရော။ တိုးတက်တဲ့ ခေတ်မီတဲ့ သစ်လွင်တဲ့ ဇာတ်သစ်ပန်းချီ ကတော့ အငြင်းပယ်ခံရတယ်။ အရှုတ်ချခံရတယ်။ အပုတ်ခတ် ခံရတယ်။ ဒါဟာ လူမျိုးတစ်မျိုးကို ခေတ်မမီမှု၊ အမြင်မကျယ်မှုနဲ့ မတိုးတက်မှု နောက်ဆုံး လူမျိုးရဲ့ အညွန့်တုံးမှုတွေကို ဖြစ်စေမယ့် အန္တရာယ်ပါပဲ။

ကျွန်တော်တို့ အားလုံးဟာ လူမျိုးနဲ့ တိုင်းပြည်ရဲ့ တိုးတက်မှု၊ ခေတ်မီမှု၊ နိုင်ငံတကာနဲ့ ရင်ပေါင်တန်းနိုင်မှု အတွက် ခေတ်ပြောင်းတော်လှန်ရေးကို ဆင်နွှဲ နေကြတယ်။ ဒီအခါမှာ စိတ်ကောင်းက စနစ်ဟောင်းတွေကို ရဲရဲဝံ့ဝံ့ စွန့်ပစ်နိုင်မှ၊ ခေတ်မီတဲ့ စနစ်တွေကို တပ်ဆင်ပေးနိုင်မှ ကျွန်တော်တို့ဟာ တိုးတက်သင့် သလောက် တိုးတက်လာ နိုင်တယ်။ ရိုးရာစွဲဖက်တွယ်မှုနဲ့ မိပုဆို။ အကြီးကြီး တွေဟာ နိုင်ငံတိုးတက်မှုကို ချုပ်ကိုင်နှောင်တည်းနေတယ်။ 

ဒီသံကြိုးတွေကို ကျွန်တော်တို့ရဲရဲဝံ့ဝံ့ ဒြဘ်အောက်ပစ်ရမယ်။ ဒီလိုမှ မဟုတ်ဘဲ အင်း၊အမြင် စနစ်တွေကို အသေဖက်တွယ် ထားရင် ဒါဟာ တ်နောက်ကျမှုနဲ့ ဟောင်းနွမ်းမှုတွေကို ဖြစ်ပေါ်မှတိုင်းပြည် တိုးတက်မှု ဆိုတာက လက်ငင်း ပစ္စက္ခလကို ကြည့်ပြီး ဝေဖန်ရတာမျိုး။ ကနေ့ ကျွန်တော်တို့ တိုင်းပြည်ရဲ့ အဆင့်အတန်းကို နှိုင်းယှဉ် ပြောဆိုရတာမျိုး။ ဒီလိုမဟုတ်ဘဲ ပုဂံခေတ်တုန်းက တို့လက်ရာတွေဟာ သိပ်ကောင်း တယ်” ဆိုပြီး ရှင်ပြုတုန်းက ရွှေထီးဆောင်းခဲ့ရတာ” ကို အမြို့မြို့နဲ့ ကျေနပ်နေပြီး ပစ္စက္ခကာလရဲ့ တိုးတက်မှုကို မေ့လျော့နေလို့ မရပါဘူး။

တိုင်းပြည်တစ်ပြည်ရဲ့ တိုးတက်မှု၊ လူမျိုးရေး စိတ်ဓာတ်မြင့်မားမှုနဲ့ ယဉ်ကျေးမှု ဟ ရိုးရာထိန်းသိမ်းမှု နဲ့အင် မပြီးဘူး။ စတ်မီတဲ့ အသစ်အသစ်သော စနစ်တွေကို အန်တီးနို့၊ ဒန်တီးနိုင်စွမ်း ရှိဖို့ လည်း လိုတယ်။

ဘာပဲဖြစ်ဖြစ် အဟောင်းနဲ့အသစ်ကို ခွဲခွဲခြားခြား အသုံးပြုရမှာပဲ ဖြစ်တယ်။ အဟောင်းဆိုလည်း ဒါဖီ၊ အသစ်ဆိုလည်း ဒါ ဆိုရင်တော့ ဒါဟာ တိုးတက်မှုမဲ့တဲ့သဘောပတစ်ခါလာလည်း ဘုရား မင်းသား မင်းသမီး၊ ကောင်မလေးက အစားအက်ဆီး။ တစ်ခါလာလည်းဘု ရား၊ မင်းသား မင်းသမီး ကောင်မလေးက အစားအက်ဆီး၊ အလာလည်း ဒါ၊ တစ်ခါလာလည်း ဒါ တစ်ခါလာလည်း ဒါ ဟိုတုန်းကလည်း ဒါတွေကို သိဖို့လည်း ကောင်းတယ်။ ရှက်ဖို့လည်း ကောင်းတယ်။ နိုင်ငံတကာကို လှမ်းကြည့်လိုက်။ သူတို့ဆီမှာက စော်ရဲ့ သရုပ် ဆတ်ရဲ့ စနစ်။ မြန်မာပြည်မှာတော့ အဟောင်းအမြင်းတွေနဲ့ ကိုလိုနီခေတ်က Semi-80eralism) သရုပ်မှန် အနီ မန်းရံနည်း အားပေးမှု အပိုင်းမှာလည်း သူတို့ဆီမှာ သမားရိုးကျ ပန်းချီအောင်နီ ခေတ်သစ်ပန်းချီးကျောင်း (Amy # Art A Masa nt Mod At) ရယ်လို့ နှစ်ပိုင်း ခွဲထားတယ်။ ပြအိုက်ဆိုရင်လည်း သမားရိုးကျ ပန်းချီပြတိုက်နဲ့ ခေတ်သစ်ပန်းချီပြတိုက် [Mazam Tae At & Maha st Modem Art) ရယ်လို့ နှစ်ပိုင်း ရှိတယ် သူတို့ဆီမှာက ဒီလို အကောင်းနဲ့ အသစ်ကို ကန့်သတ်ထားတယ်။ ခွဲခွဲ သုံးတယ်။

ကျွန်တော်တို့ဆီမှာ ခေတ်သစ်ပန်းချီပြအိုက် မရှိဘူး။ ခေတ်သစ်ပန်းချီကျောင်း မရှိဘူး။ ဒါကြောင့် မြန်မာပြည်မှာ ခေတ်မီမှု တိုးတက်မှုကို အားမပေးဘူး။ အဟောင်းကို သိပ်ကြိုက်အယ်။ ဒီလို ဖြစ်လာတယ်။

ပြပွဲတွေမှာလည်း အော်သစ်ပန်းချီကို သရုပ်ပျက်လို့ (အသေအချာ မသိဘဲ) စွပ်စွဲပြီး လက်မခံဘူး။ ဒီလိုတိုးတက်မှုကို ငြင်းဆန်နေရင် ရှုတ်ချနေရင် ဘယ်တော့မှ ဟိုဘက်မှာ မဟုတ်ဘူး။ အမြဲ အဟောင်း တပိုက်ပိုက်နဲ့နေမှာပါ။

အမှန်က ကနေ့ မြန်မာပြည်မှာ တကယ်အိုးအက်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ဆန် နိုင်စွမ်းရှိတဲ့ ပန်းချီသမားတွေ ရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သူတို့ဟာ အားပေးမခံရလို့ သံရုံးမှာ စီးပွားရှာရတဲ့အဖြစ် ရောက်နေတယ်။ သူတို့ဟာ မြန်မာပြည်အတွက် ခေတ်မီ အနုပညာကို အပ်ဆင်ပေးနိုင်သူတွေ သူတို့ကို အသုံးချ မယ်ဆို ရင်လည်း တစ်ဖက် တစ်လမ်းက အက်မှု ဖြစ်လာမှာပါ။ ဖြစ်နေတဲ့ ပြဿနာက စာမတတ် သုတစ်ယောက်ကို အင်္ဂလိပ်ဝတ္ထုစာအုပ် ဗယ်နိုင်းအမျိုး ဖြစ်နေတယ်။ ခေတ်မီ၊ ကိုအောက်မှုကို မကျွမ်းကျင် မလေ့လာတဲ့ လှေနံဓားထစ်သမားကြီးတွေက usဏီမီပန်းချီကို ဆုံးဖြတ်လာတဲ့အခါ အမှားအယွင်းတွေ ဖြစ်လာ တိုင်းပြည်ရဲ့ အိုးတက်မှုမှာလည်း နှောင့်နှေးသွားတယ်။ အဟောင်းနဲ့ အသက်ကို သူ့နေရာနဲ့သူ | သုံးရမှာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။

အထူးသဖြင့် အနုပညာ [Art) ရဲ့ သဘောကို တွေးနိုင်ဖို့ လိုအပ် နေပါတယ်။ အနုပညာ အပျော်အရွှင် စိတ်အေးချမ်းမှုကို autဗုံတင်လက် မကဘူး။ အ နုညာတစ်ရပ်ဟာ ဇော်ရဲ့ နစ်ကို ယူဆောင်လာတယ်။ လူမှုရေး၊ ပြည့်စုံမှုကို နားလည်နိုင်စွမ်းနဲ့ တစ်ဆင့် ထပ်မံတိုးတက်ရေးကိုပါ ဖန်တီးတယ်။ အနုပညာတစ်ရပ်ဟာ လူမျိုးရဲ့ တိုးတက်မှု၊ တိုင်းပြည်ရဲ့ တိုးတက် မှုမှာ အရေးပါတဲ့အချက် တစ်ရပ်လည်း ဖြစ်တယ်။ အနုပညာဟာ ဝိဇ္ဇာပညာနဲ့ သိပ္ပံနည်း ကျမှုကို ဆက်စပ်ပေးတဲ့ နစ်လည်း ဖြစ်တယ်။

ဒါတွေကို လေ့လာမှု ရင်း နှီးမှုတွေနဲ့ ဆုံးနိုင်ပါစေ အနုပညာ အတွေးအခေါ် (Ph4apply t ) အိုးအက်မှု၊ အနုပညစနစ် (system at At)ပြောင်းလဲမှုတွေကို ဂဃ နဏ သိကျွမ်းမှ ဆုံးဖြတ်ပါ။ အထင်နဲ့ ရမ်းပြီး ဆုံးဖြတ်တဲ့ အခါမှာ လူမျိုး၊ တိုင်းပြည်နဲ့ အနုပညာရဲ့ တိုးတက်မှုမှာ အန္တရာယ် ဖြစ်လာတယ်။ ကျွန်တော် အတွေဟာ မိသားနဲ့ ဘေးပစ်သလို ဖြစ်မှာလည်၊ စိုးတယ်။ ဒါကြောင့် လူကြီးတွေ အတ္ထကိုခွာပြီး ဧဉ်းစားကြည့်ကြပါ။နောက်ပြဿနာ တစ်ရပ်ကတော့ ပန်းချီ အိုးအက်မှု အရင်းအမြစ်ပါး အမေစနစ်၊ အယ်သဘောတရားဖြစ်ဖြစ် ပြည်သူနဲ့ ကင်းကွာတဲ့အဒါ မှာ တိုက်မှုနှောင့်နှေးအယ်။ အိုးအက်မှုဟာလည်း မမှန်ကန်ဘူးဆိုတာ အနုပညာသမာ။ ကိုင်း၊ သိထားဖို့ လိုပါတယ်။ 

| ပန်းချီလေးရဲ့ တိုက်မှုဟာ ပြည်သူတွေနဲ့ အညမည ဖြစ်ပြီး တိုးတက်ရမှာပဲ ဖြစ်တယ် မဟုတ်ရင် ပြည်သူတွေက ပန်းချီရဲ့ အိုးအက်မှုကို မသိဘဲ ချက်ခြည် ပြတ်သွားပြီး ဒါးလုံးခေါင်းထဲ လသာနေအမျိုး ဖြစ်သွားမယ်။

ပြည်သူ့အတွက် ပန်းချီဆိုတာကတော့ အလုပ်သမား၊ လယ်သမားပုံတွေ ဆွဲရုံနဲ့ မရပါဘူး။ ဒီလိုပုံတွေဟာ ဘယ်လိုမှ ပြည်သူတွေကို အကျိုးမပြုဘူး။ ပန်းချီဆရာတွေ သယ်ထဲဆင်းပြီး လယ်သူမပုံတွေကို ဆွဲရင်လည်း ဒါဟာ ပြည်သူနဲ့ နှီးနွယ်တဲ့ အနုပညာ ဖြစ်မအပါဘူး။ ပြည်သူ့ပန်းချီဆိုတဲ့ အတွေး အခေါ်ဟာ ဒီထက်ပိုပြီး autareaနက် န စဉ်းစားဖို့လိုပါတယ်။

ပြည်သူ့ပန်းချီဟာ ပြည်သူတွေနဲ့ ပန်းချီရဲ့ ကူးလူးဆက်ဆံမှုပါ ပြည်သူ တွေက ပန်းချီကို သိလာမယ်။ ဒီလို သိရှိအားပေးမှုပေါ်မှာ မှီတည်ပြီး ပန်းချီက ကိုက်မယ်။ တိုးတက်မှုက ပြည်သူတွေကို ဒေတ်ရဲ့ စနစ်နဲ့ အတွေး တွေစလိုက်မယ်။ ဒါကို ပြည်သူ တွေရဲ့ နားလည်မှု၊ ချက်ခြည်မပြတ်မှုနဲ့ သိမယ်။ တစ်ဖန် ပန်းချီက ထပ်မံတိုးတက်လာမယ်။ ဒီလို ပြည်သူတွေနဲ့ နှီးနွယ်မှုဟာ ပန်းချီရဲ့ အိုးတက်မှုကို ဖြစ်စေမယ်။

| ကနေ့ ပန်းချီဟာ ရန်ကုန်မှာပဲ ရှိတယ်။ နယ်မှာ ပန်းချီကား လုံးဝ မရှိဘူး။ ဒါဟာ ပန်းချီ အက်ဆံမှုပါ ဒါကြောင့် ပန်းချီကို ပြည်သူတွေ မသိဘူး။ အလေးအနက် မထားဘူး။ တန်ဖိုး မထားဘူး။ ဒါကြောင့် မဝယ်ဘူး။ ဒါဟာ ပန်းချီသမားရဲ့ ပြဿနမ်း သံရုံးနဲ့ အလုပ် ဖြစ်တာတော့ မှန်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ရေရှည်မှာ ပြီးတော့ စစ်မှန်တဲ့ တိုးတက်မှုအတွက် အနုပညာ ချစ်တတ်တဲ့ ပြည်သူတွေရဲ့ နှစ်ခြိုက်ဝယ်ယူမှုဟာ ဇိမ်ခံအလှပြဝယ်ယူမှုထက် ပိုမိုတန်ဖိုးရှိတာကို သိဖို့ လိုပါတယ်

ဒီအပိုင်းနဲ့ ပတ်သက်လို့ ပန်းချီပြပွဲ လွတ်လပ်မှုလည်း လိုပါတယ် ပန်းချီသမားတွေ ကလည်း နယ်ကိုဆင်းပြီး ပြဖို့ လိုပါတယ် ကနေ့ ပန်းချီးသမားတွေ သံရုံးလောင်းရိပ်ကထွက်ပြီး ပြည်သူတွေရဲ့ မျက်နှာကို ကြည့်ဖို့ အချိန်ပဲ မြန်မာပြည်သူ တွေဟာ အနုပညာနဲ့ (အထူးသဖြင့် ပန်းချီနဲ့ ကင်းကွာနေခဲ့တာ ကြာပါပြီ။နောက်တစ်ချက်က ပန်းချီရဲ့ အတွေးအခေါ် (အနုပညာရဲ့ အတွေးအခေါ် ကိုက်မှုခံ။ မန်းချီသမားတိုင်းဟာ ပန်းချီအနုပညာဆိုတာ ဘာလဲလို့ တိတိကျကျတွေးခေါ်နိုင်ဖို့ လိုအယ်။ ဒီလိုတွေးခေါ်မှုဟာလည်း တိုးတက်ဖို့ လိုတယ်။ ကျွန်းကို ခံယူချက်ကတော့ ပန်းချီအနုပညာဟာ ပြည်သူတွေကို ပညာပြရန် မဟုတ်။ အရိုးသားဆုံးသော စနစ်နဲ့ စိတ္တဇကို ရိုက်ခတ်နိုင်စွမ်း ရှိမှုပဲ ဖြစ်တယ်

ကျွန်တော်တို့ အတွေ့အကြုံအရ လူတစ်ယောက်ရဲ့ ပညာပြမှုဟာအချစ်အဆင် မနှစ်သက်မခံရဘဲ ရိုးသားစွာတင်ပြမှုဟာ တကယ်ပဲ နှစ်ခြိုက်မှုကို စီရယ်ဆို သိကြမှာပါပဲ။ ဒါဟာ အနုပညာရဲ့ အင်အားတစ်ရပ်ပဲ ဖြစ်တယ်။ ကျွန်တော်တို့ တစ်စုံ တစ်ယောက်ကို ပညာပြလိုက်တယ် ဆိုရင် အဲဒီ တစ်စုံတစ်ဘက်နဲ့ ကျွန် ကိုm ကင်းကွာသွားတတ်တာ တွေ့ရတယ်။ ကျွန်တော်တို့ဟာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ခံစားမှု၊ အနုပညာ အလောင်မှုနဲ့ သိပ္ပံနည်းကျ ဖန်တီးမှုတွေကို ရိုးရိုးသားသား တင်ပြလိုက်တဲ့ အခါ ဒါဟာ နှစ်သက်ဖွယ် ဖြစ်သွားပါတယ်။ ကျွန်တော့်အနေနဲ့ အနုပညာသမားရဲ့ ရိုးသားစွာ တင်ပြ နိုင်စွမ်းဟာ အနုပညာရဲ့ တန်ဖိုး ဒါဟာ အလှုံ့ဆော်နိုင်စွမ်းနဲ့ ကြည့်ရှုသူရဲ့ စိတ္တဇကို အချုပ်ကိုင်နိုင်စွမ်းရှိတယ်လို့ ယူဆတယ်။

အနုပညာသမားရဲ့ ရိုးသားစွာ တင်ပြမှုဟာ အမြဲဆန်းသစ်နေမယ့် အန်ဖိုးပါ 

ခင်ဝမ်း

မင်းသား